Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 22 september 2025 nr. EENK/54356729 houdende wijziging van de Regeling beheer rijkscollectie en subsidiëring museale instellingen in verband met de toevoeging van de Stichting Panorama Mesdag als instelling met een wettelijke taak

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

Gelet op de artikelen 2.10 en 7.7 van de Erfgoedwet;

Besluit:

ARTIKEL I. WIJZIGING REGELING BEHEER RIJKSCOLLECTIE EN SUBSIDIËRING MUSEALE INSTELLINGEN

De Regeling beheer rijkscollectie en subsidiëring museale instellingen wordt als volgt gewijzigd:

A

In artikel 3.2, eerste lid, wordt in de tabel in de alfabetische volgorde een rij ingevoegd, die luidt:

Stichting Panorama Mesdag

€ 913.279

B

Artikel 4.1 komt te luiden:

Artikel 4.1 Overgangsbepaling Stichting Panorama Mesdag

• 1. De Minister verstrekt de subsidie, bedoeld in artikel 3.2, eerste lid, voor het eerst voor het kalenderjaar 2026 aan de Stichting Panorama Mesdag.

• 2. In afwijking van artikel 3.2, eerste lid, verstrekt de Minister de subsidie aan de Stichting Panorama Mesdag ten behoeve van het kalenderjaar 2026 vóór 1 november 2025.

• 3. In afwijking van artikel 3.5, eerste lid, dient Stichting Panorama Mesdag voor het kalenderjaar 2026 uiterlijk op 1 december 2025 de volgende documenten in bij de Minister:

  • a. een begroting; en

  • b. een onderhouds- en investeringsplan als bedoeld in artikel 3.7.

ARTIKEL II. INWERKINGTREDING

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, G. Moes

TOELICHTING

Algemeen

Achtergrond

Op grond van artikel 2.6, vijfde lid, van de Erfgoedwet is de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (hierna: de Minister) verplicht om cultuurgoederen te aanvaarden voor de Rijkscollectie, indien deze cultuurgoederen voldoen aan de criteria, bedoeld in artikel 3.7 Erfgoedwet (die kortgezegd onvervangbaar of onmisbaar zijn), en voor zover zij onbezwaard, om niet en zonder belastende voorwaarden worden overgedragen. Bovendien moet de Minister daar redelijkerwijs de middelen voor beschikbaar hebben. ¹

De collectie van Museum Panorama Mesdag is onbezwaard, om niet en zonder belastende voorwaarden aan de Staat aangeboden. De Commissie Beschermde Cultuurgoederen heeft deze collectie als onmisbaar en onvervangbaar beoordeeld. De Minister heeft voorts middelen kunnen reserveren op de post ‘museale bekostiging’ om de zorg voor deze collectie te financieren. De Minister heeft deze schenking daarom conform de aanvaardingsplicht aanvaard.

Op grond van artikel 2.8, eerste lid, van de Erfgoedwet kan de Minister besluiten om instellingen te belasten met de zorg voor het beheer van museale cultuurgoederen van de Staat of andere cultuurgoederen. Ter beheer van deze nieuwe collectie in de Rijkscollectie wordt de Stichting Panorama Mesdag met ingang van 1 januari 2026 aangewezen als instelling met wettelijke beheertaak, met inachtneming van artikel 2.8, derde lid, van de Erfgoedwet.

Wijziging Regeling beheer rijkscollectie en subsidiëring museale instellingen

Deze wijzigingsregeling voegt de Stichting Panorama Mesdag toe aan de Regeling beheer rijkscollectie en subsidiëring museale instellingen (hierna: Rbr). Als gezegd wordt de Stichting Panorama Mesdag met ingang van 1 januari 2026 belast met de zorg voor het beheer van museale cultuurgoederen van de Staat en andere cultuurgoederen. De consequentie hiervan is dat de Stichting Panorama Mesdag met ingang van 1 januari 2026 op grond van artikel 7.2 van de Erfgoedwet structurele subsidie ten behoeve van deze wettelijke zorgtaak krijgt.

Naast de beheersubsidie ontvangen de instellingen die op grond van artikel 2.8 van de Erfgoedwet zijn belast met een beheertaak normaliter ook een vierjaarlijkse subsidie voor publieksactiviteiten, die verleend wordt op grond van artikel 4a van de Wet op het specifiek cultuurbeleid. De huidige subsidieperiode voor deze subsidie voor publieksactiviteiten loopt van 2025 tot en met 2028. Omdat de Stichting Panorama Mesdag per 1 januari 2026 tot de Erfgoedwet toetreedt, kan zij niet meelopen in de huidige subsidiecyclus. De Stichting Panorama Mesdag kan wel in aanmerking komen voor de volgende subsidieronde die in 2029 start. Om de periode tot 2029 te overbruggen, zal de Stichting Panorama Mesdag bij wijze van uitzondering in de gelegenheid worden gesteld om voor de periode van 2026 tot en met 2028 een aanvraag voor een projectsubsidie te dienen.

Artikelsgewijs

Artikel I, onderdeel A

Op grond van artikel 7.2 van de Erfgoedwet verstrekt de Minister ten behoeve van het uitvoeren van de voornoemde wettelijke beheertaak jaarlijks subsidie aan de betreffende instellingen. Deze subsidies worden verstrekt op basis van de Rbr. Met deze wijziging wordt artikel 3.2, eerste lid, van de Rbr gewijzigd en wordt de Stichting Panorama Mesdag aan de lijst van de te subsidiëren instellingen toegevoegd, met een jaarlijks subsidiebedrag van € 913.279. De subsidie bestaat uit twee componenten: een component voor het beheer van de collecties en een component voor het het beheer en onderhoud van het museumpand. Stichting Panorama Mesdag huurt het museumpand van de Staat en zal derhalve een subsidie ontvangen die beide componenten dekt.

Artikel I, onderdeel B

Artikel I, onderdeel B voegt een nieuw artikel 4.1 aan de Rbr toe. Dit artikel bevat een aantal overgangsbepalingen voor de subsidiëring van de Stichting Panorama Mesdag. Het eerste lid maakt duidelijk dat aan de stichting voor het eerst voor het kalenderjaar 2026 subsidie voor de wettelijke beheertaak zal worden verstrekt. Dit is in lijn met de wettelijke beheertaak waarmee de stichting met ingang van 1 januari 2026 wordt belast.

Het tweede lid regelt dat de subsidie aan de Stichting Panorama Mesdag voor het kalenderjaar 2026 – in afwijking van artikel 3.2, eerste lid, van de Rbr – wordt verstrekt vóór 1 november 2025. Op grond van artikel 3.2, eerste lid, van de Rbr, worden de subsidies voor de wettelijke beheertaak jaarlijks voor 1 oktober ambtshalve verstrekt. Om voldoende ruimte te bieden voor de eerste subsidieverstrekking aan de Stichting Panorama Mesdag, geldt bij wijze van uitzondering dat de subsidie aan de Stichting Panorama Mesdag voor 1 november 2025 wordt verstrekt (in plaats van 1 oktober 2025).

Het derde lid regelt ten slotte een afwijkende datum voor de indiening van de begroting en het onderhouds- en investeringsplan, bedoeld in artikel 3.7 van de Rbr. Normaliter worden de documenten jaarlijks uiterlijk op 1 november ingediend. Om de Stichting Panorama Mesdag voldoende tijd te geven om deze stukken voor de eerste keer op te stellen en in te dienen, geldt dat de Stichting Panorama Mesdag de documenten voor het kalenderjaar 2026 uiterlijk op 1 december 2025 indient.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, G. Moes

---

1 Zie over deze aanvaardingsplicht ook p. 42 van de memorie van toelichting bij de Erfgoedwet.