33 495 Financiële positie van publiek bekostigde onderwijsinstellingen

Nr. 106 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 juni 2017

Met deze brief informeer ik u over de stappen die zijn gezet in de samenwerking tussen ROC Leiden en ID College. Op de eerste plaats zal ik beknopt aangeven hoe het proces van kwaliteitsverbetering en versterking van de financiële positie bij ROC Leiden verloopt en hoe de nu gezette stappen daarin passen. Vervolgens informeer ik u over het besluit dat ik heb genomen om goedkeuring te verlenen aan de bestuurlijke en institutionele fusie tussen de Stichting ROC Leiden, Centrum voor Educatie en Beroepsonderwijs in de regio Leiden en Duin- en Bollenstreek, en de Stichting Regionaal Opleidingen Centrum ID College.

Transitie

De transitiestichting (ROC Leiden/ID College) werkt sinds 2015 aan de uitvoering van de afspraken die zijn vastgelegd in de versnellingsovereenkomst «samen versnellen» en de transitieverklaring. Afspraken die passen bij en voortvloeien uit de motie Van Meenen (Kamerstuk 33 495, nr. 71).

In mijn brief van 25 november 2016 (Kamerstuk 33 495, nr. 102) heb ik u gemeld dat de transitiestichting goed op weg was om de kwaliteit van het opleidingsaanbod versneld te verhogen. Dit bleek o.a. uit de eerste tussenrapportage die ROC Leiden vorig jaar aan mij verstrekt heeft. Op grond daarvan is besloten de tranches t/m oktober 2017, een belangrijk deel van de door mij eerder toegezegde financiële bijdrage van maximaal € 40 miljoen, ter beschikking te stellen. Een financiële bijdrage die de steun van de Kamer heeft. De resterende tranches van € 4,5 miljoen (liquiditeitssteun) en ruim € 1 miljoen (kwaliteitsimpuls) zal ik verstrekken als uit de volgende tussenrapportage (die ik uiterlijk op 1 oktober 2017 ontvang) en het oordeel van de inspectie voldoende verdere voortgang blijkt. Het moeten opstellen van twee tussenrapportages is een voorwaarde die ik gesteld heb aan het verstrekken van de tranches die onderdeel zijn van de maximaal € 40 miljoen financiële bijdrage.

Formele samenwerking/gezamenlijke governance-structuur

Zoals ik heb aangegeven in mijn brief van 25 november 2016 is voor de beoogde versterking van het kwalitatief goed onderwijs in de Leidse regio van essentieel belang dat ROC Leiden en het ID College voortgaan op de ingeslagen weg van intensieve samenwerking. ROC Leiden en het ID College werken daarom, zoals reeds is afgesproken en gecommuniceerd met de Kamer, toe naar één governance-structuur.

De samenwerking tussen beide instellingen heeft inmiddels met name vorm gekregen door het ontwikkelen van kleinschalige, voor student en bedrijfsleven herkenbare, onderwijsentiteiten die hun overhead gezamenlijk delen. Het onderwijs zal kleinschalig worden aangeboden door gebruik te maken van het bestuurlijk model van de gemeenschap van mbo-colleges. Door het organiseren van zeven domeingerichte colleges is kleinschalig onderwijs mogelijk dat aansluit bij de economische structuur van de regio. Zo ontstaan uiteindelijk zeven domeingerichte MBO Colleges waar de menselijke maat voorop staat wat voor studenten en docenten van belang is. Zoals ik in mijn brief van 25 november 2016 reeds heb aangegeven is het MBO College Gezondheidszorg in Leiden geopend en ook het gezamenlijke MBO College voor entreeopleidingen. Op dit moment werken beide instellingen verder aan het organiseren van de opleidingen in de overige vijf MBO Colleges die in het document «samen versnellen» worden genoemd.

De Commissie Fusietoets Onderwijs (CFTO) heeft op 31 maart 2017 van ROC Leiden en ID College een aanvraag ontvangen voor goedkeuring door de Minister van OCW voor een bestuurlijke fusie per 1 september 2017 en een institutionele fusie uiterlijk per 1 augustus 2018. De CFTO heeft mij op 9 juni 2017 geadviseerd om hieraan mijn goedkeuring niet te onthouden. Dit advies treft u aan in de bijlage van deze brief¹.

Ik heb besloten het advies van de CFTO te volgen en heb op 26 juni 2017 de gevraagde goedkeuring verleend. Dit besluit treft u aan als bijlage bij deze brief².

Uit het advies van de CFTO en de daaraan ten grondslag liggende beoordeling van de aanvraag blijkt dat er rechtvaardigingsgronden voor de bestuurlijke en institutionele fusie aanwezig zijn. Een belangrijke overweging daarbij is dat indien de voorgenomen fusie geen doorgang vindt, de financiële continuïteit van ROC Leiden op termijn in het geding kan komen. In dat kader moet bovendien worden meegewogen dat de samenwerking tussen de instellingen inmiddels vergevorderd is door uitvoering van de motie Van Meenen en de eerder aangekondigde toewerking naar één governance-structuur. De nu te nemen stappen zijn een onlosmakelijk onderdeel van de door de instellingen ingezette, en door mij financieel ondersteunde, transitie. Het is verheugend dat, in tegenstelling tot het advies van de CFTO in 2015, inmiddels blijkt dat de studenten- en ondernemingsraden van beide instellingen afdoende draagvlak is ontstaan voor de verdere samenwerking. Ten aanzien van de kwaliteit van het onderwijs heeft de CFTO ook geconstateerd dat door het niet doorgaan van de fusie het ontstane enthousiasme bij docenten en leidinggevenden om de kwaliteit verder te verbeteren definitief kan wegebben. En ook dat daarmee een inspiratiebron voor docenten en leidinggevenden bij ID College zou kunnen wegvallen. De aangekondigde fusie is daarom niet slechts een noodzakelijke stap maar biedt ook echt nieuwe kansen aan alle betrokkenen.

De CFTO heeft mij tevens geadviseerd actief zorg te dragen voor remediëring van een aantal aandachtspunten en stelt een viertal concrete maatregelen voor. Vanzelfsprekend zal ik die samen met de bestuurders van ROC Leiden en ID College voortvarend ter hand nemen. Gezien de grote inzet van de bestuurders en andere betrokkenen bij het mbo in de regio Leiden twijfel er ik niet aan dit zal resulteren in een structureel gezonde situatie.

Ten slotte

Op 25 november 2016 schreef ik u dat de ingeslagen weg van de transitiestichting zijn vruchten leek af te werpen en dat dit zorgde voor de nodige en noodzakelijke rust bij werknemers, studenten en ouders na een rumoerige periode waarin vele betrokkenen in onzekerheid verbleven. Ik ben verheugd dat deze ontwikkeling zich heeft voortgezet en dat bestuurders, medewerkers en studenten samen hebben gekozen voor een nieuwe toekomst voor het onderwijs waaraan zij met hart en ziel werken. Ik spreek mijn dank en waardering uit voor allen die daaraan hun beste krachten hebben gegeven.

Zoals eerder genoemd ontvang ik uiterlijk op 1 oktober 2017 de volgende voortgangsrapportage. Ik zal u op basis daarvan op de hoogte brengen van de laatste stand van zaken.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, M. Bussemaker

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl