Vragen van de leden Van der Lee en Van Tongeren (beiden GroenLinks) aan de Minister van Economische Zaken over het bericht «Maak haast met gasloos» (ingezonden 6 juni 2017).

Antwoord van Minister Kamp (Economische Zaken) (ontvangen 29 juni 2017).

Vraag 1

Kent u het bericht «Maak haast met gasloos» waaruit blijkt dat gemeenten en projectontwikkelaars de komende vier jaar nog weinig vaart maken met de verduurzaming van nieuwbouw maken, aangezien in bijna 150.000 nieuwe woningen (64 procent van het totaal) nog een gasaansluiting komt?¹ Zo ja, wat is uw oordeel over dit bericht?

Antwoord 1

Ja, ik ken dit bericht. Ik zie in dit bericht een ondersteuning van het streven van het kabinet om in beginsel geen nieuwe gasnetten aan te leggen in nieuwbouwwijken en dat het recht op een gasaansluiting wordt vervangen door een breder recht op een energie-infrastructuur voor warmtevoorziening. Dit uitgangspunt is opgenomen in de Energieagenda. Het bericht maakt duidelijk dat voor bouwbedrijven en consumenten een gasaansluiting nog een vanzelfsprekendheid is. Hieruit blijkt wederom dat de energietransitie naast technische en financiële aspecten een culturele en sociale kant heeft.

Vraag 2

Zou het «Convenant 10 PJ energiebesparing gebouwde omgeving» sneller of tot meer resultaten leiden als de aansluitplicht snel zou worden geschrapt zoals de Kamer gevraagd heeft in de motie Van Tongeren/Jan Vos (Kamerstuk 34 550 XII, nr. 46)?

Antwoord 2

De relatie tussen de invulling van het convenant 10 PJ energiebesparing gebouwde omgeving en het schrappen van de aansluitplicht op gas, is beperkt. De acties die zijn afgesproken in het convenant richten zich met name op gedragsverandering bij huishoudens en klein zakelijke gebruikers door middel van gerichte feedback over het energiegebruik, het bereiken van energiebesparing door het verbeteren van het aanbod van energiebesparingsproducten en -diensten en het extra stimuleren van de aanschaf van warmtepompen en zonneboilers via de ISDE. De effectiviteit van de laatst genoemde acties wordt mogelijk in sommige gevallen verbeterd door het schrappen van de aansluitplicht op gas.

Vraag 3

Bent u het ermee eens dat er nu nodeloze belemmeringen zijn voor aardgasloos bouwen die lijden tot onnodige administratieve rompslomp? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 9 van de leden van de leden Van Eijs en Van Veldhoven is aardgasloos bouwen nu al mogelijk. Aanpassing van de Gaswet is wenselijk om het voornemen uit de Energieagenda te effectueren dat in beginsel geen nieuwe gasinfrastructuur meer aangelegd wordt in nieuwbouwwijken en de aansluitplicht op gas wordt vervangen door een aansluitrecht op energie-infrastructuur. Bij uw Kamer is aanhangig het wetsvoorstel voortgang energietransitie (Kamerstuk 34 627) waarop amendementen zijn ingediend met betrekking tot het recht op een gasaansluiting. Nu uw Kamer dit wetsvoorstel controversieel heeft verklaard heb ik u op 13 juni jl. toegezegd om via een nota van wijziging bij het wetsvoorstel Wijziging van de Warmtewet (Kamerstuk 34 723) deze aanpassing vorm te geven. Via de Green Deal aardgasvrije wijken worden nu al gemeenten ondersteund die stappen willen zetten in zowel de nieuwbouw als de bestaande bouw. Hiermee worden belangrijke ervaringen opgedaan die ons kunnen helpen bij de toekomstige grootschalige aanpassing van de warmtevoorziening in ons land. Een structurele oplossing voor de bestaande bouw wordt uitgewerkt met de invulling van het transitiepad lage-temperatuur-warmte dat eind dit jaar, samen met de drie andere transitiepaden, afgerond wordt.

Vraag 4, 5

Bent u het ermee eens dat deze belemmeringen niet bijdragen aan het feit dat we per jaar honderdduizenden woningen los moeten maken van het aardgas om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen?

Antwoord 4, 5

Voor het antwoord verwijs ik naar het antwoord op de voorgaande vraag waarbij aangegeven dat aardgasloos bouwen nu al mogelijk is.

Vraag 6

Is er al een complete inventarisatie van alle Nederlandse netten en leidingen en hun vervangingsdata, zodat duidelijk wordt waar van het gas af gaan het meeste rendement gaat geven? Is er al een plan voor het investeren van de bespaarde kosten van het niet vervangen van aardgasleidingen in de aanleg van duurzame energie?

Antwoord 6

De regionale netbeheerders beschikken over een overzicht van de door hun beheerde netten en de technische staat daarvan. Hiernaast publiceren de regionale netbeheerders om de drie jaar Kwaliteits- en Capaciteitsdocumenten (KCD’s). Hierin staan de geplande investeringen en vervangingsopgaven gemeld. Netbeheerders gebruiken die gegevens om gemeenten desgevraagd inzicht te geven in de vervangingsplanningen en te helpen bij het maken van een keuze over de toekomstige infrastructuur. Diverse netbeheerders zijn bezig deze gegevens openbaar te maken. Er is op dit moment nog geen landelijk overzicht.

Tegenover de maatschappelijke kosten die uitgespaard worden door gasnetten niet te vervangen, staan kosten voor een alternatieve, mogelijk duurzame warmtevoorziening. De kosten van deze voorziening zijn vooralsnog gemiddeld hoger dan de kosten voor warmtevoorziening op gas. Er is dus geen sprake van geld dat vrij valt voor investeringen in duurzame energie.

---

1 «Maak haast met gasloos», Dagblad van het Noorden, 25 mei 2017

(http://www.dvhn.nl/groningen/%E2%80%98Maak-haast-met-gasloos%E2%80%99-22241111.html)