Wijzigingsbesluit Deelregeling Incidentele Aankopen 2017

Het bestuur van het Mondriaan Fonds,

Gelet op artikel 10, vierde lid, van de Wet op het specifiek cultuurbeleid;

Na goedkeuring van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 12 juni 2025;

Besluit:

ARTIKEL I

De Deelregeling Incidentele Aankopen 2017 wordt als volgt gewijzigd:

A

In artikel 1 wordt na ‘deelcollecties’ ingevoegd ‘met ensemblewaarde’.

B

Artikel 2 wordt als volgt gewijzigd:

1. Het derde lid komt te luiden:

• 3. Geen bijdrage wordt toegekend:

  • aan een particulier museum waarvan de collectie geen collectief bezit is,

  • aan een museum dat niet staat ingeschreven in het Museumregister,

  • voor transportkosten,

  • voor actieve/passieve conservering, documentatie of digitalisering van de een collectie,

  • voor restauratie van objecten,

  • voor aankopen van nalatenschappen van makers,

  • voor aankopen die reeds met rijkscultuurmiddelen worden ondersteund en

  • voor aankopen de redelijkerwijs uit de reguliere budgetten gefinancierd kunnen worden.

2. Na het vijfde lid wordt twee maal een lid toegevoegd, luidende:

• 6. De bijdrage van het Mondriaan Fonds is maximaal 40% van de aankoopprijs.

• 7. Het behoud van het aangekochte object wordt gewaarborgd door adequate bouwkundige voorzieningen, klimaatbeheersing en beveiliging.

C

Artikel 3 wordt als volgt gewijzigd:

1. Artikel 3 zal bestaan uit twee leden.

2. Artikel 3, eerste lid komt te luiden:

• 1. Naast de bepalingen vastgesteld in het Algemeen Reglement, in het aanvraagformulier en in de toelichting daarop, dient de aanvraag vergezeld te gaan van:

  • een motivering waarin de aanvrager aangeeft waarom de voorgenomen aankoop een cruciale plaats inneemt in de Collectie Nederland,

  • een toelichting op de relatie die de voorgenomen aankoop heeft met de collectie van de aanvrager,

  • een presentatieplan, waarin wordt toegelicht hoe de aankoop na verwerving (semi)permanent zal worden gepresenteerd aan publiek,

  • een onderzoek naar de herkomst,

  • een officieel taxatierapport opgesteld door een onafhankelijke taxateur,

  • een conditierapport,

  • een dekkende begroting.

3. Na het eerste lid wordt een lid toegevoegd, luidende:

• 2. De aanvraag moet minimaal drie maanden voor de aankoop worden ingediend.

D

Artikel 4, eerste lid komt te luiden:

• 1. Bij de beoordeling van een aanvraag voor een incidentele aankoop geeft het bevoegd adviesorgaan een oordeel over het kunst- en/of cultuurhistorische belang van de aankoop en de relevantie daarvan voor het publiek. Daarbij betrekt het bevoegd adviesorgaan de volgende aspecten in zijn oordeel:

  • de kunst- en/of cultuurhistorische waarde van het object of de deelcollectie met ensemblewaarde,

  • het belang van de aankoop voor de Collectie Nederland,

  • het belang van de aankoop voor de specifieke collectie van de aanvragende instelling,

  • het belang en de reputatie van de aanvragende instelling,

  • de kwaliteit van het presentatieplan en de mate van zichtbaarheid,

  • de onderbouwing van de prijs, de conditie en het onderzoek naar de herkomst van het object of de deelcollectie met ensemblewaarde.

E

Na artikel 4 wordt -onder omnummering van de artikelen 5, 6 en 7, naar 6, 7 en 8- een nieuw artikel 5 ingevoegd dat komt te luiden:

Artikel 5. Hardheidsclausule

Het bestuur kan in uitzonderlijke gevallen ten gunste van een belanghebbende van bepalingen in deze regeling afwijken indien toepassing daarvan leidt tot onbillijkheid van overwegende aard.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Dit besluit zal in de Staatscourant worden geplaatst.

De stichting Mondriaan Fonds, E. van der Lingen directeur-bestuurder

TOELICHTING

Aan artikel 1 ‘Doel’ is toegevoegd dat het dient te gaan om deelcollecties ‘met ensemble waarde’. De term deelcollecties is bedoeld als een term waarmee het mogelijk is meerdere objecten aan te schaffen die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Door toe te voegen dat de groep objecten een ensemblewaarde dient te hebben en door nalatenschappen van makers (zie artikel 2 ‘Toepasselijkheid’ hieronder) nadrukkelijk uit te sluiten, gaan we terug naar de kern waarvoor de regeling is bedoeld en wordt de druk op het budget verminderd.

Aan artikel 2 ‘Toepasselijkheid’ is toegevoegd dat er niet kan worden aangevraagd voor: transportkosten, actieve conservering, digitalisering van de collectie, restauratie van objecten en aankopen van nalatenschappen van makers. Om herhaling van het Algemeen Reglement te voorkomen is uit boven genoemd artikel verwijderd: bouwkundige voorzieningen, behoud van monumenten en opgraving van archeologische objecten. Voor de duidelijkheid: voor deze activiteiten kan op basis van het Algemeen Reglement nog steeds niet worden aangevraagd. Tot slot is aan dit artikel een lid toegevoegd waarmee het behoud van het aangekochte object wordt gewaarborgd door adequate bouwkundige voorzieningen, klimaatbeheersing en beveiliging.

Aan artikel 3 ‘Aanvraag’ is toegevoegd dat de aanvrager een onderzoek naar de herkomst van het object of de deelcollectie dient aan te leveren en dat het officiële taxatierapport opgesteld dient te zijn door een onafhankelijke taxateur.

Aan artikel 4 ‘Beoordeling’ is een criterium toegevoegd op basis waarvan de adviescommissie de onderbouwing van de prijs, de conditie en het onderzoek naar de herkomst van het object kan beoordelen. Daarnaast is een criterium toegevoegd op basis waarvan de adviescommissie de kunst- en/of cultuurhistorische waarde van het object of de deelcollectie kan beoordelen. Tot slot zijn de formuleringen van de criteria met betrekking tot presentatieplan en het belang voor de Collectie Nederland vereenvoudigd.

Artikel 5 ‘Hardheidsclausule’ is toegevoegd. Hierdoor kan het bestuur in uitzonderlijke gevallen ten gunste van een belanghebbende van bepalingen in de regeling afwijken als de toepassing daarvan leidt tot onbillijkheid van overwegende aard. Hier gaat het bijvoorbeeld om een gevolg dat bij het maken van de regeling niet was voorzien en zeer onredelijk uitwerkt in een individueel geval.