Vragen van het lid De Roon (PVV) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over Turkije
dat IS-veteranen rekruteert, traint en bewapent in Afrin (ingezonden 9 augustus 2019).
Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 10 september 2019).
Vraag 1
In hoeverre klopt de informatie dat tientallen veteranen van Islamitische Staat (IS)
in de Syrische regio Afrin vechten voor aan Turkije gelieerde strijdgroepen?1
Antwoord 1
In het algemeen kan worden gesteld dat de dynamiek van het strijdtoneel in Syrië ruimte
biedt voor strijders om zich – doorgaans om pragmatische, financiële redenen – aan
te sluiten bij strijdgroepen die voorheen hun ideologische tegenstanders waren.
Vraag 2
Beschikt u over informatie dat IS-veteranen (waaronder IS-commandanten) samenwerken
met de Turkse inlichtingendienst (MIT)?
Antwoord 2
Het kabinet beschikt niet over deze informatie.
Vraag 3
Kunt u aangeven of op de lijst met 40 IS-veteranen ook personen staan met de Nederlandse
nationaliteit?
Antwoord 3
Op de lijst staan voor zover bekend geen personen met de Nederlandse nationaliteit.
Vraag 4
Bestaat volgens u het risico dat Turkije bij het creëren van een nieuwe «bufferzone»
in Noord-Syrië opnieuw gebruik zal maken van IS-veteranen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4
Turkije werkt samen met de VS aan het creëren van een veilige zone aan de Turks-Syrische
grens. Volgens Turkije en de VS zullen hierbij alleen Turkse en Amerikaanse militairen
worden ingezet. Hiertoe is inmiddels in de Turkse stad Şanlıurfa een begin gemaakt
met het opzetten van een Turks-Amerikaans Joint Operations Center.
Vraag 5
Heeft Nederland in het kader van het totaal mislukte programma voor non-lethal assistance
(NLA) direct of indirect materiële dan wel financiële steun verleend aan één of meer
van de IS-veteranen van de lijst?
Antwoord 5
Het kabinet doet in het openbaar geen uitspraken over de groepen die al-dan-niet NLA-steun
hebben ontvangen van Nederland. Een overzicht van de groepen die steun hebben ontvangen
is de Kamer vertrouwelijk toegegaan. De gesteunde groepen boden weerstand tegen extremistische
en terroristische bewegingen zoals ISIS.
Vraag 6
Bent u nog steeds van mening dat het NLA-programma van onschatbare waarde is geweest
voor de Nederlandse inlichtingenpositie? Zo ja, kunt u dan op basis van die kennelijk
geweldige Nederlandse inlichtingenpositie aangeven of en in welke mate Turkije op
Syrische grondgebied samenwerkt of heeft samengewerkt met (voormalige) IS-strijders?
Antwoord 6
Het NLA-programma had als doel de gematigde gewapende oppositie te ondersteunen als
alternatief voor extremistische groepen en het regime en de burgers in het gebied
te beschermen (zie antwoord 164, Kamerstuk 32 623, nr. 229). Informatie verkregen van de groepen was relevant voor het veiligheidsbeleid van
Nederland en dat van onze bondgenoten (zoals ook gesteld in antwoord 65, Kamerstuk
32 623, nr. 229 en antwoord 17, Kamerstuk 32 623, nr. 247).
Vraag 7
Bent u bereid om binnen de NAVO te pleiten voor een onderzoek naar de samenwerking
van Turkije met IS-veteranen?
Antwoord 7
Neen, Turkije is en blijft een belangrijke partner in de strijd tegen ISIS, waaronder
als lid van de anti-ISIS coalitie. Turkije heeft zelf ernstig te lijden gehad onder
terrorisme van ISIS en treedt hier tegen op.
Vraag 8
Bent u bereid uw standpunt dat Turkije lid moet blijven van de NAVO, te herzien als
onomstotelijk vast komt te staan dat Turkije samenwerkt met (voormalige) IS-strijders?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord 8
Turkije is en blijft een belangrijke NAVO-partner in een moeilijke, onrustige regio.
Daarmee is NAVO-lidmaatschap van Turkije in het belang van de Nederlandse en Europese
veiligheid. Zie verder het antwoord op vraag 2.
Vraag 9
Wilt u iedere vraag afzonderlijk beantwoorden?