Regeling van de Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur van 28 juni 2025, nr. WJZ/ 99412740, tot wijziging van de Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen vanwege een aanpassing van het verbod op evenementen met vogels en een wijziging van de afscherm- en ophokplicht in het kader van de preventieve maatregelen tegen vogelgriep

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur,

Gelet op artikelen 5.1, 5.4, eerste en derde lid, aanhef en onderdelen a en d, van de Wet dieren;

Besluit:

ARTIKEL I

De Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 3.4 vervalt.

B

Voor de tekst van artikel 3.5 wordt de aanduiding 1. geplaatst en er wordt een lid toegevoegd, luidende:

• 2. Het verbod, bedoeld in het eerste lid, is niet van toepassing op wedstrijden en tijdelijke verzamelingen, met uitzondering van markten, onder de volgende voorwaarden:

  • a. vogels worden niet verzameld met andere zoogdieren, met uitzondering van gedomesticeerde konijnen of knaagdieren;

  • b. watervogels worden niet verzameld met loopvogels of hoenderachtigen;

  • c. op de plaats van de verzameling zijn vogels van maximaal dertig houders aanwezig;

  • d. de vogels gaan na de verzameling terug naar de inrichting en blijven aldaar voor minimaal zeven dagen.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 28 juni 2025

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

TOELICHTING

Deze regeling voorziet in een aantal wijzigingen van maatregelen ter preventie van hoogpathogene vogelgriep. De ophok- en afschermplicht in de regio’s 7 en 10 is ingetrokken, waardoor nu in geheel Nederland geen ophok- en afschermplicht meer geldt. Ook kunnen er, mits wordt voldaan aan de in de regeling genoemde eisen, weer evenementen worden gehouden met risicovogels. Deze aanpassing is opgenomen in artikel 3.5 van de Regeling veterinaire maatregelen specifieke dierziekten of zoönosen.

Deze regels worden hieronder toegelicht.

2. Inhoud regeling

Ophok- en afschermplicht

Op 28 mei 2025 is de ophok- en afschermplicht in alle niet pluimveedichte regio’s ingetrokken. Concreet betekende dat dat de afschermplicht in de regio’s 7 en 10 alleen nog gold voor houders met meer dan 250 fazanten, loopvogels en sierwatervogels en de ophokplicht alleen nog gold voor commerciële houders in die regio’s.

Mede op basis van de risicobeoordeling van 19 juni 2025 van de Deskundigengroep Dierziekten is er aanleiding om de ophok- en afschermplicht ook in de regio’s 7 en 10 op te heffen. De deskundigen schatten de kans op vogelgriepbesmettingen in als “laag tot matig” waarbij het risico landinwaarts lager is dan in de kustprovincies. Het wordt daarom veterinair verantwoord geacht om de ophok- en afschermplicht nu ook in die regio’s in te trekken.

Verbod wedstrijden en tentoonstellingen met vogels

Er geldt een landelijk verbod op wedstrijden en tentoonstellingen voor hoenderachtigen, watervogels en loopvogels. De kans op een besmetting is laag tot matig. Echter, de consequenties van intrekking van dit verbod zijn, wanneer dit zich voordoet op een tentoonstelling of wedstrijd (mogelijke verspreiding naar zeer veel locaties), zeer groot. Dat afwegende tegen de belangen die de hobbyhouders vertegenwoordigen, zoals de instandhouding van bepaalde (zeldzame) rassen vogels, is besloten het verbod te gaan versoepelen.

Naast de wedstrijden en tentoonstellingen worden ook de volgende evenementen genoemd: jaarbeurzen, markten, wedvluchten, culturele evenementen, keuringen of andere tijdelijke verzamelingen (hierna: evenementen). Alle evenementen zijn toegestaan, mits wordt voldaan aan in de regeling genoemde eisen. Markten met risicovogels zijn niet toegestaan, omdat bij een markt dieren worden verhandeld en dus niet zeven dagen na de verkoop op een markt teruggaan naar hun eigen plaats van herkomst.

De eisen waaronder de evenementen, met uitzondering van de markten, mogen plaatsvinden worden hieronder toegelicht.

Tijdens de evenementen mogen naast de risicovogels alleen gedomesticeerde konijnen of knaagdieren worden verzameld. Er zijn geen gevallen bekend van gedomesticeerde konijnen of knaagdieren met vogelgriep. Daarnaast worden tentoonstellingen met deze dieren in de praktijk veel gehouden en is het voor houders van deze dieren een belangrijke ontmoetingsmogelijkheid voor mensen die affiniteit hebben met de kleindierhouderij. Gezien er steeds vaker bij nieuwe (zoog)dierensoorten vogelgriep wordt vastgesteld, zijn andere dieren niet toegestaan.

Daarnaast mogen watervogels niet gelijktijdig met de andere risicovogels (hoenderachtigen of loopvogels) op een evenement aanwezig zijn. De Deskundigengroep Dierziekten heeft tijdens een eerder deskundigen overleg op 22 april 2024 aangegeven dat het introductierisico van vogelgriep tijdens een tentoonstelling het grootst is voor watervogels. Watervogels hebben meer kans op blootstelling aan het vogelgriepvirus door contact met wilde vogels, omdat deze dieren vaak in hetzelfde water zwemmen als wilde watervogels.

Er wordt een grens aangehouden van maximaal 30 houders die aan een evenement mogen deelnemen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (hierna ‘NVWA’) moet in het geval er bekend wordt dat een dier na het deelnemen aan een evenement besmet is met het vogelgriepvirus, alle andere deelnemende dieren traceren. Ook moet de NVWA vervolgens op al deze locaties controles uitvoeren. Omwille van de traceerbaarheid en de uitvoerbaarheid voor de NVWA mogen daarom maximaal 30 houders deelnemen aan een evenement.

Na terugkomst van een evenement moeten de dieren minstens zeven dagen op plaats van herkomst blijven. Na infectie met het vogelgriepvirus worden vogels snel ziek. Vaak al binnen enkele uren, maar soms kan dit enkele dagen duren. Door te verplichten dat de dieren minsten zeven dagen terug moeten naar de plaats van herkomst, wordt voorkomen dat er dieren die besmet zijn maar nog geen verschijnselen vertonen, verder door het land verspreiden en daarmee mogelijk andere dieren besmetten. Daarnaast moet de NVWA-controles op locatie uitvoeren bij een besmetting met vogelgriep.

De regels treden in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij worden geplaatst. Daarmee wordt afgeweken van de systematiek van vaste verandermomenten voor regelgeving, die inhoudt dat ministeriële regelingen met ingang van de eerste dag van elk kwartaal in werking treden en minimaal twee maanden voordien bekend worden gemaakt. Dat kan worden gerechtvaardigd, omdat de doelgroep gebaat is bij spoedige inwerkingtreding. Aangezien deze regels zijn vastgesteld in het kader van de aanpak van dierziektecrises, is afgezien van een adviesaanvraag aan het Adviescollege toetsing regeldruk. Ook is er geen notificatie bij de Europese Commissie vereist in het kader van richtlijn 2015/1535¹ en van de Dienstenrichtlijn².

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

---

1 Richtlijn nr. 2015/1535 van het Europees Parlement en de Raad van 9 september 2015 betreffende een informatieprocedure op het gebied van technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij (codificatie) (PbEU L 241).

2 Richtlijn nr. 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (PbEU 2006, L 376).