64 (1997) Nr. 25

A. TITEL

Protocol van 1997 tot wijziging van het Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, zoals gewijzigd door het Protocol van 1978 daarbij (met Bijlage);

Londen, 26 september 1997

Voor een overzicht van de verdragsgegevens, zie verdragsnummers 008161, 013983 en 013984 in de Verdragenbank.

B. TEKST

Op 16 december 2022 heeft de Commissie voor de Bescherming van het Mariene Milieu, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel d, van het Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, junctis artikel VI van het Protocol van 1978 bij het Verdrag en artikel 4 van het Protocol van 1997, resolutie MEPC.361(79) aangenomen houdende wijzigingen van de Bijlage bij dit Protocol. De Engelse tekst1) van de resolutie luidt als volgt:

Resolution MEPC.361(79)
(Adopted on 16 December 2022)

Amendments to the Annex of the Protocol of 1997 to amend the International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by the Protocol of 1978 relating thereto

(Mediterranean Sea Emission Control Area for Sulphur Oxides and Particulate Matter)

The Marine Environment Protection Committee,

Recalling Article 38(a) of the Convention on the International Maritime Organization concerning the functions of the Marine Environment Protection Committee conferred upon it by international conventions for the prevention and control of marine pollution from ships,

Recalling also Article 16 of the International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by the Protocols of 1978 and 1997 relating thereto (MARPOL), which specifies the amendment procedure and confers upon the appropriate body of the Organization the function of considering amendments thereto for adoption by the Parties,

Having considered, at its seventy-ninth session, proposed amendments to MARPOL Annex VI, concerning the Mediterranean Sea Emission Control Area for Sulphur Oxides and Particulate Matter, which were circulated in accordance with Article 16(2)(a) of MARPOL,

  • 1 Adopts, in accordance with Article 16(2)(d) of MARPOL, amendments to MARPOL Annex VI, the text of which is set out in the annex to the present resolution;

  • 2 Determines, in accordance with Article 16(2)(f)(iii) of MARPOL, that the amendments shall be deemed to have been accepted on 1 November 2023 unless prior to that date, not less than one third of the Parties or Parties the combined merchant fleets of which constitute not less than 50% of the gross tonnage of the world's merchant fleet, have communicated to the Organization their objection to the amendments;

  • 3 Invites the Parties to note that, in accordance with Article 16(2)(g)(ii) of MARPOL, the said amendments shall enter into force on 1 May 2024 upon their acceptance in accordance with paragraph 2 above;

  • 4 Also invites the Parties to note that, in accordance with regulation 14.7 of MARPOL Annex VI, ships operating in the Mediterranean Sea Emission Control Area for Sulphur Oxides and Particulate Matter are exempt from the requirements in paragraphs 4 and 6 of regulation 14 of MARPOL Annex VI and from the requirements of paragraph 5 of that regulation insofar as they relate to paragraph 4 of that regulation until 1 May 2025;

  • 5 Invites coastal States of the Mediterranean Sea Emission Control Area for Sulphur Oxides and Particulate Matter to ratify and effectively implement MARPOL Annex VI, as soon as possible, if they have not yet done so, at least by the date of entry into force of the said amendments;

  • 6 Requests the Secretary-General, for the purposes of Article 16(2)(e) of MARPOL, to transmit certified copies of the present resolution and the text of the amendments contained in the annex to all Parties to MARPOL;

  • 7 Also requests the Secretary-General to transmit copies of the present resolution and its annex to Members of the Organization which are not Parties to MARPOL.


Annex
Amendments to MARPOL Annex VI

(Mediterranean Sea Emission Control Area for Sulphur Oxides and Particulate Matter)

Regulation 14 Sulphur oxides (SOX) and particulate matter

  • 1 At the end of paragraph 3.3, the word “and” is deleted. At the end of paragraph 3.4, “.” is replaced by “; and”. A new paragraph 3.5 is added as follows:

    • “.5 the Mediterranean Sea Emission Control Area, which means the area described by the coordinates provided in appendix VII to this annex.”

Appendix VII
Emission control areas (regulations 13.6 and 14.3)

  • 2 A new paragraph 4 is inserted, as follows:

    • “4 In respect of the application of regulation 14.4, the Mediterranean Sea Emission Control Area for Sulphur Oxides and Particulate Matter includes all waters bounded by the coasts of Europe, Africa and Asia, and is described by the following coordinates:

      • .1 the western entrance to the Straits of Gibraltar, defined as a line joining the extremities of Cape Trafalgar, Spain (36°11'.00 N, 6°02'.00 W) and Cape Spartel, Morocco (35°48'.00 N, 5°55'.00 W);

      • .2 the Strait of Canakkale, defined as a line joining Mehmetcik Burnu (40°03'N, 26°11'E) and Kumkale Burnu (40°01'.00 N, 26°12'.00 E);

        and

      • .3 the northern entrance to the Suez Canal excluding the area enclosed by geodesic lines connecting points 1-4 with the following coordinates:

    Point

    Latitude

    Longitude

    1

    31°29'.00 N

    32°16'.00 E

    2

    31°29'.00 N

    32°28'.48 E

    3

    31°14'.00 N

    32°32'.62 E

    4

    31°14'.00 N

    32°16'.00 E


Op 16 december 2022 heeft de Commissie voor de Bescherming van het Mariene Milieu, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel d, van het Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, junctis artikel VI van het Protocol van 1978 bij het Verdrag en artikel 4 van het Protocol van 1997, resolutie MEPC.362(79) aangenomen houdende wijzigingen van de Bijlage bij dit Protocol. De Engelse tekst2) van de resolutie luidt als volgt:

Resolution MEPC.362(79)
(Adopted on 16 December 2022)

Amendments to the Annex of the Protocol of 1997 to amend the International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by the Protocol of 1978 relating thereto

Amendments to MARPOL Annex VI (Regional reception facilities within Arctic waters, information to be included in the bunker delivery note (BDN) and information to be submitted to the IMO Ship Fuel Oil Consumption Database)

The Marine Environment Protection Committee,

Recalling Article 38(a) of the Convention on the International Maritime Organization concerning the functions of the Marine Environment Protection Committee conferred upon it by international conventions for the prevention and control of marine pollution from ships,

Recalling also Article 16 of the International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by the Protocols of 1978 and 1997 relating thereto (MARPOL), which specifies the amendment procedure and confers upon the appropriate body of the Organization the function of considering amendments thereto for adoption by the Parties,

Having considered, at its seventy-ninth session, proposed amendments to MARPOL Annex VI concerning regional reception facilities within Arctic waters, information to be included in the bunker delivery note (BDN) and information to be submitted to the IMO Ship Fuel Oil Consumption Database, which were circulated in accordance with Article 16(2)(a) of MARPOL,

  • 1 Adopts, in accordance with Article 16(2)(d) of MARPOL, amendments to MARPOL Annex VI, the text of which is set out in the annex to the present resolution;

  • 2 Determines, in accordance with Article 16(2)(f)(iii) of MARPOL, that the amendments shall be deemed to have been accepted on 1 November 2023 unless prior to that date, not less than one third of the Parties or Parties, the combined merchant fleets of which constitute not less than 50% of the gross tonnage of the world’s merchant fleet, have communicated to the Organization their objection to the amendments;

  • 3 Invites the Parties to note that, in accordance with Article 16(2)(g)(ii) of MARPOL, the said amendments shall enter into force on 1 May 2024 upon their acceptance in accordance with paragraph 2 above;

  • 4 Also invites the Parties to consider the early application of the amendments to appendix IX with regard to information to be submitted to the IMO Ship Fuel Oil Consumption Database from 1 January 2024;

  • 5 Requests the Secretary-General, for the purposes of Article 16(2)(e) of MARPOL, to transmit certified copies of the present resolution and the text of the amendments contained in the annex to all Parties to MARPOL;

  • 6 Also requests the Secretary-General to transmit copies of the present resolution and its annex to Members of the Organization which are not Parties to MARPOL.


Annex
Amendments to MARPOL Annex VI

(Regional reception facilities within Arctic waters, information to be included in the bunker delivery note (BDN) and information to be submitted to the IMO Ship Fuel Oil Consumption Database)

Regulation 17 Reception facilities

  • 1 Paragraph 2 is replaced by the following:

    • “2 The following States may satisfy the requirements in paragraph 1 of this regulation through regional arrangements when, because of “those States’ unique” circumstances, such arrangements are the only practical means to satisfy these requirements:

      • .1 small island developing States; and

      • .2 States the coastline of which borders on Arctic waters, provided that regional arrangements shall cover only ports within Arctic waters of those States.

      Parties participating in a regional arrangement shall develop a Regional Reception Facilities Plan, taking into account the guidelines developed by the Organization.

      The Government of each Party participating in the arrangement shall consult with the Organization, for circulation to the Parties of the present Convention on:

      • .1 how the Regional Reception Facilities Plan takes into account the guidelines developed by the Organization;

      • .2 particulars of the identified Regional Ships Waste Reception Centres taking into account the guidelines developed by the Organization; and

      • .3 particulars of those ports with only limited facilities.”

Appendix V
Information to be included in the bunker delivery note (regulation 18.5)

  • 2 The following new item 9 and associated footnote are added to the list, below item 8 “Sulphur content (% m/m)”:

    “The flashpoint (°C) specified in accordance with standards acceptable to the Organization,* or a statement that the flashpoint has been measured at or above 70°C;”

    * ISO 2719:2016, Determination of flash point – Pensky-Martens closed cup method, Procedure A (for Distillate Fuels) or Procedure B (for Residual Fuels).

  • 3. Existing item 9 is renumbered as new item 10 in the list.

Appendix IX
Information to be submitted to the IMO Ship Fuel Oil Consumption Database (regulation 27)

  • 4. Appendix IX is replaced by the following:


C. VERTALING

Resolutie MEPC.361(79)
(Aangenomen op 16 december 2022)

Wijzigingen van de Bijlage bij het Protocol van 1997 tot wijziging van het Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, zoals gewijzigd bij het Protocol van 1978 daarbij

(Het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing voor zwaveloxiden en fijnstof)

De Commissie voor de Bescherming van het Mariene Milieu,

In herinnering brengend artikel 38, onderdeel a, van het Verdrag inzake de Internationale Maritieme Organisatie betreffende de taken die aan de Commissie voor de Bescherming van het Mariene Milieu zijn opgedragen bij internationale verdragen ter voorkoming en beperking van verontreiniging van de zee door schepen,

Gelet op artikel 16 van het Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, zoals gewijzigd bij de Protocollen van 1978 en 1997 daarbij (MARPOL), dat de procedure voor wijziging aangeeft en aan het bevoegde orgaan van de Organisatie de taak opdraagt wijzigingen van het Verdrag te bestuderen en door de Partijen te laten aannemen,

Na bestudering, tijdens haar negenenzeventigste zitting, van voorgestelde wijzigingen van Bijlage VI bij MARPOL inzake het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing voor zwaveloxiden en fijnstof, die zijn verspreid overeenkomstig artikel 16, tweede lid, onderdeel a, van MARPOL,

  • 1 Neemt, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel d, van MARPOL, wijzigingen aan van Bijlage VI bij MARPOL, waarvan de tekst is vervat in de bijlage bij deze resolutie;

  • 2 Bepaalt, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel f, onder iii, van MARPOL dat de wijzigingen worden geacht te zijn aanvaard op 1 november 2023, tenzij voorafgaand aan die datum ten minste een derde van de Partijen of Partijen waarvan de koopvaardijvloten tezamen ten minste 50% vormen van de brutotonnage van de wereldkoopvaardijvloot, hun bezwaren tegen de wijzigingen kenbaar hebben gemaakt aan de Organisatie;

  • 3 Nodigt de Partijen uit er nota van te nemen dat de genoemde wijzigingen, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel g, onder ii, van MARPOL, in werking treden op 1 mei 2024 na hun aanvaarding in overeenstemming met het tweede lid hierboven;

  • 4 Nodigt de Partijen uit er tevens nota van te nemen dat, in overeenstemming met voorschrift 14.7 van Bijlage VI bij MARPOL, schepen die varen in het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing voor zwaveloxiden en fijnstof zijn vrijgesteld van de vereisten in de paragrafen 4 en 6 van voorschrift 14 van Bijlage VI bij MARPOL en van de vereisten van de vijfde paragraaf van dat voorschrift voor zover zij betrekking hebben op de vierde paragraaf van dat voorschrift tot 1 mei 2025;

  • 5 Nodigt de kuststaten van het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing voor zwaveloxiden en fijnstof uit om Bijlage VI bij MARPOL zo spoedig mogelijk te bekrachtigen en effectief uit te voeren, indien zij dit nog niet hebben gedaan, ten minste op de datum van inwerkingtreding van de genoemde wijzigingen;

  • 6 Verzoekt de Secretaris-Generaal voor de toepassing van artikel 16, tweede lid, onderdeel e, van MARPOL gewaarmerkte afschriften van deze resolutie en van de in de bijlage vervatte tekst van de wijzigingen te doen toekomen aan alle Partijen bij MARPOL;

  • 7 Verzoekt de Secretaris-Generaal voorts afschriften van deze resolutie en de bijlage daarbij te doen toekomen aan de Leden van de Organisatie die geen Partij zijn bij MARPOL.


Bijlage
Wijzigingen van Bijlage VI bij MARPOL

(Het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing voor zwaveloxiden en fijnstof)

Voorschrift 14 Zwaveloxides (SOx) en fijnstof

  • 1. Aan het einde van paragraaf 3.3 wordt het woord „en” geschrapt. Aan het einde van paragraaf 3.4 wordt „.” vervangen door „; en”. De volgende nieuwe paragraaf 3.5 wordt toegevoegd:

    • .5 het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing, waaronder wordt verstaan het gebied aangegeven met de coördinaten vervat in Aanhangsel VII bij deze Bijlage.”

Aanhangsel VII
Gebieden voor emissiebeheersing (voorschriften 13.6 en 14.3)

  • 2. De volgende nieuwe paragraaf 4 wordt ingevoegd:

    • „4 Met betrekking tot de toepassing van voorschrift 14.4, omvat het in de Middellandse Zee gelegen gebied voor emissiebeheersing voor zwaveloxiden en fijnstof alle wateren die begrensd worden door de kusten van Europa, Afrika en Azië en en wordt het aangegeven door de volgende coördinaten:

      • .1 de westelijke toegang tot de Straat van Gibraltar, zoals omschreven door een lijn die de uiterste punten van Kaap Trafalgar, Spanje (36°11'.00 Noorderbreedte, 6°02'.00 Westerlengte) en Kaap Spartel, Marokko (35°48'.00 Noorderbreedte, 5°55'.00 Westerlengte) met elkaar verbindt;

      • .2 de Straat van Canakkale, zoals omschreven door een lijn die Mehmetcik Burnu (40°03'Noorderbreedte, 26°11'Oosterlengte) en Kumkale Burnu (40°01'.00 Noorderbreedte, 26°12'.00 Oosterlengte) met elkaar verbindt;

        en

      • .3 de noordelijke toegang tot het Suezkanaal, uitgezonderd het gebied dat omsloten wordt door geodetische lijnen die punten 1-4 met de volgende coördinaten met elkaar verbinden:

      Punt

      Breedtegraad

      Lengtegraad

      1

      31°29'.00 Noorderbreedte

      32°16'.00 Oosterlengte

      2

      31°29'.00 Noorderbreedte

      32°28'.48 Oosterlengte

      3

      31°14'.00 Noorderbreedte

      32°32'.62 Oosterlengte

      4

      31°14'.00 Noorderbreedte

      32°16'.00 Oosterlengte


Resolutie MEPC.362(79)
(Aangenomen op 16 december 2022)

Wijzigingen van de Bijlage bij het Protocol van 1997 tot wijziging van het Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, zoals gewijzigd bij het Protocol van 1978 daarbij

Wijzigingen van Bijlage VI bij MARPOL (Regionale ontvangstinrichtingen in Arctische wateren, informatie die opgenomen moet worden op de bunkerafleveringsbon en informatie die bij de IMO-database Brandstofolieverbruik van schepen dient te worden aangeleverd)

De Commissie voor de Bescherming van het Mariene Milieu,

In herinnering brengend artikel 38, onderdeel a, van het Verdrag inzake de Internationale Maritieme Organisatie betreffende de taken die aan de Commissie voor de Bescherming van het Mariene Milieu zijn opgedragen bij internationale verdragen ter voorkoming en beperking van verontreiniging van de zee door schepen,

Gelet op artikel 16 van het Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, zoals gewijzigd bij de Protocollen van 1978 en 1997 daarbij (MARPOL), dat de procedure voor wijziging aangeeft en aan het bevoegde orgaan van de Organisatie de taak opdraagt wijzigingen van het Verdrag te bestuderen en door de Partijen te laten aannemen,

Na bestudering, tijdens haar negenenzeventigste zitting, van voorgestelde wijzigingen van Bijlage VI bij MARPOL inzake regionale ontvangstinrichtingen in Arctische wateren, informatie die opgenomen moet worden op de bunkerafleveringsbon en informatie die bij de IMO-database Brandstofolieverbruik van schepen dient te worden aangeleverd, die zijn verspreid overeenkomstig artikel 16, tweede lid, onderdeel a, van MARPOL,

  • 1 Neemt, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel d, van MARPOL, wijzigingen aan van Bijlage VI bij MARPOL, waarvan de tekst is vervat in de bijlage bij deze resolutie;

  • 2 Bepaalt, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel f, onder iii, van MARPOL dat de wijzigingen worden geacht te zijn aanvaard op 1 november 2023, tenzij voorafgaand aan die datum ten minste een derde van de Partijen of Partijen waarvan de koopvaardijvloten tezamen ten minste 50% vormen van de brutotonnage van de wereldkoopvaardijvloot, hun bezwaren tegen de wijzigingen kenbaar hebben gemaakt aan de Organisatie;

  • 3 Nodigt de Partijen uit er nota van te nemen dat de genoemde wijzigingen, in overeenstemming met artikel 16, tweede lid, onderdeel g, onder ii, van MARPOL, in werking treden op 1 mei 2024 na hun aanvaarding in overeenstemming met het tweede lid hierboven;

  • 4 Nodigt de Partijen tevens uit de vroegtijdige toepassing van de wijzigingen van Aanhangsel IX te overwegen met betrekking tot de informatie die bij de IMO-database Brandstofolieverbruik van schepen dient te worden aangeleverd vanaf 1 januari 2024;

  • 5 Verzoekt de Secretaris-Generaal voor de toepassing van artikel 16, tweede lid, onderdeel e, van MARPOL gewaarmerkte afschriften van deze resolutie en van de in de bijlage vervatte tekst van de wijzigingen te doen toekomen aan alle Partijen bij MARPOL;

  • 6 Verzoekt de Secretaris-Generaal voorts afschriften van deze resolutie en de bijlage daarbij te doen toekomen aan de Leden van de Organisatie die geen Partij zijn bij MARPOL.


Bijlage
Wijzigingen van Bijlage VI bij MARPOL

(Regionale ontvangstinrichtingen in Arctische wateren, informatie die opgenomen moet worden op de bunkerafleveringsbon en informatie die bij de IMO-database Brandstofolieverbruik van schepen dient te worden aangeleverd)

Voorschrift 17 Ontvangstinrichtingen

  • 1. De tweede paragraaf wordt vervangen door de volgende tekst:

    • „2 De volgende staten kunnen met behulp van regionale regelingen voldoen aan de vereisten van de eerste paragraaf van dit voorschrift, indien dergelijke regelingen de enige praktische manier zijn om aan deze vereisten te voldoen vanwege de unieke omstandigheden van die staten:

      • .1 kleine eilandstaten in ontwikkeling; en

      • .2 staten waarvan de kustlijn grenst aan Arctische wateren mits de regionale regelingen alleen betrekking hebben op de havens van die staten in de Arctische wateren.

    Partijen die deelnemen aan een regionale regeling moeten een regionaal plan voor ontvangstinrichtingen opstellen waarbij rekening wordt gehouden met de door de Organisatie opgestelde richtlijnen.

    De Regering van elke Partij die deelneemt aan de regeling overlegt met de Organisatie, ten behoeve van het rondsturen aan de Partijen bij dit Verdrag, over:

    • .1 de wijze waarop in het regionale plan voor ontvangstinrichtingen rekening wordt gehouden met de door de Organisatie opgestelde richtlijnen;

    • .2 bijzonderheden van de aangewezen regionale ontvangstcentra voor afval van schepen rekening houdend met de door de Organisatie opgestelde richtlijnen; en

    • .3 bijzonderheden van havens met beperkte voorzieningen.”

Aanhangsel V
Te vermelden gegevens op de bunkerafleveringsbon (voorschrift 18.5)

  • 2. Het volgende nieuwe punt 9 en de bijbehorende voetnoot worden aan de lijst toegevoegd, onder punt 8 „Zwavelgehalte (% m/m)”:

    „Het vlampunt (°C) gespecificeerd in overeenstemming met normen die voor de Organisatie aanvaardbaar zijn,* of een verklaring dat het vlampunt is gemeten op of hoger dan 70°C;”

    * ISO 2719:2016, Bepaling van het vlampunt – Pensky-Martens-methode met gesloten beker, procedure A (voor destillaten) of procedure B (voor residuale brandstoffen).

  • 3. Het bestaande punt 9 wordt vernummerd tot punt 10 in de lijst.

Aanhangsel IX
Informatie die bij de IMO-database Brandstofolieverbruik van schepen dient te worden aangeleverd (voorschrift 27)

  • 4. Aanhangsel IX wordt vervangen door de volgende tekst:


D. PARLEMENT

De bepalingen van de wijzigingen van 16 december 2022 van de Bijlage bij het Protocol (MEPC.361(79) en MEPC.362(79)) behoeven ingevolge artikel 7, onderdeel f, van de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen niet de goedkeuring van de Staten-Generaal.

G. INWERKINGTREDING

Resolutie MEPC.361(79) van 16 december 2022

De wijzigingen van 16 december 2022 (MEPC.361(79)) zullen ingevolge artikel 16, tweede lid, onderdeel f, onder iii, juncto artikel 16, tweede lid, onderdeel g, onder ii, van het Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, op 1 mei 2024 in werking treden, tenzij vóór 1 november 2023 ten minste een derde van de partijen, dan wel de partijen waarvan de koopvaardijvloten tezamen ten minste vijftig procent vormen van het brutotonnage van de wereldkoopvaardijvloot, bij de Internationale Maritieme Organisatie bezwaar hebben aangetekend tegen de wijzigingen.


Resolutie MEPC.362(79) van 16 december 2022

De wijzigingen van 16 december 2022 (MEPC.362(79)) zullen ingevolge artikel 16, tweede lid, onderdeel f, onder iii, juncto artikel 16, tweede lid, onderdeel g, onder ii, van het Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen, 1973, op 1 mei 2024 in werking treden, tenzij vóór 1 november 2023 ten minste een derde van de partijen, dan wel de partijen waarvan de koopvaardijvloten tezamen ten minste vijftig procent vormen van het brutotonnage van de wereldkoopvaardijvloot, bij de Internationale Maritieme Organisatie bezwaar hebben aangetekend tegen de wijzigingen.


Uitgegeven de vierentwintigste augustus 2023.

De Minister van Buitenlandse Zaken, W.B. HOEKSTRA


X Noot
1)

De Arabische, de Chinese, de Franse, de Russische en de Spaanse tekst zijn niet opgenomen.

X Noot
2)

De Arabische, de Chinese, de Franse, de Russische en de Spaanse tekst zijn niet opgenomen.

Naar boven