35 200 Financieel jaarverslag van het Rijk 2018

Nr. 5 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 mei 2019

In de verantwoordingsstukken 2018, zoals aan uw Kamer vorige week aangeboden, blijkt een onjuiste stand van de openstaande voorschotten van de zorgtoeslag, huurtoeslag, kinderopvangtoeslag en het kindgebondenbudget te zijn opgenomen. Dit leidt tot aanpassing van de saldibalansen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (Kamerstuk 35 200 VII, nr. 1), het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamerstuk 35 200 XV, nr. 1) en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Kamerstuk 35 200 XVI, nr. 1). De departementale saldibalansen maken onderdeel uit van de jaarverslagen. Op basis hiervan zal ook de saldibalans in het Financieel Jaarverslag van het Rijk (Kamerstuk 35 200, nr. 1) worden aangepast.

Het betreft hier een boekhoudkundige aanpassing van de openstaande voorschotten op de saldibalans. In de verantwoorde uitgaven en ontvangsten zijn geen aanvullende fouten aangetroffen. De rechtmatigheid van de uitgaven, zoals verantwoord in de departementale jaarverslagen, wijzigt niet. De aanpassing heeft ook geen gevolgen voor het EMU-saldo en EMU-schuld. En belangrijker: er zijn geen gevolgen voor burgers die toeslagen hebben ontvangen.

De Belastingdienst heeft bij de berekening van de openstaande voorschotten abusievelijk de voorschotbetaling van één maand voor het toeslagjaar 2018 niet meegeteld. Dit is door de Belastingdienst zelf ontdekt. De gerapporteerde openstaande voorschotten zijn € 1,2 miljard te laag weergegeven.

Het bedrag is als volgt toe te delen aan de openstaande voorschotten van de verschillende toeslagen.

Stand openstaande voorschotten toeslagen 31 december 2018 (bedragen x € mln)

Ministerie	Voorschot	Stand jaarverslag	Correctie	Gecorrigeerde stand
BZK	Huurtoeslag	3.969	332	4.302
SZW	Kindgebonden budget	2.230	185	2.415
	Kinderopvangtoeslag	3.250	222	3.472
	Totaal SZW	5.480	407	5.887
VWS	Zorgtoeslag	5.172	437	5.609
	Andere voorschotten niet zijnde toeslagen	137.524	–	137.524
FJR		152.145	1.177	153.322

De openstaande voorschotten worden door de Belastingdienst geadministreerd en door de Auditdienst Rijk gecontroleerd. Vervolgens worden deze verantwoord in de saldibalansen van de jaarverslagen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (Kamerstuk 35 200 VII, nr. 1), het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamerstuk 35 200 XV, nr. 1), het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Kamerstuk 35 200 XVI, nr. 1).

Door de te lage openstaande voorschotstanden geven de huidige saldibalansen van deze ministeries geen getrouw beeld. Dit betekent dat de saldibalansen in de jaarverslagen van deze ministeries moeten worden aangepast. Op basis hiervan zal ook de saldibalans in het Financieel Jaarverslag van het Rijk (Kamerstuk 35 200, nr. 1) worden aangepast. Bij deze aanpassingen zal de Auditdienst Rijk een nieuwe controleverklaring afgeven. De correcties in de jaarverslagen worden via een addendum op de reeds ingediende stukken aan uw Kamer voorgelegd.

Ik betreur dat de berekening van de openstaande voorschotten van de toeslagen niet juist is verlopen. De Belastingdienst treft nu, in samenspraak met de ADR, verbetermaatregelen. Zo worden de huidige handmatige verwerkingen bij het opstellen van de rapportage rond de stand van openstaande voorschotten zo veel mogelijk beperkt. Daarnaast wordt de interne controle aangescherpt, onder meer door striktere toepassing van het vier ogen-principe. Ook zal meer systematisch onderzoek naar de plausibiliteit van de voorschotcijfers in de saldibalans worden ingeregeld. Dit om herhaling in de toekomst te voorkomen.

Ik heb de Algemene Rekenkamer maandag 20 mei ingelicht over de onjuiste stand van de openstaande voorschotten die is gerapporteerd aan de drie departementen.

Mede namens de Staatssecretaris van Financiën,

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra