33 709 EU voorstel: Verordening oprichting Europees openbaar ministerie COM (2013) 534¹

AO BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 april 2019

Bij brief van 22 juni 2018 (met kenmerk 163310u) hebben de vaste commissies voor Immigratie & Asiel/JBZ-Raad en voor Justitie en Veiligheid aangegeven dat zij er belang aan hechten voortdurend te worden geïnformeerd over eventuele voortgang in de voorbereidingen voor de oprichting van het EOM, bijvoorbeeld met betrekking tot de nadere invulling van functies en samenwerkingsafspraken voor het EOM. De commissies geven er ter zake de voorkeur aan om halfjaarlijks per separate brief integraal over de voortgang te worden geïnformeerd. De eerste halfjaarlijkse rapportage ging u toe op 2 oktober jl.². Graag doe ik u door middel van deze brief de tweede rapportage toekomen.

Ontwikkelingen in EU-verband

Zoals ik in de eerste halfjaarlijkse rapportage heb aangegeven, heeft de Europese Commissie (hierna: de Commissie) het voortouw bij het implementeren van de maatregelen die op EU-niveau vereist zijn om het EOM eind 2020 operationeel te laten zijn. De Commissie en OLAF zitten gezamenlijk de expertgroep van nationale deskundigen voor bedoeld in artikel 20(4), EOM-Verordening. Nederland participeert sinds het besluit van de Commissie van 1 augustus 2018, inhoudende dat Nederland kan gaan deelnemen aan de nauwere samenwerking inzake het EOM³ als volwaardig deelnemer aan deze expertgroep. Een aantal ontwikkelingen is in dit verband vermeldenswaardig:

• de «vacancy notice» voor de Europese Hoofdaanklager is op 19 november 2018 gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. De deadline voor sollicitaties was 14 december 2018. Na interviews met een aantal kandidaten op 30 en 31 januari jl. heeft het selectiepanel bedoeld in artikel 14(3), EOM-Verordening op 14 februari jl. een «shortlist» van drie kandidaten voorgedragen aan de Raad. In Coreper heeft op 20 februari jl. een indicatieve stemming plaatsgevonden. De Franse kandidaat Jean-François Bohnert is daarbij als voorkeurskandidaat naar voren gekomen. Het Europees parlement heeft daarentegen de Roemeense kandidate Laura Codruţa Kövesi als voorkeurskandidaat aangewezen en het heeft dat op 8 maart jl. aan de Raad bericht. Thans vinden gesprekken plaats tussen de Trojka, bestaande uit Finland, Kroatië en Portugal, namens de Raad en een afvaardiging van het Europees parlement om te bezien of er overeenstemming kan worden gevonden over de uiteindelijke kandidaat. Ingevolge artikel 14(1), EOM-Verordening benoemen het Europees parlement en de Raad de Hoofdaanklager namelijk in onderlinge overeenstemming;

• de Commissie heeft op 6 december jl. een oproep aan de deelnemende lidstaten gedaan om voor 31 maart 2019 drie kandidaten voor de positie van Europese aanklager voor te dragen. Op basis van een voordracht van het College-procureurs-generaal aan de Minister van Justitie en Veiligheid d.d. 21 maart jl. heeft Nederland op 29 maart jl. drie kandidaten voorgedragen aan het selectiepanel;

• de Commissie heeft op 11 januari 2019 een voorstel aan de Raad gedaan voor overgangsregels met betrekking tot de eerste lichting Europese aanklagers. Ingevolge artikel 16(4), EOM-Verordening zal een derde deel daarvan drie jaar na hun benoeming moeten worden vervangen. Voorafgaand aan de benoeming van de eerste Europese aanklagers zal bij loting worden bepaald welke onder hen na drie jaar zullen worden vervangen. Het desbetreffende besluit zal naar verwachting tijdens de Raad Algemene Zaken op 9 april a.s. worden goedgekeurd;

• de Commissie bereidt de toekomstige interne regels voor het EOM voor, zodat het College deze kan aannemen als het in functie is;

• de Commissie staat in nauw contact met de Luxemburgse autoriteiten over de huisvesting van het EOM en de eisen die daaraan moeten worden gesteld op onder meer het gebied van beveiliging;

• in opdracht van de Commissie loopt nog een haalbaarheidsstudie naar het case management systeem (CMS) van het EOM. Deze studie is naar verwachting in juni 2019 gereed. De keuze voor de architectuur van het systeem is daarbij nog een punt van bespreking. De aan het EOM deelnemende lidstaten worden hier nauw bij betrokken, en

• de expertgroep EOM heeft zich naast over het CMS onder meer gebogen over de ontwerpbegroting van het EOM voor 2020, de arbeidsvoorwaarden van Europese aanklagers en Europese gedelegeerde aanklagers en over dataprotectie-aspecten.

Implementatie van de EOM-Verordening in Nederland

In het kader van het implementatieprogramma is in nauwe afstemming met de meest betrokken organisaties een impact analyse uitgevoerd om de financiële en organisatorische gevolgen van de implementatie van de EOM-Verordening zo goed mogelijk in beeld te brengen. De resultaten van de impact analyse zijn betrokken bij de financiële paragraaf van het wetsvoorstel.

Dit zal naar verwachting zeer binnenkort in consultatie worden gebracht.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

---

1 Zie E130041 op www.europapoort.nl

2 Zie EK, 2018–2019, 33 709, AM.

3 Zie mijn brief van 22 augustus 2018, EK, 2017–2018, 33 709, AK