34 960 B Wijziging van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2018 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2018 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat voor het gemeentefonds.

Het in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

Wetsartikel 3

Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.

Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet, hebben de gemeenten gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, K.H. Ollongren

De Staatssecretaris van Financiën, M. Snel

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Inhoudsopgave

blz.

     
 

Leeswijzer

2

     

1.

Het beleid

2

 

Overzicht uitgavenmutaties

2

 

Toelichting op de beleidsmutaties

3

     

2.

Het beleidsartikel

9

 

Toelichting

11

     

3.

Integratie-uitkeringen

13

     

4.

Decentralisatie-uitkeringen

14

Leeswijzer

Bij de eerste suppletoire begroting ligt de nadruk niet op de beleidsprioriteiten, zoals in de ontwerpbegroting 2018, maar op de mutaties ten opzichte van deze ontwerpbegroting. De terugkoppeling over het gevoerde beleid in relatie tot de beleidsprioriteiten, zal centraal staan in de financiële verantwoording over 2018.

De indeling van deze suppletoire begroting is als volgt. Paragraaf 1 start met het beschrijven van de beleidsmutaties. Kort zal worden toegelicht wat de omvang en de reden van de uitgavenmutaties is. Vervolgens wordt in paragraaf 2 («het beleidsartikel»), ingegaan op de «budgettaire gevolgen van beleid». Deze paragraaf geeft inzicht in de integrale uitgaven die samenhangen met de hoofdbeleidsdoelstelling. Hierin worden de veranderingen op artikelonderdeel-niveau belicht. Tot slot, in paragraaf 3 en 4, een overzicht van de integratie-uitkeringen en de decentralisatie-uitkeringen.

1. Het beleid

Overzicht uitgavenmutaties

In de onderstaande overzichtstabel B1 wordt een overzicht gegeven van de mutaties die zich in de periode vanaf de vastgestelde begroting 2018 tot en met de eerste suppletoire begroting 2018 hebben voorgedaan in de uitgaven. De weergegeven mutaties worden onder de tabel afzonderlijk toegelicht.

Tabel B1: Overzicht suppletoire begrotingsmutaties (Eerste suppletoire begroting; bedragen x € 1.000)
   

2018

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2018

28.282.670

     

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

 

1

Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2017

– 13.845

1

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2017

2

1

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2017

34.918

1

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkering sociaal domein 2017

305

2

Overloop 2017/2018 kosten Financiële-verhoudingswet

1.000

3

Accres tranche 2017 (incidenteel)

– 23.436

3

Accres tranche 2017 (structureel)

– 23.436

4

Accres tranche 2018

343.927

5

Plafond BTW compensatiefonds 2017

– 7.449

6

Loon- en prijsbijstelling 2018 (integratie-uitkering)

35.452

6

Loon- en prijsbijstelling 2018 (integratie-uitkering sociaal domein)

261.256

6

Loon- en prijsbijstelling 2018 (algemene uitkering)

0

7

Buurtsportcoaches (decentralisatie-uitkering)

47.400

7

Buurtsportcoaches (decentralisatie-uitkering)

11.280

8

Bevorderen arbeidsparticipatie (decentralisatie-uitkering)

172

9

Interreg V (decentralisatie-uitkering)

291

10

Waarderingskamer

– 2.759

10

Waarderingskamer (algemene uitkering)

– 318

10

Waarderingskamer

318

11

Fier Fryslân (decentralisatie-uitkering)

– 2.801

12

Innovatieve aanpak Energiebesparing (decentralisatie-uitkering)

7.250

13

Beter benutten (decentralisatie-uitkering)

2.585

14

Verhoogde Asielinstroom (decentralisatie-uitkering)

78.415

14

Verhoogde Asielinstroom (decentralisatie-uitkering)

– 50.424

14

Verhoogde Asielinstroom (algemene uitkering)

50.424

14

Verhoogde Asielinstroom (decentralisatie-uitkering)

– 27.991

15

Verlenging Pilot weerbaar opvoeden (decentralisatie-uitkering)

102

16

Persoonskaartenarchief (algemene uitkering)

– 150

17

Maatschappelijke begeleiding (decentralisatie-uitkering)

1.527

18

Matchen op werk (decentralisatie-uitkering)

3.020

19

Economische zelfstandigheid (decentralisatie-uitkering)

626

20

Kinderen in een AZC (integratie-uitkering sociaal domein)

– 3.000

21

Dialoog Sinterklaasintocht (decentralisatie-uitkering)

35

22

DigiD en Mijn Overheid (algemene uitkering)

– 3.850

23

Referendum (decentralisatie-uitkering)

8.020

24

Ketensystemen Jeugd (integratie-uitkering sociaal domein)

– 465

25

Versterking lokale werkgelegenheid Groningen (decentralisatie-uitkering)

1.900

26

Doventolk Werkdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

– 40

27

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

294

28

Innovatiepartnerschap Amsterdam (decentralisatie-uitkering)

310

29

Handelsregister (algemene uitkering)

– 806

30

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

8.270

31

Veilig Thuis (algemene uitkering)

– 11.900

31

Veilig Thuis (decentralisatie-uitkering)

11.900

32

Voorziening knelpunten sociaal domein (algemene uitkering)

– 100.000

32

Voorziening knelpunten sociaal domein (decentralisatie-uitkering)

200.000

33

I91 20.000 extra beschutte werkplekken (integratie-uitkering sociaal domein)

0

34

Versterking lokale aanpak jihadisme (decentralisatie-uitkering)

5.256

35

Spoorstaafconditioneringssystemen (decentralisatie-uitkering)

137

36

Milieuzones grote steden (decentralisatie-uitkering)

1.000

37

Forensisch Medische Expertise Kindermishandeling (integratie-uitkering sociaal domein)

– 600

38

Verlengde pleegzorg standaard tot 21 jaar (integratie-uitkering sociaal domein)

5.000

39

Herstructurering Wsw Oost-Groningen (decentralisatie-uitkering0

2.200

40

Doventolk leefdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

– 1.050

41

Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede (decentralisatie-uitkering)

27.000

Totaal nieuwe mutaties

877.272

     

Stand 1e suppletoire begroting 2017

29.159.942

Toelichting op de beleidsmutaties

1) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering, decentralisatie-uitkeringen en integratie-uitkeringen 2017

Bij Slotwet 2017 is vastgesteld hoe de in 2017 gerealiseerde uitbetalingen voor de algemene uitkering (AU), de integratie-uitkering sociaal domein (IUSD), de overige integratie-uitkeringen (IU) en decentralisatie-uitkeringen (DU) aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2e suppletoire begroting 2017 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er bij de algemene uitkering hogere uitbetalingen zijn gedaan dan bij Najaarsnota 2017 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 13,8 miljoen. Bij de andere uitkeringen zijn in 2017 lagere uitbetalingen gedaan dan bij Najaarsnota 2017 werd verwacht. Het gaat om € 0,3 miljoen voor de integratie-uitkering sociaal domein en € 34,9 miljoen voor de decentralisatie-uitkeringen. Deze verschillen kunnen ontstaan doordat op het moment van uitbetaling nog niet alle verdeelmaatstaven, of uit te keren bedragen per gemeente, definitief zijn. Voor een uitgebreidere verklaring van deze verschillen wordt verwezen naar de Slotwet 2017 van het gemeentefonds (TK 34 950 B, nr 4). Bij Voorjaarsnota 2018 wordt de algemene uitkering met € 13,8 miljoen neerwaarts bijgesteld. De integratie-uitkering sociaal domein worden met € 0,3 miljoen opwaarts bijgesteld en de decentralisatie-uitkeringen met € 34,9 miljoen.

2) Overloop 2017/2018 kosten Financiële-verhoudingswet

In 2017 is het budget Kosten Financiële verhoudingswet niet geheel tot besteding gekomen. Op basis van een afspraak gemaakt met het Ministerie van Financiën wordt daarvan € 1 miljoen aan de begroting voor 2018 toegevoegd.

3) Accres tranche 2017

Het definitieve accres over het begrotingsjaar 2017 wordt berekend op basis van de stand van het Financieel jaarverslag van het Rijk en wordt verwerkt in deze 1e suppletoire begroting 2018 van het gemeentefonds. Voor 2017 wordt het accres ten opzichte van de ontwerpbegroting 2018 verlaagd met € 23,4 miljoen. Het totale accres voor 2017 wordt daarmee € 166,4 miljoen. Daarnaast wordt de structurele doorwerking van het accres 2017 verwerkt in deze 1e suppletoire begroting 2018 van het gemeentefonds.

4) Accres tranche 2018

Het accres 2018 is onderdeel van de normeringssystematiek. Als gevolg van mutaties in de netto gecorrigeerde rijksuitgaven wordt het accres 2018, ten opzichte van de stand Miljoenennota 2018, verhoogd met € 343,9 miljoen.

5) Plafond BTW compensatiefonds

De ontwikkeling van het BTW compensatiefonds en het bijbehorende plafond leiden conform het Financieel Akkoord Rijk/VNG/IPO met ingang van 2015 tot een toename of afname van de algemene uitkering van de fondsen. Bij Najaarsnota 2017 werd de ruimte onder het plafond voor 2017 geraamd op € 156,9 miljoen voor de gemeenten. Bij de definitieve afrekening blijkt deze ruimte met € 7,5 miljoen afgenomen. Dit bedrag wordt verrekend met het BTW compensatiefonds.

6) Loon- en prijsbijstelling 2018

Dit betreft de loon- en prijsbijstelling voor het jaar 2018 voor de integratie-uitkering sociaal domein en de integratie-uitkering Wmo (huishoudelijke verzorging). Met ingang van 2019 zijn verschillende onderdelen van de integratie-uitkering sociaal domein overgeheveld naar de algemene uitkering. Deze onderdelen genereren in 2018 en 2019 op de gebruikelijke wijze loon- en prijsbijstelling. Daarom wordt een deel van de loon- en prijsbijstelling vanaf 2019 toegevoegd aan de algemene uitkering.

7) Buurtsportcoaches (decentralisatie-uitkering)

Voor 2018 dragen de Ministeries van VWS en OCW gezamenlijk € 58,7 miljoen bij voor de Buurtsportcoaches (Brede impuls combinatiefuncties). De deelnemende gemeenten dragen zorg voor de organisatie van de cofinanciering.

8) Arbeidsparticipatie mensen met een psychische beperking (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan 31 centrumgemeenten voor de bevordering van de arbeidsparticipatie voor mensen met een psychische beperking.

9) Interreg V (decentralisatie-uitkering)

Vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ontvangen de gemeenten Arnhem (€ 266.850) en Amsterdam (€ 23.750) een bijdrage in het kader van de Rjikscofinancieringsregeling Interreg V en de Projectstimuleringsregeling Interreg V.

10) Kosten Waarderingskamer (algemene uitkering)

Het budget 2018 voor de Waarderingskamer is eerder vastgesteld op € 2,441 miljoen. De actuele raming van de kosten 2018 voor de Waarderingskamer komt uit op € 2,759 miljoen. Het budget wordt daarom opwaarts bijgesteld met € 318.000 ten laste van de algemene uitkering. Tevens wordt het totaal benodigde budget overgeboekt naar de begroting van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. De bijdrage 2018 aan de Waarderingskamer zal ten laste van die begroting worden toegekend.

11) Fier Fryslân (decentralisatie-uitkering)

In 2018 zal de financiering van Fier Fryslân eenmalig vanuit het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties plaats vinden. In verband daarmee wordt het benodigde bedrag overgeboekt vanuit de decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang, waar het gereserveerd stond voor de gemeente Leeuwarden, overgeboekt naar de begroting BZK.

12) Innovatieve aanpak Energiebesparing (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage vanuit het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor innovatieve aanpakken om de verduurzaming van de particuliere woningvoorraad op te schalen.

13) Beter Benutten (decentralisatie-uitkering)

Diverse gemeenten ontvangen in 2018 een bijdrage vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor de uitvoering van het lopende programma en het vervolgprogramma van Beter Benutten.

14) Verhoogde asielinstroom (decentralisatie-uitkering en algemene uitkering)

Op basis van het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom hebben gemeenten voor 2016 en 2017 een bedrag per een in die gemeente geplaatste vergunninghouder ontvangen. Indien over deze jaren minder wordt uitgekeerd dan geraamd, dan wordt het resterend budget doorgeschoven naar het daaropvolgende begrotingsjaar. De realisatie over 2016 en 2017 is € 78,4 miljoen lager uitgevallen dan geraamd. Dit bedrag wordt, conform de gemaakte afspraken, doorgeschoven naar 2018. Zie ook de Slotwet 2017 van het gemeentefonds (TK 34 950 B, nr 4). In 2018 wordt een eventueel dan nog resterend budget teruggeboekt naar respectievelijk het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (voor het onderdeel participatie en integratie) en de algemene uitkering van het gemeentefonds (voor het partieel effect). Per saldo wordt € 28 miljoen teruggeboekt naar de begroting SZW en € 50,4 miljoen naar de algemene uitkering.

15) Pilot Weerbaar opvoeden (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage vanuit het Ministerie van Sociale Zaken, in het kader van de verlenging van de pilot weerbaar opvoeden, aan de gemeenten Roosendaal, Culemborg, Delft, Nijmegen en Maastricht.

16) Persoonskaartenarchief (algemene uitkering)

De gemeente Den Haag beheert het Persoonskaartenarchief van mensen die voor 1994 zijn geëmigreerd. De verantwoordelijkheid voor deze taak gaat over naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijsrelaties. De middelen worden daartoe overgeboekt van de begroting Gemeentefonds naar de begroting van BZK. De uitvoering van de taak blijft ondergebracht bij de gemeente Den Haag.

17) Maatschappelijke begeleiding (decentralisatie-uitkering)

Vanwege een wijziging van Wet inburgering ontvangen gemeenten met ingang van 1 oktober 2017 een decentralisatie-uitkering uit het gemeentefonds voor de kosten van de maatschappelijke begeleiding van inburgeringsplichtige asielmigranten en hun gezinsleden. De bijbehorende middelen worden overgeboekt vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

18) Matchen op werk (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een overboeking vanuit het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid bestemd om de arbeidsmarktregio’s op maat te kunnen ondersteunen bij hun inspanningen om regiospecifieke knelpunten op de arbeidsmarkt aan te pakken.

19) Economische Zelfstandigheid (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan diverse centrumgemeenten van de arbeidsmarktregio’s om het programma economische zelfstandigheid uit te voeren. Het programma heeft als doel om de economische zelfstandigheid van vrouwen te vergroten door hen te stimuleren om stappen te zetten richting de arbeidsmarkt.

20) Kinderen in een AZC (integratie-uitkering sociaal domein)

De jeugdhulp aan kinderen in een AZC blijft ook in 2018 gefinancierd worden via het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). De bijbehorende middelen worden daartoe overgeboekt naar het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

21) Dialoog Sinterklaasintocht (decentralisatie-uitkering)

Vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ontvangt de gemeente Dongeradeel een bijdrage voor het ontwikkelen en uitvoeren van dialooginitiatieven met een nationale uitstraling rondom de landelijke intocht van Sinterklaas.

22) DiGiD en Mijn Overheid (algemene uitkering)

Dit betreft een overboeking naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vanwege de bijdragen van gemeenten in de kosten voor DiGiD en MijnOverheid.

23) Referendum (decentralisatie-uitkering)

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stelt middelen beschikbaar voor een vergoeding aan gemeenten voor het raadgevend referendum over de Wet op Inlichtingen–en Veiligheidsdiensten. Er is een hogere bijdrage beschikbaar voor gemeenten die het referendum apart moesten organiseren, omdat er op dezelfde dag geen gemeenteraadsverkiezingen werden gehouden.

24) Ketensystemen Jeugd (integratie-uitkering sociaal domein en algemene uitkering)

Dit betreft een overboeking naar het Ministerie van Justitie & Veiligheid vanwege de overeengekomen hogere bijdrage van gemeenten voor de kosten van het beheer van de ketensystemen Jeugd.

25) Versterking lokale werkgelegenheid Groningen (decentralisatie-uitkering)

Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stelt middelen beschikbaar om de arbeidsmarktregio Groningen financieel te ondersteunen. De gelden zijn bedoeld om kandidaten uit de WW, bijstand en zij-instromers om te scholen naar banen in de aardbevingsgerelateerde bouw en technieksector. Het bedrag wordt uitgekeerd aan de centrumgemeente Groningen voor de arbeidsmarktregio Groningen. Voor het jaar 2018 en 2019 gaat het per jaar om een bedrag van € 1,9 miljoen per jaar.

26) Doventolk Werkdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

Dit betreft een overboeking naar het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in verband met de financiering van de doventolk voorziening in het werkdomein in 2018.

27) Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

Verschillende gemeenten ontvangen een bijdrage van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kader van het programma Erfgoed en ruimte.

28) Innovatiepartnerschap Amsterdam (decentralisatie-uitkering)

Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat stelt een bijdrage beschikbaar aan de gemeenten Amsterdam ter stimulering van het innovatiepartnerschap.

29) Handelsregister (algemene uitkering)

Dit betreft een overboeking naar het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat in verband met de financiering van het handelsregister voor de periode 2017–2019.

30) Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een aanvullende bijdrage van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan 7 gemeenten in het kader van het programma Bodemsanering.

31) Veilig Thuis (algemene uitkering en decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een overheveling van middelen voor veilig Thuis van de algemene uitkering naar de decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang. Omdat de kosten voor Veilig Thuis enkel bij centrumgemeenten terecht komen hebben de fondsbeheerders voor deze overheveling gekozen. Door deze overheveling worden de kosten die gemeenten voor Veilig Thuis maken het best benaderd.

32) Voorziening knelpunten sociaal domein (algemene uitkering en decentralisatie-uitkering)

Binnen het gemeentefonds wordt een voorziening getroffen voor door de gemeenten ervaren knelpunten binnen het sociaal domein. Deze voorziening is tot stand gekomen door middel van een bijdrage vanuit het gemeentefonds zelf (algemene uitkering) en door een overboeking vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In de loop van het jaar zal de VNG een verdeling van de middelen over de gemeenten bepalen. Indien er middelen overblijven, dan vloeien deze terug naar de algemene uitkering.

33) I91 20.000 extra beschutte werkplekken (integratie-uitkering sociaal domein)

Dit betreft een maatregel uit het regeerakkoord. Het budget voor activering van en dienstverlening aan mensen in een kwetsbare positie wordt verhoogd, waarmee voor 20.000 extra personen de mogelijkheid voor beschut werk ontstaat. Daartoe zijn bij nota van wijziging bij de ontwerpbegroting 2018 middelen toegevoegd aan het gemeentefonds voor 2019 en verder. Met deze boeking wordt een correctie doorgevoerd op die reeks. Deze mutatie heeft dus geen betrekking op het begrotingsjaar 2018, maar kent wel een meerjarige doorwerking.

34) Versterking lokale aanpak jihadisme (decentralisatie-uitkering)

In de kamerbrief Versterking Veiligheidsketen van 27 februari 2016 is aangekondigd dat er versterkingsgelden beschikbaar worden gesteld voor de aanpak van jihadisme ter ondersteuning van het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme. In het bijzonder voor de integrale lokale aanpak van gemeenten, met nadruk op de versterking van de preventieve aanpak. Hiertoe worden middelen overgeboekt vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid naar het gemeentefonds.

35) Spoorstaafconditioneringssystemen (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een overboeking vanuit het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat voor de kosten die de gemeenten Eindhoven en Oss hebben gemaakt voor de aanschaf van spoorstaafconditioneringsssyetemn ter vermindering van zgn. booggeluid.

36) Milieuzones in grote steden (decentralisatie-uitkering)

De gemeenten Utrecht, Rotterdam en Amsterdam ontvangen vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in totaal € 1 miljoen in 2018 voor de aanschaf van schone bestelauto’s door ondernemers. Dit bedrag wordt in gelijke mate verdeeld onder de drie gemeenten met milieuzones.

37) Forensisch Medische Expertise Kindermishandeling (integratie-uitkering sociaal domein en algemene uitkering)

De forensisch medische expertise kindermishandeling (FMEK) is in 2015 als onderdeel van de Jeugdwet gedecentraliseerd naar gemeenten. Mede doordat de kosten per cliënt laag zijn en een belangrijk deel van het onderzoek dat vanuit de FMEK wordt verricht anonimiteit vraagt, is bekostiging vanuit gemeenten problematisch gebleken. Sinds kort is er zekerheid dat financiering van deze functie via gemeenten onwenselijk is. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zal dit centraal financieren. Om die reden worden de middelen voor de FMEK uit de middelen voor de jeugdhulp uitgenomen en overgeboekt naar VWS.

38) Verlengde pleegzorg standaard tot 21 jaar (integratie-uitkering sociaal domein en algemene uitkering)

In het regeerakkoord wordt ruim aandacht gegeven aan het verbeteren van de positie van kwetsbare kinderen. Voor kwetsbare jongeren is de overgang naar volwassenheid (op hun 18e) extra moeilijk. Om die reden wordt de pleegzorg standaard verlengd tot 21 jaar, in plaats van de huidige 18 jaar. Daartoe worden middelen overgeboekt vanuit het Budgettair Kader Zorg van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

39) Herstructurering Wsw Oost-Groningen (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de gemeente Oldambt voor de uitvoering van een project om te komen tot één uitvoeringsorganisatie voor de doelgroep van de Participatiewet in vijf gemeenten in Oost-Groningen en één gemeente in Drenthe.

40) Doventolk Leefdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

De Vereniging Nederlandse Gemeenten en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zijn overeengekomen dat voor het jaar 2018 een extra uitname zal plaatsvinden van € 1,05 miljoen voor de Doventolk voorziening leefdomein. Dit bedrag komt bovenop de reeds eerder uitgenomen € 10,75 miljoen voor dit onderwerp.

41) Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede (decentralisatie-uitkering)

Het Kabinet stelt de komende drie jaar € 80 miljoen beschikbaar voor het voorkomen van schulden en de bestrijding van armoede; in het bijzonder onder kinderen. Deze middelen zullen worden ingezet ter versterking van het gemeentelijke armoede- en schuldenbeleid. Het merendeel van de middelen (90 procent) zal via een decentralisatie-uitkering beschikbaar worden gesteld aan gemeenten om een impuls te geven aan de verbetering van toegang tot en effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening en versterking van de lokale regie van het armoedebeleid.

2. Het beleidsartikel

In onderstaande tabel B2 worden voor de verplichtingen, de uitgaven en de ontvangsten de budgettaire gevolgen van beleid van het gemeentefonds weergegeven. Hiermee worden de integrale uitgaven die samenhangen met de samengestelde beleidsdoelstelling (het nastreven van een adequate omvang van het gemeentefonds en het nastreven van een adequate verdeling van de middelen over de gemeenten) inzichtelijk gemaakt.

Tabel B2: Budgettaire gevolgen van beleid gemeentefonds (Eerste suppletoire begroting; bedragen x € 1.000)
 

Ontwerpbegroting 2018 (1)

Mutaties via NvW, moties en amendementen (2)

Vastgestelde begroting 2018 (3=1+2)

Mutaties 1e suppletoire begroting 2018 (4)

Stand 1e suppletoire begroting 2018 (5=3+4)

Mutatie 2019

Mutatie 2020

Mutatie 2021

Mutatie 2022

Verplichtingen

28.281.870

800

28.282.670

855.892

29.138.562

662.098

661.921

630.055

623.982

                     

Uitgaven:

28.281.870

800

28.282.670

877.272

29.159.942

662.098

661.921

630.055

623.982

Waarvan juridisch verplicht

100%

     

100%

       
                   

Opdrachten

                 

1.

Kosten Financiële- verhoudingswet

1.711

0

1.711

1.000

2.711

0

0

0

0

                     

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

                 

2.

Kosten Waarderingskamer

2.441

0

2.441

– 2.441

0

0

0

0

0

                     

Bijdragen aan medeoverheden

                 

1.

Algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen

16.400.415

0

16.400.415

209.161

16.609.576

483.374

487.034

484.913

484.914

2.

Integratie-uitkeringen

1.258.369

0

1.258.369

35.454

1.293.823

0

0

0

0

3.

Decentralisatie-uitkeringen

828.579

0

828.579

372.692

1.201.271

61.738

64.295

38.600

38.600

4.

Integratie-uitkering sociaal domein

9.790.355

800

9.791.155

261.406

10.052.561

116.986

110.592

106.542

100.468

                   

Ontvangsten:

28.281.870

800

28.282.670

877.272

29.159.942

662.098

661.921

630.055

623.982

                   

1.

Terugontvangsten Waarderingskamer

0

 

0

0

0

0

0

0

0

2.

Ontvangsten ex art. 4. Fvw

28.281.870

800

28.282.670

877.272

29.159.942

662.098

661.921

630.055

623.982

Toelichting

Mutaties 1e suppletoire begroting

Verplichtingen

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de verplichtingen van het gemeentefonds voor het jaar 2018 met € 855.892.000 te muteren en te brengen op € 29.138.562.000. De mutaties worden hieronder in tabel B3 opgesomd. De toelichting bij de mutaties die onderdeel vormen van het totaalbedrag dat in deze tabel is vermeld is reeds gegeven in § 1.

Tabel B3: Mutaties verplichtingenbedrag gemeentefonds 2018 (bedragen x € 1.000)

Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2018

 

28.282.670

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

Overloop 2017/2018 kosten Financiële-verhoudingswet

1.000

 

Accres tranche 2017 (incidenteel)

– 23.436

 

Accres tranche 2017 (structureel)

– 23.436

 

Accres tranche 2018

343.927

 

Plafond BTW compensatiefonds 2017

– 7.449

 

Loon- en prijsbijstelling 2018 (integratie-uitkering)

35.452

 

Loon- en prijsbijstelling 2018 (integratie-uitkering sociaal domein)

261.256

 

Buurtsportcoaches (decentralisatie-uitkering)

58.680

 

Bevorderen arbeidsparticipatie (decentralisatie-uitkering)

172

 

Interreg V (decentralisatie-uitkering)

291

 

Waarderingskamer

– 2.759

 

Waarderingskamer (algemene uitkering)

– 318

 

Waarderingskamer

318

 

Fier Fryslân (decentralisatie-uitkering)

– 2.801

 

Innovatieve aanpak Energiebesparing (decentralisatie-uitkering)

7.250

 

Beter benutten (decentralisatie-uitkering)

2.585

 

Verhoogde Asielinstroom (algemene uitkering)

50.424

 

Verlenging Pilot weerbaar opvoeden (decentralisatie-uitkering)

102

 

Persoonskaartenarchief (algemene uitkering)

– 150

 

Maatschappelijke begeleiding (decentralisatie-uitkering)

1.527

 

Matchen op werk (decentralisatie-uitkering)

3.020

 

Economische zelfstandigheid (decentralisatie-uitkering)

626

 

Kinderen in een AZC (integratie-uitkering sociaal domein)

– 3.000

 

Dialoog Sinterklaasintocht (decentralisatie-uitkering)

35

 

DigiD en Mijn Overheid (algemene uitkering)

– 3.850

 

Referendum (decentralisatie-uitkering)

8.020

 

Ketensystemen Jeugd (integratie-uitkering sociaal domein)

– 465

 

Versterking lokale werkgelegenheid Groningen (decentralisatie-uitkering)

1.900

 

Doventolk Werkdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

– 40

 

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

294

 

Innovatiepartnerschap Amsterdam (decentralisatie-uitkering)

310

 

Handelsregister (algemene uitkering)

– 806

 

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

8.270

 

Veilig Thuis (algemene uitkering)

– 11.900

 

Veilig Thuis (decentralisatie-uitkering)

11.900

 

Voorziening knelpunten sociaal domein (algemene uitkering)

– 100.000

 

Voorziening knelpunten sociaal domein (decentralisatie-uitkering)

200.000

 

Versterking lokale aanpak jihadisme (decentralisatie-uitkering)

5.256

 

Spoorstaafconditioneringssystemen (decentralisatie-uitkering)

137

 

Milieuzones grote steden (decentralisatie-uitkering)

1.000

 

Forensisch Medische Expertise Kindermishandeling (integratie-uitkering sociaal domein)

– 600

 

Verlengde pleegzorg standaard tot 21 jaar (integratie-uitkering sociaal domein)

5.000

 

Herstructurering Wsw Oost-Groningen (decentralisatie-uitkering)

2.200

 

Doventolk leefdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

– 1.050

 

Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede (decentralisatie-uitkering)

27.000

 

Totaal nieuwe mutaties:

 

855.892

     

Stand verplichtingenbedrag bij 1e suppletoire begroting 2018

 

29.138.562

Waarvan verplichtingenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet

2.711

Waarvan verplichtingenbedrag kosten Waarderingskamer

 

0

Waarvan verplichtingenbedrag algemene uitkering

 

16.623.421

Waarvan verplichtingenbedrag integratie-uitkeringen

 

1.293.821

Waarvan verplichtingenbedrag integratie-uitkering sociaal domein

 

10.052.256

Waarvan verplichtingenbedrag decentralisatie-uitkeringen

1.166.353

Uitgaven

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de uitgaven van het gemeentefonds voor het jaar 2018 met € 877.272.000 te muteren en te brengen op € 29.159.942.000. De mutaties worden in tabel B4 opgesomd. De mutaties die plaatsvinden met betrekking tot de verplichtingen zijn ook van toepassing op de uitgaven. Er zijn echter nog vier mutaties, die wel effect hebben op het uitgavenbedrag 2018, maar niet op het verplichtingenbedrag 2018. Het gaat om de «wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2017», de «wijziging betalingsverloop integratie-uitkering sociaal domein 2017», de «wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2017» en de «wijziging betalingsverloop overige integratie-uitkeringen 2017». De toelichting bij de mutaties, die onderdeel vormen van het totaalbedrag dat in deze tabel is vermeld, is reeds gegeven in § 1.

Tabel B4: Mutaties uitgavenbedrag gemeentefonds 2018 (bedragen x € 1.000)

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2018

 

28.282.670

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2017

– 13.845

 

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2017

2

 

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2017

34.918

 

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkering sociaal domein 2017

305

 

Overloop 2017/2018 kosten Financiële-verhoudingswet

1.000

 

Accres tranche 2017 (incidenteel)

– 23.436

 

Accres tranche 2017 (structureel)

– 23.436

 

Accres tranche 2018

343.927

 

Plafond BTW compensatiefonds 2017

– 7.449

 

Loon- en prijsbijstelling 2018 (integratie-uitkering)

35.452

 

Loon- en prijsbijstelling 2018 (integratie-uitkering sociaal domein)

261.256

 

Buurtsportcoaches (decentralisatie-uitkering)

58.680

 

Bevorderen arbeidsparticipatie (decentralisatie-uitkering)

172

 

Interreg V (decentralisatie-uitkering)

291

 

Waarderingskamer

– 2.759

 

Waarderingskamer (algemene uitkering)

– 318

 

Waarderingskamer

318

 

Fier Fryslân (decentralisatie-uitkering)

– 2.801

 

Innovatieve aanpak Energiebesparing (decentralisatie-uitkering)

7.250

 

Beter benutten (decentralisatie-uitkering)

2.585

 

Verhoogde Asielinstroom (algemene uitkering)

50.424

 

Verlenging Pilot weerbaar opvoeden (decentralisatie-uitkering)

102

 

Persoonskaartenarchief (algemene uitkering)

– 150

 

Maatschappelijke begeleiding (decentralisatie-uitkering)

1.527

 

Matchen op werk (decentralisatie-uitkering)

3.020

 

Economische zelfstandigheid (decentralisatie-uitkering)

626

 

Kinderen in een AZC (integratie-uitkering sociaal domein)

– 3.000

 

Dialoog Sinterklaasintocht (decentralisatie-uitkering)

35

 

DigiD en Mijn Overheid (algemene uitkering)

– 3.850

 

Referendum (decentralisatie-uitkering)

8.020

 

Ketensystemen Jeugd (integratie-uitkering sociaal domein)

– 465

 

Versterking lokale werkgelegenheid Groningen (decentralisatie-uitkering)

1.900

 

Doventolk Werkdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

– 40

 

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

294

 

Innovatiepartnerschap Amsterdam (decentralisatie-uitkering)

310

 

Handelsregister (algemene uitkering)

– 806

 

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

8.270

 

Veilig Thuis (algemene uitkering)

– 11.900

 

Veilig Thuis (decentralisatie-uitkering)

11.900

 

Voorziening knelpunten sociaal domein (algemene uitkering)

– 100.000

 

Voorziening knelpunten sociaal domein (decentralisatie-uitkering)

200.000

 

Versterking lokale aanpak jihadisme (decentralisatie-uitkering)

5.256

 

Spoorstaafconditioneringssystemen (decentralisatie-uitkering)

137

 

Milieuzones grote steden (decentralisatie-uitkering)

1.000

 

Forensisch Medische Expertise Kindermishandeling (integratie-uitkering sociaal domein)

– 600

 

Verlengde pleegzorg standaard tot 21 jaar (integratie-uitkering sociaal domein)

5.000

 

Herstructurering Wsw Oost-Groningen (decentralisatie-uitkering)

2.200

 

Doventolk leefdomein (integratie-uitkering sociaal domein)

– 1.050

 

Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede (decentralisatie-uitkering)

27.000

 

Totaal nieuwe mutaties:

 

877.272

     

Stand uitgavenbedrag bij 1e suppletoire begroting 2018

 

29.159.942

Waarvan uitgavenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet

2.711

Waarvan uitgavenbedrag kosten Waarderingskamer

 

0

Waarvan uitgavenbedrag algemene uitkering

 

16.609.576

Waarvan uitgavenbedrag integratie-uitkeringen

 

1.293.823

Waarvan uitgavenbedrag integratie-uitkering sociaal domein

 

10.052.561

Waarvan uitgavenbedrag decentralisatie-uitkeringen

1.201.271

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de ontvangsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de oorspronkelijke vastgestelde begroting van het gemeentefonds voor 2018 worden de ontvangsten, analoog aan de uitgaven, met € 877.272.000 gewijzigd en gebracht op € 29.159.942.000.

3. Integratie-uitkeringen

In tabel B5 is een overzicht opgenomen van de integratie-uitkeringen.

Tabel B5: Overzicht integratie-uitkeringen gemeentefonds 2018 (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

2018

Integratie-uitkeringen begroting 2018:

 

Wmo

1.258.369

Subtotaal

1.258.369

   

Nog niet eerder opgenomen in een begroting:

 

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2017 Wmo

2

Loon- en prijsbijstelling 2018 Wmo

35.452

Subtotaal

35.454

   

Totaal:

1.293.823

4. Decentralisatie-uitkeringen

In tabel B6 is een overzicht opgenomen van de decentralisatie-uitkeringen.

Tabel B6: Overzicht decentralisatie-uitkeringen gemeentefonds 2018 (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

2018

Decentralisatie-uitkeringen begroting 2018:

 

Basisregistratie Grootschalige Topografie

422

Beeldende kunst en vormgeving

13.500

Bevolkingsdaling

11.245

Bodemsanering

49.301

Bonus beschut werk

16.000

BRP centralisering inschrijving vergunninghouders

4.731

Correctie Waterschapswegen

3.531

Gezond in de stad

19.440

Groeiopgave Almere

7.298

Jeugd

21.700

Kansen voor alle kinderen

85.000

Leeuwarden Europese Culturele Hoofdstad 2018

2.066

Maatschappelijke opvang

385.057

Scholenprogramma Groningen

3.000

Tijdelijke oplossing anonieme hulplijn

657

Veiligheidshuizen

7.700

Voorschoolse voorziening peuters

30.000

Vrouwenopvang

121.231

VTH-taken

46.700

Subtotaal

828.579

   

Nog niet eerder opgenomen in een begroting:

 

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2017

34.918

Buurtsportcoaches

58.680

Bevorderen arbeidsparticipatie

172

Interreg V

291

Fier Fryslân

– 2.801

Innovatieve aanpak Energiebesparing

7.250

Beter benutten

2.585

Verlenging Pilot weerbaar opvoeden

102

Maatschappelijke begeleiding

1.527

Matchen op werk

3.020

Economische zelfstandigheid

626

Dialoog Sinterklaasintocht

35

Referendum

8.020

Versterking lokale werkgelegenheid Groningen

1.900

Erfgoed en ruimte

294

Innovatiepartnerschap Amsterdam

310

Bodemsanering

8.270

Veilig Thuis

11.900

Voorziening knelpunten sociaal domein

200.000

Versterking lokale aanpak jihadisme

5.256

Spoorstaafconditioneringssystemen

137

Milieuzones grote steden

1.000

Herstructurering Wsw Oost-Groningen

2.200

Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede

27.000

Subtotaal

372.692

   

Totaal:

1.201.271

Naar boven