Besluit van de Minister van Economische Zaken van 25 juni 2025 nr. DGED-DE/98211554, tot wijziging van het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten in verband met de bestemmingen van de nummers 0800-0113 en 113 en medianummers

De Minister van Economische Zaken,

Gelet op artikel 4.1 van de Telecommunicatiewet;

Besluit:

ARTIKEL I

Het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten wordt als volgt gewijzigd:

A

Aan artikel 3 wordt, onder vervanging van de punt door een puntkomma aan het slot van onderdeel e, een onderdeel toegevoegd, luidende:

  • f. bijlage 6 worden in afwijking van bijlage 1, nummerreeksen bestemd voor diensten waarbij het aannemelijk is dat het gezamenlijk aantal oproepen en oproeppogingen op piekmomenten hoger zal zijn dan 11 per seconde vastgesteld.

B

Bijlage 1 wordt als volgt gewijzigd:

1. De regel:

         

0800-0...

0800-1...

0800-2...

0800-3...

0800-400... t/m 0800-405...

 

Gratis informatiediensten, zonder verkeerstarief als bedoeld in artikel 1, onderdeel k, van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen, met uitsluiting van:

– diensten van erotische, seksuele of pornografische aard of die daar (in)direct naar verwijzen;

– diensten waarvan het hoofddoel is om de duur van het gesprek te verlengen

8, 11

zie bijlage 3, tabel 0800

Nee

wordt vervangen door de volgende drie regels:

         

0800-0000 t/m

0800-0112

 

Gratis informatiediensten, zonder verkeerstarief als bedoeld in artikel 1, onderdeel k, van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen, met uitsluiting van:

– diensten van erotische, seksuele of pornografische aard of die daar (in)direct naar verwijzen;

– diensten waarvan het hoofddoel is om de duur van het gesprek te verlengen

8, 11

zie bijlage 3, tabel 0800

Nee

0800-0113

 

Nummer, dat samen met het nummer 113 wordt toegekend om toegang te bieden tot de dienst, bedoeld in de bestemming van het nummer 113.

8, 11

zie bijlage 3, tabel 0800

Nee

         

0800-0114

t/m 0800-0999

0800-1...

0800-2...

0800-3...

0800-400... t/m 0800-405...

 

Gratis informatiediensten, zonder verkeerstarief als bedoeld in artikel 1, onderdeel k, van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen, met uitsluiting van:

– diensten van erotische, seksuele of pornografische aard of die daar (in)direct naar verwijzen;

– diensten waarvan het hoofddoel is om de duur van het gesprek te verlengen

8, 11

zie bijlage 3, tabel 0800

Nee

2. De regel:

         

113

 

Geharmoniseerde Europese korte nummers.

Hulplijn in het kader van suïcidepreventie, die voldoet aan de voorwaarden van bijlage 5, zo lang geen Europese harmonisatie heeft plaatsgevonden.

Het nummer kan aan meerdere aanvragers worden toegekend.

3

Nee

wordt vervangen door:

113

 

Geharmoniseerde Europese korte nummers.

Hulplijn in het kader van suïcidepreventie, die voldoet aan de voorwaarden van bijlage 5, zo lang geen Europese harmonisatie heeft plaatsgevonden.

Nummer, zonder verkeerstarief als bedoeld in artikel 1, onderdeel k, van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen.

Nummer, dat samen met het nummer 0800-0113 wordt toegekend.

3

Nee

C

Er wordt een bijlage toegevoegd, luidende:

Bijlage 6. als bedoeld in artikel 3, onderdeel f, van het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten (medianummers)

0800...

090x

Lengte

0800-11...

0800-13...

0900-00...

0906-00...

0909-00...

0909-03...

0900-13...

0906-13...

0909-13...

0909-88...

8

0800-30...

0900-30...

0906-30...

0909-30...

11

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag gelegen drie maanden na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Economische Zaken, V.P.G. Karremans

Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van dagtekening van deze Staatscourant een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de Rechtbank Rotterdam, Sector Bestuursrecht; Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam.

TOELICHTING

1. Aanleiding en doel

Dit wijzigingsbesluit strekt tot wijziging van het Nummerplan telefoon- en ISDN-diensten (hierna: nummerplan) met als doeleinden: (i) het gratis maken van het nummer 113 voor degenen die naar dit nummer bellen, en (ii) het bestemmen van specifieke reeksen nummers bedoeld voor het verwerken van hoge aantallen oproepen in korte tijd (medianummers).

Het nummer 113 is in 2020, onder voorwaarden, beschikbaar gesteld voor hulpverlening in het kader van suïcidepreventie door hiertoe de bestemming van het nummer 113 te wijzigen. Met dit wijzigingsbesluit wordt gevolg gegeven aan kabinetsbeleid door het verkeerstarief voor oproepen naar het nummer 113 op nul eurocent te stellen.1 Tevens wordt, mede in verband met een mogelijkheid van toekomstige uitfasering van deze bestemming in het kader van toekomstige Europese harmonisatie van de reeks 11X, bestendigd dat ook het reeds gratis nummer 0800-0113 in gebruik blijft voor deze dienstverlening. In samenhang daarmee wordt de meervoudige toekenbaarheid van het nummer 113 in lijn met het nummer 0800-0113 vervangen door enkelvoudige toekenbaarheid.

Medianummers zijn als zodanig aangewezen in beleidsregels die de Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) heeft opgesteld in 2003. In het kader van de voorgenomen intrekking van deze beleidsregels worden, gegeven een nog bestaande marktbehoefte aan de herkenbaarheid van deze nummers, de in deze beleidsregels aangewezen nummerreeksen als zodanig bestemd in het nummerplan.

2. Wijziging van de bestemming 113: verkeerstarief

Een non-profitorganisatie (momenteel de Stichting 113 Zelfmoordpreventie) biedt reeds geruime tijd hulpverlening in het kader van suïcidepreventie aan. Mede door het gebruik van het nummer 113 in de naam van deze organisatie, wordt het nummer in de praktijk algemeen geassocieerd met telefonische hulpverlening bij suïcidepreventie, terwijl dit nummer hiervoor voorafgaand aan 20202 niet was bestemd of toegekend. In hoofdzaak om verdere onduidelijkheid te voorkomen, heeft het kabinet besloten het nummer 113, onder bepaalde voorwaarden, beschikbaar te stellen voor hulpverlening in het kader van suïcidepreventie.

Het belang dat maatschappelijk wordt gehecht aan hulp die specifiek is gericht op personen die suïcide overwegen is in de afgelopen jaren toegenomen. Een indicatie hiervoor is de groei van het aantal gevallen waarin telefonische hulp wordt verstrekt: in 2023 ging het om ongeveer 185.000 hulpvragen.

Hoewel volgens de huidige bestemming geen vergoeding mag worden verlangd voor de inhoudelijke dienstverlening geldt dit niet voor het verkeerstarief, het tarief dat de telecomaanbieder voor een oproep naar 113 aan de beller in rekening brengt. Een aantal telecomaanbieders rekenen op vrijwillige basis geen verkeerstarief, maar dit geldt niet voor alle aanbieders. Mede hierom is door de Tweede Kamer de motie Den Haan3 unaniem aangenomen waarin het kabinet is verzocht zich in te spannen om het telefoonnummer 113 gratis te maken voor de beller. Deze motie benoemt dat mensen met schulden, jongeren en andere mensen in een afhankelijkheidsrelatie vaak geen telefoonabonnement hebben maar bellen met prepaid beltegoed. Hierdoor kan de situatie ontstaan dat iemand met te weinig of geen beltegoed het nummer 113 niet kan bereiken en ook niet kan worden doorverwezen naar het gratis nummer 0800-0113. Voorkomen moet worden dat iemand met een hulpvraag maar zonder beltegoed het nummer 113 niet kan bereiken.

Bij brief van 4 april 2024 heeft het kabinet aangekondigd de motie te gaan uitvoeren waardoor het nummer 113 gratis zal worden voor de beller. Bij brief van 12 september 2024 heeft het kabinet toelichting gegeven over de wijze waarop dit zou gebeuren, inclusief de vervolgstappen en het bijbehorende tijdspad.4 Met dit wijzigingsbesluit wordt hier invulling aan gegeven, door in bijlage 1 van het nummerplan de bestemming van het nummer 113 aan te vullen met de bepaling dat de hulplijn voor suïcidepreventie geen verkeerstarief als bedoeld in artikel 1, onderdeel k, van de Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen zal kennen. Een telecomaanbieder zal derhalve voor een oproep naar 113 geen tarief bij de beller in rekening mogen brengen. Dit betekent onder meer dat ook een beller zonder enig beltegoed het telefoonnummer 113 moet kunnen bellen.

In het algemeen vinden bij een telefoongesprek twee vormen van kostenverrekening plaats, te weten tussen de beller en zijn eigen telecomaanbieder, en tussen deze aanbieder en de aanbieder die de oproep termineert (de telecomaanbieder bij wie de gebelde nummergebruiker is aangesloten). Met dit wijzigingsbesluit komt de eerste vorm van verrekening te vervallen. Immers, er kan geen verkeerstarief meer in rekening worden gebracht bij de beller. In de Kamerbrief van 12 september 2024 heeft het kabinet aangegeven geen juridisch kader voor financiële verrekening tussen telecomaanbieders in te richten.5 Het wijzigingsbesluit laat open of, en zo ja, op welke wijze een eventuele kostenverrekening tussen telecomaanbieders plaatsvindt, en laat dit aan de sector.

3. Wijziging van de bestemming 0800-0113 in samenhang met de bestemming van 113

Het nummer 113 maakt onderdeel uit van de 11X-reeks in het nummerplan. De reeks 11X is bestemd voor (toekomstige) Europese harmonisatie van korte nummers voor informatie- en hulpdiensten. De harmonisatie heeft betekenis in een breed Europees verband. Tot dusverre is in dit kader op basis van de regelgeving van de EU en (aanvullend) beleid van de Conférence Européenne des administrations des Postes et Télécommunications (CEPT), het alarmnummer 112 in gebruik genomen en is de zescijferige reeks 116XYZ bestemd als nummer voor Europees geharmoniseerde diensten met een maatschappelijk belang. In de 116-reeks zijn inmiddels een aantal diensten gehuisvest. Een verdere geharmoniseerde invulling van de 11X-reeks is tot dusverre uitgebleven. Sommige Europese landen hebben enkele nummers uit deze reeks op nationaal niveau bestemd voor (nood)hulpdiensten zoals politie of brandweer. Op grond van deze ontwikkeling wordt niet verwacht dat op korte termijn verdere harmonisatie van nummers in de 11X-reeks zal plaatsvinden. Desalniettemin kan Europese harmonisatie wel een reden zijn om het nummer 113 in de toekomst niet meer op nationaal niveau voor suïcidepreventie te (kunnen) bestemmen.

Vanwege deze situatie is het van belang dat naast het nummer 113 ook een ander, gratis en bij het publiek bekend nummer door de dienstverlener wordt gebruikt voor toegang tot deze dienst. Dit is thans het geval met het nummer 0800-0113. Dit nummer moet daarom beschikbaar blijven voor deze dienst; dit wijzigingsbesluit wordt aangegrepen om dit te bestendigen.

In verband met het bovenstaande wordt ook het nummer 0800-0113 herbestemd, waarbij de toekenning van dit nummer wordt gekoppeld aan de toekenning van het nummer 113. Omgekeerd wordt in de bestemming van het nummer 113 opgenomen dat dit nummer wordt toegekend samen met het nummer 0800-0113. Een aanvraag van het nummer 113 moet dus samengaan met een aanvraag van het nummer 0800-0113 door dezelfde aanvrager en daarom kunnen uitsluitend beide nummers worden toegekend aan dezelfde aanvrager die nummerhouder wordt van beide nummers. Dit heeft geen directe gevolgen voor de wijze waarop beide nummers in de huidige situatie worden gebruikt voor de onderhavige dienstverlening, maar wel het gevolg dat het niet mogelijk is slechts één van deze nummers uit gebruik te nemen.

Voorts wordt in samenhang met de bovengenoemde koppeling tussen de toekenning van de nummers 113 en 0800-0113 de mogelijkheid geschrapt om het nummer 113 aan meerdere aanvragers toe te kennen. Hierbij is meegewogen dat uit een recent onderzoek in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is gebleken dat er op dit moment geen markt bestaat voor het aanbieden van deze dienstverlening.6 Toekomstige veranderende marktomstandigheden kunnen reden zijn om de meervoudige toekenbaarheid van beide nummers opnieuw te herzien.

4. Bestemming van medianummers

Medianummers zijn nummers die worden gebruikt voor hoge aantallen oproepen in korte tijd. Deze nummers worden gebruikt bij grote media-evenementen; bijvoorbeeld het stemmen bij spelprogramma’s op televisie. Meer specifiek gaat het om nummers die gebruikt worden voor diensten waar naar verwachting het totaal aantal oproepen of oproeppogingen op bepaalde momenten hoger zal zijn dan 11 per seconde. In het nummerplan is momenteel geen specifieke bestemming opgenomen voor medianummers.

De ACM heeft in 2003 de ‘Beleidsregels uitgifte en beheer van medianummers’ opgesteld. In deze beleidsregels zijn regels over de aanwijzing, uitgifte en de toepassing van medianummers opgenomen. De genoemde ondergrens van 11 oproepen of oproeppogingen als kenmerk van medianummers komt voort uit deze beleidsregels.

De ACM heeft aanleiding gezien om deze beleidsregels in te trekken. In het conceptbesluit stelt de ACM zich op het standpunt dat inzet van speciale nummers voor pieken in het belverkeer niet meer nodig zou zijn, omdat piekbelasting ook door de reguliere informatienummers zou kunnen worden opgevangen.7 Naar aanleiding van de consultatie van dit voornemen zijn signalen uit de telecomsector ontvangen, waaruit blijkt dat er een behoefte blijft bestaan om de specifieke reeksen 0800- 0900- 0906- en 0909-nummers die in deze beleidsregels als medianummers worden aangewezen, als zodanig bestemd te houden. Het gaat onder meer om het risico op overbelasting van het verkeer van reguliere (informatie)nummers, benodigde investeringen in netwerktechnische voorzieningen en kosten van aanpassingen van bestaande (interconnectie)overeenkomsten. Daarbij speelt dat het maken van afspraken over (gebruik van) medianummers kan worden bemoeilijkt indien telecomaanbieders zich niet langer markt-breed zouden conformeren aan het exclusieve gebruik van deze nummers als medianummers.

Het gebruik van nummers uitsluitend voor grote aantallen oproepen kan worden gezien als een specifiek gebruiksdoel en daarom is het, gegeven de hierboven beschreven situatie, passend dit gebruik als bestemming op te nemen in het nummerplan. Hiertoe strekt de nieuwe bijlage 6. Om de bestaande marktafspraken te kunnen laten continueren, en de bestaande marktpraktijk op basis van de beleidsregels te formaliseren, is ervoor gekozen om deze bestemming op te nemen voor de betreffende reeksen.

5. Consultatie

Conform artikel 4.1, tweede lid, van de Telecommunicatiewet, is bij de voorbereiding van de voorliggende nummerplanwijziging de uniforme openbare voorbereidingsprocedure als bedoeld in afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht toegepast. Hierbij zijn negen zienswijzen ontvangen van negen respondenten. Zes zienswijzen zijn openbaar.

Een aantal individuele respondenten geven aan dat zij zich in de nummerplanwijziging kunnen vinden.

Een respondent richt zich tegen de in het ontwerpbesluit voorgestelde bestemming van het nummer 0800-0113, waardoor toekenning van dit nummer aan meerdere aanvragers mogelijk zou worden. Dit onderdeel van de bestemming is het gevolg van de koppeling aan het nummer 113, dat al aan meerdere aanvragers kan worden toegekend op grond van de huidige bestemming van dit nummer. Volgens de respondent is meervoudige toekenning van beide nummers praktisch slecht uitvoerbaar en brengt dit risico’s met zich, die verband houden met de gevoeligheid van de dienstverlening in het kader van suïcidepreventie. Deze stelling gaf aanleiding tot een bredere heroverweging van de meervoudige toekenning van deze nummers. Op grond daarvan is ervoor gekozen de meervoudige toekenbaarheid van beide nummers te schrappen. Hierop is ingegaan in het algemeen deel van de toelichting. Toekomstige veranderende marktomstandigheden kunnen reden zijn om de toekenbaarheid van deze nummers opnieuw te herzien.

Een tweede respondent richt zich tegen de in het ontwerpbesluit opgenomen aanpassing van artikel 1b van het nummerplan. Hierin is bepaald dat een nummer anders dan een nummer uit de reeks 0800 – tenzij sprake is van een uitzonderingssituatie – niet mag worden gebruikt om door te schakelen naar een nummer in de reeks 0800. De beoogde wijziging had als doel het gebruik van het nummer 0800-0113 in kader van een onderlinge verrekening van belkosten tussen telecomaanbieders te faciliteren, door de reikwijdte van het basisverbod nader vast te stellen. De respondent verwijst naar het principe dat alle in het nummerplan opgenomen nummers aankiesbaar moeten zijn, en gerouteerd moeten worden naar het nummer dat de beller heeft gekozen. Hij wijst daarbij op een door hem beschouwd risico dat de bepaling ook fraude in de hand zou kunnen werken door een onbedoelde toepassing van een door deze bepaling mogelijk gemaakt verrekeningsmodel. De reactie van een derde respondent gaat in op dezelfde voorgestelde wijziging. Ook deze respondent roept op om dit artikel niet te wijzigen. Daartoe voert deze respondent aan dat de voorgestelde wijziging tot verwarring zou leiden met betrekking tot onder meer kostenverrekening tussen aanbieders.

Deze reacties belichten mogelijke gevolgen van een onbedoelde, daarbij al dan niet door een nummerhouder geautoriseerde, toepassing van het zogenaamde 0800-verrekeningsmodel, ook in andere situaties dan bij de combinatie van de nummers 113 en 0800-0113. Om deze reden is de voorgestelde wijzigingsbepaling geschrapt.

De genoemde derde respondent gaat in zijn reactie verder in op regulering van de door telecomaanbieders onderling te hanteren verrekeningsmodellen en stelt voor vast te leggen dat het in de markt gehanteerde standaard verrekeningsmodel dat is gebaseerd op het FTA-afgiftetarief, moet worden gehanteerd. Dit zou zekerheid geven voor marktpartijen dat het onderhavige besluit niet zou leiden tot onevenredige implementatiekosten. Deze individuele wens wijkt af van de gewenste benadering van de wijze van onderlinge verrekening door meerdere telecomaanbieders in de voorbereiding van dit besluit. Deze benadering werd ook ondersteund door Onderzoeksbureau Dialogic dat in 2024 in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport onderzoek heeft gedaan naar de implementatie van kosteloos bellen naar het nummer 113.8 Op basis daarvan is ervoor gekozen om het eindgebruikerstarief van het nummer 113 te reguleren, zonder beleid te voeren ten aanzien van de onderlinge verrekening van kosten tussen aanbieders. De te hanteren verrekeningsmodellen worden daarmee aan de sector zelf gelaten.

Een vierde respondent gaat in op de door telecomaanbieders te maken implementatiekosten voor het gratis maken van het nummer 113. Uit het eerdergenoemde onderzoek van Dialogic volgt dat de kosten voor aanbieders om het retail tarief voor het nummer 113 op nul te stellen zeer beperkt tot nihil zijn. Overigens concludeerde Dialogic dat het nummer bij de meeste aanbieders al gratis te bellen is. Deze aanbieders hoeven derhalve geen extra aanpassingen door te voeren. Op basis van het voorgaande is er geen aanleiding om een vergoeding beschikbaar te stellen voor eventuele implementatiekosten die een gevolg zijn van het onderhavige besluit.

Verschillende respondenten hebben hun steun uitgesproken voor de voorgestelde bestemming van nummerreeksen voor medianummers waarbij het aannemelijk is dat het gezamenlijk aantal oproepen en oproeppogingen op piekmomenten hoger zal zijn dan 11 per seconde. Een respondent heeft voorgesteld te verduidelijken dat deze bepaling ziet op de bestemming van medianummers. Aan dit voorstel wordt gehoor gegeven door in de bijlage de term ‘medianummers’ toe te voegen aan de titel van de bijlage.

6. Uitvoering en handhaving

Conform artikel 4.1, eerste lid, van de Telecommunicatiewet heeft over deze wijziging van het nummerplan overleg plaatsgevonden met de ACM. Conform artikel 6 van de Regeling gegevensuitwisseling ACM en ministers heeft de ACM het besluit getoetst op uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid.

De ACM heeft geen opmerkingen op de voorgenomen wijziging en acht deze uitvoerbaar en handhaafbaar.

7. Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag gelegen drie maanden na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

De Minister van Economische Zaken, V.P.G. Karremans


X Noot
1

Kamerstukken II 2023/24, 25 424, nr. 687; Kamerstukken II 2023/24, 25 424, nr. 710.

X Noot
2

Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat van 22 maart 2020 nr. DGBI-DE/20068537, tot wijziging van het Nummerplan Telefoon- en ISDN-diensten in verband met gebruik van het nummer 113 voor hulp in het kader van suïcidepreventie (Stcrt. 2020, 19241).

X Noot
3

Kamerstukken II 2022/23, 25 424, nr. 663.

X Noot
4

Kamerstukken II 2023/24, 25 424, nr. 710.

X Noot
5

Kamerstukken II 2023/24, 25 424, nr. 710.

X Noot
6

Marktconsultatie anoniem hulpverleningsaanbod suïcidepreventie, 9 april 2023, https://www.tenderned.nl/aankondigingen/overzicht/294373 (resultaten nader te publiceren).

X Noot
8

Dialogic, Kosteloos bellen naar het nummer 113: Verdieping implementatie, 30 april 2024.

Naar boven