Tractatenblad 1996, 352

A. TITEL

Aanvullend Protocol bij de Europese Kaderovereenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten;

Straatsburg, 9 november 1995

B. TEKST

Additional Protocol to the European Outline Convention on Transfrontier Co-operation between Territorial Communities or Authorities

The Council of Europe member States signatory to this Protocol to the European Outline Convention on Transfrontier Co-operation between Territorial Communities or Authorities (hereinafter referred to as “the Outline Convention"),

Affirming the importance of transfrontier co-operation between territorial communities or authorities in border areas;

Being resolved to take further measures to secure transfrontier co-operation between territorial communities or authorities;

Wishing to facilitate and develop transfrontier co-operation between territorial communities or authorities situated in border areas;

Acknowledging the need to adapt the Outline Convention to the actual situation in Europe;

Considering that it would be appropriate to supplement the Outline Convention with a view to reinforcing transfrontier co-operation between territorial communities or authorities;

Having regard to the European Charter of Local Self-Government;

Bearing in mind the Declaration on transfrontier co-operation in Europe which the Committee of Ministers made on the occasion of the 40th anniversary of the Council of Europe and which, among other things, called for continued action in order to gradually remove barriers of any kind — administrative, legal, political or psychological – to curb the development of transfrontier projects,

Have agreed the following additional provisions:

Article 1

1. Each Contracting Party shall recognise and respect the right of territorial communities or authorities under its jurisdiction and referred to in Articles 1 and 2 of the Outline Convention to conclude transfrontier co-operation agreements with territorial communities or authorities of other States in equivalent fields of responsibility, in accordance with the procedures laid down in their statutes, in conformity with national law and in so far as such agreements are in keeping with the Party's international commitments.

2. A transfrontier co-operation agreement shall entail only the responsibilities of the territorial communities or authorities which have concluded it.

Article 2

Decisions taken jointly under a transfrontier co-operation agreement shall be implemented by territorial communities or authorities within their national legal system, in conformity with their national law. Decisions thus implemented shall be regarded as having the same legal force and effects as measures taken by those communities or authorities under their national legal system.

Article 3

A transfrontier co-operation agreement concluded by territorial communities or authorities may set up a transfrontier co-operation body, which may or may not have legal personality. The agreement shall specify whether the body, regard being had to the responsibilities assigned to it and to the provisions of national law, is to be considered a public or private law entity within the national legal systems to which the territorial communities or authorities concluding the agreement belong.

Article 4

1. Where the transfrontier co-operation body has legal personality, such personality shall be as defined in the law of the Contracting Party in which its headquarters are located. The legal personality of the body is recognised by the other Contracting Parties which have territorial communities or authorities party to the transfrontier agreement in conformity with their own national law.

2. The transfrontier co-operation body shall perform the responsibilities assigned to it by the territorial communities or authorities in accordance with its purpose and in the manner provided for in the national law by which it is governed. Thus:

• a) action by the transfrontier co-operation body shall be governed by its statute and by the law of the headquarters State;

• b) the transfrontier co-operation body shall not, however, be empowered to take measures which apply generally or which might affect the rights and freedoms of individuals;

• c) the transfrontier co-operation body shall be financed from the budgets of the territorial communities or authorities. It shall not be empowered to impose levies of a fiscal nature. It may, where appropriate, receive revenue in respect of services provided by it to territorial communities or authorities, users or third parties;

• d) the transfrontier co-operation body shall have an annual estimated budget and shall draw up a balance-account which shall be approved by auditors independent of the territorial communities or authorities party to the agreement.

Article 5

1. The Contracting Parties may, if their national law allows it, decide that the transfrontier co-operation body is to be a public law entity and that, for the purposes of each Contracting Party's legal system, any measures which it takes are to have the same legal force and effects as if they had been taken by the territorial communities or authorities which concluded the agreement.

2. However, the agreement may stipulate that it is for the territorial communities or authorities which concluded the agreement to execute such measures, especially where the measures may affect the rights, freedoms and interests of individuals. Moreover, each Contracting Party may provide that general responsibilities cannot be attributed to the transfrontier co-operation body and that such a body shall not be empowered to take measures which apply generally.

Article 6

1. Measures taken by territorial communities or authorities under a transfrontier co-operation agreement shall be subject to the same supervision as the law of each Contracting Party prescribes in respect of any measure taken by the territorial communities or authorities concluding the agreement.

2. Measures taken by a transfrontier co-operation body set up under an agreement shall be subject to the supervision provided for in the law of the State in which the body's headquarters are located, keeping in mind, in addition, the interests of territorial communities or authorities of other States. The transfrontier co-operation body shall comply with information requests made by the authorities of the States to which the territorial communities or authorities belong. The supervisory authorities of the Contracting Parties shall endeavour to establish means of appropriate co-ordination and information.

3. Measures taken by a body as referred to in paragraph 1 of Article 5 shall be subject to the same supervision as the law of each Contracting Party prescribes in respect of any measure taken by the territorial communities or authorities concluding the agreement.

Article 7

Any disputes arising from a transfrontier co-operation body's activities shall be referred to the courts which are competent under internal law or under an international agreement.

Article 8

1. Each Contracting Party shall declare, when signing this Protocol, or when depositing the instrument of ratification, acceptance or approval, whether it will apply the provisions of Articles 4 and 5 or of one of those articles only.

2. Such a declaration can be modified at any subsequent time.

Article 9

No reservations to the provisions of this Protocol shall be allowed.

Article 10

1. This Protocol shall be open for signature by the States which have signed the Outline Convention, which may express their consent to be bound by either:

• a) signature without reservation as to ratification, acceptance or approval; or

• b) signature subject to ratification, acceptance or approval, followed by ratification, acceptance or approval.

2. A member State of the Council of Europe may not sign this Protocol without reservation as to ratification, acceptance or approval, or deposit an instrument of ratification, acceptance or approval, unless it has already deposited or simultaneously deposits an instrument of ratification, acceptance or approval of the Outline Convention.

3. The instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary General of the Council of Europe.

Article 11

1. This Protocol shall come into force three months after the date on which four member States of the Council of Europe have expressed their consent to be bound by the Protocol, in accordance with the provisions of Article 10.

2. In respect of any member State which subsequently expresses its consent to be bound by it, the Protocol shall come into force three months after the date of its signature or deposit of instrument of its ratification, acceptance or approval.

Article 12

1. After the entry into force of this Protocol, any State which has acceded to the Outline Convention may also accede to the Protocol.

2. Accession shall be effected by the deposit with the Secretary General of the Council of Europe of an instrument of accession which shall take effect three months after the date of its deposit.

Article 13

1. Any Contracting Party may, at any time, denounce this Protocol by means of notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe.

2. Such denunciation shall become effective six months after the date of receipt of the notification by the Secretary General.

Article 14

The Secretary General of the Council of Europe shall notify the member States of the Council of Europe and any State which has acceded to this Protocol of:

• a) any declarations submitted by the Contracting Parties in conformity with Article 8;

• b) any signature;

• c) the deposit of any instrument of ratification, acceptance, approval or accession;

• d) any date of entry into force of this Protocol, in accordance with Articles 11 and 12;

• e) any other measure, notification or communication relating to this Protocol.

IN WITNESS WHEREOF, the undersigned, being duly authorised thereto, have signed this Protocol.

DONE at Strasbourg, this 9th day of November 1995, in English and French, both texts being equally authentic, in a single copy which shall be deposited in the archives of the Council of Europe. The Secretary General of the Council of Europe shall transmit certified copies to each member State of the Council of Europe and to any State invited to accede to this Protocol.

---

Protocole additionnel à la Convention-cadre européenne sur la coopération transfrontalière des collectivités ou autorités territoriales

Les Etats membres du Conseil de l'Europe signataires du présent Protocole additionnel à la Convention-cadre européenne sur la coopération transfrontalière des collectivités ou autorités territoriales (ci-après dénommée «la Convention-cadre»),

Affirmant l'importance de la coopération transfrontalière des collectivités ou autorités territoriales dans les régions frontalières;

Résolus à prendre de nouvelles mesures propres à assurer la coopération transfrontalière des collectivités ou autorités territoriales;

Désireux de faciliter et de développer la coopération transfrontalière des collectivités ou autorités territoriales des régions frontalières;

Reconnaissant la nécessité d'adapter la Convention-cadre à la réalité européenne;

Considérant qu'il est opportun de compléter la Convention-cadre en vue de renforcer la coopération transfrontalière entre collectivités ou autorités territoriales;

Rappelant la Charte européenne de l'autonomie locale;

Ayant à l'esprit la Déclaration du Comité des Ministres sur la coopération transfrontalière en Europe à l'occasion du 40^e anniversaire du Conseil de l'Europe, qui encourageait, entre autres, à poursuivre l'action tendant à lever progressivement les obstacles de tous ordres – administratifs, juridiques, politiques ou psychologiques – qui pourraient freiner le développement des projets transfrontaliers,

Sont convenus des dispositions supplémentaires suivantes:

Article 1

1. Chaque Partie contractante reconnaît et respecte le droit des collectivités ou autorités territoriales soumises à sa juridiction et visées aux articles 1^er et 2 de la Convention-cadre de conclure, dans les domaines communs de compétence, des accords de coopération transfrontalière avec les collectivités ou autorités territoriales d'autres Etats, selon les procédures prévues par leurs statuts, conformément à la législation nationale et dans le respect des engagements internationaux pris par la Partie en question.

2. Un accord de coopération transfrontalière engage la seule responsabilité des collectivités ou autorités territoriales qui l'ont conclu.

Article 2

Les décisions convenues dans le cadre d'un accord de coopération transfrontalière sont mises en uvre par les collectivités ou autorités territoriales dans leur ordre juridique national en conformité avec leur droit national. Les décisions ainsi mises en oeuvre sont considérées comme ayant la valeur juridique et les effets qui se rattachent aux actes de ces collectivités ou autorités dans leur ordre juridique national.

Article 3

Les accords de coopération transfrontalière conclus par les collectivités ou autorités territoriales peuvent créer un organisme de coopération transfrontalière, ayant ou non la personnalité juridique. L'accord indiquera, en respectant la législation nationale, si l'organisme, compte tenu des tâches qui lui sont attribuées, doit être considéré, dans l'ordre juridique dont relèvent les collectivités ou autorités qui ont conclu l'accord, comme un organisme de droit public ou de droit privé.

Article 4

1. Lorsque l'organisme de coopération transfrontalière a la personnalité juridique, celle-ci est définie par la loi de la Partie contractante dans laquelle il a son siège. Les autres Parties contractantes dont relèvent les collectivités ou autorités territoriales parties à l'accord reconnaissent la personnalité juridique dudit organisme conformément à leur droit national.

2. L'organisme de coopération transfrontalière exécute les missions qui lui sont confiées par les collectivités ou autorités territoriales conformément à son objet et dans les conditions prévues par le droit national dont il relève. Ainsi:

• a) les actes de l'organisme de coopération transfrontalière sont régis par son statut et par le droit de l'Etat de son siège;

• b) l'organisme de coopération transfrontalière n'est toutefois pas habilité à prendre des actes de portée générale ou susceptibles d'affecter les droits et libertés des personnes;

• c) l'organisme de coopération transfrontalière est financé par des participations budgétaires des collectivités ou autorités territoriales. Il n'a pas capacité à décider de prélèvement de nature fiscale. Il peut, le cas échéant, recevoir des recettes au titre des services qu'il rend aux collectivités ou autorités territoriales, à des usagers ou à des tiers;

• d) l'organisme de coopération transfrontalière établit un budget annuel prévisionnel et un compte de clôture certifié par des experts indépendants des collectivités ou autorités territoriales parties à l'accord.

Article 5

1. Les Parties contractantes peuvent, si leur législation nationale le permet, décider que l'organisme de coopération transfrontalière est un organisme de droit public et que ses actes ont, dans l'ordre juridique de chacune des Parties contractantes, la même valeur juridique et les mêmes effets que s'ils avaient été pris par les collectivités ou autorités territoriales qui ont conclu l'accord.

2. Toutefois, l'accord peut prévoir que l'exécution des actes incombe aux collectivités ou autorités territoriales qui ont conclu l'accord, spécialement lorsque ces actes sont susceptibles d'affecter les droits, libertés et intérêts des individus. En outre, une Partie contractante peut prévoir que l'organisme de coopération transfrontalière ne pourra pas avoir un mandat général ni être habilité à prendre des actes de portée générale.

Article 6

1. Les actes pris par les collectivités ou autorités territoriales, en vertu d'un accord de coopération transfrontalière, sont soumis aux mêmes contrôles que ceux prévus par le droit de chaque Partie contractante sur les actes des collectivités ou autorités territoriales qui ont conclu l'accord.

2. Les actes pris par les organismes de coopération transfrontalière, créés en vertu d'un accord, sont soumis aux contrôles prévus par le droit de l'Etat du siège de l'organisme sans négliger par ailleurs les intérêts des collectivités ou autorités territoriales des autres Etats. L'organisme de coopération transfrontalière doit satisfaire aux demandes d'information émanant des autorités des Etats dont relèvent les collectivités ou autorités territoriales. Les autorités de contrôle des Parties contractantes recherchent les moyens d'une coordination et d'une information appropriées.

3. Les actes pris par les organismes prévus au paragraphe 1 de l'article 5 sont soumis aux mêmes contrôles que ceux prévus par le droit de chaque Partie contractante sur les actes des collectivités ou autorités territoriales qui ont conclu l'accord.

Article 7

Les contentieux éventuels résultant du fonctionnement de l'organisme de coopération transfrontalière sont portés devant les juridictions compétentes en vertu du droit national ou en vertu d'un accord international.

Article 8

1. Chaque Partie contractante indique, au moment de la signature du présent Protocole ou du dépôt de son instrument de ratification, d'acceptation ou d'approbation, si elle applique les dispositions des articles 4 et 5 ou d'un seul de ces articles.

2. Cette déclaration pourra être modifiée à tout moment par la suite.

Article 9

Aucune réserve n'est admise aux dispositions du présent Protocole.

Article 10

1. Le présent Protocole est ouvert à la signature des Etats signataires de la Convention-cadre qui peuvent exprimer leur consentement à être liés par:

• a) signature sans réserve de ratification, d'acceptation ou d'approbation; ou

• b) signature, sous réserve de ratification, d'acceptation ou d'approbation, suivie de ratification, d'acceptation ou d'approbation.

2. Un Etat membre du Conseil de l'Europe ne peut signer le présent Protocole sans réserve de ratification, d'acceptation ou d'approbation, ou déposer un instrument de ratification, d'acceptation ou d'approbation, s'il n'a pas déjà déposé ou s'il ne dépose pas simultanément un instrument de ratification, d'acceptation ou d'approbation de la Convention-cadre.

3. Les instruments de ratification, d'acceptation ou d'approbation seront déposés près le Secrétaire Général du Conseil de l'Europe.

Article 11

1. Le présent Protocole entrera en vigueur trois mois après la date à laquelle quatre Etats membres du Conseil de l'Europe auront exprimé leur consentement à être liés par le Protocole, conformément aux dispositions de l'article 10.

2. Pour tout Etat membre qui exprimera ultérieurement son consentement à être lié par le Protocole, celui-ci entrera en vigueur trois mois après la date de la signature ou du dépôt de l'instrument de ratification, d'acceptation ou d'approbation.

Article 12

1. Après l'entrée en vigueur du présent Protocole, tout Etat qui a adhéré à la Convention-cadre pourra adhérer également au présent Protocole.

2. L'adhésion s'effectuera par le dépôt, près le Secrétaire Général du Conseil de l'Europe, d'un instrument d'adhésion qui prendra effet trois mois après la date de son dépôt.

Article 13

1. Toute Partie contractante peut, à tout moment, dénoncer le présent Protocole en adressant une notification au Secrétaire Général du Conseil de l'Europe.

2. La dénonciation prendra effet six mois après la date de réception de la notification par le Secrétaire Général.

Article 14

Le Secrétaire Général du Conseil de l'Europe notifiera aux Etats membres du Conseil de l'Europe et à tout Etat ayant adhéré au présent Protocole:

• a) toutes déclarations notifiées par une Partie contractante conformément à l'article 8;

• b) toute signature;

• c) le dépôt de tout instrument de ratification, d'acceptation, d'approbation ou d'adhésion;

• d) toute date d'entrée en vigueur du présent Protocole, conformément à ses articles 11 et 12;

• e) tout autre acte, notification ou communication ayant trait au présent Protocole.

EN FOI DE QUOI, les soussignés, dûment autorisés à cet effet, ont signé le présent Protocole.

FAIT à Strasbourg, le 9 novembre 1995, en français et en anglais, les deux textes faisant également foi, en un seul exemplaire qui sera déposé dans les archives du Conseil de l'Europe. Le Secrétaire Général du Conseil de l'Europe en communiquera copie certifiée conforme à chacun des Etats membres du Conseil de l'Europe et à tout Etat invité à adhérer au présent Protocole.

---

Het Protocol is ondertekend voor:

Duitsland[1][2]	9 november 1995
Frankrijk[1][3]	9 november 1995
Luxemburg[1]	9 november 1995
Zweden[1][4]	9 november 1995
het Koninkrijk der Nederlanden[5]	9 december 1996

C. VERTALING

Aanvullend Protocol bij de Europese Kaderovereenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten

De Lidstaten van de Raad van Europa die dit Aanvullend Protocol bij de Europese Kaderovereenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten (hierna te noemen „de Kaderovereenkomst") hebben ondertekend,

Het belang bevestigend van grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten in grensgebieden;

Vastbesloten verdergaande maatregelen te treffen om de samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten te waarborgen;

Geleid door de wens grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten in grensgebieden te vergemakkelijken en te ontwikkelen;

Zich bewust zijnde van de noodzaak de Kaderovereenkomst aan de huidige situatie in Europa aan te passen;

Overwegende dat het opportuun is de Kaderovereenkomst aan te vullen met het oog op intensivering van de grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten;

Gelet op het Europees Handvest inzake de lokale autonomie;

Indachtig de Verklaring inzake grensoverschrijdende samenwerking in Europa afgelegd door het Comité van Ministers ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Raad van Europa waarin, onder meer, werd gepleit voor voortdurende maatregelen om geleidelijk obstakels in welke vorm dan ook – bestuurlijke, juridische, politieke of psychologische – die de ontwikkeling van grensoverschrijdende projecten in de weg staan, te verwijderen,

Zijn de volgende aanvullende bepalingen overeengekomen:

Artikel 1

1. Elke Overeenkomstsluitende Partij erkent en eerbiedigt het recht van territoriale gemeenschappen of autoriteiten binnen haar rechtsmacht, waarnaar wordt verwezen in de artikelen 1 en 2 van de Kaderovereenkomst, om overeenkomsten tot grensoverschrijdende samenwerking te sluiten met territoriale gemeenschappen of autoriteiten van andere staten op vergelijkbare beleidsterreinen, overeenkomstig de in hun regelgeving neergelegde procedures, conform het nationale recht en voor zover deze overeenkomsten in overeenstemming zijn met de internationale verplichtingen van deze Partij.

2. Een overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking heeft alleen betrekking op de verantwoordelijkheden van de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die die overeenkomst hebben gesloten.

Artikel 2

Gezamenlijke beslissingen genomen ingevolge een overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking worden door de territoriale gemeenschappen of autoriteiten uitgevoerd binnen hun nationale rechtsstelsel, in overeenstemming met hun nationale recht. Aldus uitgevoerde beslissingen worden beschouwd als hebbende dezelfde rechtskracht en werking als maatregelen genomen door die gemeenschappen of autoriteiten krachtens hun nationale rechtsstelsel.

Artikel 3

Bij een door territoriale gemeenschappen of autoriteiten gesloten overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking kan een lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking in het leven worden geroepen, met of zonder rechtspersoonlijkheid. De overeenkomst vermeldt of het lichaam, gezien de hieraan overgedragen verantwoordelijkheden en de bepalingen van het nationale recht, moet worden beschouwd als een publiekrechtelijk of privaatrechtelijk lichaam binnen de nationale rechtsstelsels waartoe de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die de overeenkomst sluiten, behoren.

Artikel 4

1. Indien het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking rechtspersoonlijkheid bezit, wordt deze rechtspersoonlijkheid beheerst door het recht van de Overeenkomstsluitende Partij waarbinnen de zetel is gevestigd. De rechtspersoonlijkheid van het lichaam wordt erkend door de andere Overeenkomstsluitende Partijen waarvan de territoriale gemeenschappen of autoriteiten partij zijn bij de overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking, in overeenstemming met hun eigen nationale recht.

2. Het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking voert de door de territoriale gemeenschappen of autoriteiten overgedragen bevoegdheden uit in overeenstemming met zijn doelstellingen en op de wijze bepaald in het nationale recht waaronder het valt. Dientengevolge:

• a. wordt het optreden van het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking beheerst door de instellingsregeling van dit lichaam en door het recht van de staat waarin de zetel is gevestigd;

• b. is het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking evenwel niet bevoegd algemeen verbindende voorschriften vast te stellen of maatregelen te nemen die de rechten en vrijheden van individuele burgers aantasten;

• c. wordt het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking gefinancierd uit de begrotingen van de territoriale gemeenschappen of autoriteiten. Het lichaam is niet bevoegd heffingen van fiscale aard op te leggen. Het lichaam mag, in voorkomend geval, inkomsten ontvangen voor door dit lichaam aan territoriale gemeenschappen of autoriteiten, aan gebruikers of aan derden verleende diensten;

• d. dient het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking over een geschatte jaarbegroting te beschikken en dient het een jaarrekening op te stellen, die moet worden goedgekeurd door accountants die onafhankelijk zijn van de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die partij zijn bij de overeenkomst.

Artikel 5

1. De Overeenkomstsluitende Partijen kunnen, indien hun nationale recht dit toestaat, beslissen dat het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking een publiekrechtelijk lichaam is en dat, binnen het rechtsstelsel van elke Overeenkomstsluitende Partij, door het lichaam genomen maatregelen dezelfde rechtskracht en werking hebben als waren deze maatregelen genomen door de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die de overeenkomst hebben gesloten.

2. In de overeenkomst kan evenwel worden bepaald dat de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die de overeenkomst hebben gesloten, deze maatregelen moeten uitvoeren, in het bijzonder wanneer door deze maatregelen de rechten, vrijheden en belangen van individuele burgers worden aangetast. Voorts kan elke Overeenkomstsluitende Partij bepalen dat algemene verantwoordelijkheden niet kunnen worden overgedragen aan het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking en dat dit lichaam niet bevoegd is algemeen verbindende voorschriften vast te stellen.

Artikel 6

1. Maatregelen genomen door territoriale gemeenschappen of autoriteiten ingevolge een overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking zijn onderworpen aan hetzelfde toezicht als voorgeschreven door het recht van elke Overeenkomstsluitende Partij met betrekking tot maatregelen genomen door de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die de overeenkomst sluiten.

2. Maatregelen genomen door een lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking dat is opgericht ingevolge een overeenkomst, zijn onderworpen aan het toezicht zoals voorzien in het recht van de staat waarin de zetel van het lichaam is gevestigd, waarbij bovendien rekening wordt gehouden met de belangen van de territoriale gemeenschappen of autoriteiten van andere staten. Het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking dient te voldoen aan verzoeken om informatie gedaan door de autoriteiten van de staten waartoe de territoriale gemeenschappen of autoriteiten behoren. De toezichthoudende autoriteiten van de Overeenkomstsluitende Partijen zoeken naar middelen voor een passende coördinatie en informatie.

3. Maatregelen genomen door een lichaam zoals bedoeld in artikel 5, eerste lid, zijn onderworpen aan hetzelfde toezicht als voorgeschreven door het recht van elke Overeenkomstsluitende Partij met betrekking tot maatregelen genomen door de territoriale gemeenschappen of autoriteiten die de overeenkomst sluiten.

Artikel 7

Alle geschillen die uit de activiteiten van het lichaam voor grensoverschrijdende samenwerking voortvloeien, worden voorgelegd aan de krachtens het nationale recht of krachtens een verdrag bevoegde rechter.

Artikel 8

1. Elke Overeenkomstsluitende Partij verklaart, bij ondertekening van dit Protocol, of bij nederlegging van de akte van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring, of zij de bepalingen van zowel artikel 4 als artikel 5 zal toepassen ofwel slechts een van deze artikelen.

2. Deze verklaring kan vervolgens te allen tijde worden gewijzigd.

Artikel 9

Ten aanzien van de bepalingen van dit Protocol kunnen geen voorbehouden worden gemaakt.

Artikel 10

1. Dit Protocol staat open voor ondertekening voor de staten die de Kaderovereenkomst hebben ondertekend; zij kunnen aangeven of zij ermee instemmen gebonden te worden door middel van:

• a. ondertekening zonder voorbehoud van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring; of

• b. ondertekening onder voorbehoud van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring, gevolgd door bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring.

2. Een Lidstaat van de Raad van Europa kan dit Protocol niet ondertekenen zonder voorbehoud van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring, of een akte van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring nederleggen, indien deze Staat niet reeds een akte van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring van de Kaderovereenkomst heeft nedergelegd of deze gelijktijdig nederlegt.

3. De akte van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring wordt nedergelegd bij de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa.

Artikel 11

1. Dit Protocol treedt in werking drie maanden na de datum waarop vier Lidstaten van de Raad van Europa hun instemming door het Protocol te worden gebonden tot uitdrukking hebben gebracht, overeenkomstig het bepaalde in artikel 10.

2. Voor iedere Lidstaat die nadien zijn instemming door dit Protocol te worden gebonden tot uitdrukking brengt, treedt het in werking drie maanden na de datum van ondertekening of nederlegging van de akte van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring.

Artikel 12

1. Na de inwerkingtreding van dit Protocol kan iedere Staat die is toegetreden tot de Kaderovereenkomst tevens toetreden tot het Protocol.

2. Toetreding geschiedt door middel van nederlegging van een akte van toetreding bij de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa en wordt drie maanden na de datum van nederlegging daarvan van kracht.

Artikel 13

1. Iedere Overeenkomstsluitende Partij kan dit Protocol te allen tijde opzeggen door middel van een kennisgeving gericht aan de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa.

2. De opzegging wordt van kracht zes maanden na de datum van ontvangst van de kennisgeving door de Secretaris-Generaal.

Artikel 14

De Secretaris-Generaal van de Raad van Europa geeft de Lidstaten van de Raad van Europa en iedere Staat die tot dit Protocol is toegetreden, kennis van:

• a. iedere verklaring door de Overeenkomstsluitende Partijen ingediend ingevolge artikel 8;

• b. iedere ondertekening;

• c. de nederlegging van iedere akte van bekrachtiging, aanvaarding, goedkeuring of toetreding;

• d. iedere datum van inwerkingtreding van dit Protocol ingevolge de artikelen 11 en 12;

• e. iedere andere maatregel, kennisgeving of mededeling die op dit Protocol betrekking heeft.

TEN BLIJKE WAARVAN de ondergetekenden, hiertoe naar behoren gemachtigd, dit Protocol hebben ondertekend.

GEDAAN te Straatsburg, de negende november 1995, in de Engelse en Franse taal, zijnde beide teksten gelijkelijk authentiek, in een enkel exemplaar dat zal worden nedergelegd in het archief van de Raad van Europa. De Secretaris-Generaal van de Raad van Europa doet een gewaarmerkt afschrift toekomen aan iedere Lidstaat van de Raad van Europa en aan iedere staat die is uitgenodigd tot dit Protocol toe te treden.

(Voor de ondertekening zie blz. 10 en 11 van dit Tractatenblad)

---

D. PARLEMENT

Het Protocol behoeft ingevolge artikel 91 van de Grondwet de goedkeuring der Staten-Generaal, alvorens het Koninkrijk aan het Protocol kan worden gebonden.

E. BEKRACHTIGING

De volgende Staat heeft in overeenstemming met artikel 10, derde lid, van het Protocol een akte van bekrachtiging bij de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa nedergelegd:

Zweden

9 november 1995

G. INWERKINGTREDING

De bepalingen van het Protocol zullen ingevolge artikel 11, eerste lid, in werking treden drie maanden na de datum waarop vier Lidstaten van de Raad van Europa hun instemming door het Protocol te worden gebonden overeenkomstig artikel 10, tot uitdrukking hebben gebracht.

J. GEGEVENS

De tekst van het op 5 mei 1949 te Londen tot stand gekomen Statuut van de Raad van Europa tot en met de tiende wijziging, alsmede de vertaling van het Statuut tot en met die wijziging, zijn geplaatst in Trb. 1975, 70; zie ook, laatstelijk, Trb. 1996, 355.

De Engelse en de Franse tekst van de op 21 mei 1980 te Madrid tot stand gekomen Europese Kaderovereenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale gemeenschappen of autoriteiten zijn geplaatst in Trb. 1980, 129 en de vertaling is geplaatst in Trb. 1981, 74; zie ook, laatstelijk, Trb. 1995, 173.

De tekst en vertaling van het op 15 oktober 1985 te Straatsburg tot stand gekomen Handvest inzake lokale autonomie, naar welk Handvest in de preambule tot het onderhavige Protocol wordt verwezen, zijn geplaatst in Trb. 1987, 63; zie ook, laatstelijk, Trb. 1996, 70.

Uitgegeven de twintigste december 1996

De Minister van Buitenlandse Zaken,

H. A. F. M. O. VAN MIERLO

---

1 Onder voorbehoud van bekrachtiging of aanvaarding.

2 Onder de volgende verklaring:

«Conformément à l'article 8, alinéa 1 du Protocole additionnel, la République fédérale d'Allemagne déclare que les dispositions de l'article 4 dudit protocole seront appliquées en République fédérale d'Allemagne.».

3 Onder de volgende verklaring:

«Se référant au paragraphe 1 de l'article 8 dudit Protocole, le Gouvernement de la République française déclare qu'il applique les seules dispositions de l'article 4.».

4 Onder de volgende verklaring:

“In accordance with Article 8 of the Additional Protocol, Sweden will apply the provisions of Article 4 only.".

5 Onder voorbehoud van aanvaarding.