19 637 Vreemdelingenbeleid

29 344 Terugkeerbeleid

Nr. 3247 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 april 2024

Graag informeer ik uw Kamer, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken, over het nemen van beperkende visummaatregelen voor Ethiopië.

In juli 2023 heeft de Europese Commissie het vertrouwelijke rapport met de beoordeling van de EU-brede terugkeersamenwerking met derde landen in het kader van artikel 25bis van de Visumcode onder de EU-lidstaten verspreid. Op basis van deze beoordeling heeft de Commissie in september 2023 een voorstel gedaan voor beperkende visummaatregelen voor Ethiopië vanwege het onvoldoende meewerken aan terugkeer. Op 29 april jl. werd het voorstel tot het nemen van beperkende visummaatregelen voor Ethiopië aangenomen in de Raad.

Specifiek gaat het om de tijdelijke opschorting van de vrijstelling om ondersteunende documenten aan te leveren voor bepaalde categorieën visumaanvragers (bonafide reizigers), de vrijstelling van betaling van visumleges voor diplomatieke paspoorthouders, de maximale behandeltermijn van 15 dagen, en de afgifte van meervoudige visa. Deze maatregelen treden na publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie in werking. Deze maatregelen moeten de Ethiopische autoriteiten ertoe bewegen de nodige maatregelen te nemen ter verbetering van de medewerking op het gebied van terugkeer.

Nadat de maatregelen in werking zijn getreden zal de Europese Commissie aan het Europees parlement en de JBZ-Raad rapporteren over de bereikte voortgang. De Commissie kan dan voorstellen doen om de maatregelen aan te vullen of in te trekken. In geval dat de huidige maatregelen ineffectief zijn gebleken, kan de Europese Commissie als aanvullende maatregel verhoging van de visumleges voorstellen. Nederland blijft, ook nu de Raad visummaatregelen heeft genomen tegen Ethiopië, in gesprek met de Europese Commissie over de status van de terugkeersamenwerking met Ethiopië. Ook blijft Nederland in dialoog met Ethiopië om terugkeersamenwerking te bevorderen, en het belang voor Nederland van samenwerking op dit vlak te onderstrepen. De Minister van Buitenlandse Zaken heeft dit begin april nog gedaan in een gesprek met haar Ethiopische counterpart in Addis Abeba, Ethiopië.

Ethiopië is na Gambia het tweede land waartegen visummaatregelen zijn aangenomen onder artikel 25bis van de Visumcode. De visummaatregelen tegen Gambia heeft de Raad reeds in 2021 genomen. In 2022 heeft de Raad aanvullende maatregelen genomen tegen Gambia omdat sprake was van een onvoldoende verbeterde situatie. Nadat deze aanvullende maatregelen waren genomen, verbeterde de terugkeersamenwerking met Gambia. Vanwege het succes van deze maatregelen besloot de Raad op 12 april 2024 om de visummaatregelen voor Gambia gedeeltelijk in te trekken.

Zoals eerder aan uw Kamer gecommuniceerd, acht Nederland artikel 25bis van de Visumcode een belangrijk instrument om terugkeersamenwerking te verbeteren en zal het zich voor de toepassing hiervan blijven inzetten in gevallen waar daar aanleiding toe is. Het kabinet zal uw Kamer op de hoogte houden over de inzet van het instrument.

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, E. van der Burg