Vragen van het lid Omtzigt (Omtzigt) aan de Staatssecretaris van Financiën over juridische
adviezen over box 3 (ingezonden 26 april 2022).
Antwoord van Staatssecretaris Van Rij (Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst)
(ontvangen 8 juli 2022).
Vraag 1
Herinnert u zich de volgende eerder gestelde schriftelijke vraag (van 3 januari 2022):
«Wilt u een lijst met alle uitgebrachte adviezen (interne en externe, inclusief de
landsadvocaat) over box-3 vanaf 2010 samenstellen en doen toekomen aan de Tweede Kamer?»1
Vraag 2
Herinnert u zich het antwoord: «Ja. Deze lijst moet, zoals het lid Omtzigt zelf aangeeft
in de vraag, nog worden samengesteld. Daarvoor is uitgebreid uitzoekwerk nodig, juist
omdat ik de vraag van het genoemde lid zo volledig mogelijk wil beantwoorden. Ik ga
er daarom vanuit dat de heer Omtzigt ook interne notities bedoelt die als advies aan
de bewindspersonen zijn gegaan. Dit betreft dan ook stukken die tot nu toe niet aan
uw Kamer zijn overhandigd. Daarom vergt dit meer tijd dan uw Kamer mij voor de beantwoording
van deze Kamervragen gunt. De gevraagde lijst met eventueel de daarbij nog niet gepubliceerde
stukken zal ik binnen twee maanden aan uw Kamer sturen.»2
Vraag 3
Herinnert u zich dat u op 5 april 2022 het volgende antwoord gaf: «in reactie op het
schriftelijk overleg (2022Z00005) heb ik aangegeven binnen twee maanden een lijst te delen met alle uitgebrachte adviezen
(interne en externe, inclusief de landsadvocaat) over box-3 vanaf 2010, in het bijzonder
over de vraag of de box 3-tarieven mogelijk een schending van het eerste protocol
van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens opleveren. De inventarisatie is
een eind gevorderd, maar nog niet gereed. Ik heb wat meer tijd nodig om de stukken
te kunnen delen. Uw Kamer ontvangt deze stukken tegelijkertijd met de richtingennotitie.»3
Vraag 4
Herinnert u zich dat u op 15 april 2022 een lijst en een inventarislijst naar de Kamer
gestuurd heeft, maar dat dat die lijst niet in 2010 begint, zoals gevraagd, maar in
2015 en dat die gaat over juridische adviezen over strijdigheid met het Europees Verdrag
voor de Rechten van de Mens (EVRM) en niet over alle adviezen?4
Vraag 5
Is het u opgevallen dat in de periode 2015–2017 eigenlijk geen adviezen of memo’s
zijn uitgebracht, terwijl in die periode toch het Belastingplan 2016 behandeld is,
waarin de nieuwe box 3 is ingevoerd met de vele ficties, die uiteindelijk geleid heeft
het arrest van de Hoge Raad van 24 december 2021, waarin de Hoge Raad oordeelde dat
box 3 in strijd was met het recht op ongestoord genot van eigendom en het discriminatieverbod
uit het EVRM en rechtsherstel bood?
Vraag 6
Bent u ervan op de hoogte dat vooral bij het Belastingplan 2016 vele fracties in de
Tweede Kamer gevraagd hebben naar de juridische houdbaarheid en dat er al arresten
van de Hoge Raad uit april 2015 lagen?
Vraag 7
Is het gebruikelijk dat er juridische adviezen en analyses ten grondslag liggen aan
keuzes om een belasting te veranderen en zeker wanneer het een hervorming betreft
van een belastingonderdeel (box 3), dat al meerdere keren tot negatieve uitspraken
van rechters en de Hoge Raad heeft geleid?
Vraag 8
Als er geen juridische adviezen en analyses waren, op basis waarvan kon het kabinet
dan uitspraken doen over het vertrouwen dat deze vernieuwde box 3 juridisch houdbaar
zou zijn, zoals de regering herhaaldelijk deed tijdens de behandeling van dat Belastingplan,
waarin de discussie over box 3 een zeer prominente plek innam?
Vraag 9
Kunt u dus de originele vraag van 3 januari beantwoorden en alle juridische anlayses
en adviezen over box 3 vanaf 2010 openbaar maken, inclusief interne adviezen en analyses,
inclusief mondelinge en schriftelijke adviezen van de landsadvocaat of andere internen?
Vraag 10
Kunt u alle adviezen en analyses uit 2015 (behandeling Belastingplan 2016) en 2016
nog voor de voortzetting van het commissiedebat over box 3 aan de Kamer doen toekomen?
Nader antwoord
Hierbij ontvangt u een aanvulling op de antwoorden van 11 mei 2022 op de vragen die
het lid Omtzigt op 26 april 2022 heeft gesteld over juridische adviezen over box 3
(2022Z08417). Het betreft de notities die in 2015 zijn gemaakt ter voorbereiding op de wijziging
in box 3 in het Belastingplan 20165. Deze aanvulling was toegezegd in het eerdere antwoord op vraag 7.
X Noot
1Aanhangsel Handelingen II, vergaderjaar 2021–2022, nr. 1482, vraag 7
X Noot
4Aanhangsel Handelingen II, vergaderjaar 2021–2022, nr. 2464