Kamerstuk
Datum publicatie | Organisatie | Vergaderjaar | Dossier- en ondernummer |
---|---|---|---|
Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2009-2010 | 24515 nr. 183 |
Zoals vergunningen, bouwplannen en lokale regelgeving.
Adressen en contactpersonen van overheidsorganisaties.
U bent hier:
Datum publicatie | Organisatie | Vergaderjaar | Dossier- en ondernummer |
---|---|---|---|
Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2009-2010 | 24515 nr. 183 |
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 1 maart 2010
Hierbij zend ik u een overzicht van de koppeling van het minimumloon en de uitkeringen aan de contractloonontwikkeling vanaf 1980, als toegezegd in het AO over schuld- en armoedeproblematiek op 17 december 2009 (Kamerstuk 24 515, nr. 175).
Overzicht koppeling minimumloon en uitkeringen aan de contractloonontwikkeling, 1980–2009
Hoe werkt de koppeling tussen lonen en uitkeringen?
De koppeling tussen de ontwikkeling van lonen en uitkeringen loopt via de hoogte van het minimumloon. Op het moment dat gesproken wordt over koppeling van lonen en uitkeringen, betekent dit dat het bruto minimumloon de ontwikkeling van de contractlonen volgt. Van het bruto minimumloon kan het netto minimumloon worden afgeleid, op basis van de geldende fiscale tarieven. De hoogte van netto sociaal minimum (bijstandsuitkeringen, AOW en andere hiervan afgeleide uitkeringen) is te allen tijden verbonden met de hoogte van het netto minimumloon. Hiermee is de uitkeringshoogte indirect verbonden met de contractloonontwikkeling.
De koppeling is sinds 1 januari 1980 geregeld in de Wet Aanpassingsmechanismen (WAM). Deze wet kende twee hoofdelementen:
(1) Het aanpassingsmechanisme op grond waarvan het bruto minimumloon aansluit bij de ontwikkeling van contractlonen.
(2) De relatie tussen het netto sociaal minimum en het netto minimumloon.
In 1992 is de Wet Koppeling met afwijkingsmogelijkheid (WKA)ingevoerd ter vervanging van de WAM. De WKA kent als hoofdregel dat de aanpassing van het minimumloon wordt gekoppeld aan het (gewogen) gemiddelde van de contractloonstijging in de marktsector en de collectieve sector. In twee situaties kan van deze hoofdregel worden afgeweken, namelijk wanneer er sprake is van:
– Een bovenmatige stijging van lonen en uitkeringen die schadelijk is voor de werkgelegenheidsontwikkeling;
– Een bovenmatig volume ontwikkeling in de sociale zekerheidsregelingen, waardoor een premie- of belastingdrukverhoging noodzakelijk is.
Concreet geldt dat op het moment dat de verhouding tussen het aantal inactieven en actieven (I/A verhouding) boven een bepaalde grens komt, mag worden afgeweken van de hoofdregel van koppeling van bruto minimumloon aan de contractloonontwikkeling. In dit geval blijft nog wel de relatie tussen netto minimumloon en netto sociaal minimum gehandhaafd.
Aandachtspunt is dat bij de WKA (en voorheen de WAM) het minimumloon en de uitkeringshoogte halfjaarlijks worden aangepast op basis van de geraamde contractloonontwikkeling. Als de daadwerkelijke contractloonontwikkeling van de raming afwijkt, wordt dit gecorrigeerd in het minimumloon en de uitkeringshoogte van het opvolgende half jaar.
De onderstaande tabel geeft de relatie tussen contractloon en bruto minimumloon weer. De jaren waarin sprake is van volledige koppeling zijn grijs gearceerd en de jaren waarin sprake is van gedeeltelijke koppeling zijn onderstreept. In alle jaren is de hoogte van het netto sociaal minimum afgeleid van het netto minimumloon.
Tabel: Ontwikkeling contractloon en bruto minimumloon per jaar, 1980–2009 (in gearceerde jaren is sprake van volledige koppeling, in onderstreepte jaren is sprake van gedeeltelijke koppeling)
1980 | 1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 | 1987 | 1988 | 1989 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Contractloon* | 4,7 | 3,4 | 7,3 | 2,3 | – 0,1 | 1,1 | 1,2 | 0,5 | 0,7 | 1,6 |
Bruto minimum loon | 4,9 | 3,0 | 5,2 | 2,3 | – 3,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,5 | 0,0 |
1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Contractloon* | 2,9 | 3,6 | 4,2 | 3,1 | 1,5 | 1,2 | 1,6 | 2,0 | 2,8 | 2,7 |
Bruto minimum loon | 1,8 | 3,1 | 3,1 | 0,7 | 0,0 | 0,0 | 1,4 | 1,7 | 2,7 | 3,0 |
2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Contractloon* | 3,2 | 4,3 | 3,7 | 2,8 | 1,2 | 0,7 | 2,1 | 2,0 | 3,5 | 2,8 |
Bruto minimum loon | 2,8 | 6,0 | 4,4 | 3,1 | 0,6 | 0,0 | 1,1 | 2,4 | 2,8 | 3,3 |
* Tot en met 1991: contractloon particuliere bedrijven; daarna gewogen contractloon bedrijven en overheid volgens WKA.
Bron: Centraal Planbureau
De ontwikkeling van het minimumloon is bepaald door loonmaatregelen in die periode en de zogenaamde uitschuifoperaties. Hierbij werd een gedeelte van de contractloonstijging (prijscompensatie) aan het begin van het jaar niet, zoals gebruikelijk, doorgegeven bij de aanpassing per 1 juli, maar pas bij de daarop volgende aanpassing per 1 januari.
De periode wordt gekenmerkt door een zeer terughoudend beleid ten aanzien van de hoogte van het minimumloon. Per 1 juli 1983 werd het bruto minimumloon bevroren op het niveau van 1 januari 1983. Begin 1984 werd het bruto minimumloon met 3 procent verlaagd, gevolgd door een bevriezing tot eind 1989. Deze maatregelen werden gerealiseerd via ad hoc-wetgeving.
Het minimumloon werd conform de WAM verhoogd met de contractloonontwikkeling.
De ontwikkeling van de I/A-verhouding heeft in 1992 geleid tot een nieuwe periode van matiging in de vorm van lagere aanpassingen dan voortvloeiend uit volledige koppeling.
Bevriezing van het minimumloon en de sociale uitkeringen.
Snelle verbetering van de I/A ratio waardoor vanaf 1996 het minimumloon kon worden aangepast conform de hoofdregel van de WKA.
Ontkoppeling. Kabinet en sociale partners kozen voor een nullijn in 2004 en 2005. Een hogere stijging van lonen en uitkeringen werd schadelijk geacht voor de werkgelegenheidsontwikkeling. Aangezien de wettelijke berekeningssystematiek zou leiden tot enige stijging van het minimumloon en de uitkeringen (overloopeffecten) is besloten te ontkoppelen om zo de gekozen nullijn ook daadwerkelijk te realiseren.
Conform de afspraak in het sociaal akkoord 2004, wordt de koppeling tussen lonen en uitkeringen volledig hersteld.
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-24515-183.html
De hier aangeboden pdf-bestanden van het Staatsblad, Staatscourant, Tractatenblad, provinciaal blad, gemeenteblad, waterschapsblad en blad gemeenschappelijke regeling vormen de formele bekendmakingen in de zin van de Bekendmakingswet en de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen voor zover ze na 1 juli 2009 zijn uitgegeven. Voor pdf-publicaties van vóór deze datum geldt dat alleen de in papieren vorm uitgegeven bladen formele status hebben; de hier aangeboden elektronische versies daarvan worden bij wijze van service aangeboden.