22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 1489 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 oktober 2012

Overeenkomstig de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij zeven fiches aan te bieden die werden opgesteld door de werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC).

Fiche 1: Verordening historische archieven Europese instellingen

(Kamerstuk 22 112, nr. 1484)

Fiche 2: Mededeling EU actieplan contra terrorisme in de Hoorn van Afrika

en Jemen (Kamerstuk 22 112, nr. 1485)

Fiche 3: Verordening vangstmogelijkheden visbestanden Oostzee 2013

(Kamerstuk 22 112, nr. 1486)

Fiche 4: Verordening technische en controlemaatregelen visserij

Skagerrak (Kamerstuk 22 112, nr. 1487)

Fiche 5: Mededeling tenuitvoerlegging van de Europese elektronische

tolheffingsdienst (EETS) (Kamerstuk 22 112, nr. 1488)

Fiche 6: Mededeling bevorderen gedeeld gebruik van radiospectrum op de

interne markt

Fiche 7: Mededeling strategie voor het duurzame concurrentievermogen

van de bouwsector en de ondernemingen in die sector

(Kamerstuk 22 112, nr. 1490)

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, H. P. M. Knapen

Fiche: Mededeling bevorderen gedeeld gebruik van radiospectrum op de interne markt

1. Algemene gegevens

Titel voorstel

Mededeling van de Europese Commissie inzake «Het bevorderen van het gedeeld gebruik van radiospectrum op de interne markt».

Datum Commissiedocument

3 september 2012

Nr. Commissiedocument

COM(2012) 478

Pre-lex

http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=nl&DosId=201903

Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board

Niet opgesteld

Behandelingstraject Raad

Telecomraad

Eerstverantwoordelijk ministerie

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

2. Essentie voorstel

Er is een groeiende vraag naar radiospectrum, niet alleen voor draadloos dataverkeer maar ook voor zogenaamde «Internet of Things» toepassingen, dat wil zeggen: apparaten die met een uniek IP adres aan elkaar gekoppeld zijn (een voorbeeld hiervan is Radio Frequentie Identificatie, wat gebruikt kan worden voor antidiefstal chips). Teneinde aan die groeiende vraag te kunnen voldoen is meer gedeeld gebruik van spectrum nodig. Dit leidt tot een efficiënter gebruik van radiofrequenties.

Gedeeld gebruik van spectrum geeft verschillende gebruikers de gelegenheid om dezelfde frequenties te gebruiken, waarbij de kwaliteit van dienstverlening te allen tijde geborgd dient te worden.

Nieuwe technologieën als dynamisch gebruik van spectrum en cognitieve radio¹ kunnen daar in belangrijke mate aan bijdragen en deze innovatie moeten verder worden ontwikkeld.

Teneinde storingen te voorkomen dienen regelgevers nieuw beleid voor het samengaan van verschillende frequentiebanden zo te coördineren, dat het beleid voldoende voordelen bevat voor alle belanghebbenden en waarbij de mededinging niet in het geding komt. Het gaat hierbij zowel om frequentiebanden waarvoor wel een vergunning nodig is als om frequentiebanden waarvoor géén vergunning nodig is

De Commissie stelt voor:

• (1) een EU-aanpak om mogelijkheden voor «beneficial sharing opportunities (BSO)» in geharmoniseerde en niet-geharmoniseerde banden te identificeren;

• (2) voldoende (geharmoniseerde) vergunningsvrije spectrumruimte vrij te maken voor draadloze innovaties; en

• (3) het verlenen van rechten op basis van contracten tussen gebruikers tot gedeeld spectrumgebruik als regelgevingsinstrument met gegarandeerde beschermingsniveaus tegen storing.

3. Wat is de Nederlandse grondhouding ten aanzien van de bevoegdheidsvaststelling, subsidiariteit en proportionaliteit van deze mededeling en de eventueel daarin aangekondigde concrete wet- en regelgeving? Hoe schat Nederland de financiële gevolgen in, alsmede de gevolgen op het gebied van regeldruk en administratieve lasten?

Gedeelde bevoegdheid EU (zie artikel 4, tweede lid, onder a, WVEU) en lidstaten op basis van artikel 114 WVEU en de artikelen 4, eerste lid, en 6, eerste lid, van het Radio Spectrum Beleidsprogramma (beschikking 243/2012/EU).

De subsidiariteit wordt overwegend positief beoordeeld. Nederland onderkent dat gecoördineerde actie op Europees niveau ten aanzien van radiospectrumbeleid voordelen met zich meebrengt, onder meer voor consumenten en bedrijven, door EU-breed gelijke omstandigheden te creëren. Afstemming op Europees niveau bevordert daarmee de interne markt.

Echter, het is voor Nederland essentieel dat vergunningverlening van spectrumgebruik een nationale bevoegdheid blijft. Vergunningverlening kan het beste op nationaal niveau worden geregeld, omdat nationale en lokale omstandigheden en bijzonderheden een grote rol spelen bij de vormgeving van de vergunningen. Veel radiofrequenties worden namelijk maar heel lokaal gebruikt (zoals bijvoorbeeld versterkte WIFI op openbare locaties). Nederlands is vervolgens wel voorstander van deze nationale invullingen op Europees niveau met elkaar af te stemmen, om de coherentie tussen de verschillende systemen te verzekeren.

De proportionaliteit wordt ook overwegend positief beoordeeld, mits de Commissie verduidelijkt wat de meerwaarde van een gemeenschappelijk format en een gemeenschappelijke terminologie is. Ook moet nog duidelijker blijken waarom de Commissie BSO voor heel Europa kan identificeren op basis van de spectrum inventarisatie. Tenslotte is niet duidelijk hoeveel ruimte er is om rekening te houden met lokale omstandigheden en daadwerkelijk plaatselijk gebruik van radiofrequenties, terwijl deze aspecten een belangrijke rol spelen bij de mogelijkheden van gedeeld gebruik. Dit geldt nog meer voor gedeeld gebruik op basis van cognitieve technologieën (waarbij het apparaat de radio omgeving scant naar vrije frequenties).

Het definiëren van spectrumrechten gebeurt al. Deze mededeling zou tot gevolg hebben dat de systematiek veranderd, maar in de praktijk leidt dat niet tot extra kosten voor de Nederlandse begroting. Hier wordt wederom de kanttekening geplaatst dat de inkomstenderving uit vergunningverlening een nationale aangelegenheid moet blijven.

Het voorstel van de Commissie zal niet leiden tot een toename in regeldruk of administratieve lasten. Het voorstel verandert namelijk weinig aan de huidige situatie. Gedeeld gebruik met en zonder vergunning vindt al plaats. Het definiëren van spectrumrechten is ook al eigen aan vergunningverlening. Het systeem blijft hetzelfde met als verschil dat de Commissie een grotere rol bij dit proces wil spelen.

4. Nederlandse positie over de mededeling

Nederland ziet het belang van het bevorderen van gedeeld frequentiegebruik, maar het voorstel van de Commissie roept een aantal vragen op. Wat voegt de mededeling toe aan het bestaande regime? Nederland ziet, zoals eerder vermeld, de zeggenschap over de verlening van spectrumrechten (vergunningen) expliciet als een nationale bevoegdheid. Dit omdat nationale omstandigheden en bijzonderheden een significante rol spelen bij de vormgeving van vergunningen. Waar gedeeld gebruik mogelijk is, wordt dit ook toegepast (bijv. draadloze camera’s die gebruik maken van defensiespectrum). Nieuwe technologieën als cognitieve radio maken meer gedeeld gebruik mogelijk omdat veel meer dan nu rekening wordt gehouden met daadwerkelijk gebruik van een bestaande spectrumgebruiker. Daarmee zijn de mogelijkheden wel afhankelijk van het lokale/plaatselijke daadwerkelijk gebruik van dat spectrum. Uit de mededeling blijkt nu te weinig de meerwaarde van het definiëren van spectrumrechten door Brussel. Gezien de lokale uitvoering/behandeling ziet Nederland meer voordeel in het de gebruikers zelf de vrijheid geven dit te regelen

De Commissie wil ook op basis van gegevens uit de spectruminventarisatie BSO identificeren voor de interne markt, ook voor banden die door bijvoorbeeld defensie worden gebruikt.

Nederland ziet het belang in van het stroomlijnen van procedures maar verzet zich tegen het gecentraliseerd opleggen van gedeeld gebruik in bepaalde frequentiebanden, vanwege de verschillen tussen landen/regio’s en de schaal waarop frequenties worden gebruikt (zeer lokaal). Daarnaast zal Nederland er alert op zijn dat er niet ingezet zal worden op harmonisatie als dit leegstand van een bepaald spectrum in een lidstaat tot gevolg heeft.

---

1 Cognitieve radio herkent vrije ruimte in het radiospectrum en gebruikt deze om informatie te zenden.