29 689 Herziening Zorgstelsel

Nr. 576 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 januari 2015

U heeft mij op 5 december jongstleden gevraagd per brief te reageren op het bericht in de Volkskrant van 4 december 2014 jongstleden dat uitzendbureaus de korting op zorgpremies opstrijken. Voor ik in ga op het concrete artikel wil ik graag in zijn algemeenheid ingaan op arbeidsmigranten en zorgverzekeringen.

Wet- en regelgeving

Iedereen die in Nederland woont of werkt is verzekerd op grond van de AWBZ en daarmee verzekeringsplichtig voor de Zorgverzekeringswet (Zwv). Een arbeidsmigrant dient zich te verzekeren bij een zorgverzekeraar die de Zvw uitvoert. Dit geldt ook voor tijdelijke arbeidsmigranten gedurende de periode dat zij in Nederland werkzaam zijn en op grond van die dienstbetrekking aan de loonbelasting zijn onderworpen.

Specifieke kenmerken arbeidsmigranten

Arbeidsmigranten hebben een aantal specifieke kenmerken: ze wonen niet vast in Nederland, ze zijn vaak voor korte periode in Nederland, ze spreken de Nederlandse taal veelal niet en ze verrichten vaak laaggeschoolde arbeid. Om arbeidsmigranten te wijzen op de regels rondom zorgverzekeringen is hierover informatie opgenomen in de informatiebrochure van het Ministerie van SZW die verstrekt wordt door de gemeenten bij de afgifte van het burgerservicenummer. Doordat arbeidsmigranten vaak niet bekend zijn met het Nederlandse systeem, biedt de werkgever arbeidsmigranten vaak een collectieve zorgverzekering aan. Dit om te voorkomen dat deze werknemers onverzekerd zijn. Enkele zorgverzekeraars bieden hiervoor specifieke collectieve verzekeringen aan, afgestemd op de specifieke kenmerken en behoeften van deze doelgroep. Deze zorgverzekeraars bieden veelal in meerdere talen informatie aan seizoensarbeiders aan.

Rol werkgever

Veelal machtigt de arbeidsmigrant de werkgever om de zorgverzekering af te sluiten en de premie voor hem te voldoen. In zijn algemeenheid is het dan ook de werkgever die de premie betaalt en die hiervoor kosten inhoudt op het loon. Op het moment dat de werkgever is gemachtigd door de werknemer om ook als postadres te functioneren, dient de werkgever er voor te zorgen dat de werknemer over zijn polisvoorwaarden beschikt en de informatie van de zorgverzekeraar aan de werknemer te overhandigen.

De werkgever mag de daadwerkelijk gemaakte kosten in rekening brengen bij de werknemer. De werkgever mag echter niet meer dan tien procent van het wettelijke minimumloon inhouden voor de kosten van de zorgverzekering. Overigens wijs ik u erop dat in het Wetsvoorstel Aanpak Schijnconstructies (Kamerstuk 34 108) de mogelijkheden voor inhoudingen worden beperkt.

Het vrijwillig verhogen van het eigen risico leidt tot een premiekorting, en dus een lagere premie. Deze korting dient ten goede te komen van de verzekeringsnemer en mag niet door de werkgever worden ingehouden. De zorgverzekeraar dient op het polisblad transparant te zijn over de verzekering, de premie en eventuele kortingen.

Collectiviteitskorting

In het artikel in de Volkskrant wordt aangegeven dat uitzendbureaus oneigenlijk gebruik maken van de mogelijkheid om collectiviteitskortingen af te sluiten. Er bestaat een wettelijke mogelijkheid tot het verstrekken van een collectiviteitskorting van maximaal tien procent van de premie voor de basisverzekering. Deze premiekorting kan ten goede komen aan de verzekerde of de werkgever. Een combinatie is ook mogelijk. De zorgverzekeraar maakt hierover afspraken met de werkgever.

Deze korting kan – ook voor Nederlandse werknemers – ten gunste komen aan de werkgever. Deze korting hoeft dan niet vermeld te worden op het polisblad van verzekeringsnemer. Tegenover deze korting staat vaak dat de werkgever een aantal administratieve taken (zoals aan- en afmelding van verzekerden en premiebetaling) verricht. Of er sprake is van een kostenvoordeel voor de werkgever hangt af van de specifieke omstandigheden en de wijze waarop wordt omgegaan met de collectiviteitskorting voor andere werknemers in de sector. De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is voornemens om de collectiviteiten en de kortingen daarvan nader te bezien. Zij zal u hierover voor de zomer nader informeren.

Rondetafelgesprek

Tijdens het dertigledendebat van 14 mei 2014 (Handelingen II 2013/14, nr. 82, item 14) over het bericht dat zorgverzekeraars goedkope zorgverzekeringen aanbieden aan uitsluitend buitenlandse werknemers heeft uw Kamer met de Minister van VWS gesproken over zorgverzekeringen en arbeidsmigranten. Aanleiding hiervoor was een notitie van CNV over onwenselijke praktijken. In dit overleg heeft de Minister van VWS aangegeven dat er een ronde tafelgesprek met betrokken partijen zou plaatsvinden en heeft de Minister toegezegd mij te verzoeken u hierover te infomeren. Ik doe dat graag. Zie bijlage 1 voor een kort verslag¹.

Tijdens het rondetafelgesprek waren alle betrokken partijen van mening dat de verzekerde goed geïnformeerd moet zijn zodat zij ook zelf kunnen controleren of de werkgever en verzekeraar hen juist behandelen. Van belang is dat de werknemer de beschikking heeft over zijn polis. Dit is ook besproken met Zorgverzekeraars Nederland die dit meenemen in hun overleg met zorgverzekeraars.

Het rondetafelgesprek is aanleiding geweest voor de betrokken zorgverzekeraars om nog eens kritisch naar de aan- en afmeldprocedure en mogelijkheden om de arbeidsmigranten rechtstreeks toegang te geven tot hun zorgpolis. Wij zijn hierover blijvend in gesprek. Het rondetafelgesprek is ook aanleiding geweest om met de Stichting van de Arbeid te bezien hoe arbeidsmigranten beter voorgelicht kunnen worden en hoe misstanden met zorgverzekeringen voorkomen kunnen worden. De gesprekken hierover lopen nog.

Tot slot

Ik hecht eraan hier te benadrukken dat zowel werknemers, werkgevers als zorgverzekeraars zich aan de relevante wet- en regelgeving dienen te houden. Samen met de Minister voor VWS zal ik de ontwikkelingen blijven volgen en u bij nieuwe ontwikkelingen informeren.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, L.F. Asscher

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.