Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 april 2022
Met deze brief wordt invulling gegeven aan het verzoek van 23 maart jl. om uw Kamer
te informeren over de voortgang van de beheerplannen Natura 2000-gebieden. U heeft
verzocht om in te gaan op de reden voor de vertraagde actualisatie van de beheerplannen,
de vraag in hoeverre dit uitstel juridisch gezien conform de wet is, de inzet die
wordt gepleegd om de achterstand in te halen en een nieuwe tijdslijn voor het opleveren
van de nieuwe beheerplannen.
Rijkswaterstaat is samen met andere bevoegde gezagen verantwoordelijk voor het opstellen
van beheerplannen van 25 Natura 2000-gebieden binnen de Rijkswateren. In de periode
2022–2024 lopen veel beheerplannen voor Natura 2000-gebieden in de Rijkswateren af.
Een beheerplan wordt opgesteld voor een periode van zes jaar. Artikel 2.3, vierde
lid, van de Wet natuurbescherming biedt echter de mogelijkheid om deze éénmaal met
maximaal zes jaar te verlengen. Het Ministerie van IenW gaat hiervan gebruik maken.
Een beheerplan beschrijft wat de staat van instandhouding is van de aangewezen doelen,
wat er moet gebeuren om de natuurdoelen voor een Natura 2000-gebied te behouden of
te halen en wie dat gaat doen. Ook wordt hierin aangegeven onder welke voorwaarden
menselijke activiteiten vergunning vrij kunnen plaatsvinden.
Alle huidige RWS beheerplannen Natura 2000-gebieden zijn eerste plannen, behalve de
Voordelta (tweede plan). Er is daarom nog maar korte tijd verstreken sinds de maatregelen
van de eerste beheerplanperiode zijn uitgevoerd. Vaak is de periode van monitoring
nog te kort om goede uitspraken te kunnen doen over de effecten van die maatregelen
en de staat van de beschermde soorten en leefgebieden. Een volgend plan benut de monitoring
en de evaluatie van de ecologische effecten van de maatregelen, om te bepalen wat
aanvullend nodig. De monitoring en evaluatie vindt momenteel plaats, maar het gaat
nog enige jaren duren voordat hier volledige conclusies uit zijn te trekken.
Momenteel loopt er een traject voor de actualisatie van het Natura 2000-doelensysteem.1 De ambitie van dit traject, dat wordt gecoördineerd door de Minister voor Natuur
en Stikstof, is om de flexibiliteit en de efficiëntie van het systeem te vergroten.
Met de verlenging van de beheerplannen kan de opbrengst van de actualisatie van het
Natura 2000-doelensysteem beter worden benut. Daarbij moet bedacht worden dat de volgende
beheerplannen een hogere ambitie hebben: er wordt toegewerkt naar het behalen van
doelen, waar de nadruk in de eerste beheerplanperiode met name lag op het tegengaan
van achteruitgang.
De actualisatie van de beheerplannen vergt veel inzet. Er is sprake van een piekbelasting
nu veel plannen tegelijk aflopen. Met ingang van 2022 heeft RWS meer ruimte gekregen
voor de inzet op dit traject. Door de actualisatie van plannen in vergelijkbare gebieden
slim te combineren, wordt naar verwachting ook efficiëntiewinst behaald.
Het voornemen en de motivatie om de beheerplannen te verlengen is reeds gedeeld met
de betroken partijen. In overleg met onder andere de provincies wordt per Natura 2000-gebied
een streefdatum afgesproken, waarop het geactualiseerde beheerplan in werking treedt.
De verlenging van de RWS Natura2000-beheerplannen voor de Voordelta en Vlakte van
de Raan is inmiddels gerealiseerd, de andere plannen volgen in de komende tijd.
Tot slot streeft het ministerie er naar om de plannen zo snel als mogelijk te actualiseren
en zal niet gewacht worden met het nemen van de benodigde maatregelen. Indien bekend
is wat er dient te gebeuren, worden zo snel mogelijk stappen gezet om de natuur verder
te verbeteren.
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, M.G.J. Harbers