31 936 Luchtvaartbeleid

35 420 Noodpakket banen en economie

Nr. 830 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 31 december 2020

In deze brief informeer ik u mede namens de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de stappen die wij nemen om de connectiviteit van de Caribische delen van het Koninkrijk te waarborgen.

De COVID-19-crisis laat diepe sporen achter op de Caribische delen van het Koninkrijk. Door de inreisbeperkingen en de teruggevallen vraag dreigen de luchtverbindingen met de Caribisch-Nederlandse gemeenten stil te vallen. Winair, de enige luchtvaartmaatschappij die verbindingen onderhoudt met alle zes de Caribische delen van het Koninkrijk, en de enige die een reguliere verbinding onderhoudt met Sint Eustatius en Saba, is in financiële problemen geraakt, omdat er geen inkomsten binnenkomen terwijl de kosten grotendeels doorlopen.

Er doet zich nu een situatie voor waarbij de interinsulaire connectiviteit van Saba, Sint Eustatius met Sint Maarten en Bonaire, in direct gevaar komt. De Minister-President van Sint Maarten heeft de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties daarom om financiële steun gevraagd om een regelmatige luchtverbinding tussen Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba in stand te houden.

Het vitale belang van interinsulaire connectiviteit op Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius spreekt voor zich. Inwoners van de Caribische delen van het Koninkrijk moeten in staat zijn om van- en naar hun eiland te reizen. Hoewel de pandemie op dit moment van mensen vraagt om reisbewegingen te beperken, zijn er tal van situaties waarbij personenvervoer noodzakelijk is. Denk aan ziekenvervoer, vervoer van studenten, of andere noodzakelijke reizen. Bovendien is verbondenheid van de eilanden essentieel voor het vervoer van goederen, post en de toekomstige verspreiding van vaccins die tegen COVID-19 beschermen. Ook met het oog op het leven na Corona, wanneer er weer vrijelijk door inwoners en toeristen kan worden gereisd, is het noodzakelijk om de interinsulaire connectiviteit in stand te houden. Goed bereikbare eilanden dragen bij aan een spoedig herstel van de toerismesector, en daarmee aan de economie op de eilanden.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat en ik hebben daarom besloten positief te reageren op het verzoek van de Minister-President van Sint Maarten, door een hypothecaire lening van USD 3 mln. af te sluiten, met als onderpand het luchthavengebouw van Winair. Deze lening zal deels worden gefinancierd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (1 miljoen Euro) en deels door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (ca. 1,7 miljoen Euro). Voorafgaand aan de toekenning van deze financiële steun is de aanvraag getoetst aan het «Afwegingskader bij steunverzoek individuele bedrijven» in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Het verstrekken van deze steun is gebaseerd op de noodzaak van het in stand houden van de luchtverbindingen met de Caribisch Nederlandse gemeenten. De steun wordt verleend in de vorm van een hypothecaire lening met een looptijd van 18 maanden, en is met wederzijdse goedkeuring via een addendum te verlengen tot maximaal zes jaar. Omdat het een hypothecaire lening betreft met onderpand zijn geen risicomitigerende maatregelen nodig. De lening kan tussentijds op elk moment worden afgelost en bevat een aantal harde voorwaarden.

De belangrijkste voorwaarde is dat Winair gedurende de looptijd van de steun de luchtverbinding tussen de eilanden Sint-Maarten, Sint-Eustatius en Saba in stand moet houden, waarbij er minstens twee vluchten per dag moeten plaatsvinden, zodra de COVID19-inreisbeperkingen zijn opgeheven. Bovendien mag Winair geen bonussen uitkeren aan bestuurders of commissarissen en geen winst of dividend uitkeren aan haar aandeelhouders zolang de steun niet is terugbetaald. Met de hypothecaire lening wordt een eerste hypotheekrecht gevestigd op alle aan Winair toebehorende onroerende goederen. Ook is een marktconforme rente verschuldigd van 4,41% per jaar.

De hypothecaire lening zal ten laste komen van de uitgaven op de begroting Infrastructuur en Waterstaat, artikel 17 luchtvaart. Budgettaire dekking in 2021 voor het IenW deel van de lening wordt gevonden in de niet-juridisch verplichte budgetten van artikel 17 luchtvaart. De rente en aflossing die Winair voor de lening zal betalen zal als ontvangst ten gunste komen van de begroting Infrastructuur en Waterstaat, artikel 17 luchtvaart. We doen hiermee een beroep op het tweede lid van artikel 2.27 Comptabiliteitswet 2016.

Met het verstrekken van deze lening wordt de interinsulaire connectiviteit op de korte termijn gewaarborgd. Het is tegelijkertijd duidelijk dat met het verstrekken van de hypothecaire lening de connectiviteit van Caribisch Nederland fragiel blijft. De ontwikkeling op de middellange termijn is sterk afhankelijk van de voortgang in de bestrijding van de pandemie. Er wordt verkend op welke wijze de connectiviteit op de lange termijn gegarandeerd kan worden. Daarover wordt gesproken tussen de rijksoverheid, Sint Maarten en Winair. Het Kabinet zal u in een later stadium hierover informeren.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga