Antwoord 2
Er zijn in totaal circa 280 personen uitgereisd naar Syrië en Irak. Een deel hiervan
is omgekomen of teruggekeerd. Circa 190 personen zijn nog in het strijdgebied in Syrië
en Irak (Peildatum: 1 augustus 2017).
In zijn algemeenheid kan ik geen uitspraken doen over het aantal uitreizigers met
een tweede nationaliteit. Sinds januari 2015 wordt een vreemde nationaliteit niet
meer opgenomen bij nieuwe registraties in het Basis Register Persoonsgegevens (BRP).
In bestaande registraties in het BRP is de informatie over een eventuele andere nationaliteit
niet meer bijgewerkt sinds 1 januari 2015. Voor iedere casus moet op zichzelf worden
beoordeeld of het Nederlanderschap kan worden ingetrokken.
Vraag 3, 4
Deelt u het Britse realisme dat uitreizigers beter niet terug kunnen komen omdat zij
een gevaar voor de veiligheid vormen? Zo nee, waarom niet?
Wilt u net als de Britten alle Nederlandse uitreizigers met een dubbele nationaliteit
de Nederlandse nationaliteit afnemen en hen de toegang tot Nederland voor altijd ontzeggen?
Antwoord 3, 4
Onder artikel 14, tweede lid van de Rijkswet op het Nederlanderschap is het mogelijk
om het Nederlanderschap in te trekken na een onherroepelijke veroordeling voor bepaalde
terroristische misdrijven, waaronder artikel 134a en 205 Wetboek van Strafrecht.
Sinds 1 maart 2017 voorziet de Rijkswet op het Nederlanderschap in een nieuwe grond
voor intrekking van het Nederlanderschap, namelijk in het belang van de nationale
veiligheid.2 Deze bevoegdheid kan worden toegepast bij personen die de leeftijd van zestien jaar
hebben bereikt en die zich buiten het Koninkrijk bevinden, en indien uit de gedragingen
blijkt dat zij zich hebben aangesloten bij een organisatie die is geplaatst op een
lijst van organisaties die deelnemen aan een nationaal of internationaal gewapend
conflict en een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid. Op dit moment staan
Al Qa’ida, ISIS en Hay’at Tahrir al-Sham op deze lijst.
Met deze wettelijke bevoegdheid heeft Nederland de mogelijkheid om, in gevallen waarbij
dat noodzakelijk is ter bescherming van de nationale veiligheid, het Nederlanderschap
in te trekken. Betrokkene wordt vervolgens als vreemdeling ongewenst verklaard. Zo
wordt voorkomen dat betrokkene legaal terug kan keren naar Nederland. De feitelijke
terugkeer wordt daarmee sterk bemoeilijkt.
Deze bevoegdheid kan niet zondermeer op alle onderkende Nederlandse uitreizigers met
dubbele nationaliteit toegepast worden. Daar hoort een individuele afweging aan vooraf
te gaan. Bij het besluit tot intrekking in het kader van de nationale veiligheid wordt
onder meer rekening gehouden met de proportionaliteit van de maatregel, het eventuele
belang van opsporing, vervolging en berechting en zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden
(artikel 68C Besluit verkrijging en verlies Nederlanderschap).
Ik heb in een geval mijn voornemen uitgebracht tot intrekken van het Nederlanderschap
onder artikel 14, tweede lid, van het Rijkswet op het Nederlanderschap. Vooralsnog
heb ik nog geen besluiten genomen onder vierde lid van artikel 14 Rijkswet op het
Nederlanderschap. Wel heb ik een aantal dossiers in voorbereiding. Toepassing van
deze maatregel vergt echter een zorgvuldige afweging.