Datum publicatie	Organisatie	Vergaderjaar	Dossier- en ondernummer
13-06-2012	Tweede Kamer der Staten-Generaal	2011-2012	33240-XVI nr. 6

33 240 XVI Jaarverslag en slotwet Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 2011

Nr. 6 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 13 juni 2012

De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een aantal vragen voorgelegd aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het Jaarverslag van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 2011 (Kamerstuk 33 240 XVI, nr. 1).

De minister heeft deze vragen beantwoord bij brief van 12 juni 2012. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De voorzitter van de commissie, Smeets

De griffier van de commissie, Teunissen

Hoeveel HKZ-keuringen zijn er afgegeven in 2010 t/m 2012?

Op de website www.hkz.nl staat een overzicht van alle afgegeven HKZ-certificaten. Volgens dat overzicht zijn in de periode 2010 t/m 1 juni 2012 857 HKZ-certificaten afgegeven.

Hoeveel zorgaanbieders, uitgesplitst per sector, zijn HKZ-gecertificeerd?

Op de website www.hkz.nl staat een overzicht van afgegeven HKZ-certificaten. Volgens dat overzicht zijn er t/m 1 juni 2012 in totaal aan 3 140 bedrijven HKZ-certificaten afgegeven; uitgesplitst per sector:

Sector	Aantal bedrijven met HKZ-certificaat
Verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorgorganisaties	606
Geestelijke Gezondheidszorg	232
Gehandicaptenzorg	170
Zorgboerderijen	23
Openbare Apotheken	794
Extramurale Fysiotherapiepraktijken	283
Huisartsendienstenstructuren	34
Ambulancezorg	55
Jeugdzorg/bureaus Jeugdzorg/Justitiële jeugdinrichtingen	96
Openbare gezondheidszorg	215
Welzijn en Maatschappelijke dienstverlening	233
Kinderopvang	245
GHOR	28
Dialysecentra	54
Overig	72
Totaal	3 140

Hoeveel fte’s per sector vallen onder een HKZ-gecertificeerde zorgaanbieder?

Ik beschik niet over de gevraagde informatie.

Hoeveel levert het afschaffen van het HKZ op?

Het stopzetten van de VWS-subsidie aan HKZ levert een besparing op van ruim € 750 000 per jaar.

Dit betekent niet dat HKZ wordt afgeschaft. HKZ is per 1 mei 2012 gefuseerd met het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN). In het persbericht hierover melden NEN en HKZ: «Het HKZ-keurmerk en de daaraan verbonden activiteiten blijven bestaan.»

Hoeveel bedroegen de uitvoeringskosten van het HKZ in 2011?

Volgens de jaarrekening 2011 van HKZ bedroegen de totale uitvoeringskosten van HKZ in 2011

€ 1 303 016.

6 en 9

Hoeveel hulpmiddelen, uitgesplitst in Wmo, AWBZ en Zvw, worden jaarlijks weggegooid en welke bedragen zijn hiermee gemoeid?

Hoeveel incontinentiematerialen worden jaarlijks weggegooid en wat kost dit?

Omdat er geen lokale, regionale of landelijke registratie is van deze gegevens, is niet bekend hoeveel materiaal er jaarlijks wordt vernietigd en welke kosten hiermee gemoeid zijn.

Hoewel doelmatig gebruik en verstrekking van hulpmiddelen al deel uitmaakt van de onderhandelingen tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders, blijkt dat nog steeds sprake is van verspilling van hulpmiddelen. Zo blijkt uit een recent onderzoek van thuiszorgorganisatie Buurtzorg dat patiënten in de thuiszorg voor gemiddeld zo'n honderd euro aan overgebleven medicijnen, verbandmiddelen en andere materialen thuis hebben liggen. Ik hecht veel waarde aan doelmatig gebruik en ben dan ook voornemens dergelijke verspilling aan te pakken. Daarom zal ik op korte termijn met zorgaanbieders en zorgverzekeraars overleggen om te bezien hoe deze verspilling nog verder terug te dringen.

Over mogelijkheden om, bijvoorbeeld via de verpakkingsgrootte van genees- en hulpmiddelen, bij te dragen aan het terugdringen van verspilling , wil ik in gesprek gaan met de fabrikanten. Bij hen rust een grote verantwoordelijkheid op dit punt.

7 en 178

Wat is de omzet van hulpmiddelen uitgesplitst in AWBZ, Zvw en WMO?

In de Zvw bedragen de kosten aan medische hulpmiddelen € 1,4 miljard.

In de AWBZ bedragen de kosten aan (uitleen) hulpmiddelen € 75 miljoen.

De totale jaarlijkse kosten aan medische hulpmiddelen ( rolstoelen e.d.) in de Wmo zijn niet bekend.

Hoeveel apothekers telt Nederland?

Volgens de Stichting Farmaceutische kengetallen, gelieerd aan de KNMP, was het aantal werkzame (beherend en tweede) apothekers in de openbare farmacie 2 859 in 2011. Er waren 1997 apotheken. Voor elke apotheek moet een beherend (verantwoordelijke) apotheker staan ingeschreven.

Hoeveel geld kan bespaard worden door incontinentiematerialen gezamenlijk in te kopen?

Zorgverzekeraars onderhandelen al scherp met zorgaanbieders over de prijs en kwaliteit van het incontinentiemateriaal dat aan de verzekerde wordt geleverd. Desondanks blijkt uit een recent onderzoek van thuiszorgorganisatie Buurtzorg dat er nog steeds verspilling van hulpmiddelen is. Ik wil dergelijke verspilling aanpakken. In welke mate besparingen mogelijk zijn door grootschalige inkoop is niet bekend.

Ik zal op korte termijn met zorgverzekeraars en zorgaanbieders overleggen om te bezien of er bij de inkoop van deze hulpmiddelenzorg nog meer besparingen te realiseren zijn.

Welke verschillen zijn waarneembaar in het voorschrijfgedrag tussen medisch specialisten en artsen? Over welke cijfers beschikt de regering?

Medisch specialisten zijn verantwoordelijk voor 12% van de voorschriften van extramuraal geleverde geneesmiddelen, de huisartsen zijn verantwoordelijk voor de resterende 88% van deze voorschriften. Dit blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) en cijfers van het CVZ (GIP-database). Voor zowel huisartsen als specialisten geldt dat er, daar waar medisch mogelijk, nog veel winst te behalen valt door duurdere specialistische geneesmiddelen om te zetten naar generieke geneesmiddelen. Gemiddeld genomen worden er door specialisten nog meer spécialité»s voorgeschreven dan door huisartsen. Deels kan dit komen door een zwaardere casemix van patiënten. Cijfers laten echter ook zien dat er tussen ziekenhuizen sprake is van een grote praktijkvariatie die niet volledig te verklaren valt door verschil in casemix.

Vanuit deze basis, en op basis van een inschatting van het besparingspotentieel, ben ik een taakstelling overeengekomen met de Orde van Medisch Specialisten met betrekking tot het doelmatiger voorschrijven van geneesmiddelen, ter hoogte van € 30 miljoen structureel. Tevens ben ik hierover in gesprek met de huisartsen. Ik ga er van uit dat beide beroepsgroepen alles in het werk stellen om deze opbrengst nog dit jaar te realiseren.

Wat levert het afschaffen van de minutenregistratie op?

Wellicht ten overvloede meld ik dat er vanuit de overheid geen regelgeving bestaat die betrekking heeft op de minutenregistratie. Zie hierover ter toelichting mijn brief van 17 april jongstleden (DLZ/SFI-U-3112526).

Het ministerie heeft geen gegevens over de budgettaire effecten van het afschaffen van de minutenregistratie op macroniveau jaarlijks. Dit verschilt namelijk van instelling tot instelling en is in grote mate afhankelijk van de wijze waarop de organisatie de registratie heeft ingericht en wat en op welk niveau er wordt geregistreerd.

Hoeveel geld wordt bespaard als zorgverleners in de VV&T per dag een half uur minder aan administratieve handelingen kwijt zijn?

Met het verminderen van de administratieve lasten in de care beoog ik meer tijd voor de cliënt beschikbaar te krijgen. Tegelijkertijd krijgt de zorgprofessional daardoor ook meer tijd beschikbaar voor het werk waarvoor hij met hoofd en hart heeft gekozen in plaats van het invullen van formulieren. Het mes snijdt zo aan twee kanten. Dit impliceert dat een vermindering van de administratieve lasten niet zonder meer hoeft te leiden tot een daling van de zorguitgaven.

14 en 15

Wat kost(te) de ICT in de gezondheidszorg per sector in 2010, 2011 en 2012?

Welke toepassingen of diensten zijn verantwoordelijk voor de hoogste ICT kosten in de zorg en om welke bedragen gaat het?

Voor de uitgaven aan ICT in de gezondheidszorg zijn geen gegevens beschikbaar. Deze uitgaven zijn dermate verweven met primaire en ondersteunende middelen en processen dat deze uitgaven niet afzonderlijk in beeld te brengen zijn.

Hoeveel geld besteedden zorgverzekeraars aan reclame in 2010, 2011 en 2012?

– Zorgverzekeraars hebben een eigen verantwoordelijkheid als het gaat om hun marktpositioneringsstrategie en hebben de vrijheid om zelf te bepalen hoeveel geld ze aan reclame besteden.
– Ik heb daarom nooit onderzoek gedaan naar de uitgaven aan reclames door zorgverzekeraars. Wel is recent een onderzoek1 gepubliceerd waaruit de volgende gegevens blijken:
– In 2009 bedroegen de uitgaven aan reclame € 38 miljoen, in 2010 € 40 miljoen en in 2011 € 43 miljoen. Dit is exclusief uitgaven aan reclame via internet.
– In 2011 is circa € 15 miljoen aan reclame via internet besteed.
– Een juiste vergelijking van reclamebestedingen via internet met voorgaande jaren is (nog) niet mogelijk, omdat er een nieuwe registratie methode wordt toegepast sinds 2011.

17, 18, 19 en 20

Hoeveel geld besteedden verpleeghuizen, verzorgingshuizen, revalidatiecentra en ziekenhuizen aan reclame in 2010, 2011 en 2012?

Het Ministerie heeft geen gegevens over de uitgaven aan reclame van zorginstellingen en ziekenhuizen. Over de totale uitgaven verantwoorden zorginstellingen zich via het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording. In de resultatenrekening wordt bij de bedrijfskosten de zorginstellingen niet gevraagd de uitgaven aan reclame te specificeren. Ook in het jaardocument van ziekenhuizen zijn de uitgaven aan reclame niet als herkenbaar onderdeel opgenomen.

21, 22, 23, 24, 25, 26, 170, 171 en 172

Welke zorgbestuurders, uitgesplitst per sector, verdienen meer dan 100% van het ministersalaris?

Welke zorgaanbieders hebben bestuurders die meer dan 100% van het ministersalaris verdienen?

Welke zorgverleners, uitgesplitst per sector, verdienen meer dan 100% van het ministersalaris?

Welke zorgaanbieders werken met zorgverleners die meer dan 100% van het ministersalaris verdienen?

Hoeveel personen in de zorg verdienen in totaal meer dan 100% van het ministersalaris?

Wat is het totaalbedrag dat in de zorg wordt uitgegeven aan salariskosten boven de 100% van het ministersalaris?

Kan er een lijst worden gegeven conform bijlage topinkomens met personen die werken in de jeugdzorg die meer dan 100% van het ministersalaris verdienen?

Hoeveel personen verdienen meer dan 100% van het ministersalaris in de jeugdzorg?

Wat is het totaalbedrag aan uitgaven aan bestuurders in de jeugdzorg die boven de 100% van het ministersalaris verdienen?

Deze gegevens over het verslagjaar «t-1» moeten instellingen op grond van de WOPT (wet openbaarmaking publiekgefinancierde topinkomens) in hun eigen jaarverslag opnemen en vervolgens melden bij de minister van BZK. Die verzamelt die in de loop van het jaar t. Aan het eind van het jaar «t» worden deze gegevens over de totale werkingssfeer van die wet altijd in één keer aan de Kamer aangeboden door de minister van BZK. Ik verwijs u derhalve naar de komende WOPT-rapportage van de minister van BZK die aan het eind van dit jaar uitkomt. In 2011 is de laatste rapportage naar de Kamer gestuurd, die over de jaarverslagen-2010, zie TK 30 111, nr. 55.

Hoeveel mensen met een chronische ziekte telt Nederland?

Cijfers zijn moeilijk te geven omdat het begrip «chronisch» op vele uiteenlopende aandoeningen van toepassing is, variërend van een lage tot hoge ziektelast. Uit onderzoek van het RIVM2 blijkt dat ons land minimaal 4,5 miljoen personen kent die chronisch ziek of beperkt zijn en waarvan 1,3 miljoen meer dan één chronische aandoening heeft. Deze schatting is gebaseerd op een selectie van 30 chronische aandoeningen met een doorgaans hoge ziektelast.

Hoeveel mensen met een beperking telt Nederland?

In lijn met de optiek van onder andere de Wereld Gezondheidsorganisatie en met het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap is een beperking een wisselwerking tussen het individu en zijn omgeving. Daarin wordt «beperking» dus niet gezien als een objectief vast te stellen medische eigenschap, maar als een sociale constructie. Deze definitie leidt onder andere tot de individuele aanpak op grond van de Wmo om mensen te ondersteunen bij hun maatschappelijke participatie naar hun individuele behoefte en uitgaande van waartoe mensen wèl in staat zijn.

Er is dus geen sprake van een «registratie» van mensen met een beperking, hoewel er wel cijfers bekend zijn met betrekking tot verschillende regelingen voor voorzieningen waarvan mensen met een beperking gebruik kunnen maken. Voor algemeen beleid wordt veelal gebruik gemaakt van de cijfers die door het CBS worden verzameld. De meest actuele gegevens betreffen functiebeperkingen in 2010. In 2010 had 47,5 % van de bevolking één of meer langdurige aandoeningen3.

Hoeveel 65-plussers telt Nederland en hoeveel daarvan zijn als kwetsbare ouderen aan te merken?

Per 1-1-2010 waren circa 2,5 miljoen mensen ouder dan 65 jaar (15,3% van de bevolking; gebaseerd op CBS Statline).

Wat betreft het deel van de 65-ouderen dat als kwetsbaar is aan te merken, noemt het SCP (Kwetsbare ouderen in de praktijk) in 2011 een percentage van 27%.

Het Verwey Jonker Instituut (Kwetsbare ouderen in tel: De balans tussen lokale zorgvraag en lokale ondersteuning) noemt in 2012 een percentage van 42,7 % van de 65-plussers kwetsbaar.

Het SCP gaat uit van lichamelijke, psychische en sociale problemen die mensen ervaren, die in combinatie leiden tot kwetsbaarheid; het VJI kiest ervoor te kijken naar de situatie waarin mensen leven hierbij wordt een onderscheid gemaakt naar de gezondheidsituatie, materiële en sociale situatie.

Hoeveel 65-plussers ontvangen zorg uit de VVT?

Het CBS/Statline publiceert cijfers over:

– het aantal personen dat gedurende een jaar zorg met verblijf heeft ontvangen van een VVT-instelling (recentste jaar 2009)
– het aantal personen dat gedurende een jaar zorg zonder verblijf heeft ontvangen (huishoudelijke hulp/Wmo en/of AWBZ, recentste jaar 2010).

De aantallen kunnen niet worden opgeteld om het totaal aantal 65-plussers te bepalen: het komt namelijk voor dat een persoon gedurende een jaar zowel zorg zonder verblijf als zorg met verblijf heeft ontvangen.

	Zonder Verblijf (2010)	Met verblijf (2009)
65 tot 70 jaar	44 195	9 170
70 tot 75 jaar	68 000	16 720
75 tot 80 jaar	108 645	33 825
80 tot 85 jaar	134 970	55 245
85 tot 90 jaar	106 400	67 970
90 tot 95 jaar	41 350	40 500
95 jaar of ouder	9 195	15 830
Totaal 65-plus	512 755	239 260

Voor verdere kerninformatie over de VVT verwijs ik u naar de brochure «»VVT feiten en cijfers» op de website van ActiZ.

Hoeveel zorgverleners werken er in de VVT?

De meest recente cijfers dateren uit 2009.

Uit deze cijfers blijkt dat in dat jaar in de VVT in totaal ongeveer 427 000 mensen (246 000 fte) werkzaam waren. Daarvan werkten in de verpleegkundige, verzorgende en sociaal- pedagogische beroepen (VOV) 219 000 mensen (130 000 fte).

Hoeveel studenten stromen jaarlijks in een zorgopleiding, uitgesplitst naar zorgopleiding?

Tabel Instroom in de zorg-opleidingen 2008–2010
Opleiding	2008	2009	2010
Zorghulp	1 100	1 183	1 281
Helpende zorg en welzijn	11 362	11 659	11 694
Verzorging	10 433	10 426	10 533
Verpleegkunde 4	6 387	7 012	7 408
Verpleegkunde 5	3 089	3 185	3 488

Bron: onderwijsstatistiek CBS en AZW in Arbeidsmarktprognoses van VOV-personeel in Zorg en Welzijn 2011–2015, Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn, 2012

Hoeveel studenten stromen jaarlijks uit de zorgopleiding, uitgesplitst naar opleiding, en om welke reden?

Tabel Diplomering (uitstroom) in de zorg-opleidingen in 2007–2009
Opleiding	2007	2008	2009
Zorghulp	1 186	1 131	1 190
Helpende zorg en welzijn	8 809	8 914	9 692
Verzorging	5 977	6 325	6 251
Verpleegkunde 4	3 987	3 932	3 976
Verpleegkunde 5	2 166	2 247	2 374

Bron: onderwijsstatistiek CBS in Arbeidsmarktprognoses van VOV-personeel in Zorg en Welzijn 2011–2015, Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn, 2012

Met uitstroom worden studenten bedoeld die met goed gevolg een opleiding afronden.

Niet iedereen die aan de opleiding begint behaalt uiteindelijk het diploma. Deze zogenoemde uitval heeft te maken met de uiteindelijk studiekeuze en switchen naar een andere opleiding. De hbo-verpleegkunde opleiding is bijvoorbeeld voor uitgelote studenten geneeskunde of verloskunde een tijdelijke keuze (parkeerstudie).

Hoeveel mensen stromen jaarlijks in de zorg, uitgesplitst naar oorzaak?

Het meest recente jaar waarvoor deze data beschikbaar zijn is 2009. In 2009 stroomden ca. 38 000 verplegenden, sociaal agogen en verzorgenden (VOV-personeel) in de zorg in.

Over de oorzaak van instroom zijn geen gegevens bekend. Algemeen wordt aangenomen dat gesolliciteerd wordt op vacatures.

Bron: Onderzoeksprogramma Arbeid in Zorg en Welzijn, Panteia i.s.m. Seor en E’til.

Hoeveel mensen stromen jaarlijks uit de zorg, uitgesplitst naar oorzaak?

Het meest recente jaar waarvoor deze data beschikbaar zijn is 2009. In 2009 stroomden ca. 20 000 verplegenden, sociaal agogen en verzorgenden (VOV-personeel) uit de zorg. Dit aantal kan niet uitgesplitst worden naar oorzaak.

Er geldt voor de Normatieve Huisvestingscomponent een overgangssituatie waarbij organisaties zich tot 1 juni kunnen melden indien zij problemen hebben. Hoeveel organisaties hebben zich gemeld en hoeveel bedraagt de totale problematiek?

Tot nu toe hebben zich bij de NZa 35 zorginstellingen gemeld, 15 daarvan kwamen via de brancheorganisaties ActiZ en VGN daar terecht. De NZa heeft met zorgaanbieders hierover overleg gevoerd, deels in 2011 en deels in 2012.

Op verzoek van de Tweede Kamer zal de staatssecretaris naar verwachting binnen twee weken de TK kunnen informeren over de invoering van de normatieve huisvestingscomponent en daarbij specifiek ingaan op de boekwaardeproblematiek.

37, 38 en 41

Hoeveel zorginstellingen verwachten af te moeten boeken op hun vastgoed?

Voor welk bedrag wordt door zorginstellingen naar verwachting in totaal afgeboekt op vastgoed?

Van hoeveel curatieve zorginstellingen is bekend dat zij financiële problemen met hun vastgoed hebben?

VWS houdt niet bij of instellingen moeten afboeken op hun vastgoed en hierdoor in financiële problemen komen. Wel is er net een benchmark van Deloitte verschenen op basis van een analyse van de jaarverslagen over 2011 van het merendeel van de ziekenhuizen. Hierin meldt Deloitte dat ziekenhuizen in 2011 nauwelijks hebben afgewaardeerd op vastgoed. De sector waardeerde slechts 20 miljoen af op vastgoed.

39 en 40

Hoe groot is de totale schuld van zorgaanbieders bij zorgverzekeraars?

Hoe groot is de totale schuld van zorgaanbieders bij zorgverzekeraars, uitgesplitst per sector?

Op basis van de jaarstaten 2011 die alle zorgverzekeraars hebben ingediend bij De Nederlandsche Bank (DNB) blijkt een totale vordering van zorgverzekeraars op zorgverleners van ongeveer € 2,7 miljard (balansdatum 31-12-2011).

Volgens opgave van DNB gaat het om:

– Voorschotten aan ziekenhuizen;
– Voorschotten aan GGZ-Instellingen;
– Voorschotten aan apothekers;
– Voorschotten overige zorgverleners;
– Te verrekenen overfinanciering GGZ;
– Te verrekenen overfinanciering ziekenhuizen.

Het merendeel van dit bedrag bestaat uit voorschotten. Tegenover deze voorschotten staat onderhanden werk, dat wil zeggen activiteiten die de instellingen in het afgelopen jaar hebben uitgevoerd, maar die pas na afsluiting van het jaar tot declaratie bij de zorgverzekeraars zullen komen. De omvang van dit bedrag is niet precies bekend en daarmee ook niet voor welk bedrag er sprake is van een echte vordering.

Uitsplitsing naar sectoren is niet mogelijk. De reden hiervoor is dat in de jaarstaten de vorderingen op alle tegenpartijen geaggregeerd worden opgenomen.

Hoeveel eigen middelen hebben de provincies in 2010 en 2011 in totaal ingezet voor de jeugdzorg? Kunt u dit per provincie en of per stadsregio specificeren?

Uit de provinciale begrotingen (CBS data) voor 2010 blijken provincies € 103,3 miljoen aan eigen middelen begroot te hebben voor de functie jeugdhulpverlening. Uit de rekeningen van de grootstedelijke regio’s voor 2010 blijken zij voor € 0,5 miljoen aan eigen middelen te hebben ingezet. In totaal gaat het om € 103,8 miljoen eigen middelen. Dit bedrag is berekend als het saldo van de baten en lasten voor deze functie in dat jaar.

Voor 2011 betreft het voor de provincies voorlopige begrotingscijfers (CBS data) en gaat het om een totaalbedrag van € 86,8 miljoen. Voor de Grootstedelijke regio’s is in hun begrotingen een bedrag opgenomen van € 0,3 miljoen. In totaal, provincies en grootstedelijke regio’s samen, gaat het om een bedrag van € 87,1 miljoen.

Saldo baten en lasten van de functie Jeugdhulpverlening in 2010 en 2011 ( * mln.)
	2011	2010
Groningen	1,5	1,6
Friesland	14,0	5,6
Drenthe	2,1	2,0
Overijssel	9,7	9,7
Flevoland	4,7	6,1
Gelderland	4,4	8,9
Utrecht	11,9	9,5
Noord-Holland	9,3	5,5
Zuid-Holland	18,4	16,4
Zeeland	3,1	1,2
Noord-Brabant	18,6	16,8
Limburg	5,6	3,4
Totaal Provincies	103,3	86,8

Amsterdam	0,2	0,1
Rotterdam	0,1	0,0
Haaglanden	0,2	0,2
Totaal GSR	0,5	0,3

Totaal provincies en GSR	103,8	87,1

Voor hoeveel geld hebben gemeenten het afgelopen jaar bezuinigd op (preventieve) jeugdhulp en zorg?

Gemeenten voeren het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg uit en Wmo-taken op het gebied van preventieve jeugdhulp. Daarnaast is met de gemeenten overeengekomen dat er in iedere gemeente een CJG is. In 2011 werden deze taken gefinancierd via de BDU CJG en via het gemeentefonds. Per 2012 zijn de middelen van de BDU CJG toegevoegd aan het gemeentefonds. Op deze middelen is van rijkswege geen bezuiniging doorgevoerd. Gemeenten hebben beleidsvrijheid voor de besteding van middelen die uit het gemeentefonds beschikbaar worden gesteld voor preventief jeugdbeleid. Er is geen specifiek zicht op de besteding van bedragen uit het gemeentefonds aan preventief jeugdbeleid. Zodoende kan ook geen uitspraak worden gedaan in hoeverre er door gemeenten op deze zaak is bezuinigd.

Hoeveel geld is er in 2011 door Bureaus Jeugdzorg in totaal uitgegeven aan interim-managers?

Met het oog op de beperking van de administratieve lasten bij de bureaus jeugdzorg en de jeugdzorginstellingen, behoort deze informatie niet tot de gegevens die op reguliere basis worden opgevraagd. Over 2011 zijn deze gegevens daarom niet beschikbaar. Bij een eenmalige inventarisatie is gebleken dat de kosten voor de inhuur van interim managers bij de bureaus jeugdzorg in 2008 circa 0,8% van de totale personeelskosten bedroegen.

Hoe lang duurde de gemiddelde ondertoezichtstelling in 2010 en 2011?

De duur van de OTS bedroeg in 2010 gemiddeld 2,96 jaar. De duur van de OTS in 2011 was 2,81. De gegevens over 2011 zijn voorlopige gegevens. In juli 2012 zijn de definitieve gegevens beschikbaar.

Hoeveel geld ging er in 2010 en 2011 vanuit het Rijk naar de jeugdbescherming? En hoeveel jongeren zijn er in 2010 en 2011 begeleid in de jeugdbescherming?

In 2011 is € 286,9 miljoen besteed aan de jeugdbescherming. In 2010 was dit € 271,2 miljoen. Op 31/12/2010 werden er 39 517 OTS/voogdijcliënten begeleid. Op 31/12/2011 werden 40 043 OTS/voogdijcliënten begeleid in de jeugdbescherming. De gegevens over 2011 zijn voorlopige gegevens. In juli 2012 zijn de definitieve gegevens beschikbaar.

Hoeveel Zorg Advies Teams waren er eind 2011? Kunt u dit specificeren naar basisonderwijs, voortgezet onderwijs, (V)MBO, HAVO, VWO?

Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) doet in opdracht van het ministerie van OCW jaarlijks onderzoek naar de ontwikkeling van de Zorg en Adviesteams en de dekkingsgraad in de verschillende onderwijssectoren.

De monitorgegevens over 2011 zijn echter nog niet beschikbaar. Naar verwachting zullen de nieuwe cijfers voor de zomer beschikbaar komen.

Kan per Bureau Jeugdzorg worden aangegeven hoeveel zorgmeldingen zij in 2011 hebben ontvangen van de politie?

Over het aantal zorgmeldingen bij bureaus jeugdzorg door de politie wordt niet apart aan het Rijk gerapporteerd. Ik beschik daarom niet over een uitsplitsing daarvan naar bureaus jeugdzorg.

Waarom zijn er geen gegevens bekend over de participatie van slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties?

De groep «slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties» is breed en zeer divers. Het betreft bijvoorbeeld kinderen die te maken hebben gehad met seksueel misbruik of mishandeling, vrouwen die te lijden hebben van huiselijk geweld, maar ook ouderen die mishandeld zijn. Het gaat om groepen mensen die in participatieonderzoek niet als zodanig geregistreerd worden of zich zo mogelijk niet als slachtoffer van geweld in afhankelijkheidsrelaties zouden presenteren.

Waarom zijn er geen gegevens over de participatie van zwerfjongeren?

De categorie zwerfjongeren is een specifieke, relatief kleine categorie burgers. De groep zwerfjongeren verandert bovendien voortdurend van samenstelling. Om deze redenen wordt niet afzonderlijk, op landelijk niveau, voor (ex)zwerfjongeren bijgehouden in welke mate wordt geparticipeerd.

Is er een nulmeting gehouden waarmee de resultaten van de te houden meting regeldruk in de jeugdzorg kan worden vergeleken? Zo ja, wat zijn de resultaten van deze meting?

Ja, in het voorjaar van 2008 is een nulmeting gehouden. Het rapport is op 8 oktober 2008 aan de Tweede Kamer gezonden.

Het onderzoek leverde een top vijf van knelpunten op vanuit de ervaren regeldruk van cliënten en professionals in de zorg voor jeugd. Voor cliënten stond de onduidelijkheid van de indicatieprocedure op de eerste plaats. Voor professionals was dat «als de keten niet werkt komt er steeds een schakel bij». Belangrijke conclusie uit het onderzoek was dat het niet zo zeer de regels zelf zijn die de regeldruk veroorzaken, maar dat het veel meer gaat om de wijze waarop alle betrokkenen met de regels omgaan. Daarnaast speelde de inrichting van het stelsel in de wet- en regelgeving een rol. Vooral het naast elkaar bestaan van verschillende wet- en regelgeving die in de uitvoeringspraktijk kan leiden tot onduidelijkheid, met regeldruk als gevolg.

Kan worden aangegeven welke onderzoeken er op wijzen dat invoering van prestatiebekostiging, met vrije prijzen, laten zien dat een kostendaling op zal treden?

Uit veel onderzoeken waaronder de marktscans van de NZa blijkt dat de prijzen in het vrije segment de afgelopen jaren zijn gedaald en de volumes in delen van de sector zijn gestegen. Om de volumegroei en daarmee de uitgavengroei naar een reëel niveau bij te buigen heb ik voor de periode 2012–2014 met de sector bestuurlijke afspraken gemaakt over substitutie, de aanpak van onnodige praktijkvariatie, doelmatig voorschrijven en het stimuleren van doelmatigheidsinitiatieven en gepast gebruik. Deze afspraken zijn gemaakt tegen de achtergrond van de invoering van prestatiebekostiging waarmee partijen enerzijds meer (financieel) belang krijgen bij goede, doelmatige zorg en anderzijds meer ruimte krijgen om doelmatigheid te belonen. Onderzoek naar de effecten op de uitgavengroei is nog niet beschikbaar.

53 en 77

Hoe is de 852 miljoen euro voor extra personeel en opleiding precies besteed?

Hoeveel extra medewerkers zijn er inmiddels?

Zijn de 12 000 extra fte waarvoor structureel 852 miljoen is uitgetrokken reeds besteed en opgeleid?

Het bedrag van € 852 miljoen is onderverdeeld in een bedrag van € 74 miljoen ten behoeve van het stagefonds, € 142 miljoen ten behoeve van de algemene contracteerruimte en € 636 miljoen voor het extra opleiden en aannemen van personeel. Met het stagefonds wordt voorzien in een tegemoetkoming aan werkgevers voor het bieden van stageplekken. Van de € 852 miljoen is € 142 miljoen in algemene zin toegevoegd aan de contracteerruimte. Hier zijn geen specifieke doelstellingen aan verbonden. Tot slot is € 636 miljoen gereserveerd voor het ophogen van de maximum ZZP-tarieven. De middelen zijn beschikbaar gesteld per 1 januari 2012 en daartoe worden momenteel activiteiten verricht. Er zijn nog geen integrale meetresultaten bekend. In het Begrotingsakkoord 2013 is besloten om de tariefsverhoging in de GGZ en GHZ ongedaan te maken per 1 januari 2013. De tariefsverhoging voor de V&V-sector blijft wel behouden.

Is het kabinet geslaagd in het terugdringen van administratieve verantwoordingslasten en hoe is invulling gegeven aan de ontwikkeling van eigen kwaliteitsnormen en richtlijnen door verplegend en verzorgend personeel?

VWS levert als onderdeel van de kabinetsbrede afspraak de administratieve lasten te verminderen haar aandeel. VWS zet zich in om de administratieve lasten die samenhangen met registratie en verantwoording te verminderen.

De Tweede Kamer zal voor het zomerreces nog door de minister van EL&I separaat worden geïnformeerd over de voortgang van de kabinetsbrede doelstelling over de vermindering van administratieve lasten en regeldruk. Hierin is opgenomen dat VWS naar de huidige stand van zaken ca. € 208 mln. aan administratieve lasten vermindert en ook de nalevingskosten met zo'n € 215 mln. reduceert.

Met betrekking tot de kwaliteitsnormen en richtlijnen hebben verpleegkundigen en verzorgenden een eigen verantwoordelijkheid evenals bij andere beroepsgroepen. De overheid ondersteunt op specifieke terreinen wel de ontwikkeling door subsidieaanvragen hierover te honoreren. In de nabije toekomst zal het Kwaliteitsinstituut een nadrukkelijke rol gaan spelen in het stimuleren van de ontwikkeling van de kwaliteitsnormen en richtlijnontwikkeling voor verpleegkundigen en verzorgenden.

Hoe is het principe «high trust, high penalty» afgelopen jaar gebruikt?

Wanneer sprake is van een structurele tekortkoming bij een ondertoezichtstaande grijpt de IGZ in. De IGZ heeft in vergelijking tot voorgaande jaren meer maatregelen opgelegd. Dit blijkt uit de onderstaande tabel (bron: Jaarbeeld IGZ, 2011):

Instrument	2008	2009	2010	2011
Advies aanwijzing Kwaliteitswet zorginstellingen	2	4	3	54
Bevel	4	4	6	19
Aanwijzing Wet klachtrecht cliënten zorgsector	1	0	1	3
Verscherpt toezicht	6	13	11	27
Tuchtzaken	6	18	12	12
Gestarte boeteprocessen (Bestuurlijke boete en waarschuwing)	12	12	9 (3)	23 (34)*

De IGZ houdt toezicht op de gebieden waar de risico’s op gezondheidsschade het grootst zijn. Daar waar het goed gaat kan de IGZ meer afstand nemen en zo de lasten voor ondertoezichtstaanden verminderen. Ter illustratie: in 2011 heeft de IGZ een toezichtinstrument ontwikkeld voor huisartsenposten waarmee de inspectie zich kan concentreren op huisartsenposten waar de meeste risico’s zijn te verwachten. Daarnaast heeft de IGZ in 2011 meer gebruik gemaakt van onaangekondigde bezoeken, waardoor de papierlast minder groot is.

Is de positie van patiënt en cliënt het afgelopen jaar versterkt? Wat voor concrete afspraken zijn er gemaakt tussen bewoners van instellingen en zorgverlener?

In 2011 is verder gewerkt aan de wetgeving die de positie van de cliënt in de zorg moet versterken. De wetsvoorstellen betreffende de Wet cliëntenrechten zorg (WCZ) en de Beginselenwet AWBZ-zorg zijn na de schriftelijke inbreng in maart en april 2012 aangemeld voor plenaire behandeling in de Tweede Kamer. Uw Kamer heeft op 5 juni besloten de behandeling van de beide wetsvoorstellen uit te stellen totdat er een nieuw kabinet is. Met eventuele implementatie van de wetsvoorstellen kan eerst een aanvang worden gemaakt nadat zij zijn aanvaard in de beide Kamers der Staten Generaal. Dat neemt niet weg dat het belang van de dialoog tussen cliënt en zorgverlener en het maken van afspraken over het leven in de instelling ook thans al steeds meer wordt ingezien. In bijvoorbeeld het «In voor zorg» programma wordt veel aandacht besteed aan het gesprek tussen cliënt en zorgverlener.

Wat betreft het maken van concrete afspraken tussen bewoners van instellingen en zorgverlener wijs ik u op de verplichting voor zorgaanbieders zoals opgenomen in het bij u aanhangige voorstel voor de Beginselenwet AWBZ-zorg om met bewoners concrete afspraken maken over de wijze waarop de cliënt zijn leven wenst in te richten en de ondersteuning die de cliënt daarbij van de zorgaanbieder zal ontvangen.

Er is 70 miljoen euro extra vrijgemaakt om sport en bewegen in de buurt te stimuleren. Hoe is dit besteed en heeft dit ertoe geleid dat meer mensen zijn gaan sporten?

Het programma Sport en Bewegen in de Buurt is in 2012 van start gegaan. Jaarlijks is daarvoor ca. € 70 miljoen gereserveerd.

Over de voortgang en resultaten valt op dit moment nog weinig te zeggen. In het najaar van 2012 zal ik de Tweede Kamer informeren over de voortgang van het programma Sport en Bewegen in de Buurt.

De IGZ ziet er op toe dat huisartsen binnen 30 seconden bereikbaar zijn. Zo niet, dan volgen er sancties. In hoeveel gevallen is tot nu toe gebleken dat huisartsen niet binnen 30 seconden bereikbaar waren? Is in al deze gevallen een sanctie opgelegd? Zo ja, hoeveel en welke? Zo nee, waarom niet?

De IGZ heeft in mei 2011 het rapport «telefonische bereikbaarheid huisartsen nog steeds onder de maat» uitgebracht. Al voor publicatie van het rapport is de IGZ gestart met het handhavingstraject. Dit heeft er toe geleid dat in november 2011 IGZ mij heeft geadviseerd om 49 huisartsenpraktijken een aanwijzing te geven om de spoedbereikbaarheid op orde te krijgen. Uiteindelijk hebben 42 huisartsenpraktijken een aanwijzing gekregen. In totaal 7 huisartspraktijken hebben geen aanwijzing gekregen, omdat in 6 gevallen sprake was van wisseling van eigenaar en in een enkel geval de praktijk gestopt was. Medio december 2011 voldeden alle huisartsenpraktijken aan de normen voor spoedbereikbaarheid zoals door de beroepsgroep zijn opgesteld.

Op welke wijze heeft de regering een gezonde leefstijl bevorderd teneinde het aantal kankergevallen terug te dringen?

Zoals aangegeven in de nota Gezondheid Dichtbij (TK 32 793), zet ik bij het bevorderen van een gezonde leefstijl vooral in op jeugd en op gezonde omgeving. Over belangrijke leefstijlfactoren in het ontstaan van kanker, zoals roken, alcohol en ongezonde voeding, is betrouwbare informatie beschikbaar. Ik heb het budget voor voorlichting op scholen over middelengebruik, waaronder roken, vergroot en zet daarbij in op weerbaarheid van jongeren. Ook zorgverleners hebben een belangrijke rol bij bijvoorbeeld het begeleiden van stoppen met roken. Er is een kwaliteitsregister opgezet met effectieve stoppen met roken zorg en gedragsmatige ondersteuning bij stoppen met roken is verzekerde zorg. De keuze voor een gezondere leefstijl kan echter alleen door de betrokkene zelf worden genomen.

Zoals u weet vind ik het aanbieden van goed georganiseerd bevolkingsonderzoek een overheidstaak. Ik heb besloten om vanaf 2013 een bevolkingsonderzoek naar darmkanker in te voeren (naast de bevolkingsonderzoeken naar borst- en baarmoederhalskanker). Hiermee verwacht ik op termijn jaarlijks 2 400 sterfgevallen aan darmkanker te voorkomen.

Welke belemmeringen bestaan er om meer zorg en ondersteuning in de buurt te realiseren en wat voor maatregelen werden noodzakelijk geacht?

Het toekomstbeeld dat de staatssecretaris en ik hebben geschetst in de brief Zorg en ondersteuning in de buurt4 gaat uit van het principe dat zorg en ondersteuning daar plaatsvindt, waar deze het meest doelmatig tegen de beste kwaliteit kan worden geleverd. Dat is dichtbij mensen en onder eigen verantwoordelijkheid waar mogelijk en iets verder weg waar dat voor de kwaliteit van de zorg nodig is. De toename van het aantal chronisch zieken, stijgende kosten, toenemende medicalisering en een krimpende arbeidsmarkt maken het noodzakelijk om de zorg en ondersteuning anders te organiseren en te financieren.

De belangrijkste belemmeringen komen voort uit het feit dat veel verschillende partijen nodig zijn om een samenhangend pakket aan zorg en ondersteuning in de buurt te realiseren. Patiënten en cliënten, zorgverzekeraars, gemeenten, zorgaanbieders en hulpverleners, de rijksoverheid. Allen met hun eigen rol, verantwoordelijkheid en belangen. Samenwerking tussen deze partijen gaat niet vanzelf en heeft tijd nodig. Tijd om te komen tot een gezamenlijke visie op zorg en ondersteuning op lokaal niveau en overeenstemming over de concrete maatregelen die voor een specifieke buurt of wijk nodig zijn om de gezondheid van de bewoners te verbeteren. De financiering van zorg en ondersteuning is daar ook nog onvoldoende op ingericht (verschillende stelsels en daarbinnen allerlei verschillende vormen van bekostiging). Een voorbeeld daarvan is dat we nog niet zien dat met het overnemen van zorg vanuit de tweede lijn door de eerste lijn een besparing in de tweede lijn wordt gerealiseerd. Ik heb de NZa gevraagd mij te adviseren hoe de financiering beter kan. Die adviezen verwacht ik nog voor de zomer.

In de bijlage bij de genoemde brief beschrijven wij bijna 40 maatregelen en initiatieven die erop gericht zijn de ontwikkeling van meer zorg en ondersteuning in de buurt, gekoppeld aan even zoveel ervaren knelpunten of belemmeringen.

Met het overzicht dat wij hebben gegeven pretenderen we niet compleet te zijn of de indruk te wekken dat met deze maatregelen zorg en ondersteuning in de buurt zonder meer realiteit is. Dat is een stapsgewijs proces. We zien veel beweging op dit vlak. Overal in het land worden initiatieven ontplooid op dit terrein. De rode lijn die door de meeste van deze initiatieven is te trekken is dat ze zich richten op een combinatie van sterk preventiebeleid, decentralisatie van zorg, versterking tussen publieke gezondheid en eerstelijnszorg en meer samenwerking en samenhang tussen zorg- en hulpvormen. Waar dat binnen de bestaande wetten en kaders kan, moedig ik partijen aan om vooral aan de slag te gaan. Waar initiatieven schuren tegen bestaande regels wil ik experimenten mogelijk maken, onder meer op het vlak van taakherschikking, E-health, populatiegebonden financiering en uitkomstfinanciering.

Heeft het programma van Erasmus MC ertoe geleid dat de verbinding tussen preventieve activiteiten van de gemeenten en de curatieve zorg, in het kader van perinatale sterfte, is versterkt?

Gezien de fase van het programma van het ErasmusMC is het op dit moment te vroeg om de vraag concreet te kunnen beantwoorden. Mijn indruk is overigens wel dat de verbinding tussen de preventieve activiteiten van de gemeenten en de curatieve zorg versterkt wordt door het traject dat men binnen het project thans uitvoert.

Op dit moment nemen 14 gemeenten deel aan het project van de Erasmus MC. Dit aantal is beduidend groter dan eerst voorzien. De colleges van de betrokken gemeenten achten de «sense of urgency» van de hogere lokale perinatale mortaliteit/morbiditeit dermate hoog dat zij allen deel wensen te nemen aan het project. De gemeenten hebben lokale projectleiders aangesteld, die veelal in dienst zijn van de gemeentelijke gezondheidsdienst. Deze projectleiders zijn thans bezig met het oprichten en uitbouwen van de netwerken die de verbinding tussen preventieve activiteiten van de gemeenten en de curatieve zorg vorm geven. Daar waar mogelijk wordt aangesloten bij reeds bestaande lokale samenwerkingsvormen. De ontwikkeling en invulling van de lokale zorgpaden, waarbinnen de samenwerking van de beschikbare (eerste en tweede lijns) zorg en het sociaal maatschappelijk werk wordt georganiseerd, is volop aan de gang. Ook de organisatie van de preconceptiezorg (preventie en curatie) in de gemeenten krijgt vorm. De betrokken lokale partijen reageren in het algemeen positief op het inrichten van de netwerken. Gezien het groter aantal deelnemende gemeenten vraagt het organiseren van de verbinding meer tijd dan eerder binnen het project is voorzien. De verwachting is dat vlak na de zomer de netwerken ook in praktijk actief zijn.

Hoeveel compensatie is er beschikbaar gesteld voor eerstelijnscentra in grootschalige nieuwbouwwijken vanwege de aanloopproblemen van deze centra?

Een bedrag van € 3 miljoen was in 2011 beschikbaar voor compensatie voor eerstelijnscentra op VINEX locaties vanwege de aanloopproblemen van deze centra. Op basis van de subsidieaanvragen is in 2011 voor een bedrag van in totaal ongeveer € 2 miljoen subsidie verleend aan de diverse centra.

Het accent in het gezondheidsbeleid is door het kabinet gelegd op bewegen. Is het kabinet erin geslaagd dit succesvol te verbinden met de andere speerpunten?

Ik zie goede ontwikkelingen. We zetten goede stappen en doen dit niet alleen. Samen met gemeenten, professionals, scholen, (sport)verenigingen en relevante (private) partijen verbinden we thema’s en activiteiten om mensen te stimuleren gezonde keuzes te maken. Ik werk hierin ook samen met collega’s van andere departementen, zoals met het ministerie van OCW, EL&I en I&M. Een recent resultaat in die lijn is bijvoorbeeld de inzet op Onderwijsagenda Sport, Bewegen en Gezonde Leefstijl.5 Samen met relevante partners zetten wij ons in om integraal beleid op en rond de scholen te bereiken, zodat de jeugd tot en met achttien jaar kan sporten en bewegen en gestimuleerd wordt tot een gezonde leefstijl.

We bundelen ook leefstijlinterventies en daarmee de inzet op de speerpunten. Sport en bewegen zijn in deze bundeling logisch verbonden met de andere speerpunten van het gezondheidsbeleid. De landelijke thema-instituten leveren hier een belangrijke bijdrage aan en zorgen daarmee dat het themasport en bewegen de andere thema’s stimuleert en vice versa. Zij hebben bijvoorbeeld binnen hun bestaande activiteitenplannen ruimte gevonden om een gezamenlijke inzet op een gezonde leefstijl van de jeugd te intensiveren. Samen stellen zij een programmering op voor school en de Jeugdgezondheidszorg. Daarnaast gaan ze samenwerken in het beter bereiken van jongeren en hun ouders op het terrein van leefstijlinformatie. Dit is een mooie beweging.

Doordat er vanuit sport en bewegen ook in toenemende mate aandacht is voor een gezonde en verantwoorde sportomgeving, zie ik ook meer draagvlak ontstaan voor het uitrollen van bijvoorbeeld gezonde sportkantines. Vanuit de ervaring met gezonde schoolkantines proberen we hierin kruisbestuiving te realiseren. Partijen zoals betrokken bij het Convenant Gezond Gewicht spelen hierin een belangrijke rol.

Vanuit het sport- en beweegbeleid wordt ook expliciet de verbinding gelegd met het gezondheidsbeleid. In 2012 is het programma Sport en Bewegen in de Buurt (SBB) van start gegaan om ervoor te zorgen dat mensen makkelijker kunnen sporten en bewegen. Dit programma is vormgegeven in samenwerking met mijn bestuurlijke partners, de VNG, NOC*NSF en VNO-NCW. Want om sport- en beweegaanbod te realiseren dat beter aansluit op de lokale vraag, is lokale samenwerking nodig tussen diverse partijen. Hoe deze lokale samenwerking er uitziet en wat dit concreet bijdraagt aan het gezondheidsbeleid, heb ik niet vooraf willen bepalen omdat het uitgangspunt van het programma de lokale vraag is. Dit biedt zowel gemeenten als lokale sport- en beweegaanbieders de flexibiliteit om een voor hen passende oplossing te zoeken. Lokaal wordt dus bepaald hoe de middelen worden ingezet die vanuit het programma Sport en Bewegen in de Buurt beschikbaar zijn gesteld. Deze middelen kunnen worden ingezet om de gezondheid van de lokale bevolking te bevorderen maar ook voor sociale en educatieve doeleinden (bijvoorbeeld maatschappelijke participatie, het leren over sportiviteit en respect, weerbaarheid van kinderen).

Bij de CTO (Centra voor Topsport en Onderwijs) wordt aangegeven dat ze gericht zijn op het verbeteren van de aansluiting van de topsportomgeving van de topsporters met het onderwijs. Is dit voor alle onderwijsniveaus goed geregeld (PO, VO, MBO en HBO/WO) en zijn de extra middelen uit «Uitblinken in Sport» voldoende om alle geïndiceerde topsporters de combinatie onderwijs en topsport met goed gevolg te kunnen laten volbrengen?

De aansluiting topsport en onderwijs is met name in het VO lastig gebleken, vanwege de hoge behoefte aan flexibel onderwijs en extra coördinatie. Om aan de verplichte urennorm binnen het VO te voldoen, vraagt deze onderwijsvorm een nauwgezette planning, flexibiliteit en veel discipline, zowel van de leerling en zijn coach als van de school, docenten en andere begeleiders. Deze aspecten maken de aansluiting topsport en onderwijs voor het VO binnen het verband van het CTO kostbaarder. De middelen uit «Uitblinken in Sport» bleken hiervoor als aanzet nuttig, maar niet voldoende. Om die reden heb ik in de beleidsbrief «Sport en Bewegen in Olympisch perspectief» (TK 30 234, nr. 37) een extra impuls gegeven om de knelpunten in het VO op te lossen.

In de beleidsbrief «Sport en Bewegen in Olympisch perspectief» heb ik voorts toegezegd om een evaluatie uit te voeren van de CTO’s. Ik zal de Tweede Kamer voor het zomerreces informeren over de uitkomsten van deze evaluatie.

Uit de intenties van VWS blijkt de wens om meer burgers aan het bewegen c.q. sporten te krijgen. Veelal geschieden deze intenties (pilot)projectmatig.

Kenmerken van projectmatig werken (PMW) zijn:

– Er is een vastomlijnd doel
– Er is een vastgestelde output omschreven
– Er zijn vastgestelde middelen beschikbaar
– Er is een vastgestelde termijn gesteld

In hoeverre voldoen de volgende projecten aan deze criteria:

– Vraaggericht sport en beweegaanbod,
– Het stimuleren van particuliere initiatieven in de buurt, en
– De inzet van (meer) buurtsportcoaches?

Het programma Sport en Bewegen in de Buurt (SBB) is vormgegeven in samenwerking met mijn bestuurlijke partners, de VNG, NOC*NSF en VNO-NCW. Het is geen project maar een programma dat op basis van de lokale samenwerking wordt vormgegeven. Zo kan een sport- en beweegaanbod worden gerealiseerd dat beter aansluit op de lokale vraag. Lokaal wordt bepaald hoe de middelen, die vanuit het programma Sport en Bewegen in de Buurt beschikbaar zijn gesteld, worden ingezet. Op dat niveau zal veelal wel sprake zijn van een projectmatige aanpak.

Voor de buurtsportcoaches worden de output en outcome gemonitord. Voor de andere onderdelen van het programma zullen de ontwikkelingen worden gevolgd en geëvalueerd.

Kan de regering een overzicht geven van de resultaten van de handhaving van het rookverbod in de horeca? Hoe vaak zijn overtredingen van het rookverbod bestraft in 2011?

In 2011 zijn er in de niet-bereidende horeca 3 488 locaties bezocht. In de bereidende horeca zijn in diezelfde periode 15 438 locaties bezocht. Het aantal controles in de bereidende horeca is hoog omdat deze worden gecombineerd met voedselveiligheidsinspecties. In 2011 zijn er in totaal 1 799 boeterapporten opgemaakt en 341 schriftelijke waarschuwingen uitgedeeld voor overtreding van het rookverbod in de horeca.

Waarom is de streefwaarde van het percentage van de Nederlandse bevolking dat minimaal 12 keer per jaar aan sport doet in 2011 op hetzelfde percentage gezet als in 2007? Waarom niet hoger? Wat was het percentage jeugdigen dat voldoet aan de beweegnorm in 2011?

Het streefcijfer voor 2011 (65%) is in 2005 opgesteld op basis van de realisatie over 2003 (60%). Op basis van de ervaring dat de sportdeelname slechts zeer geleidelijk toeneemt en dat de stijging zelfs leek af te zwakken werd een streefcijfer van 65% reëel geacht.

De realisatiecijfers in 2007 lieten een onverwachte stijging zien. Omdat uit de peiling van 2007 niet kon worden afgeleid dat die gunstige ontwikkeling zich zonder meer zou voortzetten, is niet gekozen voor een opwaartse bijstelling van het streefcijfer.

De landelijke cijfers over lichaamsbeweging in 2011 zullen naar verwachting dit najaar beschikbaar zijn.

Wat opvalt is het % van de Nederlandse bevolking >18 jaar dat voldoet aan de beweegnorm in 2010 met 2% is gedaald t.o.v. 2009. De streefwaarde 2012 is 4% hoger dan in 2009 en is 70%. Ziet het % van 2011 er hoopvol uit nu er pilotprojecten voor vraaggericht sport- en beweegaanbod in 2011 zijn gefinancierd?

Het percentage van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder dat aan de beweegnorm voldoet is in 2010 licht gedaald. Op basis van dat jaarcijfer kunnen nog geen conclusies getrokken worden over een ombuiging van de gunstige trend in de afgelopen 10 jaar. De cijfers over het jaar 2011 zijn thans nog niet beschikbaar (vermoedelijk najaar 2012).

Van pilotprojecten zullen – door het beperkte aantal – geen merkbare effecten uitgaan op de landelijke cijfers. Effecten zijn pas op langere termijn te verwachten via het overnemen en verspreiden van werkzame methoden zoals via het programma Sport en Bewegen in de Buurt wordt gestimuleerd.

Hoeveel Centra voor Jeugd en Gezin waren er eind 2011?

Volgens de eigen opgave van gemeenten beschikten op 31 december 2011 409 gemeenten (van de 415) over ten minste één Centrum voor Jeugd en Gezin. Deze opgave moet nog worden bevestigd door het inhoudelijk verslag dat elke gemeente conform artikel 8 van de Tijdelijke regeling CJG binnen zes maanden na afloop van ieder jaar indient bij mijn ministerie.

Hoe lang waren de wachtlijsten per provincie en stadsregio eind 2011? Als de cijfers niet beschikbaar zijn, wat is daarvan de reden?

Met ingang van het Afsprakenkader Jeugdzorg 2010–2011 ontvangt u jaarlijks de wachtlijstcijfers van peildatum 1 juli. Op 24 oktober 2011 heb ik u geïnformeerd over de wachtlijstcijfers op peildatum 1 juli 2011 (TK 2011–2012, 31 839, nr. 137). In september kunt u de wachtlijstcijfers tegemoet zien van peildatum 1 juli 2012.

Wat is de gemiddelde doorlooptijd voor een indicatie (van aanmelding tot indicatiebesluit) bij Bureau Jeugdzorg?

De gemiddelde doorlooptijd tussen aanmelding en eerste indicatiebesluit in het vrijwillig kader in 2010 was 67 kalenderdagen. In 2009 was dit 82 kalenderdagen. Gegevens over doorlooptijden in 2011 zijn nog niet beschikbaar.

Wat is het percentage Wmo-cliënten dat heeft aangegeven dat de Wmo-ondersteuning bijdraagt aan langer zelfstandig blijven wonen en/of meedoen in de samenleving in 2011?

Tot 2009 was het kengetal het percentage Wmo-cliënten dat aangeeft dat de Wmo ondersteuning bijdraagt aan zelfstandig blijven wonen en/of meedoen (zie toelichting bij de tabel). Vanaf 2009 is deze opgesplitst in:

– het percentage Wmo-cliënten dat aangeeft dat de Wmo-ondersteuning bijdraagt aan zelfstandig blijven en
– het pecentage Wmo-cliënten dat aangeeft dat de Wmo-ondersteuning bijdraagt aan meedoen aan de samenleving.

In het jaarverslag 2010 zijn op blz. 22 de percentages van 2009 en 2010 weergegeven. De percentages van 2011 zijn nog niet bekend.

Op welke wijze zal het Kwaliteitsinstituut de verschillen in de kwaliteit van kankerzorg terugdringen?

Het Kwaliteitsinstituut stelt samen met de veldpartijen een meerjarenagenda op voor de ontwikkeling van professionele standaarden. Deze professionele standaarden beschrijven wat goede zorg is vanuit het perspectief van de cliënt. Door ondersteuning te bieden bij de implementatie en door de kwaliteit van de geleverde zorg op basis van de professionele standaarden inzichtelijk te maken – en daarmee ook de verschillen in kwaliteit – worden zorgaanbieders aangezet om de kwaliteit van de geboden zorg te verbeteren, worden verzekeraars geprikkeld om goede zorg in te kopen en worden zorgvragers in staat gesteld om te kiezen voor goede zorg. Het Kwaliteitsinstituut »stuurt aan de voorkant» door te stimuleren dat professionele standaarden worden ontwikkeld, maakt de kwaliteit inzichtelijk en kan op die manier de verschillen in kwaliteit van (oncologische) zorg terugdringen. Wanneer de kwaliteit van de geboden zorg onvoldoende is, is het aan de IGZ om in te grijpen.

In 2012 gaat een pilot van start voor de ontwikkeling van een professionele standaard voor darmkanker. De lessen die uit deze pilot worden geleerd zijn toepasbaar op andere vormen van oncologische zorg.

Past de concentratie van ziekenhuiszorg binnen de doelstellingen van het kwaliteitsinstituut?

Concentratie van ziekenhuiszorg is geen doel op zich. Het Kwaliteitsinstituut is daar dus niet op gericht. Als ziekenhuizen ten gevolge van het aanscherpen van volumenormen besluiten bepaalde verrichtingen niet meer aan te bieden dan wel samen met anderen het zorgaanbod te verschaffen, dan is dat een zelfstandige afweging van het ziekenhuis/bestuur. Het Kwaliteitsinstituut staat daar buiten.

Is het gebruik van e-health toepassingen in de tweede helft van 2011 toegenomen? Zo ja, in welke mate, en om wat voor toepassingen gaat het dan precies?

Over het gebruik van e-healthtoepassingen zijn momenteel geen cijfers voorhanden. Om het gebruik van e-health-toepassingen in de zorg in de toekomst wel te kunnen bepalen, zal ik dit de komende jaren gaan monitoren. Ik zal in de tweede helft van dit jaar starten met de ontwikkeling van deze monitor. Hierover heb ik de Kamer op 7 juni 2012 geïnformeerd in mijn brief over e-health.

De kwaliteitsinformatie van ziekenhuizen per aandoening op kiesbeter.nl is uitgebreid naar 17 aandoeningen. Kan ook toegelicht worden hoe vaak deze informatie geraadpleegd wordt en in hoeverre mensen die deze informatie raadplegen tevreden hierover zijn?

Informatie over de aandoeningen valt onder het onderdeel zorgverleners op kiesbeter.nl. Dit onderdeel trekt circa 150 000 unieke bezoekers per maand. Binnen het onderdeel zorgverleners heeft het onderdeel ziekenhuizen, waar de 17 aandoeningen onder vallen, circa 20 000 unieke bezoekers per maand. Op jaarbasis zien de bezoekersaantallen er per specifieke aandoening als volgt uit:

De tevredenheid over kiesbeter.nl in het algemeen wordt via onderzoek van TNS NIPO Click onderzocht. Dit is onderzoek onder het surfgedrag van Nederlanders. Van de bezoekers van kiesbeter.nl geeft 78% aan de informatie over zorgverleners belangrijk te vinden. KiesBeter vraagt bezoekers ook direct op haar website de informatie te waarderen. Minder dan 50 bezoekers hebben dat gedaan. Zij geven aan dat zij de kwaliteitsinformatie over het algemeen positief waarderen.

Zijn de 12 000 extra fte waarvoor structureel 852 miljoen is uitgetrokken reeds besteed en opgeleid?

Zie antwoord 53.

Zonder extra inzet – met name op het gebied van risicomanagement – lijkt voor een groot aantal ziekenhuizen een volwaardig VMS in 2012 niet haalbaar. Zijn er sancties voor deze ziekenhuizen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke?

De NVZ en de NFU voeren overleg met accreditatie- en certificatie-instanties (zoals het NIAZ) om te bezien of het VMS in het accreditatietraject van ziekenhuizen een prominentere plek kan krijgen, waardoor het belang duidelijker benadrukt wordt.

De ziekenhuizen hebben tot 1 januari 2013 de tijd om VMS in te voeren. De Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) zal daarna vaststellen welke ziekenhuizen nog niet geaccrediteerd zijn voor wat betreft het VMS. Vast staat dat de IGZ in 2013 hierop zal gaan handhaven. De aard van de handhaving en de sancties zal proportioneel zijn. Met andere woorden: eventuele sancties zullen gerelateerd zijn aan de aard en omvang van de geconstateerde risico’s voor de kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid. De inspectie kan in algemene zin advies, stimulering, correctie of dwang toepassen. In ernstige gevallen kan de inspectie het initiatief nemen tot bestuursrechtelijke maatregelen.

Ik verwacht daarnaast van verzekeraars dat zij het thema veiligheid en met name de wijze waarop ziekenhuizen hun VMS hebben ingericht, meenemen als een belangrijk thema bij hun inkoopbeleid.

Hoeveel ziekenhuizen hadden eind 2011 een volwaardig veiligheidsmanagementsysteem (VMS)?

Een Quickscan van het VMS uit december 2011 laat zien dat 30 van de 81 ziekenhuizen die mee hebben gedaan aan de Quickscan op dat moment over een volwaardig VMS beschikt.

De IGZ doet sinds 2009 elk jaar uitgebreid onderzoek naar de implementatie van het VMS. Ik verwacht het rapport over 2011 in het derde kwartaal van dit jaar en zal dit, zoals inmiddels gebruikelijk, aan Uw Kamer zenden.

Wat is de stand van zaken met betrekking tot het zoeken naar een alternatief MBI?

In mijn brief van 4 april 2012 (TK 2011–2012, 29 248 nr. 228) heb ik u geïnformeerd over de instelling van de onafhankelijke commissie Baarsma. Deze commissie heeft begin juni advies uitgebracht over mogelijke alternatieven voor het huidige macrobeheersinstrument. Dit advies zal naar verwachting nog deze week naar de Eerste en Tweede Kamer worden gestuurd. Mijn reactie op dit advies zal ik u op zo kort mogelijke termijn doen toekomen.

Hoeveel ziekenhuizen telt Nederland, gesplitst per algemeen, academisch en ZBC?

Volgens de Marktscan Medisch specialistische zorg die de NZa in maart 2012 heeft uitgebracht zijn er in 2011 84 algemene ziekenhuizen, 8 UMC’s en 221 ZBC’s actief in A en/of B-segment.

Hoeveel DBC’s zijn er in ZBC’s geopend en gesloten in 2011?

De onderstaande tabel laat het aantal in 2011 geopende en gesloten DBC’s in ZBC’s zien. De gegevens zijn afkomstig uit het DBC Informatiesysteem (DIS). Het betreft voorlopige cijfers (peildatum juni 2012) aangezien het DIS voor 2011 nog niet compleet is.

Jaar van openen DBC	Jaar van sluiten DBC	Aantal DBC-Trajecten
2010	2011	129 680
2011	2011	562 445
2011	20121	15 453

X Noot

De weergegeven cijfers over 2011 zijn voorlopige cijfers. Dat dit cijfer nog aanzienlijk kan wijzigen, blijkt uit ontwikkelingen in registraties van DBC-trajecten in eerdere jaren. Zo is het aantal geregistreerde DBC-trajecten dat in 2010 is geopend en gesloten, na het peilmoment in juni 2011 nog aanzienlijk gestegen.

Welke kostenbesparing levert het afschaffen van DBC’s/DOT?

Het afschaffen van DBC’s/DOT levert geen kostenbesparing op. In het bestuurlijk hoofdlijnenakkoord heb ik in het licht van de invoering van prestatiebekostiging op basis van DOT/DBC’s met ingang van 2012 juist met de sector afspraken gemaakt over beperking van de uitgavengroei in de periode 2012–2014.

Welke verschillen zijn er tot nu toe geconstateerd tussen de DBC’s en de DOT’s? Kan dit cijfermatig worden aangetoond?

De DOT-zorgproducten zijn medisch beter herkenbaar dan de oude DBC’s. Dat betekent dat de DOT-zorgproducten de geleverde zorg beter beschrijven dan de oude DBC’s. Ook komt de complexiteit van zorg voor patiënten beter tot uitdrukking, doordat de structuur van de DOT-zorgproducten meer rekening houdt met de zwaarte van de behandeling. Tot slot kan gesteld worden dat de kosten van de zorg aan de patiënt beter tot uitdrukking komen in de DOT-zorgproducten, doordat er in de formulering van de zorgproducten meer rekening is gehouden met de werklast en de kosten van de zorg.

De inschatting is dat op landelijk niveau geen macro-meerkosten zullen ontstaan t.o.v. de oude dbc-systematiek. Wel zorgen de genoemde voordelen van de DOT-zorgproducten dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars beter kunnen onderhandelen. Het effect hiervan is nog niet bekend.

Wat is er veranderd in de administratieve/ondersteunende diensten in de ziekenhuizen na de invoering van de DBC’s? Kan dit worden gekwantificeerd?

Voordat er DBC’s werden geregistreerd werden er administratieve handelingen gedaan ten behoeve van het Functionele Budget. Hiervoor werden FB-parameters geregistreerd in de zogenaamde basisregistratie. Bij veel ziekenhuizen was de basisregistratie in gebreke. De verbeterslag die nodig was voor het DBC-systeem heeft gezorgd voor meer transparantie in het zorgproces, waardoor het sturen op kwaliteit en kosten meer mogelijk is geworden.

Bij de invoering van de DBC’s zijn de effecten voor de ziekenhuizen in beeld gebracht. Er is gekeken naar de wijzigingen die de invoering van de DBC’s met zich meebrachten voor het declaratieproces. Deze wijzigingen brachten met zich mee dat per ziekenhuis een medewerker moest worden aangesteld en dat er ICT kosten moesten worden gemaakt (onderhoud, licentie en gebruik DIS/validatiemodule). Tot slot leidde de invoering tot extra accountantscontroles, die meegenomen zijn bij de bepaling van de effecten. Het totaal bedrag van de invoering van DBC’s is ingeschat op ca. € 18 mln.

Hoeveel fte’s hebben ziekenhuizen aangenomen voor de invoering van de DOT’s en kan dat worden uitgesplitst per ziekenhuis?

Voor de invoering van DOT hebben ziekenhuizen tijdelijk extra inspanningen moeten leveren. Dit is in veel gevallen gedaan door werknemers die al in dienst waren van het ziekenhuis. Voor de piekperiodes is veelal hulp van buitenaf ingeroepen. De invoering van DOT heeft niet structureel geleid tot meer fte’s.

87 en 88

Wat is de omzet van ziekenhuizen in 2011, uitgesplitst naar algemeen, academisch en ZBC’s?

Hoeveel bedraagt de omzetstijging van ziekenhuizen, uitgesplitst naar algemeen, academisch en ZBC?

Aangezien de jaarverslagen van ziekenhuizen pas net zijn gedeponeerd hebben we op dit moment nog geen inzicht in de omzetontwikkeling. Voor de ontwikkeling van het BKZ is deze ook maar deels relevant.

De geraamde BKZ ontwikkeling (gebaseerd op schadelastcijfers van het CVZ en budgetcijfers van de NZa) voor de algemene (inclusief categoralen), academische ziekenhuizen en ZBC’s in 2011 en de stijging ten opzichte van 2010 zijn opgenomen in onderstaande tabel. Opgemerkt dient te worden dat een aantal correcties naar rato van uitgaven verwerkt zijn in de sectoren algemene en academische ziekenhuizen, waardoor de cijfers van deze onderliggende sectoren geen betrouwbaar beeld geven van de ontwikkelingen in deze onderliggende sectoren. VWS gaat voor deze sectoren uit van het totaal.

	2011	groei t.o.v. 20101
Algemene en categorale ziekenhuizen	12 396,2	3,6%
Academische ziekenhuizen	3 130,8	8,7%
ZBC's	673,2	21,5%
Totaal	16 200,2	5,2%

X Noot

De groei is berekend ten opzichte van de omzet 2010, gecorrigeerd voor de eenmalige compensatie immateriële vaste activa (IVA) en Fonds Ziekenhuisopleidingen.

Cijfers daarin zijn gebaseerd op cijfers van de NZa, CVZ en berekeningen van VWS

In het Benchmarkonderzoek ziekenhuizen 2011 van Deloitte van 5 juni jl. staat dat de opbrengst van algemene ziekenhuizen en UMC’s tussen 2010 en 2011 is gestegen met 6,8%. ZBC’s zijn in dit cijfer niet meegenomen en van 5 ziekenhuizen waren geen gegevens bekend. De opbrengst is in dit onderzoek niet verder uitgesplitst naar sector en het is onduidelijk in hoeverre de opbrengstgroei is gecorrigeerd voor kortingsmaatregelen. Overigens is opbrengst niet gelijk aan omzet.

Hoeveel medisch specialisten werken in loondienst en hoeveel in een maatschap?

Op basis van de meest recente beschikbare gegevens van de NZa (2009) zijn er circa 14 400 medisch specialisten werkzaam in ziekenhuizen en zelfstandig behandelcentra. Van dit totaal werken ongeveer 6 900 medisch specialisten in loondienstverband, 7 500 medisch specialisten werken als vrijgevestigde.

Hoeveel ziekenhuispoliklinieken die zorg aanbieden met een eerstelijns karakter telt Nederland?

Ik vind dat de zorg die in de buurt geleverd kan worden ook daar moet plaats vinden, in de meeste gevallen zal dat door de eerste lijn gebeuren. De medisch specialistische zorg is in Nederland, met uitzondering van spoedsituaties, alleen toegankelijk via een verwijzing van de huisarts. Dat ziekenhuizen en partijen in de eerste lijn meer gaan samenwerken om de zorg dichter in de buurt van de patiënt te organiseren vind ik een goede ontwikkeling.

Volgens de telling van het RIVM kende Nederland in 2011 134 ziekenhuislocaties en 88 buitenpoliklinieken. Het is aan de zorgverzekeraar om te bepalen welke zorg hij op deze locaties wenst in te kopen. Het ministerie van VWS houdt geen overzichten bij van de activiteiten van alle afdelingen en poliklinieken van ziekenhuizen en eerstelijns centra.

91 en 92

Wat zijn de uitvoeringskosten van ziekenhuispoliklinieken die zorg aanbieden met een eerstelijns karakter?

Wat is de omzet van ziekenhuispoliklinieken die zorg aanbieden met een eerstelijns karakter?

De bekostiging van de ziekenhuiszorg is zo georganiseerd dat er op landelijk niveau geen onderscheid wordt gemaakt in de afdeling of locatie waar de zorg binnen het ziekenhuis wordt geleverd. Informatie over de kosten van specifieke buitenpoliklinieken is ook niet op macroniveau beschikbaar.

Hoeveel en welke hulpmiddelen uit de Wmo zijn afgegeven in 2011? Welke kosten zijn daar jaarlijks mee gemoeid?

Hulpmiddelen worden verstrekt vanuit de AWBZ, de Zorgverzekeringswet, de WIA of de Wmo. De Wmo komt pas in beeld wanneer een hulpmiddel niet uit anderen hoofde wordt verstrekt. Het van toepassing zijnde kader is afhankelijk van de persoonlijke situatie van de aanvrager en van het doel dat met het hulpmiddel wordt beoogd.

De Wmo is een gedecentraliseerde wet; er uklpbestaat geen centrale registratie van hulpmiddelen. Individuele gemeenten houden wel bij welk budget zij besteden aan dit soort voorzieningen.

94 en 95

Welke gemeenten hanteren wel een eigen bijdrage voor voorzieningen in de Wmo?

Welke gemeenten hanteren geen eigen bijdrage voor voorzieningen in de Wmo?

Alle gemeenten in Nederland heffen in enige vorm eigen bijdragen in de Wmo (Bron: Het CAK).

Hoeveel hulpmiddelen staan ongebruikt opgeslagen in depots en wat kost deze verspilling?

Het is niet bekend hoeveel hulpmiddelen (van welke soort) zijn opgeslagen in depots van aanbieders van hulpmiddelen.

In een depot van een leverancier staan in principe alleen hulpmiddelen die vanwege de acute vraag op voorraad moeten zijn of hulpmiddelen waarbij herverstrekken economisch rendabel is. Bijna alle contracten zijn van dien aard, dat het zowel in het belang is van de zorgverzekeraar/gemeente als in het belang van de zorgaanbieder, dat eerst gekeken wordt of een herverstrekking mogelijk is, alvorens een nieuw hulpmiddel wordt ingezet. Daarbij speelt de afweging tussen de kosten voor transport, reconditioneren en opslag die nodig zijn om het gebruikte hulpmiddel als «nieuw» te kunnen herverstrekken ten opzichte van de kosten van een nieuw hulpmiddel, een doorslaggevende rol. Er is in dat geval juist sprake van een efficiënte en doelmatige verstrekking.

Of dit altijd het geval is en er nooit verspilling optreedt, is niet goed te beoordelen omdat we daar geen informatie over hebben. Het zijn echter zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten die daar als contracterende partij op zullen toezien.

Hoeveel burgers zijn in 2009, 2010 en 2011 een juridische procedure gestart tegen een Wmo-beschikking? Hoe vaak is in het voordeel van deze burgers beslist?

Er bestaat geen landelijke registratie van aantallen zaken waarin bezwaar, beroep en hoger beroep is ingediend noch van zaken waarin in het voordeel van de burger is beslist.

Op de site van de rechterlijke macht (rechtspraak.nl) wordt een selectie geplaatst van zaken die in beroep voor de rechtbank zijn gewezen. Van zaken die in hoger beroep (Centrale Raad van Beroep, CRvB) zijn gewezen, wordt ook een selectie gemaakt voor publicatie.

Verschillende uitgevers nemen jurisprudentie op in hun uitgaven, bijvoorbeeld Schulinck en Kluwer. Kijkend naar uitspraken over de Wmo, krijgen we de volgende indicatie (die dus geen inzage geeft in het totaal aantal zaken):

2009
CRvB:	23 uitspraken
Rechtbanken:	44 uitspraken

2010
CRvB:	56 uitspraken
Rechtbanken:	79 uitspraken

2011
CRvB:	90 uitspraken
Rechtbanken:	56 uitspraken

Wie is verantwoordelijk voor het invullen van het begrip compensatieplicht op grond van jurisprudentie? Op welke wijze neemt de rijksoverheid hier verantwoordelijkheid?

De Wmo is een gedecentraliseerde wet, die algemene uitgangspunten en kaders bevat. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor een goede uitvoering van de wet, inclusief de invulling van de compensatieplicht jegens burgers met beperkingen die niet zelfredzaam zijn. De Wmo bevat waarborgen voor een goede werking van de wet binnen de gemeente. De gemeenteraad is er verantwoordelijk voor om toepassing van de compensatieplicht beleidsmatig richting te geven in het beleidsplan en vervolgens op uitvoering daarvan te oordelen.

De gemeente dient jaarlijks de uitkomst van onderzoek naar de tevredenheid van vragers van maatschappelijke ondersteuning over de uitvoering van de wet te publiceren.

De rijksoverheid heeft een «systeemverantwoordelijkheid»: zij gaat niet op de stoel van de gemeente zitten bij de invulling van de concrete taken maar bewaakt op afstand de goede uitvoering van de wet. Daartoe bepaalt de Wmo dat de doeltreffendheid en effecten van de wet in de praktijk vierjaarlijks worden geëvalueerd.

Indien een burger het niet eens is met de wijze waarop de gemeente de compensatieplicht heeft ingevuld, kan zij daartegen in rechte opkomen. Zo geeft de jurisprudentie nader vorm aan de compensatieplicht en de wijze waarop gemeenten zich van die verantwoordelijkheid kwijten.

99, 100 en 101

Wat is het gemiddelde tarief dat gemeenten hanteren voor huishoudelijke verzorging?

Wat is het hoogste tarief dat wordt gehanteerd voor huishoudelijke verzorging en welke gemeente betreft het?

Wat is het laagste tarief wordt gehanteerd voor huishoudelijke verzorging en welke gemeente betreft het?

In 2010 werden voor hh1 uurtarieven gehanteerd tussen de € 14,89 en € 28,44 en de uurtarieven voor hh2 lagen tussen de € 15,66 en € 28,90. Niet bekend is welke gemeenten deze uurtarieven hanteerden.

Het gemiddelde uurtarief voor hh1 bedroeg in 2010 bijna € 21,- en voor hh2 ruim € 23,-. Deze gegevens werden verzameld in het kader van het advies van de onafhankelijk derde inzake de vaststelling van het budget huishoudelijke verzorging. Deze systematiek is inmiddels verlaten, waardoor de gevraagde informatie over 2011 niet is verzameld.

102

Waarom daalden de percentages voor eerste /vervolgaanvragen die door de PUR binnen de (verlengde) wettelijke termijn zijn afgenomen in 2010 en namen ze in 2011 (flink) toe?

De lagere percentages voor eerste en vervolgaanvragen die binnen de (verlengde) termijn zijn afgehandeld in 2010 zijn voornamelijk te verklaren uit de invoering per 1 januari 2010 van het nieuwe geautomatiseerde systeem. Dat heeft aanpassing en gewenning gevraagd van medewerkers. Verder is in 2011 na de overheveling van de uitvoering van de oorlogswetten naar de SVB aansluiting gezocht bij de aansturing op hogere termijndoelstellingen die binnen de SVB voor andere wetten van toepassing zijn en dat heeft duidelijk resultaat gehad.

103

Welke sanctiemogelijkheden heeft het CIZ wanneer zorgaanbieders onterecht of verkeerd herindiceren of bij een onterechte/verkeerde indicatiemelding door zorgaanbieders?

Er is een verschil tussen het herindiceren in taakmandaat (HiT) en de melding 80+. Weliswaar verstrekt het CIZ zowel bij herindiceren in taakmandaat als bij toepassing van de Melding 80+ een indicatiebesluit, de manier waarop het CIZ toeziet op de totstandkoming van de HiT en de Melding 80+ verschilt. Het CIZ toetst een percentage van de herindicaties in taakmandaat. De meldingen 80+

– en pilot die in 2014 zal worden geëvalueerd- worden niet getoetst . Ten aanzien van de melding 80+ is voor de eerste jaren (2012 en 2013) afgesproken dat het gebruik (kwantitatief en kwalitatief) door het CIZ wordt gemonitord.

Beide mogelijkheden die zorgaanbieders ten dienste staan snel zelf cliënten te voorzien van een indicatiebesluit dat aansluit op de actuele zorgbehoefte gaan uit van het principe High trust high penalty. Uitgangspunt is vertrouwen op de zorgaanbieder dat die als voorgeschreven door het CIZ indicaties zal stellen. Als dat vertrouwen wordt beschaamd ligt het voor de hand dat de «vrijheden» van de zorgaanbieder worden ingeperkt. Bij de toetsing van de herindicaties zou bijvoorbeeld kunnen blijken dat van bepaalde aanbieders verhoudingsgewijs een groot aantal herindicaties moet worden gewijzigd. Als dat het geval is kan besloten worden een groter aantal HiT’s van die aanbieder in de te toetsen besluiten op te nemen. Het weigeren van de toegang tot de AanmeldFunctionaliteit zou de ultieme sanctie kunnen zijn, ook bij gebleken voortdurend en ongewijzigd foutief gebruik van de AanmeldFunctionaliteit voor de melding 80+. Het CIZ zet overigens eerst lichtere vormen van bijsturing in zoals het scholen van aanbieders in het goede gebruik van de modaliteiten. Een en ander laat onverlet dat blijvend niet gepast gebruik zal worden aangepakt.

104

Er wordt € 11 miljoen euro geïnvesteerd in het CIZ, met als doel een kleiner en doelmatiger CIZ. Kan dit worden toegelicht? Hoe wordt deze € 11 miljoen besteed? Wanneer zal dit leiden tot resultaten? Hoeveel kleiner en doelmatiger wordt het CIZ?

In mijn brief over het hervormingsprogramma voor de langdurige zorg (HLZ) van 1 juni 2011 en de eerste Voortgangsrapportage HLZ van 1 oktober 2011 heb ik aangegeven welke vereenvoudigingen worden doorgevoerd op het terrein van het indiceren van cliënten die aanspraak maken op AWBZ-zorg. Bovendien is in die brief aangegeven dat enkele onderdelen van de AWBZ als aanspraak zouden komen te vervallen en deels ondergebracht in de Wmo met ingang van 2013. Ten behoeve van de transitie die het CIZ dientengevolge moet maken heb ik

€ 11 miljoen ter beschikking gesteld om kosten die moeten worden gemaakt voor een sociaal plan en voor leegstand van gebouwen op te kunnen vangen.

105

Hoeveel indicatiestellingen zijn er afgegeven door het CIZ in 2011 en 2012?

Over het jaar 2011 heeft het CIZ 981 000 indicatieaanvragen in behandeling genomen. Hiervan hebben 847 000 aanvragen geleid tot besluiten waarin een aanspraak op AWBZ zorg is vastgelegd.

Over 2012 kan ik nog geen uitspraak doen.

106

Hoeveel beroepen op bezwaar heeft CIZ in 2011 en 2012 ontvangen?

De aan een cliënt geboden rechtsbescherming bestaat uit de mogelijkheid van bezwaar tegen een afgegeven besluit bij het CIZ zelf en de mogelijkheid om tegen de beslissing op bezwaar beroep aan te tekenen bij de rechtbank.

Daarom wordt tussen deze twee hieronder onderscheid gemaakt.

In 2011 zijn 6 582 bezwaarschriften ingediend door cliënten bij het CIZ.

Er is in 686 gevallen door cliënten in beroep gegaan tegen beslissingen op bezwaar van het CIZ.

Over het jaar 2012 kan ik in dit kader nog geen aantallen noemen.

107

Hoeveel bedroegen de uitvoeringskosten van het CIZ in 2011?

Aan het CIZ is in 2011 een instellingssubsidie ter beschikking gesteld van € 124,3 miljoen.

108

Hoeveel medewerkers heeft het CIZ in de buitendienst? Hoeveel waren dat er in 2009, 2010, en 2011?

Het CIZ had in 2009 1653 fte’s (1995 mensen) die zich bezighielden met indicatiestellen voor de AWBZ. Ik interpreteer de medewerkers als buitendienst.

In 2010 ging het om 1330 fte’s (1680 mensen) en in 2011 om 1 181 fte’s (1474 mensen). Het betreft voor alle drie de jaren gemiddelden over een heel jaar.

109, 110 en 111

Wat zijn de totale kosten van de verwerking van één indicatieaanvraag bij het CIZ?

Hoeveel kost een indicatieaanvraag van een zorginstelling?

Hoeveel kost één indicatieaanvraag via het Standaard Indicatieprotocol?

De gemiddelde kosten van het CIZ per indicatieaanvraag bedroegen in 2011

€ 126,70.

Aan het CIZ is gevraagd om dit jaar een kostprijsmodel te ontwikkelen aan de hand waarvan een goed inzicht kan worden verkregen in de relatie tussen activiteiten per indicatiestroom en de daarvoor noodzakelijk te maken kosten. Met ingang van 2013 zullen met dit model de kosten per (soort) indicatieaanvraag onderbouwd in beeld kunnen worden gebracht.

De kosten per indicatieaanvraag van een zorgaanbieder zijn mij niet bekend.

112

Kunnen voorbeelden worden gegeven uit binnen- of buitenland waarbij gedragsverandering bij jongeren is opgetreden door invloed van sociale media? Kan het kabinet laten zien dat huidige sociale media campagnes een positief effect hebben op het vergroten van seksuele weerbaarheid van jongeren?

Er worden momenteel geen leefstijl campagnes meer gevoerd. Wel worden sociale media ingezet als middel om het bereik van jongeren te vergroten ten behoeve van het bevorderen van een gezonde leefstijl van de jeugd, doordat met sociale media beter wordt aangesloten bij de belevingswereld van de jeugd. Veelal wordt er naar gestreefd sociale media in te zetten in combinatie met andere, effectieve interventies (zgn. interventiemix) zodat wordt ingezet op verschillende determinanten van gedrag (bijvoorbeeld houding, eigen effectiviteit, sociale druk, vaardigheden etcetera). Uiteindelijk moet dat effect hebben op gedrag.

Een voorbeeld uit het binnenland waarbij een interventiemix – waaronder het gebruik van sociale media – heeft geleid tot gedragsverandering, is de recente Vrij veilig campagne, welke heeft geresulteerd in een stijging van het aantal personen dat condoom gebruik bespreekbaar maakt van 56% naar 74%.

Dit jaar, 2012, gaat de «jongerenaanpak seksuele weerbaarheid via sociale media» van start. Dit driejarige project wordt gefinancierd door de ministeries van VWS en OCW en wordt uitgevoerd door Soa Aids Nederland en Rutgers WPF. Aangezien de aanpak nog van start moet gaan kan ik op dit moment nog geen uitspraken doen over de effecten ervan. Ik heb de uitvoerders van deze aanpak wel gevraagd effectonderzoek te doen.

Ook gaat dit jaar de Jeugdimpuls van start waarvoor ik in totaal € 6 miljoen heb gereserveerd om een gezonde leefstijl van de jeugd te bevorderen via scholen en door de inzet van sociale media. De opdracht voor de jeugdimpuls is belegd bij het Centrum Gezond Leven, ik heb hen gevraagd het effect van de inzet van sociale media te monitoren.

113 en 114

Welke concrete maatregelen zijn genomen om te voorkomen dat mensen beginnen met roken?

Op welke wijze heeft het kabinet de kennis over de schadelijkheid van roken vergroot?

Er is goede voorlichting op scholen over middelengebruik, waaronder roken. Zowel voor de bovenbouw van het basisonderwijs, als voor het voortgezet onderwijs en het MBO. Het budget voor voorlichting op scholen over middelengebruik heb ik verruimd.

In de vaste contactmomenten in de Jeugdgezondheidszorg wordt ook aandacht besteed aan preventie van roken.

Daarnaast is, ook voor volwassenen, betrouwbare online informatie beschikbaar over roken. Onder andere op de website van Stivoro (binnenkort op de website van het Trimbos-instituut). En binnenkort start de website Tabaksinfo.nl, waarop mensen informatie kunnen krijgen over de stoffen die in een sigaret zitten.

Ten slotte zijn ook zorgverleners zoals huisartsen, verloskundigen en praktijkondersteuners getraind in het geven van voorlichting over de risico’s van roken.

115

Wat waren de uitkomsten van de indicatoren over leefstijl in 2011?

Voor de meeste indicatoren over leefstijl geldt dat er geen jaarlijkse metingen plaatsvinden. Dit is over het algemeen ook niet nodig om een beleidsmatige trend te signaleren. De meest recente beschikbare cijfers laten een wisselend beeld zien wat betreft de indicatoren op blz 34 van het jaarverslag. Op onderdelen neemt de prevalentie van ongezond gedrag af (zoals het aantal rokers van 15 jaar en ouder en alcoholgebruik onder jongeren), is het stabiel (overgewicht), maar op andere terreinen (zoals ernstig overgewicht) neemt het probleem toe.

116

Waarom bevat het jaarverslag geen realisatiecijfers in de opsporing van gonorroe en chlamydia over 2011? Hoeveel gevallen van gonorroe en chlamydia zijn in dat jaar opgespoord?

De surveillance van soa wordt door het RIVM/CIb uitgevoerd. Op het moment van publicatie van het jaarverslag van VWS waren de cijfers nog niet beschikbaar.

Eind juni 2012 publiceert het RIVM/CIb het soa-jaarverslag op de website van het RIVM www.rivm.nl onder de naam «Sexually transmitted infections, including HIV, in the Netherlands in 2011».

Het aantal gevallen gonorroe en chlamydia, gediagnosticeerd bij de GGD soa-poliklinieken, was in 2011 voor gonorroe 3 575 en 12 913 voor chlamydia.

117

Hoe komt de tabel eruit te zien als ook de cijfers van de huisartsen worden meegenomen?

Gemiddeld wordt 70% van alle soa’s via de huisarts gediagnosticeerd. De registratie bij de huisarts verloopt niet systematisch maar wordt geschat op basis van deelnemende huisartsen praktijken (Nivel). Voor 2011 zijn deze gegevens nog niet beschikbaar.

118

Hoeveel soa’s zijn in de jaren 2005–2011 opgespoord, en welke soa’s betreft dit?

In onderstaande tabel is het aantal gevonden soa opgenomen over de jaren 2005–2011. Deze gegevens zijn afkomstig van de soa-poliklinieken die hun werkzaamheden uitvoeren in het kader van de aanvullende regeling seksuele gezondheidszorg. In de tabel is ook het vindpercentage opgenomen. Dit percentage relateert het totaal aantal gevonden soa aan het totaal aantal tests.

Tabel: Aantal gevonden soa per totaal aantal onderzoeken (n/N) en percentage per soa in de jaren 2005 tot 2011.

Soa	n/N (%) 2005	n/N (%) 2006	n/N (%) 2007	n/N (%) 2008	n/N (%) 2009	n/N (%) 2010	n/N (%) 2011	n/N (%) Total
Chlamy- dia	5978/57685 (10,4)	7078/66621 (10,6)	7797/76945 (10,1)	9433/87672 (10,8)	9771/92691 (10,5)	11526/104559 (11,0)	12913/112766 (11,5)	69585/651085 (10,7)
Gonorroe	1619/56325 (2,9)	1754/66547 (2,6)	1822/76876 (2,4)	1964/87673 (2,2)	2422/92621 (2,6)	2815/104510 (2,7)	3575/112690 (3,2)	17624/647884 (2,7)
Syfilis	653/53061 (1,2)	637/64354 (1,0)	558/76354 (0,7)	599/87121 (0,7)	512/92173 (0,6)	500/103752 (0,5)	476/111957 (0,4)	4633/637670 (0,7)
HIV	307/36768 (0,8)	255/48860 (0,5)	304/65867 (0,5)	393/77436 (0,5)	387/83131 (0,5)	375/99257 (0,4)	416/107396 (0,4)	2678/550673 (0,4)

119 en 120

Wanneer komt er wel een exacte opgave beschikbaar van onderrapportage van het aantal geslachtsziekten? Is er al wel een schatting beschikbaar? Zo ja, hoe luidt deze?

Kan een schatting gemaakt worden van de ontwikkeling van het aantal soa’s, gecorrigeerd voor de verhoging van het aantal opsporingen?

Op basis van de systematische surveillancegegevens afkomstig van hoogrisico cliënten bij de soa-poliklinieken kunnen trends bijgehouden worden. Voor een exacte opgave is periodieke screening van de totale Nederlandse bevolking nodig. Aangezien dit niet wenselijk is, zal altijd sprake zijn een schatting.

De cijfers van het aantal gevonden soa’s (zie tabel bij vraag 118) laten zien dat het vindpercentage jaarlijks toeneemt.

121

Wat was het percentage vrijwillige inzet van het aantal mensen onder de 18 jaar in 2011?

Hierover zijn geen landelijk betrouwbare gegevens beschikbaar.

122

Kunnen in de cijfers de effecten van de invoering van de eigen bijdrage in de tweedelijns ggz inzichtelijk worden gemaakt?

In de ontwerpbegroting 2011 was de invoering van de eigen bijdrage in de tweedelijns ggz opgenomen. Na bespreking in de Tweede Kamer is besloten deze invoering een jaar uit te stellen naar 2012. De invoering van de eigen bijdrage in 2012 heeft geen financieel effect op de gepresenteerde cijfers over 2011. Voor 2012 is er een monitor opgestart om de effecten voor kwetsbare groepen te onderzoeken. De eerste tussenresultaten van deze monitor zullen in september 2012 naar de Tweede Kamer worden gezonden.

123

Hoe kan het dat het aantal personen dat instroomt in het eerste jaar van de opleiding tot medisch specialist relatief gezien flink is toegenomen in 2011?

De aantallen nieuwe opleidingsplaatsen die VWS jaarlijks beschikbaar stelt, zijn gebaseerd op de adviezen van het Capaciteitsorgaan. Voor de toewijzing in 2011 vormt het Capaciteitsplan 2008 de basis. In 2009 heeft het Capaciteitsorgaan een aanvullend advies uitgebracht over de instroom van medisch specialisten uit het buitenland. De strekking van dit advies was dat de buitenlandse instroom de komende jaren zal teruglopen en dat in Nederland dus meer specialisten moeten worden opgeleid om ook op termijn aan de zorgvraag tegemoet te kunnen komen. Dit advies is overgenomen en is voor het eerst zichtbaar in de hogere aantallen nieuwe opleidingsplaatsen in 2011. Daarnaast treedt in 2011 een inhaaleffect op. In 2008 is een aantal van de toen beschikbaar gestelde instroomplaatsen niet ingevuld. Deze plaatsen zijn in 2011 alsnog beschikbaar gesteld.

124 A