25 268 Zelfstandige bestuursorganen

28 753 Publiek-private samenwerking

Nr. 135 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 juni 2016

Een belangrijke rol van de Toegepast OnderzoeksOrganisaties (TO2) is het bevorderen dat ontwikkelde kennis ook daadwerkelijk wordt benut in de maatschappij. Eén van deze organisaties, TNO, heeft daartoe onder andere een dochter, TNO Bedrijven BV. TNO Bedrijven BV is 100% eigendom van TNO, maar heeft een eigen directie en Raad van Commissarissen (RvC) en een gescheiden boekhouding. De onderneming heeft als doel om hoogwaardige kennis die nog niet door het bedrijfsleven wordt opgepakt, te valoriseren en naar de markt te brengen, en heeft een portfolio van diverse deelnemingen.

TNO is voornemens om een meerderheidsbelang in TNO Bedrijven BV te verkopen aan een externe partij. Het verkopen van een meerderheidsbelang zorgt ervoor dat de «tucht van de markt» dichterbij wordt gebracht. Dit zal leiden tot een professionelere benadering van de bedrijven: Een strengere selectie aan de poort, meer sturing op succes en meer investeringsruimte door het aantrekken van externe financiering. Bovendien zorgt de verkoop voor een vereenvoudiging van het aansturingsmodel, omdat TNO Bedrijven BV hierdoor (conform de Wet op de Jaarrekening) van de geconsolideerde balans van TNO verdwijnt, waardoor de verantwoordelijkheden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van TNO en de directie en Raad van Commissarissen van TNO Bedrijven BV duidelijker zijn verdeeld. Ik acht dat een verbetering van de positionering en aansturing van TNO, die ook beter past in mijn visie op het Toegepast Onderzoek, en ik onderschrijf daarom dit voornemen van TNO.

Ik voorzie bij deze verkoop nog wel een aantal aandachtspunten die ik nader zal bezien met TNO alvorens tot verkoop wordt overgegaan.

• Enkele van de BV’s in het portfolio van TNO Bedrijven hebben een specifieke relatie met de overheid omdat zij een publiek belang borgen. Het gaat dan om ProQares B.V., dat een relatie heeft met Defensie vanwege de kennis en kunde op het gebied van bescherming tegen chemicaliën, en het Van Swinden Laboratorium (VSL) dat een relatie heeft met mijn ministerie vanwege de verantwoordelijkheden op het gebied van standaardenbeheer. Indien de betreffende onderdelen van de rijksoverheid dat wenselijk achten, zullen deze onderdelen vóór verkoop uit het portfolio worden gehaald.

• Ook voor de overige BV’s zal ik met TNO in overleg treden om volledig uit te sluiten dat er aan een private partij intellectueel eigendom zou kunnen worden overgedragen dat van nationaal strategisch belang is.

• Tot slot zal ik – binnen de kaders die de TNO-wet daarvoor stelt – met TNO in overleg treden over een zorgvuldige financiële afwikkeling van deze verkoop.

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp