Vragen van het lid Helder (PVV) aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over het vervroegde verlof van Volkert van der Graaf (ingezonden 2 mei 2012).

Antwoord van staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 10 juli 2012) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2598.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Volkert van der Graaf verlof op 6 november»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 5 en 6

Klopt dit bericht? Zo ja, waarom mag Volkert van der Graaf achttien maanden voor zijn vrijlating al met proefverlof?

Deelt u de mening dat de moordenaar van Pim Fortuyn gewoon zijn straf zou moeten uitzitten onder de nieuwe regeling en dat vrijlating überhaupt niet is uit te leggen omdat het hier ging om een politieke moord?

Bent u bereid er alles aan te doen om Volkert van der Graaf onder de nieuwe regeling te laten vallen zodat zijn vervroegd verlof kan worden tegengegaan? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2, 5, en 6

Nee, dit klopt niet. Volkert van der Graaf is door het gerechtshof Amsterdam onherroepelijk veroordeeld tot een gevangenisstraf van 18 jaar. Zoals alle veroordeelden tot een gevangenisstraf van meer dan één jaar komt Van der Graaf in beginsel in aanmerking voor voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.). De v.i. van Van der Graaf is aan de orde op het moment dat hij tweederde gedeelte van zijn straf heeft uitgezeten, dat wil zeggen in mei 2014. Vanaf dat moment begint de proeftijd te lopen die duurt tot mei 2020.

Gedetineerden kunnen op dit moment achttien maanden voorafgaand aan de v.i.-datum in aanmerking komen voor detentiefasering. Als Volkert van der Graaf een verzoek voor detentiefasering indient wordt op grond van de bestaande regelgeving een besluit genomen. De beslissing of iemand voor detentiefasering in aanmerking komt wordt genomen door de selectiefunctionaris van de Dienst Justitiële Inrichtingen. Dit besluit wordt onder meer op basis van adviezen van de reclassering en het OM genomen. Een groot aantal factoren speelt een rol bij het al dan niet toekennen van verlof. De weigeringsgronden staan genoemd in artikel 4 van de Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting. Hierbij wordt in ieder geval het risico van maatschappelijke onrust en het risico van ongewenste confrontatie met slachtoffers van of anderszins betrokkenen bij het door de gedetineerde gepleegde misdrijf meegewogen, zoals in de leden g. en i. verwoord.

Op 8 november 2011 (Kamerstukken II, 2011–2012, 29 270, nr. 61) heb ik uw Kamer geïnformeerd over de wijzigingen die ik in het systeem van detentiefasering door wil voeren. Ik ben van mening dat detentiefasering momenteel teveel als recht wordt gezien, terwijl hier wettelijk gezien geen sprake van is. Daarom wil ik de eigen verantwoordelijkheid van de gedetineerde centraal stellen en zijn gedrag en motivatie bepalend laten zijn voor het toekennen van detentiefasering. Tevens heb ik voorgesteld de periode waarin een gedetineerde in aanmerking kan komen voor externe vrijheden, te beperken van 18 maanden voor de v.i.-datum naar 12 maanden. Hiervoor is aanpassing van de Regeling selectie, plaatsing en overplaatsing van gedetineerden noodzakelijk. Het nieuwe systeem van detentiefasering zal in de zomer van 2013 worden ingevoerd.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de kans op herhaling zeer groot is als Volkert van der Graaf weer op vrije voeten komt, aangezien hij eerder heeft aangegeven geen spijt te hebben van zijn moord?

Antwoord 3

Het recidiverisico zal worden betrokken bij de beslissingen omtrent de detentiefasering en wordt door het openbaar ministerie betrokken bij het al dan niet indienen van een vordering tot uitstel of afstel van de v.i.. De vaststelling van het recidiverisico geschiedt aan de hand van op wetenschappelijke basis geschoeide instrumenten, waarbij uiteraard ook de opvattingen van de veroordeelde ten aanzien van het door hem gepleegde misdrijf relevant zijn.

Vraag 4

Kent u de petitie tegen de vrijlating van Volkert van der Graaf?2 Zo ja, wat gaat u hiermee doen?

Antwoord 4

Ik ben bekend met de petitie tegen de vrijlating van Volkert van der Graaf. Op vrijdag 25 mei jl. heeft de heer Smolders mij deze petitie overhandigd. Ik heb daarbij aangegeven dat het feit dat zoveel mensen de petitie hebben ondertekend een signaal is dat zal worden betrokken bij de verdere besluitvorming rondom verlof en invrijheidstelling van Volkert van der Graaf. Deze zaak heeft dan ook mijn bijzondere aandacht.

Naar boven