Vragen van het lid Dijk (SP) aan de Minister-President en de Minister en de Staatssecretaris van Financiën over het WEF en de belasting voor miljonairs en miljardairs (ingezonden 16 januari 2024).

Antwoord van Minister Van Leeuwen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking), mede namens de Minister-President (ontvangen 13 februari 2024).

Vraag 1

Staat u achter de uitspraak vanuit een kabinetsbron over deelname aan het World Economic Forum (WEF): «Je voedt jezelf met alle inzichten van de mensen die er op de wereld het meest toe doen»?¹ Zo nee, wat is dan wel de reden om hierheen te gaan? Zo ja, waarom vindt u dat gewone mensen er minder toe doen?

Antwoord 1

De jaarlijkse vergadering van het World Economic Forum biedt een goede gelegenheid om in gesprek te gaan met politici, academici, journalisten en vertegenwoordigers van internationale organisaties, ngo’s en het bedrijfsleven over belangrijke en actuele thema’s. De vergadering biedt de mogelijkheid om nieuwe inzichten te delen en ervaringen uit te wisselen bij de aanpak van wereldwijde vraagstukken en daarnaast de Nederlandse belangen te behartigen.

Vraag 2

Wat zijn volgens u de voordelen voor Nederland van deelname aan het WEF? Kan er ook een overzicht gegeven worden met wie en welke organisaties de kabinetsleden en ambtenaren spreken?

Antwoord 2

In de bijlage treft u de programma’s aan van de Nederlandse bewindspersonen die bij de vergadering van het World Economic Forum aanwezig waren. Voor de voordelen voor Nederland van deelname aan het World Economic Forum verwijs ik u naar het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Hoeveel kost de deelname van het Nederlandse kabinet aan het WEF dit jaar? Kunt u hierbij een overzicht geven van alle kosten zoals kosten voor deelname, reiskosten, huisvesting, het totale aantal uren dat kabinetsleden en ambtenaren hieraan besteden, een overzicht van hoeveel kabinetsleden en ambtenaren afreizen en overige kosten?

Antwoord 3

Deelname van bewindspersonen geschiedt op uitnodiging en is kosteloos.

Een deel van de kabinetsleden heeft voor de heen- en/of terugreis gebruik gemaakt van het regeringstoestel. Alle departementen hevelen sinds 2014 budget over naar het Ministerie van I&W om de kosten van het regeringstoestel te dekken. Deze kosten worden dan ook niet meegenomen in de beantwoording van deze vraag. Voor de kosten omtrent de lijnvluchten van de Minister van SZW, de Minister van Defensie en de Minister van Buitenlandse Zaken, verwijs ik u naar de bestuurskosten.

In onderstaande tabel treft u de kosten voor verblijf van de deelnemende bewindspersonen aan.

Bewindspersoon	Activiteit	Kosten (euro)
Rutte (AZ)	Verblijfskosten jaarvergadering WEF, Davos	€ 786
Bruins Slot (BZ)	Verblijfskosten jaarvergadering WEF, Davos	€ 1.139
Van Leeuwen (BHOS)	Verblijfskosten jaarvergadering WEF, Davos	€ 786
Van Gennip (SZW)	Verblijfskosten jaarvergadering WEF, Davos	€ 2.800
Adriaansens (EZK)	Verblijfskosten jaarvergadering WEF, Davos	€ 1.139
Ollongren (DEF)	Verblijfskosten jaarvergadering WEF, Davos	€ 1.493

De bijgevoegde programma’s bieden inzicht in de tijd die de kabinetsleden hebben besteed aan de jaarlijkse vergadering van het WEF. De tijd die ambtenaren hieraan hebben besteed wordt niet specifiek geadministreerd.

Naast zes kabinetsleden, zijn tien ambtenaren uit Nederland afgereisd naar Davos.

Vraag 4

Onder welke begrotingspost(en) vallen deze uitgaven?

Antwoord 4

Reis- en verblijfskosten vallen onder bestuurskosten.

Vraag 5

Deelt u de mening dat er verantwoording dient te worden afgelegd over de nagestreefde doelstellingen, doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid en uitvoering hiervan?

Antwoord 5

Er wordt een zorgvuldige afweging gemaakt van de relevantie van elke reis of deelname aan een evenement van een bewindspersoon en of deze reis of deelname bijdraagt aan beleidsdoelstellingen, zo ook voor de algemene jaarvergadering van het WEF.

Voor de voordelen voor Nederland van deelname aan het World Economic Forum verwijs ik u naar het antwoord op vraag 1.

Vraag 6

Deelt u de mening van een Telegraaf-journalist dat het WEF slechts een congres is waar geen echte beleidsuitkomsten van zijn: «De rijken der aarden praten vijf dagen over armoedebestrijding om daarna weer door te gaan met rijkdom vergaren»?². Zo ja, waarom besteedt u dan belastinggeld aan het bezoeken hiervan? Zo nee, kunt u dan een overzicht geven van al het beleid in Nederland en in de Europese Unie dat gewijzigd is naar aanleiding van deze en eerdere WEF-congressen?

Antwoord 6

Tijdens de jaarlijkse vergadering van het World Economic Forum vindt geen politieke besluitvorming plaats.

Voor de reden van het bezoeken van de jaarlijkse vergadering van het World Economic Forum verwijs ik u naar het antwoord op vraag 1.

Vraag 7

Als u het in vraag vijf gevraagde overzicht niet kunt geven, kunt u dan toelichten waarom niet? Hoe verhoudt dit zich met het afleggen van verantwoording over beleid en de hiermee samenhangende uitgaven?

Antwoord 7

Zie antwoord op vragen 3 en 5.

Vraag 8

Wanneer kabinetsleden en ambtenaren in een formele capaciteit en van belastinggeld afreizen naar bijeenkomsten en hier gesprekken voeren die eventueel invloed kunnen hebben op ons land, deelt u dan de mening dat hier transparantie over moet bestaan vanuit een democratisch oogpunt?

Antwoord 8

Het is het beleid van het kabinet om zo transparant mogelijk te zijn over de samenstelling van de kabinetsdelegatie, de sessies waaraan de aanwezige bewindspersonen hebben deelgenomen en de bilaterale gesprekken die zij hebben gevoerd.

De meeste sessies waaraan de bewindspersonen hebben deelgenomen werden gelivestreamed en zijn terug te kijken via de website van het World Economic Forum. Het World Economic Forum maakt in de regel geen verslagen van de programmasessies.

In de bijlage treft u de volledige programma’s aan van de Nederlandse bewindspersonen die bij de vergadering van het World Economic Forum aanwezig waren.

Vraag 9 en 10

Deelt u de mening van de miljonairs en miljardairs die tijdens het afgelopen WEF aangeven dat zij zwaarder belast zouden moeten worden?³ Zo ja, wat is hier door het kabinet aan gedaan dit afgelopen jaar? Zo nee, waarom niet?

Wat is de stand van zaken rondom de meerdere aangenomen moties over het belasten van miljonairs (zie bijvoorbeeld Kamerstukken 35 302, nr. 55 en 36 202, nr. 102) waar Kamerlid Van Weyenberg zo enthousiast over was en Minister van Weyenberg nu de kans heeft iets mee te doen? Bent u voornemens hierop actie te ondernemen of is uw werkwijze en die van uw kabinet dezelfde als bij het WEF, «een tijd praten over ongelijkheid en daarna weer doorgaan met de rijken der aarde rijkdom laten vergaren»?

Antwoord 9 en 10

Wat betreft de stand van zaken van de twee genoemde moties (Kamerstuk 35 302, nr. 55 en Kamerstuk 36 202, nr. 102) over het belasten van miljonairs: de eerste is afgedaan met het onderzoekstraject Bouwstenen voor een beter belastingstelsel waarvan de rapporten op 18 mei 2020 door de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst naar de Kamer zijn gestuurd (Kamerstuk 32 140, nr. 71). In de Bouwstenen 2020 is een fiche uitgewerkt hoe een miljonairsbelasting eruit zou kunnen zien. In een bijlage van de brief waarmee de Bouwstenen 2022 zijn aangeboden aan de Tweede Kamer is verder aangegeven hoe en waar invulling is gegeven aan de betreffende moties en toezeggingen.

De tweede motie is afgedaan in de brief «Schriftelijk overleg en andere toezeggingen toekomstig box 3-stelsel» van 9 februari 2023, Kamerstuk 32 140, nr. 145. In die brief is verwezen naar het eerder uitgewerkte fiche. Los van deze moties is bij het IBO Vermogensverdeling een fiche uitgewerkt voor een brede Vermogensbelasting voor vermogende mensen.

---

1 De Telegraaf, 14 januari 2024, «Wereldtop naar luxe skidorp voor WEF: congres machtigen der aarde omgeven door wantrouwen» (https://www.telegraaf.nl/nieuws/707358262/wereldtop-naar-luxe-skidorp-voor-wef-congres-machtigen-der-aarde-omgeven-door-wantrouwen)

2 De Telegraaf, 14 januari 2024, «Wereldtop naar luxe skidorp voor WEF: congres machtigen der aarde omgeven door wantrouwen» (https://www.telegraaf.nl/nieuws/707358262/wereldtop-naar-luxe-skidorp-voor-wef-congres-machtigen-der-aarde-omgeven-door-wantrouwen)

3 RTL Nieuws, 18 januari 2024, «Ruim 200 rijken vragen wereldtop in Davos: «Alsjeblieft, belast ons méér»» (https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5359981/davos-wef-allerrijksten-belasting-brief-premier-rutte-disney)