Vragen van de leden Bouali en Van Weyenberg (beiden D66) aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid over de steunmaatregelen voor sekswerkers (ingezonden 12 mei 2020).

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 10 juni 2020).

Vraag 1

Kent u het bericht «Geen noodsteun voor opting-in sekswerker»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u toelichten in hoeverre sekswerkers aanspraak kunnen maken op de steunmaatregelen nu zij hun contactberoep tijdelijk niet mogen uitoefenen vanwege COVID-19?

Antwoord 2

In Nederland rechtmatig verblijvende personen kunnen als zij aan de criteria van de regeling voldoen, aanspraak maken op de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo), WW of algemene bijstand. Zoals bekend zijn zowel de Tozo-regeling als de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) verlengd tot en met 30 september.2

Vraag 3 en 5

Heeft u zicht op hoeveel sekswerkers er zijn, hoeveel daarvan op een fictief dienstverband werken en in aanmerking komen voor de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) of de Werkloosheidswet (WW), hoeveel sekswerkers mogelijk in aanmerking komen voor de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) en hoe groot de groep is die voor geen van beide regelingen in aanmerking komt?

Kunt u aangeven of er door sekswerkers ook daadwerkelijk aanspraak wordt gemaakt op de steunmaatregelen?

Antwoord 3 en 5

Niet bekend is hoeveel sekswerkers er in Nederland zijn. Ik heb op basis van de gegevens over de verschillende regelingen ook geen zicht op het gebruik daarvan door sekswerkers en exploitanten. Van gemeenten met veel sekswerkers is wel bekend dat het prostitutiemaatschappelijk werk hulp- en ondersteuning biedt bij de aanvraag van de financiële regelingen.

Vraag 4

Klopt het dat als er sprake is van opting-in er nooit werknemerspremies worden afgedragen en daardoor geen aanspraak kan worden gemaakt op WW of op de NOW? Is het gebruik van de Tozo bij opting-in ook in alle gevallen uitgesloten?

Antwoord 4

Als gewerkt wordt conform de opting-in regeling is er geen sprake van een dienstbetrekking voor de werknemersverzekeringen en is de sekswerker inderdaad niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Wel is dan sprake van heffing van loonbelasting. Er kan geen aanspraak gemaakt worden op de financiële regelingen in het kader van de coronacrisis of de WW. Wel kan als aan de voorwaarden wordt voldaan aanspraak gemaakt worden op algemene bijstand.

Vraag 6 en 7

Komen sekswerkers afkomstig van buiten de Europese Unie in aanmerking voor noodsteun?

Zijn er alternatieve vormen van noodsteun beschikbaar voor deze groepen?

Antwoord 6 en 7

Zoals ik eerder3 heb geantwoord kunnen in Nederland rechtmatig verblijvende personen als zij aan de criteria van de regeling voldoen, aanspraak maken op de Tozo, WW of algemene bijstand. Van personen met een verblijfsvergunning die aanspraak maken op de Tozo hoeft door de gemeente geen melding te worden gemaakt bij de IND. Het aanvragen van algemene bijstand kan gevolgen hebben voor de verblijfstatus. De IND hanteert coulance ten aanzien van personen van wie de verblijfsvergunning afloopt (en door wie geen verlenging wordt aangevraagd). Dit betekent dat de periode van »overstay» personen niet wordt aangerekend bij een nieuwe aanvraag om een verblijfsvergunning of visum, of bij het uitreizen naar het land van herkomst na de coronacrisis.

Voor antwoorden over alternatieve vormen van steun (over bijvoorbeeld de maatschappelijke opvang) verwijs ik u naar de antwoorden op de eerder gestelde vragen4. In aanvulling daarop wil ik benoemen dat 29 mei een nieuwe richtlijn gepubliceerd is over de af- en ombouw van de maatschappelijke opvang.

Vraag 8

Bent u in overleg met de branche over de huidige steunmaatregelen? Zo ja, voldoen deze maatregelen volgens de branche?

Antwoord 8

SeksWerkExpertise heeft recent een brandbrief gestuurd naar mijn collega van Economische Zaken en Klimaat over de ongelijke behandeling van sekswerkers inzake de coronamaatregelen. Hierop zal zo spoedig mogelijk gereageerd worden. Zoals ook al eerder aangegeven ben en blijf ik in gesprek met Divosa, VNG en gemeenten om knelpunten met bettrekking tot de financiële regelingen te bespreken.

Vraag 9

Hoe wilt u zorgen dat de sekswerkers en de sekswerkbranche voldoende gebruik kunnen maken van steunmaatregelen?

Antwoord 9

Zoals aangegeven bieden gemeenten met een hoge concentratie van sekswerkers via het prostitutiemaatschappelijk werk hulp – en ondersteuning bij de aanvraag van de financiële regelingen.

Vraag 10

Ziet u de noodzaak tot verdere ondersteuning van sekswerkers tot zij hun beroep weer kunnen uitvoeren?

Antwoord 10

Het coronavirus heeft enorm ingrijpende gevolgen, voor de gezondheid, de gezondheidszorg en het maatschappelijk leven, en voor de economie. Veel mensen kunnen nu hun werk niet uitvoeren, waaronder sekswerkers. De Tozo en de NOW zijn dan ook verlengd. In Nederland rechtmatig verblijvende personen kunnen als ze aan de criteria voldoen aanspraak maken op de regelingen, de WW of algemene bijstand.

Vraag 11

Kunt u toelichten waarom er voor gekozen is om pas 1 september het uitoefenen van sekswerk weer toe te staan in tegenstelling tot andere contactberoepen, zoals masseurs, die sinds 11 mei weer aan de slag mogen?

Antwoord 11

In de routekaart van het kabinet is aangegeven dat het uitoefenen van sekswerk op zijn vroegst per 1 september weer kan. De voornaamste reden is dat niet alles tegelijk open kan en er dus stapsgewijze opening van sectoren plaats moet vinden. De routekaart is mede gebaseerd op adviezen van de experts in het Outbreak Management Team (OMT) die ook aangeven dat onzekerheden omtrent aerosol-transmissie voor deze sector waarin 1,5 meter afstand houden zeer lastig is, een risico inhouden. Een protocol is een belangrijk hulpmiddel voor het kabinet om te besluiten een sector weer open te stellen.

Vraag 12 en 13

Bent u het ermee eens dat als er geen sprake is van ziekteverschijnselen bij klant of sekswerker, dat veilig contact dan mogelijk zou moeten zijn?

Ziet u mogelijkheden of oplossingen om op een veilige manier het uitoefenen van sekswerk eerder mogelijk te maken dan 1 september?

Antwoord 12 en 13

Nee, hier ben ik het niet mee eens. Ik vind het zeer onwenselijk als sekswerkers ook als geen sprake is van ziekteverschijnselen toch doorwerken. Ik zie ook geen mogelijkheden om het uitoefenen van sekswerk eerder dan 1 september mogelijk te maken. Op grond van de nu geldende noodverordening is het uitoefenen van alle vormen van prostitutie en ander sekswerk, waarbij men geen anderhalve meter afstand kan houden, in heel Nederland verboden zolang de noodverordening van kracht is. Sekswerk via een webcam is en blijft mogelijk.

Vraag 14

Bent u in overleg met de branche om te onderzoeken of er creatieve en veilige mogelijkheden of vormen zijn om het uitoefenen van sekswerk eerder mogelijk te maken dan 1 september? Zo nee, bent u bereid spoedig in overleg te treden met de branche hierover?

Antwoord 14

Nee, ik ben niet met de branche in overleg om sekswerk eerder mogelijk te maken. Ik weet dat de branche protocollen voor verschillende onderdelen van de seksbranche aan het opstellen is. Protocollen zijn een belangrijk hulpmiddel voor het kabinet voor het besluit om op 1 september sekswerk weer mogelijk te maken.

Vraag 15

Lukt het u deze vragen binnen een week te beantwoorden?

Antwoord 15

Een snellere beantwoording dan vandaag was niet mogelijk.

X Noot
1

Binnenlands Bestuur, 15 april 2020 «Geen noodsteun voor opting-in sekswerker» (https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/nieuws/geen-noodsteun-voor-opting-in-sekswerker.12933977.lynkx)

X Noot
2

Kamerstuk 35 420, nr. 38

X Noot
3

Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 3158 en Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 2716

X Noot
4

Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 3158

Naar boven