Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 9 oktober 2025 Kenmerk 4219589-1087810-DMO houdende wijziging van de Regeling specifieke uitkering IZA-doelen 2023–2026 in verband met een bezuiniging en extra middelen vanuit het AZWA en het HLO [KetenID WGK028232]

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Gelet op artikel 3 van de Kaderwet VWS-subsidies;

Besluit:

ARTIKEL I

De Regeling specifieke uitkering IZA-doelen 2023–2026 wordt als volgt gewijzigd:

A

Bijlage 1 wordt als volgt gewijzigd:

1. De tekst ‘Maximumbedrag per jaar 2023–2026’ in de laatste kolom, bovenste rij, wordt vervangen door ‘Maximumbedrag per jaar 2023–2025’.

2. Aan de bijlage wordt na de laatste kolom een kolom toegevoegd, luidende:

Maximumbedrag per jaar 2026

€ 2.785.666

€ 1.237.905

€ 7.675.644

€ 2.913.334

€ 3.851.909

€ 4.514.327

€ 2.703.132

€ 3.390.262

€ 6.134.496

€ 2.586.776

€ 1.878.187

€ 5.348.797

€ 7.210.469

€ 1.200.899

€ 4.225.027

€ 2.104.169

€ 4.518.166

€ 3.066.615

€ 1.813.808

€ 2.032.682

€ 1.542.862

€ 1.935.786

€ 5.090.666

€ 5.797.863

€ 5.906.546

€ 1.750.085

€ 2.737.310

€ 1.791.844

€ 7.466.844

€ 5.711.031

€ 2.571.778

€ 2.457.241

€ 1.428.726

€ 1.363.262

€ 3.441.903

€ 6.475.723

€ 3.242.094

€ 3.057.304

€ 3.577.848

€ 3.674.551

€ 6.244.233

€ 4.755.829

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, J.A. Bruijn

TOELICHTING

1. Algemeen

De Regeling specifieke uitkering IZA-doelen 2023–2026 (hierna: de Regeling) is bedoeld om gemeenten te helpen bij het realiseren van de ambities uit het Integraal Zorgakkoord (IZA). De inhoudelijke voorwaarden zijn verder uitgewerkt in een werkagenda welke is opgenomen in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Het overkoepelende doel van de middelen is dat gemeenten de beweging van zorg naar welzijn en gezondheid kunnen financieren. Concreet betekent dit extra investeren in preventie, gezondheid, sociaal domein en collectieve voorzieningen/sociale basis.

De Regeling heeft om die reden raakvlakken met de Regeling specifieke uitkering sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis 2023–2026 (ook wel aangeduid als de ‘Brede SPUK’) die bedoeld is om de afspraken die zijn vastgelegd in het Hoofdlijnen Sportakkoord II en het GALA uit te kunnen voeren. Doelstellingen uit het GALA richten zich op het bevorderen van een gezonde leefstijl en leefomgeving, waar doelstellingen van het IZA gericht zijn op de zorg kwalitatief, betaalbaar en toegankelijk houden.

Tot de activiteiten die voor een uitkering in aanmerking komen behoren het opstellen van een regiobeeld, het opstellen van een regioplan en het opstellen van een mandaatstructuur.

Met deze wijzigingsregeling is de Regeling op de volgende punten gewijzigd:

  • 1. Budgetkorting van 10% over het uitkeringsbudget voor het jaar 2026, zoals opgenomen in de budgettaire bijlage bij het Hoofdlijnenakkoord;

  • 2. In 2026 wordt € 25 miljoen toegevoegd als overgangsbudget vanuit het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA).

Hieronder worden deze punten nog verder toegelicht.

Ad 1. Budgetkorting van 10% over het jaar 2026

In de budgettaire bijlage bij het Regeerprogramma1 is de maatregel opgenomen specifieke uitkeringen vanaf 2026 om te zetten in fondsuitkeringen, mede om administratieve- en controlelasten van gemeenten en provincies verminderen.

Daarbij is besloten de overheveling van de specifieke uitkeringen gepaard te laten gaan met een budgetkorting van 10% per 2026. Deze korting is verwerkt in de toegevoegde kolom in de tabel in bijlage 1.

Ten aanzien van de Regeling, die afloopt op 31 december 2026, is besloten de specifieke uitkeringen niet per 2026 om te zetten, maar de looptijd van de Regeling te respecteren. Bestuurlijk is afgesproken dat in 2026 een besluit wordt genomen over de financieringsvorm vanaf 2027.

Ad 2. € 25 miljoen toegevoegd in 2026 als overgangsmiddelen vanuit AZWA

Zorg- en welzijnspartijen (waaronder gemeenten) en VWS hebben op 2 juli 2025 aanvullende afspraken gemaakt op het GALA en het IZA in het AZWA. Deze afspraken en de daaraan gekoppelde financiële middelen voor gemeenten gelden vanaf 2027. Hierin is opgenomen dat ter overbrugging naar 2027 in het jaar 2026 € 50 miljoen beschikbaar wordt gesteld aan gemeenten, zodat lopende programma’s tussentijds niet afgebroken worden door gebrek aan financiële middelen in 2026. De extra middelen die beschikbaar komen worden verstrekt via de bestaande regelingen (de Brede SPUK GALA/Sportakkoord II voor lokale maatregelen en de Regeling specifieke uitkering SPUK IZA-doelen 2023–2026 voor regionale maatregelen).

Aan de Regeling wordt zodoende in 2026 25 miljoen toegevoegd. Hiertoe behoort in elk geval ook de financiering van activiteiten voor de coördinatie van gemeenten. De aanvullende middelen zijn bedoeld om continuïteit te waarborgen van de investeringen die gemeenten hebben gedaan om bij te dragen aan de doelstellingen van het IZA.

Regeldruk

Het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) heeft het dossier niet geselecteerd voor een formeel advies, omdat het geen gevolgen voor de regeldruk heeft.

Staatssteun

De gemeenten krijgen de middelen voor de uitvoering van een aan hen opgedragen publieke taak. Zij zijn in dit geval niet aan te merken als ondernemingen in de zin van de staatssteunregels. De gemeenten zijn bij het besteden van de middelen gebonden aan wet- en regelgeving, waaronder de Europese aanbestedings- en staatssteunregels.

Financiële gevolgen

De uitkeringsbudgetten voor het jaar 2026 zijn aangepast, vanwege het toepassen van de 10% korting zoals opgenomen in de budgettaire bijlage bij het Hoofdlijnenakkoord en vanwege het toevoegen van middelen uit het AZWA. De verleende specifieke uitkeringen worden met een nieuwe beschikking ambtshalve herzien. Bij de bepaling van de beschikbare middelen is ook rekening gehouden met de uitvoeringskosten van de Regeling door het ministerie. Tevens is met het ophogen van de SPUK IZA 2026 een afdracht aan het BTW-compensatiefonds ingehouden van 1,6% over het saldo, ook voor de Brede SPUK.

2. Artikelsgewijs

Artikel I

Als gevolg van de budgetkorting van 10% en het toevoegen van extra middelen vanuit het AZWA ten bedrage van € 25 miljoen zijn de bedragen voor het jaar 2026 gewijzigd en in bijlage 1 in een aparte kolom opgenomen.

Artikel II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. Met deze datum van inwerkingtreding wordt afgeweken van de systematiek van de vaste verandermomenten, inhoudende dat ministeriële regelingen met ingang van de eerste dag van elk kwartaal in werking treden en minimaal twee maanden voordien worden bekendgemaakt. Dat kan in dit geval worden gerechtvaardigd doordat de doelgroep gebaat is bij spoedige inwerkingtreding.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, J.A. Bruijn


X Noot
1

Kamerbrief van 16 mei 2024, Kamerstukken II 2023/24, 36 471, nr. 37, bijlage, p. 8.

Naar boven