21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken

Nr. 2032 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 juli 2019

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda aan voor de Raad Algemene Zaken van 18 juli 2019.

De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok

GEANNOTEERDE AGENDA RAAD ALGEMENE ZAKEN VAN 18 JULI 2019

Meerjarig Financieel Kader 2021–27 (MFK)

Het MFK is in deze Raad geagendeerd als informatiepunt door het voorzitterschap. Er wordt daarom geen inhoudelijke discussie verwacht.

De Europese Raad van 20 juni jl. heeft het inkomende Finse voorzitterschap opgeroepen het werk dat onder het Roemeense voorzitterschap is verricht, voort te zetten en het onderhandelingsdocument verder te ontwikkelen. Op basis daarvan zal de Europese Raad in oktober opnieuw van gedachten wisselen met het oog op een akkoord voor het einde van het jaar.

Naar verwachting zal het Finse voorzitterschap tijdens deze Raad een toelichting geven op de beoogde planning voor de komende maanden. Het heeft laten weten dat het als eerste stap de posities van lidstaten nader in kaart wil brengen. Vervolgens is het voorzitterschap voornemens in aanloop naar de Europese Raad van oktober voorstellen te doen voor het onderhandelingsdocument. Voorstellen voor de (totaal)omvang en verdeling van de budgetten volgen waarschijnlijk daarna.

De inzet van het kabinet is gericht op een modern en financieel houdbaar MFK dat de lasten eerlijk verdeelt. De kabinetsappreciatie van de Commissievoorstellen (Kamerstukken 21 501-20 nr. 1349 en nr. 1379) en de relevante BNC-fiches vormden de basis voor de Nederlandse inbreng. De kwaliteit van het akkoord staat daarbij boven de snelheid van het onderhandelingsproces.

Presentatie van prioriteiten Voorzitterschap Finland

Finland vervult het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie van 1 juli tot en met 31 december 2019, als onderdeel van het triovoorzitterschap met Roemenië en Kroatië. Tijdens deze Raad zal het Fins voorzitterschap een presentatie geven van het voorzitterschapsprogramma, met de titel «Sustainable Europe – Sustainable Future». Het Fins voorzitterschap stelt daarin vier prioriteiten: het versterken van gemeenschappelijke waarden en de rechtsstaat; het ontwikkelen van een Europese economie die concurrerender en inclusiever is; het versterken van de positie van de EU als een internationale leider in het klimaatbeleid; en het beschermen van de veiligheid van burgers. Naast deze vier prioriteiten gaat de aandacht uit naar de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader en migratie als twee belangrijke onderwerpen. Nederland zal het voorzitterschapsprogramma verwelkomen, met in het bijzonder de aandacht die daarin uitgaat naar rechtsstatelijkheid.

Strategische Agenda 2019–2024

Ook zal de Raad spreken over de uitvoering van de Strategische Agenda die de Europese Raad op 20 juni heeft aangenomen1. In deze Strategische Agenda identificeert de ER de prioriteiten voor de komende jaren. Voor Nederland is het van belang dat invulling wordt gegeven aan de prioriteiten uit de Strategische Agenda, en dat dit wordt opgevolgd binnen de EU-instellingen, waaronder de Raad. Hier hebben de Minister-President en de Minister van Buitenlandse Zaken aandacht voor gevraagd tijdens respectievelijk de Europese Raad van 20–21 juni en de Raad Algemene Zaken van 18 juni. In lijn met de Raadsconclusies van 20–21 juni zal de Europese Raad in oktober terugkomen op de uitvoering van de Strategische Agenda. De bespreking tijdens de Raad Algemene Zaken van 18 juli is een eerste gedachtenwisseling.

De opvolging van de Strategische Agenda betreft uitwerking van de prioriteiten die voor Nederland belangrijk zijn, conform de Staat van de Europese Unie 2019 kamerbrief2: migratie, veiligheid, een sterke en duurzame economie die beschermt, klimaat en het behartigen van belangen en waarden in het buitenland. Daarnaast is het voor Nederland van belang dat ook opvolging wordt gegeven aan de inzet betreffende de EU-governance, waaronder het respect voor de democratische rechtsstaat, modernisering van het transparantiebeleid, en efficiënt en effectief functionerende EU-instellingen. Het is aan het Fins voorzitterschap om de opvolging en implementatie van de Strategische Agenda vorm te geven. Hierover is nog weinig bekend. Wat Nederland betreft, zou in elke raadsformatie een debat moeten worden gevoerd over de invulling van de – voor die formatie relevante – prioriteiten uit de Strategische Agenda.

Toelichting Commissie op nieuwe (nog te ontvangen) mededeling rechtsstatelijkheid

Indien deze op het moment van de Raad Algemene Zaken zal zijn gepubliceerd, zal de Commissie haar nieuwe mededeling met nadere voorstellen ter versterking van rechtsstatelijkheid in de Unie toelichten. De Commissie zegde in haar eerdere mededeling van 3 april jl. toe om op basis van de ontvangen input, waaronder ook die van Nederland, met nadere voorstellen te komen om rechtsstatelijkheid in de Europese Unie verder te versterken. Er is geen verdere inhoudelijke discussie voorzien. Nederland zal in zijn algemeenheid benadrukken dat versterking van het EU-instrumentarium op het gebied van de rechtsstaat nodig is, in lijn met het BNC-fiche dat beide Kamers op 29 mei jl. is toegekomen en de Nederlandse inzending aan de Commissie die op 2 juli jl. tevens als bijlage bij de kabinetsreactie op het rapport-Van der Graaf aan beide Kamers is verzonden. Zodra de nieuwe mededeling is ontvangen, zullen beide Kamers zoals gebruikelijk hierover een BNC-fiche ontvangen.

Stand van zaken artikel 7-procedure Polen

De Raad zal zich wederom buigen over de stand van zaken van de artikel 7-procedure jegens Polen die de Commissie in december 2017 activeerde. Er is geen formele hoorzitting voorzien. Nederland zal benadrukken dat Polen spoedig en adequaat tegemoet dient te komen aan alle nog uitstaande punten van zorg die de Commissie in haar met redenen omklede voorstel identificeerde met betrekking tot de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. De recente uitspraak van het Europees Hof in de inbreukzaak van de Europese Commissie tegen Polen vanwege de Wet op het Hooggerechtshof is in dat opzicht een belangrijke ontwikkeling. In tegenstelling tot eerdere berichten zal een hoorzitting met Hongarije in het kader van de door het Europees Parlement geactiveerde artikel 7-procedure tijdens deze vergadering niet op de agenda staan. Naar verwachting zal deze door het Voorzitterschap voor september worden geagendeerd.

Naar boven