Kennisgeving voornemen en participatie: beekherstel Groenlose Slinge

Waterschap Rijn en IJssel gaat de Groenlose Slinge, de beek tussen Winterswijk en Groenlo, herstellen. Zo draagt het waterschap bij aan het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). In deze Kennisgeving voornemen en participatie informeren we over de aanleiding, de procedure, de planning en de wijze waarop je kunt inspreken in het project.

Opgave, aanpak en planning

Met de aanpassing van de Groenlose Slinge levert Waterschap Rijn en IJssel een bijdrage aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water. De Kaderrichtlijn Water (KRW) is een Europese richtlijn die op 22 december 2000 van kracht is geworden. Doelstelling is het realiseren en behouden van chemisch schoon en ecologisch gezond oppervlaktewater en grondwater. De EU-lidstaten moeten deze ‘goede toestand’ uiterlijk in 2027 realiseren. Het waterschap voert een deel van de maatregelen uit die nodig zijn om de doelen van de KRW te halen.

In het project beekherstel Groenlose Slinge werken we aan de inrichting van de beek. We maken de beek een geschikter leefgebied voor planten en dieren die passen bij een dergelijk beeksysteem met koel en stromend water. Deze aanpassing voeren we uit aanvullend op de maatregelen aan de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Winterswijk en het uitbaggeren van de Groenlose Slinge (verwijderen nutriëntrijke sliblaag). Dit zijn twee separate projecten die worden uitgevoerd. Zo verbeteren we op meerdere fronten de waterkwaliteit. Waar mogelijk versterken we tegelijk de natuurlijke verbinding die langs de Groenlose Slinge ligt. Alle werkzaamheden vinden plaats op gronden die al in eigendom zijn van het waterschap of op gronden die door derden vrijwillig ter beschikking worden gesteld.

In de inrichting van de beek houden we rekening met een goede balans tussen ‘te’ nat en ‘te’ droog. Dat betekent dat we zo goed mogelijk bijdragen aan vermindering van de gevolgen van droogte in de zomer, zonder dat dit leidt tot een groter risico op wateroverlast in natte perioden.

De drie stappen in het project

Het project is verdeeld in drie stappen: in de eerste stap onderzoeken we de mogelijkheden en kiezen we een oplossingsrichting. Hiervoor halen we gebiedskennis in de omgeving op. In de tweede stap werken we het plan verder uit en voeren we de benodigde onderzoeken uit. We eindigen deze stap met het nemen van een Projectbesluit en vragen de benodigde vergunningen aan. In de derde stap gaan we over tot de daadwerkelijke uitvoering van de maatregelen. Hieronder zie je de globale planning voor het project:  

Projectbesluitprocedure

Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. Voor grotere projecten die voor de omgeving relatief veel impact hebben, is in de Omgevingswet een uitgebreide procedure opgenomen; de projectprocedure voor het vaststellen van een projectbesluit. Vanwege de omvang van het project en de impact op de omgeving heeft het waterschap voor dit project voor deze Projectprocedure gekozen. Daarmee is ook met de procedure geregeld dat belanghebbenden uitgebreid geïnformeerd worden en goed de gelegenheid krijgen hun vragen, zorgen en inzichten mee te geven in het project. Dat vindt het waterschap belangrijk. In het projectbesluit omschrijven wij:

• Hoe het project eruitziet. Dit doen we door inzicht te geven in de maatregelen en voorzieningen voor de omgeving, die nodig zijn om het project te laten slagen.

• Hoe we eventuele nadelige gevolgen voor de omgeving zo klein mogelijk maken of compenseren.

• Hoe we inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en bestuursorganen hebben betrokken bij de voorbereiding.

De procedure start met deze ‘Kennisgeving voornemen en participatie’. Hiermee informeren we de omgeving over hoe we de voorbereiding van het beekherstelproject aanpakken en hoe belanghebbenden de gelegenheid krijgen inbreng in het project mee te geven aan het waterschap. Met deze kennisgeving begint ook de eerste stap van het project. In deze stap doen wij onderzoek naar de omgeving en verkennen we de mogelijke alternatieven (oplossingsrichtingen) voor het project. Wij vinden het belangrijk om belanghebbenden in deze stap al goed te informeren en hun inzichten op te halen.

Projectbesluit

Het projectbesluit is het eindproduct waarin de uiteindelijke aanpak voor het beekherstel staat beschreven. Deze stelt het waterschapsbestuur vast aan het einde van de tweede stap. Het waterschap stelt dit vast zonder een zogenoemde voorkeursbeslissing, zoals bedoeld in de Omgevingswet artikel 5.47 lid 1a. Het projectbesluit moet worden goedgekeurd door de provincie Gelderland. Er is een mogelijkheid beroep in te stellen tegen het projectbesluit en het goedkeuringsbesluit van de provincie, bij de Raad van State.

Voorkeursalternatief

Wij hebben het traject verdeeld in drie tracés.

• 1. Vanaf de rioolwaterzuiveringsinstallatie Winterswijk tot aan de instroom van de bypass. Hier gaan we de natuurlijke inrichting versterken en onderzoeken we of meer ruimte kan worden gevonden om extra beplanting te realiseren.

• 2. Vanaf de instroom van de bypass tot de uitstroom van de bypass. Voor dit tracé werken we drie alternatieven uit:

  • a. We richten de Groenlose Slinge natuurlijker in en passen het profiel van de beek aan. De bypass en het gebied tussen de beek en de bypass wordt ingericht om water vast te houden en te laten infiltreren.

  • b. We laten meer water stromen via de bypass en richten deze natuurlijker in. De Groenlose Slinge wordt ingericht als hoogwatergeul. Het gebied tussen de beek en de bypass wordt ingericht om water vast te houden en te laten infiltreren. Ook wordt bekeken of de aanwezige riooltransportleiding kan worden verlegd.

  • c. Gelijk aan alternatief b met als aanvulling dat in de Groenlose Slinge een beschaduwd zomerbed wordt gerealiseerd.

• 3. Vanaf de uitstroom van de bypass tot de onderdoorgang N18. Hier gaan we, net als in tracé 1, de natuurlijke inrichting versterken en onderzoeken we of er meer ruimte kan worden gevonden om extra beplanting te realiseren.

Er is geen formele inspraakprocedure op het voorkeursalternatief (VKA). Het waterschap stelt wel iedereen in de gelegenheid om vragen en opmerkingen in te dienen en betrekt deze bij de vaststelling van het voorkeursalternatief. Dit werken we uit in een Nota van Inspraak & Antwoord.

Via de projectpagina op onze website www.wrij.nl/groenloseslinge houden we je gedurende het project op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen. We delen hier documenten over het project, zoals presentaties en verslagen van participatiemomenten. Via de website kun je je ook aanmelden voor de nieuwsbrief, waarin we de omgeving regelmatig informeren over de voortgang en over belangrijke of interessante zaken.

Praat en denk mee in het participatieproces

Buurtbewoners, grondeigenaren en pachters spelen een belangrijke rol in het maken van onze plannen. Zij weten immers precies wat er speelt in het gebied en onze werkzaamheden hebben invloed op hun omgeving. Daarom betrekken we hen bij de voorbereidingen. Dit doen we door het volgende te organiseren in de eerste stap van het project:

Keukentafelgesprekken

In keukentafelgesprekken krijgen belanghebbenden de gelegenheid hun vragen en zorgen over de plannen van het waterschap mee te geven. We inventariseren daarbij ook wat de beleving is van de bewoners, grondeigenaren en pachters in het gebied. Is het te nat? Te droog? Hoe kunnen we het landschap versterken? Hierdoor krijgen we een goed beeld over wat er speelt op het gebied van water, landbouw, natuur en landschap. Die informatie nemen we mee in onze plannen. In de keukentafelgesprekken verkennen we ook of er bereidheid is bij grondeigenaren om maatregelen op hun grond mogelijk te maken. Op sommige plaatsen kan dat helpen om de kwaliteit van de beek en het gebied eromheen verder te verhogen.

Informatiebijeenkomst

In het voorjaar van 2025 organiseren we voor belanghebbenden in de omgeving van het project een informatiebijeenkomst. We hebben dan de drie alternatieven voor het tracé 2, rond de huidige bypass, op hoofdlijnen uitgewerkt. We vragen de belanghebbenden dan om mee te denken over de verschillende mogelijkheden en de voor- en nadelen die daarbij horen.

Meekoppelkansen

Zie je binnen de alternatieven die het waterschap ontwikkelt (meekoppel-)kansen om de plannen nog beter te maken? Of het gebied nog mooier? Deel je ideeën dan met ons. Tijdens de informatiebijeenkomst hoor je hier meer over, zoals binnen welke termijn je je ideeën met ons kunt delen. Natuurlijk mogen deze niet in strijd zijn met de KRW-doelstellingen die we willen bereiken. Jouw bijdrage wordt meegenomen in de afweging om tot het voorkeursalternatief te komen. We informeren je verder over de voorwaarden voor meekoppelkansen via onze website en op de informatiebijeenkomst.

Neem contact met ons op

Naast het meedoen in de bijeenkomsten, nodigen wij je uit om ideeën en wensen, oplossingen, kennis van het gebied, of zorgen met ons te delen. Dit kun je doen door een e-mail te sturen naar groenloseslinge@wrij.nl.