33 037 Mestbeleid

Nr. 166 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 november 2015

In het Algemeen Overleg van 14 oktober jl. heeft uw Kamer gevraagd naar de mogelijkheden voor het openbaar maken van overtredingen bij covergisters. Deze brief gaat hierop in. Verder gaat deze brief in op de huidige handhavingspraktijk en de afstemming met andere handhavingsdiensten.

De covergistingssector groeit. Deze groei is mede voortgekomen uit het besef dat onze fossiele energiebronnen eindig zijn en dat restproducten en dierlijke mest hergebruikt kunnen worden voor de productie van hernieuwbare energie. Daarom wordt de productie van biogas gestimuleerd met subsidie. Verdere ontwikkeling van deze sector is wenselijk, en past in de Warmtevisie en in de inzet van dit kabinet om een circulaire economie mogelijk te maken, mits deze ontwikkeling niet leidt tot maatschappelijk ongewenste effecten, bijvoorbeeld op de leefomgevingskwaliteit en de veiligheid.

Handhavingsbeleid covergisters

Het handhavingsbeleid van de NVWA ten aanzien van covergisters is in de afgelopen jaren geïntensiveerd. Sinds 2013 zijn vrijwel alle covergisters in Nederland bezocht en gecontroleerd. Daarbij wordt interveniërend opgetreden tegen de covergisters waar afwijkingen zijn vastgesteld en worden deze voor een hercontrole geselecteerd.

Tijdens een controle wordt gekeken welke reststromen een bedrijf heeft gebruikt en in welke samenstelling de producten met dierlijke mest zijn vergist. Toegestane covergistingsproducten worden genoemd in een bijlage Aa, categorie IV, van de uitvoeringsregeling Meststoffenwet.

Wanneer de NVWA twijfelt over de aard en de kwaliteit van de coproducten neem-de NVWA indien mogelijk monsters om te bezien of het product voldoet aan de eisen voor covergistingsmaterialen die worden genoemd in het uitvoeringsbesluit en uitvoeringsregeling Meststoffenwet. Deze producten zijn getoetst door een commissie van deskundigen. De stoffen worden getoetst op eisen voor zware metalen en organische microverontreinigingen. Als de stof niet voldoet aan de eisen, maar toch gebruikt wordt, mag het eindproduct (het digestaat) niet worden gebruikt als een meststof.

Daarnaast kan verder onderzoek in de keten van aanlevering van deze stoffen naar de covergister worden gedaan. Indien de inspectiebevindingen zodanig zijn dat een overtreding wordt geconstateerd dan volgt er een verbod op het gebruik van digestaat in de (Nederlandse) landbouw. Een betrokken covergister wordt geïnformeerd over het verhandelingsverbod en hem aangezegd dat hij de voorgenomen afvoer van dit digestaat vooraf dient te melden bij de NVWA-inspecteur. Bedrijven dienen een transparante administratie te voeren, waaruit zowel de herkomst van de gebruikte grondstoffen en de samenstelling van reeds geproduceerde digestaat moet blijken. Als een bedrijf digestaat, dat niet voldeed aan de eisen van de Meststoffenwet, heeft uitgereden, wordt direct een proces-verbaal opgemaakt.

Afstemming met andere handhavers

Bevindingen van de NVWA worden afgestemd met andere handhavingsdiensten, waar de NVWA mee samenwerkt. Zo kan er bij individuele onderzoeken afstemming zijn met de betrokken omgevingsdienst in de regio waar de covergister is gevestigd. Ook wordt er samengewerkt met ander handhavende diensten, zoals de provincie, milieupolitie en het Openbaar Ministerie. Er wordt gewerkt aan een gezamenlijke handhavingsstrategie, waarin de rol- en taakverdeling voor iedere betrokken dienst helder staat omschreven.

Met de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) zal de NVWA in 2016 een aantal stromen afvalstoffen gericht monitoren en inspecteren. De ILT zal zich daarbij richten op het vervoer van de reststromen naar de covergisters toe en de NVWA op het gebruik van de reststromen op het bedrijf.

In eerdere brieven naar uw Kamer heeft mijn ambtsvoorganger reeds gemeld dat bevindingen van de NVWA worden gedeeld met RVO.nl, omdat een overtreding bij een covergister gevolgen kan hebben voor de hoogte van de subsidie voor duurzame energie (MEP, OV-MEP, SDE en SDE+) en gevolgen kan hebben voor de subsidiebeschikking.

Openbaarmaking van bevindingen NVWA

Uw Kamer heeft mij gevraagd te bezien wat de mogelijkheden zijn om tot openbaarmaking van inspectiegegevens van de NVWA te komen voor covergisters. In algemene zin worden binnen de NVWA de mogelijkheden van het instrument van openbaarmaking bekeken, zoals aangegeven in het toezichtskader NVWA 2015 (Kamerstuk 33 835, nr. 15). Daarbij zal de NVWA specifiek bezien wat de juridische mogelijkheden zijn om het instrument van openbaarmaking ook voor de covergisting in te zetten. Ik verwacht specifiek voor de covergisting hier rond de zomer uitspraak over te kunnen doen.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, M.H.P. van Dam