Richtlijn voor strafvordering Opiumwet, lijst I en lijst IA

Rechtskarakter: Aanwijzing i.d.z.v. artikel 130, lid 6 Wet RO

Van: College van procureurs-generaal

Aan: Hoofden van de OM-onderdelen

Registratienummer: 2025R005

Datum inwerkingtreding: 07-07-2025

Publicatie in Stcrt.:

Vervallen: richtlijn Opiumwet, harddrugs (2019R011)

Relevante beleidsregels OM: aanwijzing Opiumwet (2015A003), aanwijzing kader voor

strafvordering meerderjarigen (2019A003)

Wetsbepalingen: art. 2, 10, 10a, 10b en 10c Opiumwet (OW)

Bijlage(n): –

Beschrijving

Deze richtlijn heeft betrekking op enkele verboden handelingen met betrekking tot middelen op lijst I en substanties behorende tot de stofgroepen van lijst IA.

1 tablet cq 1 pil cq 1 ampule cq 1 gemiddelde consumptie-eenheid wordt gelijkgesteld met 0,5 gram. Voor GHB geldt 5 ml als gemiddelde consumptie-eenheid. Uitzondering geldt voor substanties die zijn afgeleid van de op lijst IA vermelde stofgroep 4-aminopiperidine, oftewel de fentanyl-achtigen. Voor fentanyl-achtigen is het uitgangspunt voor een consumptie-eenheid 2 milligram. Zie hiervoor tabel 6.

Er zijn vijf basisdelicten met uitgangspunten geformuleerd. Daarnaast is een tabel (tabel 6) toegevoegd voor substanties die behoren tot de stofgroepen genoemd op lijst IA, die sinds 1 juli 2025 aan de Opiumwet is toegevoegd. Bij enkele delicten geldt een verzwaarde recidiveregeling. Inbeslaggenomen drugs worden onttrokken aan het verkeer.

Bij het komen tot een OM-afdoening of formuleren van een eis ter terechtzitting, dient voor ogen te worden gehouden dat aan een overtreding van de Opiumwet afgezien van de gezondheidsschade in nagenoeg alle gevallen een financieel motief ten grondslag ligt. De enige algemene uitzondering daarop betreft het aanwezig hebben van een geringe hoeveelheid harddrugs voor eigen gebruik. In zaken die zich daarvoor lenen en waarin dat passend wordt geacht, dient gezien het winstbejag expliciet te worden overwogen om de hieronder genoemde strafmodaliteiten taakstraf (TS) en gevangenisstraf (GS) (al dan niet gedeeltelijk) om te zetten in de strafmodaliteit geldboete. Deze overweging geldt zowel voor de OM-afdoening als voor de eis ter terechtzitting, in het bijzonder – maar niet uitsluitend – in zaken waarin in de voorfase reeds conservatoir geldboete- of ontnemingsbeslag is gelegd.

Als uitgangspunt voor de omzetting TS/GS naar GB geldt dat twee (2) uren taakstraf worden gewaardeerd op € 50 geldboete en dat een (1) dag gevangenisstraf wordt gewaardeerd op € 50 geldboete. Voorts dient, gelet op het financiële motief bij deze strafbare feiten, bij de OM-afdoening dan wel ter terechtzitting gedacht te worden aan (het vorderen van) de verbeurdverklaring van daarvoor vatbare voorwerpen die werden gebruikt bij het plegen van het feit (denk onder meer aan: dealtelefoons, voertuigen van waaruit wordt gehandeld of waarin drugs zijn vervoerd).

Naast de in de tabellen genoemde strafuitgangspunten wordt gewezen op de maatregel kostenverhaal. Indien de kosten van vernietiging bekend zijn dient in beginsel een vordering van de maatregel kostenverhaal (art. 13d OW) te worden gevorderd.

1. Basiscasus/delict

Plegen of medeplegen van aanwezig hebben t/m 5 gram/10 pillen/eenheden van middelen van lijst I.

Gewicht/aantal	First offender		1x recidive[1]	meermalen recidive[1]
0,5 gram / 1 pil / 1 eenheid GHB (5 ml) Geringe hoeveelheid voor eigen gebruik	Afstand + onttrekking aan het verkeer		Afstand + onttrekking aan het verkeer	Afstand + onttrekking aan het verkeer
> 0,5 t/m 1 gram / 2 p/e	GB € 375	5j 2j	GB € 550 Idem of TS 44 uur	Eis TS 60 uur of GS 1 mnd ov
> 1 t/m 1,5 gram / 3 p/e	GB € 425	5j 2j	GB € 600 Idem of TS 48 uur	Eis TS 60 uur of GS 1 mnd ov
> 1,5 t/m 2 gram / 4 p/e	GB € 450	5j 2j	GB € 650 Idem of TS 50 uur	Eis TS 70 uur of GS 5 wkn ov
> 2 t/m 2,5 gram / 5 p/e	GB € 500	5j 2j	GB € 750 Idem of TS 60 uur	Eis TS 80 uur of GS 5 wkn ov
> 2,5 t/m 3 gram / 6 p/e	GB € 550	5j 2j	GB € 800 Idem of TS 60 uur	Eis TS 80 uur of GS 5 wkn ov
> 3 t/m 3,5 gram / 7 p/e	GB € 600	5j 2j	GB € 900 Idem of TS 70 uur	Eis TS 80 uur of GS 5 wkn ov
> 3,5 t/m 4 gram / 8 p/e	GB € 650	5j 2j	GB € 950 Idem of TS 70 uur	Eis TS 90 uur of GS 6 wkn ov
> 4 t/m 4,5 gram / 9 p/e	GB € 700	5j 2j	GB € 1.000 Idem of TS 80 uur	Eis TS 90 uur of GS 6 wkn ov
> 4,5 t/m 5 gram / 10 p/e	GB € 750	5j 2j	GB € 1.100 Idem of TS 80 uur	Eis TS 90 uur of GS 6 wkn ov
Aanwezig hebben tot 5 gram met dealerindicatie	TS 80 uur	5j 2j	TS 120 uur Idem of GS 2 mnd	GS 4 mnd ov
Bijzonderheden Voor aanwezig hebben van meer dan 5 gram zie delict handel

p/e = pillen/eenheden

1 Let op het taakstrafverbod van art. 22b Wetboek van strafrecht (Sr)

2. Basiscasus/delict

Plegen of medeplegen van handel/vervoer etc. van middelen van lijst I voor hoeveelheden tot 100 kg. De tabel is tevens van toepassing op aanwezig hebben vanaf 5 gram (ivm dealerindicatie) en wanneer zowel aanwezig hebben als dealen is telastegelegd.

Gewicht/aantal	first offender		1x recidive[1]	meermalen recidive
t/m 1 gram / 2 p/e	Eis TS 80 uur	5j 2j	Eis TS 120 uur Idem of GS 2 mnd	GS 10 wkn ov
> 1 t/m 2 gram / 3–4 p/e	Eis TS 90 uur	5j 2j	Eis TS 130 uur Idem of GS 9 wkn	GS 3 mnd ov
> 2 t/m 3,5 gram / 5–7 p/e	Eis TS 100 uur	5j 2j	Eis TS 150 uur Idem of GS 10 wkn	GS 4 mnd ov
> 3,5 t/m 5 gram / 8–10 p/e	Eis TS 110 uur	5j 2j	Eis TS 160 uur Idem of GS 11 wkn	GS 8 mnd ov
> 5 t/m 15 gram/ 11 t/m 30 p/e	Eis TS 120 uur	5j 2j	Eis TS 180 uur Idem of GS 3 mnd	GS 12 mnd ov
15 t/m 50 gram / 31 t/m 100 p/e	GS 2 mnd	5j 2j	GS 14 wkn GS 16 wkn	GS 15 mnd ov
50 t/m 200 gram / 101 t/m 400 p/e	GS 3 mnd	5j 2j	GS 4 mnd GS 5 mnd	GS 24 mnd ov
200 t/m 500 gram / 401 t/m 1.000 p/e	GS 5 mnd	5j 2j	GS 7 mnd GS 8 mnd	GS 26 mnd ov
500 t/m 1.000 gram / 1.001 t/m 2.000 p/e	GS 7 mnd	5j 2j	GS 10 mnd GS 11 mnd	GS 28 mnd ov
1.000 t/m 1.500 gram / 2.001 t/m 3.000 p/e	GS 9 mnd	5j 2j	GS 13 mnd GS 14 mnd	GS 30 mnd ov
1.500 t/m 2.000 gram / 3.001 t/m 4.000 p/e	GS 12 mnd	5j 2j	GS 18 mnd GS 19 mnd	GS 32 mnd ov
2.000 t/m 3.000 gram / 4.001 t/m 6.000 p/e	GS 14 mnd	5j 2j	GS 21 mnd GS 22 mnd	GS 34 mnd ov
3.000 t/m 4.000 gram / 6.001 t/m 8.000 p/e	GS 17 mnd	5j 2j	GS 25 mnd GS 26 mnd	GS 36 mnd ov
4.000 t/m 5.000 gram / 8.001 t/m 10.000 p/e	GS 20 mnd	5j 2j	GS 30 mnd GS 31 mnd	GS 38 mnd ov
5.000 t/m 6.000 gram / 10.001 t/m 12.000 p/e	GS 23 mnd	5j 2j	GS 34 mnd GS 35 mnd	GS 40 mnd ov
6.000 t/m 7.000 gram / 12.001 t/m 14.000 p/e	GS 26 mnd	5j 2j	GS 39 mnd GS 40 mnd	GS 45 mnd ov
7.000 t/m 8.000 gram / 14.001 t/m 16.000 p/e	GS 29 mnd	5j 2j	GS 43 mnd GS 44 mnd	GS 4 jr en 2 mnd ov
8.000 t/m 9.000 gram / 16.001 t/m 18.000 p/e	GS 32 mnd	5j 2j	GS 48 mnd GS 49 mnd	GS 4 jr en 8 mnd ov
9.000 tot 10.000 gram/ 18.001 tot 20.000 p/e	GS 35 mnd	5j 2j	GS 4 jr en 4 mnd GS 4 jr en 6 mnd	GS 5 jr
10 tot 20 kg	GS 3 jaar		maatwerk	Maatwerk[2]
20–50 kg	GS 3,5 jaar		maatwerk	Maatwerk[2]
50–100 kg	GS 4 jaar		maatwerk	Maatwerk[2]
Bijzonderheden Een transactie of strafbeschikking is bij dit delict niet mogelijk. De strafeis zal waar mogelijk vergezeld dienen te gaan van een vordering tot ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel, verbeurdverklaring of een geldboete ter hoogte van het waardebeslag. Strafverzwarend onder andere: Georganiseerd verband Voor hoeveelheden vanaf 100 kg zie de opmerking in de tabel invoer /uitvoer middelen van lijst I vanaf 100kg.

p/e = pillen/eenheden

1 let op het taakstrafverbod (art. 22b Sr)

2 Bij meermalen recidive én georganiseerd verband/beroepscriminelen wordt de maximale gevangenisstraf gevorderd.

3. Basiscasus/delict

Handel in de zin van dealen in middelen van lijst I gedurende een periode op straat of vanuit dealpanden¹.

Dealperiode	first offender		1x recidive	meermalen recidive
1 of 2 deals	Zie tabel handel in hoeveelheden		idem	idem
1 dag dealen	GS 3 wkn	5j 2j	GS 1 mnd GS 2 mnd	GS 3 mnd ov
1 week dealen	GS 5 wkn	5j 2j	GS 3 mnd GS 4 mnd	GS 6 mnd ov
2 weken dealen	GS 2 mnd	5j 2j	GS 5 mnd GS 6 mnd	GS 9 mnd ov
3 weken	GS 3 mnd	5j 2j	GS 7 mnd GS 8 mnd	GS 12 mnd ov
1 maand	GS 4 mnd	5j 2j	GS 9 mnd GS 10 mnd	GS 15 mnd ov
1–3 maanden	GS 6 mnd	5j 2j	GS 11 mnd GS 12 mnd	GS 18 mnd ov
3–6 maanden	GS 8 mnd	5j 2j	GS 13 mnd GS 14 mnd	GS 24 mnd ov
6–12 maanden	GS 12 mnd	5j 2j	GS 20 mnd GS 24 mnd	GS > 24 mnd ov
> 12 maanden	maatwerk		maatwerk	maatwerk
Bijzonderheden De vordering tot gevangenisstraf zal waar mogelijk vergezeld dienen te gaan van een vordering tot ontneming, verbeurdverklaring of een geldboete ter hoogte van het waardebeslag. De eis kan mede afhangen van frequentie van dealen. Strafverzwarend onder andere: Georganiseerd verband/medeplegen

4. Basiscasus/delict

(Mede)plegen van invoer of uitvoer van middelen van lijst I door first offender tot 100 kg.

gewicht/aantal p/e = pillen/eenheden	First offender	1x recidive
0,5 gram /1 pil /1 eenheid GHB (5 ml) (Geringe hoeveelheid voor eigen gebruik, zie Aanwijzing Opiumwet)	Afstand + onttrekking aan het verkeer	Afstand + onttrekking aan het verkeer
0,5–10 gram / 2–20 p/e	GS 3 wkn	GS 1 mnd
10–50 gram / 20–100 p/e	GS 5 wkn	GS 7 wkn
50–100 gram / 100–200 p/e	GS 7 wkn	GS 2 mnd
100–150 gram / 200–300 p/e	GS 10 wkn	GS 15 wkn
150–200 gram / 300–400 p/e	GS 12 wkn	GS 4 mnd
200–500 gram / 400–1.000 p/e	GS 6 mnd	GS 9 mnd
500–1.000 gram / 1.000–2.000 p/e	GS 8 mnd	GS 12 mnd
1.000–1.500 gram / 2.000–3.000 p/e	GS 12 mnd	GS 18 mnd
1.500–2.000 gram / 3.000–4.000 p/e	GS 24 mnd	GS 36 mnd
2.000–3.000 gram / 4.000–6.000 p/e	GS 30 mnd	GS 45 mnd
3.000–4.000 gram / 6.000–8.000 p/e	GS 36 mnd	GS 4 jaar en 6 mnd
4.000–5.000 gram / 8.000–10.000 p/e	GS 38 mnd	GS 4 jaar en 9 mnd
5.000–6.000 gram /10.000–12.000 p/e	GS 40 mnd	GS 5 jaar
6.000–7.000 gram /12.000–14.000 p/e	GS 42 mnd	GS 5 jaar en 3 mnd
7.000–8.000 gram /14.000–16.000 p/e	GS 44 mnd	GS 5 jaar en 6 mnd
8.000–9.000 gram /16.000–18.000 p/e	GS 46 mnd	GS 5 jaar en 9 mnd
9.000–10.000 gram /18.000–20.000 p/e	GS 48 mnd	GS 6 jaar
10–20 kg	GS 4 jaar en 6 mnd Koerier max 4 jaar	GS 6 jaar en 3 mnd Koerier max 4 jaar
20–50 kg	GS 5 jaar Koerier max 4 jaar	GS 7 jaar en 6 mnd Koerier max 4 jaar
50–100 kg	GS 6 jaar Koerier max 4 jaar en 6 mnd	GS 9 jaar Koerier max 4 jaar en 6 mnd
Bijzonderheden De vordering tot gevangenisstraf zal waar mogelijk vergezeld dienen te gaan van een vordering tot ontneming, verbeurdverklaring of een geldboete ter hoogte van het waardebeslag. Strafverzwarend onder andere: Georganiseerd verband (maatwerk) Bij meermalen recidive én georganiseerd verband/beroepscriminelen wordt -bij grote hoeveelheden- de maximale gevangenisstraf gevorderd. Cumulatie van feiten (indicaties: frequenties, duur periode, opbrengsten en/of hoeveelheden) Rol verdachte Als ambtenaar misbruik maken van bevoegdheid/functie Als niet-ambtenaar misbruik maken van bevoegdheid/functie Strafverminderend onder andere: Rol verdachte Persoonlijke omstandigheden (afhankelijk van de persoon(lijke omstandigheden) en of een aangevraagd reclasseringsrapport daartoe aanleiding geeft kan tot 4 jaar een deel van de gevangenisstraf voorwaardelijk worden geëist). Wettelijk: Poging (minus 1/3) Voorbereiding/bevordering handel, productie of in/uitvoer (max 6 jaar, art 10a OW) Medeplichtigheid (minus 1/3)

5. Basiscasus/delict

(Mede)plegen invoer of uitvoer van middelen van lijst I vanaf 100 kg.

Gewicht	Simpele uitvoerder / uithaler/koerier[1]	Logistiek / contactpersoon / (belangrijke) uitvoerder[1]	Leider / organisator / financier[1]
100–250 kg	GS max. 5 jaar	GS 7 jaar	GS 9 jaar
250–500 kg	GS max. 5 jaar en 6 maanden	GS 7 jaar en 6 maanden	GS 9 jaar en 6 maanden
500–1.000 kg	GS max. 6 jaar	GS 8 jaar	GS 10 jaar
1.000–2.000 kg	GS max. 6 jaar en 6 maanden	GS 8 jaar en 6 maanden	GS 10 jaar en 6 maanden
> 2.000 kg	GS > 7 jaar	GS > 9 jaar	GS > 11 jaar
Bijzonderheden De vordering tot gevangenisstraf zal waar mogelijk vergezeld dienen te gaan van een vordering tot ontneming, verbeurdverklaring of een geldboete ter hoogte van het waardebeslag. Strafverzwarend onder andere: Verdachte misbruikt zijn werk of bedrijf om invoer mogelijk te maken. Denk aan een havenmedewerker of eigenaar van een fruit of transportbedrijf dat betrokken is bij de invoer. Recidive. (Wanneer verdachte eerder al o.g.v. de Opiumwet tot een gevangenisstraf is veroordeeld en binnen vijf jaar weer voor de Opiumwet in de fout gaat, gaat de maximumstraf met 1/3 omhoog. Zie art. 43a jo. 43b Sr.) Bij meermalen recidive én georganiseerd verband/beroepscriminelen wordt -bij grote hoeveelheden- de maximale gevangenisstraf gevorderd. Strafverminderend onder andere: Verdachte is in meer of mindere mate gedwongen de feiten te plegen (afhankelijkheidssituatie) of heeft snel openheid van zaken gegeven. Wanneer niet de in- of uitvoer, maar slechts het vervoer, de handel, productie of het voorhanden hebben bewezen kan worden dient lager geëist te worden aangezien die artikelen een (aanzienlijk) lagere maximumstraf kennen. Er kan tot op zekere hoogte wel aansluiting gezocht worden bij deze richtlijn, mede doordat de schakel tot de invoer of uitvoer niet ver weg kan zijn bij hoeveelheden vanaf 100 kilo. Wettelijk: Poging (minus 1/3) Voorbereiding/bevordering handel, productie of in/uitvoer (max 6 jaar, art 10a OW) Medeplichtigheid (minus 1/3)

1 Kenmerken verschillende rollen verdachten

Uitvoerder:

• Is uithaler / uitpakker / chauffeur / koerier

• Heeft weinig/geen kennis van het grotere geheel

• Vormt maar één schakel in de hele lijn van in- of uitvoer

• Vaak betrokken bij maar één of enkele (in ieder geval weinig) criminele activiteit(en) en/of transport(en)

Logistieke man / contactpersoon / belangrijke uitvoerder:

• Heeft een belangrijkere rol en meer kennis over de drugslijn / transport dan de ‘gewone/simpele uitvoerder’

• Is vaak uitvoerder bij verschillende transporten

• Heeft contact met meerdere (simpele) uitvoerders of stuurt deze aan / regelt opslagplaatsen

• Staat in (direct) contact met de organisatoren

• vormt aanspreekpunt voor afnemers of is de schakel tussen eigenaren van het transport en afnemers / fungeert als belangenbehartiger

• Vaak gedurende een langere periode betrokken bij de criminele activiteiten

Leider / organisator / financier:

• Kan gezien worden als de hoofdverantwoordelijke van een invoer

• Heeft de feitelijke leiding, stuurt alles aan

• Heeft in het transport geïnvesteerd

• Staat bovenaan in de keten / organisatie

• Heeft het plan bedacht en is in staat transporten (zelfstandig) te (laten) organiseren

• Vaak al (zeer) lang betrokken bij de criminele activiteiten

6. Tabel voor verboden handelingen met substanties behorende bij de stofgroepen vermeld op lijst IA

Basiscasus/delict Gewicht / aantal	First offender / 1x recidive / (meermalen recidive)
Plegen of medeplegen van aanwezig hebben van 0,5 gram / 1 pil / 1 eenheid (5 ml), in geval van fentanyl-achtigen 2 milligram Geringe hoeveelheid voor eigen gebruik	Afstand + onttrekking aan het verkeer.
Plegen of medeplegen van aanwezig hebben van > 0,5 gram (2 pillen/eenheden) t/m 5 gram (10 pillen/eenheden)	Zie tabel 1: minus 25%.
Aanwezig hebben tot 5 gram met dealerindicatie	Zie tabel 1: minus 25%.
Plegen of medeplegen van handel/vervoer etc. tot 100 kg	Zie tabel 2: minus 25%.
En aanwezig hebben vanaf 5 gram (i.v.m. dealerindicatie) en wanneer zowel aanwezig hebben als dealen is tenlastegelegd	Zie tabel 2: minus 25%
Handel in de zin van dealen gedurende een periode op straat of vanuit dealpanden	Zie tabel 3: minus 25%.
(Mede)plegen invoer of uitvoer door first offender tot 100 kg	Zie tabel 4: minus 50%.
(Mede)plegen invoer of uitvoer vanaf 100 kg	Zie tabel 5: minus 50% Let op: strafmaximum is 6 jaar voor invoer/uitvoer.
Voorbereidingshandelingen ex art. 10c Opiumwet	50% van het strafuitgangspunt als sprake zou zijn van voorbereidingshandelingen ex art. 10a Opiumwet, zie de richtlijn art. 10a Opiumwet.
Bijzonderheden Een transactie of strafbeschikking is bij deze delicten mogelijk omdat het strafmaximum 6 jaar is voor activiteiten met substanties behorende bij de stofgroepen zoals vermeld op lijst IA. De overige bijzonderheden zoals opgenomen in de tabellen voor harddrugs lijst I zijn voor substanties behorende bij de stofgroepen vermeld op lijst IA van overeenkomstige toepassing. Dat geldt ook voor de vermelde strafverzwarende omstandigheden. Ter achtergrond: – Op de meeste verboden handelingen met middelen op lijst I staat een strafmaximum van 8 jaar. Aangezien het strafmaximum voor verboden handelingen met substanties behorende bij de stofgroepen vermeld op lijst IA (m.u.v. voorbereidingshandelingen) 6 jaar is, is ervoor gekozen bij deze categorie een mindering van 25% procent toe te passen (t.o.v. de strafuitgangspunten zoals deze zijn opgenomen in de bestaande tabellen voor lijst I). – Gelet op het grote verschil in strafmaxima voor wat betreft in- en uitvoer bij substanties van lijst IA (6 jaar) enerzijds en lijst I (12 jaar) anderzijds is er voor gekozen bij deze categorie een mindering van 50% toe te passen. N.B.: bij een vermindering met 25% zou een eis volgens deze richtlijn in een aantal gevallen hoger zijn dan het toegestane strafmaximum. – Voor wat betreft de voorbereidingshandelingen ex art. 10c Opiumwet (lijst IA) geldt dat het strafmaximum 3 jaar bedraagt, terwijl het strafmaximum voor voorbereidingshandelingen ex art. 10a Opiumwet (lijst I), 6 jaar bedraagt. Derhalve is ook v.w.b. de voorbereidingshandelingen gekozen om een mindering van 50% toe te passen. Let op: Een gebruikershoeveelheid in geval van fentanyl-achtigen, zoals opgenomen in bovenstaande tabel, is 2 milligram. Reden hiervoor is het feit dat fentanyl-achtigen krachtiger zijn dan de meeste middelen op lijst I of substanties op lijst IA. In zaken waarin grote(re) hoeveelheden fentanyl-achtigen worden aangetroffen (meer dan een gebruikershoeveelheid) wordt dan ook de aanbeveling gedaan om dit als strafverzwaringsgrond mee te wegen bij de wijze van afdoening of in de te formuleren eis.

Legenda

Afkortingen

GB = Geldboete

TS = Taakstraf

GS = gevangenisstraf

ov = onvoorwaardelijk

5j = recidive binnen 5 jaar

2j = recidive binnen 2 jaar

Voor een toelichting op de andere onderstreepte begrippen zie de Aanwijzing kader voor strafvordering meerderjarigen.

---

1 Verstoring openbare orde en ernstige overlast is al deels verdisconteerd in uitgangspunt.