Regeling van de Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur van 5 juni 2025, nr. WJZ/99218330, houdende aanwijzing van Q-koorts bij hert- en kameelachtigen als een dierziekte als bedoeld in artikel 5.3 van de Wet dieren

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur,

Handelende in overeenstemming met de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

Gelet op artikel 5.3 van de Wet Dieren;

Besluit:

ARTIKEL I

Aan artikel 2.1, onderdeel a, van de Regeling diergezondheid wordt toegevoegd:

Q-koorts

hertachtigen (Cervidae) en kameelachtigen (Camelidae)

ARTIKEL II

Deze regeling wordt bekendgemaakt op www.Rijksoverheid.nl ¹, en treedt onmiddellijk na haar bekendmaking op het internet in werking.

Deze regeling zal tevens met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 5 juni 2025

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

TOELICHTING

1. Inleiding

Deze regeling maakt het mogelijk dat bij een onverhoopte besmetting van hertachtigen of kameelachtigen met Q-koorts of een verdenking daarvan, de Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur bevoegd is om met het oog op preventie en bestrijding de nodige wettelijke maatregelen te treffen op grond van de Wet dieren. Daartoe is de voornoemde ziekte bij hertachtigen of kameelachtigen aangewezen in de Regeling diergezondheid.

2. Inhoud regeling

2.1 Aanleiding en achtergrond

Q-koorts is een dierziekte en zoönose en wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii, die algemeen voorkomt in de omgeving. Op grond van verordening (EU) 2016/429² en verordening (EU) 2018/1882³ is deze ziekte bij bizons, runderen, buffels, schapen en geiten door de Europese Unie gecategoriseerd als een E-ziekte. Op grond van artikel 1.29, tweede lid, van het Besluit houders van dieren geldt hiervoor een meldingsplicht.

Artikel 5.3 van de Wet dieren voorziet in de bevoegdheid om dierziekten en zoönosen aan te wijzen als de ziekte besmettelijk is en verspreiding ervan niet kan worden voorkomen met normale bedrijfsmiddelen, of de ziekte naar het oordeel van de minister een gevaar voor de diergezondheid kunnen opleveren, of als de ziekte naar het oordeel van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een ernstig gevaar voor de volksgezondheid kunnen opleveren.

Op 3 juni 2025 is bij bosrendieren in een dierentuin in Kerkrade (Limburg) Q-koorts vastgesteld, naar aanleiding van abortus bij die bosrendieren. Bosrendieren behoren tot de hertachtigen. Een infectie met Q-koorts van bepaalde diersoorten kan een gevaar vormen voor de volksgezondheid. Het is bekend dat Q-koorts bij meer diersoorten voorkomt dan bij de gevoelige soorten zoals, genoemd in de lijst van de verordening (EU) 2018/1882. Het gaan dan bijvoorbeeld om hertachtigen. Tot nu toe is dit niet voorgekomen (voor zover bekend); reden waarom deze soorten tot dusverre nu niet waren aangewezen als gevoelige diersoorten in de Regeling diergezondheid. Het is daarnaast wenselijk om ook Q-koorts bij kameelachtigen aan te wijzen, zij zouden ook Q-koorts kunnen krijgen. Hertachtigen en kameelachtigen staan vaak op een locatie met een publieksfunctie of op andere houderijen waar contact met mensen kan zijn. Dat maakt dat het mogelijk wenselijk is om maatregelen te kunnen nemen ter bescherming van de bezoekers of medewerkers.

De aanwijzing van Q-koorts bij hert- of kameelachtigen vindt plaats op basis van artikel 5.3, tweede lid, onderdeel c, van de Wet Dieren. De regeling is daarom afgestemd met de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

2.2 Uitwerking in regeling

Door de aanwijzing als dierziekte als bedoeld in artikel 5.3 Wet dieren wordt het mogelijk om in bepaalde gevallen, mocht dit nodig zijn, maatregelen te treffen. Hoofdstuk 5 van de Wet dieren biedt hiervoor de grondslag. Hierbij kan gedacht worden aan allerlei maatregelen die op grond van artikel 5.4 tot en met 5.7 van de Wet dieren kunnen worden genomen, zoals epidemiologisch onderzoek, een bezoekersverbod, een vervoersverbod van en naar de besmette inrichting van levende dieren, (levende) producten van levende dieren en mest, aanvullende bioveiligheidsmaatregelen, een opstalplicht, het doden van (besmette) dieren op een inrichting.

De aanwijzing van Q-koorts bij hert- of kameelachtigen brengt ook met zich dat een houder van een dergelijk dier of een dierenarts die weet of vermoedt dat een hert- of kameelachtige besmet is met Q-koorts dat op grond van artikel 1.30, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit houders van dieren zo snel als praktisch mogelijk dient te melden bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Bij een vermoeden van een besmetting met Q-koorts bij hert- of kameelachtigen kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een verhoogd aantal abortussen en vroeggeboortes bij die dieren.

Omdat de aanwijzing van Q-koorts bij hert- en kameelachtigen als besmettelijke dierziekte plaatsvindt op basis van de potentiële risico’s voor de volksgezondheid, zal besluitvorming over eventuele maatregelen plaatsvinden in overeenstemming met de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (artikel 5.3, vijfde lid, van de Wet dieren).

Aangezien deze regels zijn vastgesteld in het kader van de aanpak van dierziektecrises, is afgezien van een adviesaanvraag aan het Adviescollege toetsing regeldruk, en van publicatie en inwerkingtreding op een vast verandermoment. Ook is er geen notificatie bij de Europese Commissie vereist in het kader van richtlijn 2015/1535⁴ en van de Dienstenrichtlijn⁵.

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

---

1 5 juni 2025, om 11.10 uur.

2 Verordening (EU) 2016/429 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende overdraagbare dierziekten en tot

wijziging en intrekking van bepaalde handelingen op het gebied van diergezondheid (‘diergezondheidswetgeving’) (PbEU L 84).

3 Uitvoeringsverordening (EU) 2018/1882 van de Commissie van 3 december 2018 betreffende de toepassing, op de categorieën in de lijst opgenomen ziekten, van bepaalde regels voor de preventie en bestrijding van ziekten en tot vaststelling van een lijst van soorten en groepen soorten die een aanzienlijk risico vormen in verband met de verspreiding van die ziekten (PbEU L 308).

4 Richtlijn nr. 2015/1535 van het Europees Parlement en de Raad van 9 september 2015 betreffende een informatieprocedure op het gebied van technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij (codificatie) (PbEU L 241).

5 Richtlijn nr. 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (PbEU 2006, L376).