Regeling van de Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur van 16 december 2024, nr. WJZ/87299881, tot wijziging van de tabellen IIA en IIB van Bijlage D van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet in verband met de aanpassing van de stikstofexcretieforfaits voor wat betreft de correctiefactor gasvormige verliezen

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur,

Gelet op artikel 70, eerste lid, onderdeel a, van het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet;

Besluit:

ARTIKEL I

De Uitvoeringsregeling Meststoffenwet wordt als volgt gewijzigd:

A.

In Tabel IIA. van bijlage D worden de onderdelen van die tabel die betrekking hebben op de stikstofexcretie vervangen door:

Melkproductie

in kg melk

per koe per jaar

Stikstofexcretie (kg)

Ureumgehalte in mg/100g

<14

14

15

16

17

18

19

20

21

22

 

<

5625

77,5

79,0

80,5

82,0

83,5

85,5

87,0

88,5

90,0

91,5

5625

5874

79,5

81,0

82,5

84,0

86,0

87,5

89,0

90,5

92,0

93,5

5875

6124

81,5

83,0

84,5

86,0

88,0

89,5

91,0

92,5

94,0

95,5

6125

6374

83,5

85,0

86,5

88,5

90,0

91,5

93,0

94,5

96,0

97,5

6375

6624

85,5

87,0

88,5

90,5

92,0

93,5

95,0

96,5

98,0

99,5

6625

6874

87,5

89,0

91,0

92,5

94,0

95,5

97,0

98,5

100,0

101,5

6875

7124

89,5

91,0

93,0

94,5

96,0

97,5

99,0

100,5

102,0

103,5

7125

7374

91,5

93,0

95,0

96,5

98,0

99,5

101,0

102,5

104,0

105,5

7375

7624

93,5

95,5

97,0

98,5

100,0

101,5

103,0

104,5

106,0

107,5

7625

7874

95,5

97,5

99,0

100,5

102,0

103,5

105,0

106,5

108,0

109,5

7875

8124

98,0

99,5

101,0

102,5

104,0

105,5

107,0

108,5

110,0

111,5

8125

8374

100,0

101,5

103,0

104,5

106,0

107,5

109,0

110,5

112,0

113,5

8375

8624

102,0

103,5

105,0

106,5

108,0

109,5

111,0

112,5

114,0

115,5

8625

8874

104,0

105,5

107,0

108,5

110,0

111,5

113,0

114,5

116,0

118,0

8875

9124

106,0

107,5

109,0

110,5

112,0

113,5

115,0

116,5

118,0

120,0

9125

9374

108,0

109,5

111,0

112,5

114,0

115,5

117,0

118,5

120,5

122,0

9375

9624

110,0

111,5

113,0

114,5

116,0

117,5

119,0

120,5

122,5

124,0

9625

9874

112,0

113,5

115,0

116,5

118,0

119,5

121,0

122,5

124,5

126,0

9875

10124

114,0

115,5

117,0

118,5

120,0

121,5

123,0

125,0

126,5

128,0

10125

10374

116,0

117,5

119,0

120,5

122,0

123,5

125,0

127,0

128,5

130,0

10375

10624

118,0

119,5

121,0

122,5

124,0

125,5

127,5

129,0

130,5

132,0

 

>

10624

120,0

121,5

123,0

124,5

126,0

127,5

129,5

131,0

132,5

134,0

Vervolg Tabel IIA. Excretieforfaits per melkkoe drijfmest

Melkproductie

in kg melk

per koe per jaar

Stikstofexcretie (kg)

Ureumgehalte in mg/100g

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

 

<

5625

93,0

94,5

96,0

97,5

99,0

101,0

102,5

104,0

105,5

107,0

5625

5874

95,0

96,5

98,0

99,5

101,0

103,0

104,5

106,0

107,5

109,0

5875

6124

97,0

98,5

100,0

101,5

103,5

105,0

106,5

108,0

109,5

111,0

6125

6374

99,0

100,5

102,0

103,5

105,5

107,0

108,5

110,0

111,5

113,0

6375

6624

101,0

102,5

104,0

106,0

107,5

109,0

110,5

112,0

113,5

115,0

6625

6874

103,0

104,5

106,0

108,0

109,5

111,0

112,5

114,0

115,5

117,0

6875

7124

105,0

106,5

108,5

110,0

111,5

113,0

114,5

116,0

117,5

119,0

7125

7374

107,0

108,5

110,5

112,0

113,5

115,0

116,5

118,0

119,5

121,0

7375

7624

109,0

110,5

112,5

114,0

115,5

117,0

118,5

120,0

121,5

123,0

7625

7874

111,0

113,0

114,5

116,0

117,5

119,0

120,5

122,0

123,5

125,0

7875

8124

113,0

115,0

116,5

118,0

119,5

121,0

122,5

124,0

125,5

127,0

8125

8374

115,5

117,0

118,5

120,0

121,5

123,0

124,5

126,0

127,5

129,0

8375

8624

117,5

119,0

120,5

122,0

123,5

125,0

126,5

128,0

129,5

131,0

8625

8874

119,5

121,0

122,5

124,0

125,5

127,0

128,5

130,0

131,5

133,0

8875

9124

121,5

123,0

124,5

126,0

127,5

129,0

130,5

132,0

133,5

135,5

9125

9374

123,5

125,0

126,5

128,0

129,5

131,0

132,5

134,0

135,5

137,5

9375

9624

125,5

127,0

128,5

130,0

131,5

133,0

134,5

136,0

138,0

139,5

9625

9874

127,5

129,0

130,5

132,0

133,5

135,0

136,5

138,0

140,0

141,5

9875

10124

129,5

131,0

132,5

134,0

135,5

137,0

138,5

140,0

142,0

143,5

10125

10374

131,5

133,0

134,5

136,0

137,5

139,0

140,5

142,5

144,0

145,5

10375

10624

133,5

135,0

136,5

138,0

139,5

141,0

142,5

144,5

146,0

147,5

 

>

10624

135,5

137,0

138,5

140,0

141,5

143,0

145,0

146,5

148,0

149,5

Vervolg Tabel IIA. Excretieforfaits per melkkoe drijfmest

Melkproductie

in kg melk

per koe per jaar

Stikstofexcretie (kg)

Ureumgehalte in mg/100g

33

34

35

36

37

38

39

40

> 40

 

<

5625

108,5

110,0

111,5

113,0

114,5

116,5

118,0

119,5

121,0

5625

5874

110,5

112,0

113,5

115,0

116,5

118,5

120,0

121,5

123,0

5875

6124

112,5

114,0

115,5

117,0

118,5

120,5

122,0

123,5

125,0

6125

6374

114,5

116,0

117,5

119,0

121,0

122,5

124,0

125,5

127,0

6375

6624

116,5

118,0

119,5

121,0

123,0

124,5

126,0

127,5

129,0

6625

6874

118,5

120,0

121,5

123,5

125,0

126,5

128,0

129,5

131,0

6875

7124

120,5

122,0

123,5

125,5

127,0

128,5

130,0

131,5

133,0

7125

7374

122,5

124,0

126,0

127,5

129,0

130,5

132,0

133,5

135,0

7375

7624

124,5

126,0

128,0

129,5

131,0

132,5

134,0

135,5

137,0

7625

7874

126,5

128,5

130,0

131,5

133,0

134,5

136,0

137,5

139,0

7875

8124

128,5

130,5

132,0

133,5

135,0

136,5

138,0

139,5

141,0

8125

8374

130,5

132,5

134,0

135,5

137,0

138,5

140,0

141,5

143,0

8375

8624

133,0

134,5

136,0

137,5

139,0

140,5

142,0

143,5

145,0

8625

8874

135,0

136,5

138,0

139,5

141,0

142,5

144,0

145,5

147,0

8875

9124

137,0

138,5

140,0

141,5

143,0

144,5

146,0

147,5

149,0

9125

9374

139,0

140,5

142,0

143,5

145,0

146,5

148,0

149,5

151,0

9375

9624

141,0

142,5

144,0

145,5

147,0

148,5

150,0

151,5

153,0

9625

9874

143,0

144,5

146,0

147,5

149,0

150,5

152,0

153,5

155,5

9875

10124

145,0

146,5

148,0

149,5

151,0

152,5

154,0

155,5

157,5

10125

10374

147,0

148,5

150,0

151,5

153,0

154,5

156,0

157,5

159,5

10375

10624

149,0

150,5

152,0

153,5

155,0

156,5

158,0

160,0

161,5

 

>

10624

151,0

152,5

154,0

155,5

157,0

158,5

160,0

162,0

163,5

B.

In Tabel IIB. van Bijlage D worden de onderdelen van die tabel die betrekking hebben op de stikstofexcretie vervangen door:

Melkproductie

in kg melk

per koe per jaar

Stikstofexcretie (kg)

Ureumgehalte in mg/100g

<14

14

15

16

17

18

19

20

21

22

 

<

5625

55,0

56,0

57,0

58,5

59,5

60,5

61,5

62,5

64,0

65,0

5625

5874

56,5

57,5

58,5

59,5

61,0

62,0

63,0

64,0

65,0

66,5

5875

6124

58,0

59,0

60,0

61,0

62,5

63,5

64,5

65,5

66,5

68,0

6125

6374

59,5

60,5

61,5

62,5

63,5

65,0

66,0

67,0

68,0

69,0

6375

6624

60,5

62,0

63,0

64,0

65,0

66,0

67,5

68,5

69,5

70,5

6625

6874

62,0

63,5

64,5

65,5

66,5

67,5

69,0

70,0

71,0

72,0

6875

7124

63,5

64,5

66,0

67,0

68,0

69,0

70,0

71,5

72,5

73,5

7125

7374

65,0

66,0

67,0

68,5

69,5

70,5

71,5

72,5

74,0

75,0

7375

7624

66,5

67,5

68,5

70,0

71,0

72,0

73,0

74,0

75,5

76,5

7625

7874

68,0

69,0

70,0

71,0

72,5

73,5

74,5

75,5

76,5

78,0

7875

8124

69,5

70,5

71,5

72,5

73,5

75,0

76,0

77,0

78,0

79,0

8125

8374

71,0

72,0

73,0

74,0

75,0

76,5

77,5

78,5

79,5

80,5

8375

8624

72,0

73,5

74,5

75,5

76,5

77,5

79,0

80,0

81,0

82,0

8625

8874

73,5

74,5

76,0

77,0

78,0

79,0

80,0

81,5

82,5

83,5

8875

9124

75,0

76,0

77,5

78,5

79,5

80,5

81,5

83,0

84,0

85,0

9125

9374

76,5

77,5

78,5

80,0

81,0

82,0

83,0

84,0

85,5

86,5

9375

9624

78,0

79,0

80,0

81,0

82,5

83,5

84,5

85,5

86,5

88,0

9625

9874

79,5

80,5

81,5

82,5

84,0

85,0

86,0

87,0

88,0

89,5

9875

10124

81,0

82,0

83,0

84,0

85,0

86,5

87,5

88,5

89,5

90,5

10125

10374

82,0

83,5

84,5

85,5

86,5

87,5

89,0

90,0

91,0

92,0

10375

10624

83,5

85,0

86,0

87,0

88,0

89,0

90,5

91,5

92,5

93,5

 

>

10624

85,0

86,0

87,5

88,5

89,5

90,5

91,5

93,0

94,0

95,0

Vervolg Tabel IIB. Excretieforfaits per melkkoe vaste mest

Melkproductie

in kg melk

per koe per jaar

Stikstofexcretie (kg)

Ureumgehalte in mg/100g

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

 

<

5625

66,0

67,0

68,0

69,5

70,5

71,5

72,5

73,5

75,0

76,0

5625

5874

67,5

68,5

69,5

70,5

72,0

73,0

74,0

75,0

76,0

77,5

5875

6124

69,0

70,0

71,0

72,0

73,0

74,5

75,5

76,5

77,5

78,5

6125

6374

70,5

71,5

72,5

73,5

74,5

76,0

77,0

78,0

79,0

80,0

6375

6624

71,5

73,0

74,0

75,0

76,0

77,0

78,5

79,5

80,5

81,5

6625

6874

73,0

74,5

75,5

76,5

77,5

78,5

79,5

81,0

82,0

83,0

6875

7124

74,5

75,5

77,0

78,0

79,0

80,0

81,0

82,5

83,5

84,5

7125

7374

76,0

77,0

78,0

79,5

80,5

81,5

82,5

83,5

85,0

86,0

7375

7624

77,5

78,5

79,5

81,0

82,0

83,0

84,0

85,0

86,0

87,5

7625

7874

79,0

80,0

81,0

82,0

83,5

84,5

85,5

86,5

87,5

89,0

7875

8124

80,5

81,5

82,5

83,5

84,5

86,0

87,0

88,0

89,0

90,0

8125

8374

82,0

83,0

84,0

85,0

86,0

87,0

88,5

89,5

90,5

91,5

8375

8624

83,0

84,5

85,5

86,5

87,5

88,5

90,0

91,0

92,0

93,0

8625

8874

84,5

85,5

87,0

88,0

89,0

90,0

91,0

92,5

93,5

94,5

8875

9124

86,0

87,0

88,5

89,5

90,5

91,5

92,5

93,5

95,0

96,0

9125

9374

87,5

88,5

89,5

91,0

92,0

93,0

94,0

95,0

96,5

97,5

9375

9624

89,0

90,0

91,0

92,0

93,5

94,5

95,5

96,5

97,5

99,0

9625

9874

90,5

91,5

92,5

93,5

95,0

96,0

97,0

98,0

99,0

100,0

9875

10124

92,0

93,0

94,0

95,0

96,0

97,5

98,5

99,5

100,5

101,5

10125

10374

93,0

94,5

95,5

96,5

97,5

98,5

100,0

101,0

102,0

103,0

10375

10624

94,5

96,0

97,0

98,0

99,0

100,0

101,0

102,5

103,5

104,5

 

>

10624

96,0

97,0

98,5

99,5

100,5

101,5

102,5

104,0

105,0

106,0

Vervolg Tabel IIB. Excretieforfaits per melkkoe vaste mest

Melkproductie

in kg melk

per koe per jaar

Stikstofexcretie (kg)

Ureumgehalte in mg/100g

33

34

35

36

37

38

39

40

> 40

 

<

5625

77,0

78,0

79,0

80,5

81,5

82,5

83,5

84,5

86,0

5625

5874

78,5

79,5

80,5

81,5

83,0

84,0

85,0

86,0

87,0

5875

6124

80,0

81,0

82,0

83,0

84,0

85,5

86,5

87,5

88,5

6125

6374

81,5

82,5

83,5

84,5

85,5

87,0

88,0

89,0

90,0

6375

6624

82,5

84,0

85,0

86,0

87,0

88,0

89,5

90,5

91,5

6625

6874

84,0

85,0

86,5

87,5

88,5

89,5

90,5

92,0

93,0

6875

7124

85,5

86,5

88,0

89,0

90,0

91,0

92,0

93,5

94,5

7125

7374

87,0

88,0

89,0

90,5

91,5

92,5

93,5

94,5

96,0

7375

7624

88,5

89,5

90,5

91,5

93,0

94,0

95,0

96,0

97,0

7625

7874

90,0

91,0

92,0

93,0

94,5

95,5

96,5

97,5

98,5

7875

8124

91,5

92,5

93,5

94,5

95,5

97,0

98,0

99,0

100,0

8125

8374

92,5

94,0

95,0

96,0

97,0

98,0

99,5

100,5

101,5

8375

8624

94,0

95,5

96,5

97,5

98,5

99,5

101,0

102,0

103,0

8625

8874

95,5

96,5

98,0

99,0

100,0

101,0

102,0

103,5

104,5

8875

9124

97,0

98,0

99,0

100,5

101,5

102,5

103,5

104,5

106,0

9125

9374

98,5

99,5

100,5

102,0

103,0

104,0

105,0

106,0

107,5

9375

9624

100,0

101,0

102,0

103,0

104,5

105,5

106,5

107,5

108,5

9625

9874

101,5

102,5

103,5

104,5

105,5

107,0

108,0

109,0

110,0

9875

10124

103,0

104,0

105,0

106,0

107,0

108,5

109,5

110,5

111,5

10125

10374

104,0

105,5

106,5

107,5

108,5

109,5

111,0

112,0

113,0

10375

10624

105,5

106,5

108,0

109,0

110,0

111,0

112,0

113,5

114,5

 

>

10624

107,0

108,0

109,5

110,5

111,5

112,5

113,5

115,0

116,0

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2025.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 16 december 2024

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

TOELICHTING

I. Algemeen

1. Doel en aanleiding

Deze regeling wijzigt de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet (hierna: Urm) in verband met de aanpassing van de excretieforfaits als gevolg van de gewijzigde stikstofcorrectiefactor. De wijziging van de Urm zal per 1 januari 2025 in werking treden.

De Urm is gebaseerd op de Meststoffenwet (hierna: Msw) en het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet. De Urm bevat onder meer voorschriften die verband houden met verhandeling, gebruik, opslag, productie, vervoer en verwerking van mest, waaronder ook excretieforfaits voor stikstof. Samen met het stelsel van gebruiksnormen draagt de Msw en de daarop gebaseerde regelgeving bij aan het verwezenlijken van de doelen van Richtlijn 91/676/EEG van de Raad van 12 december 1991 inzake de bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen (PBEG 1991, L 375; hierna Nitraatrichtlijn).

Met deze regeling worden de in bijlage D, tabel IIA. Excretieforfaits per melkkoe drijfmest en tabel IIB. Excretieforfaits per melkkoe vaste mest, van de Urm opgenomen stikstofexcretieforfaits aangepast. Deze aanpassing vloeit voort uit een wijziging van de correctiefactor voor gasvormige stikstofverliezen uit de mest, de zogenoemde stikstofcorrectiefactor. De volgende paragrafen bevatten een toelichting hierop.

2. Algemeen

2.1 Gasvormige stikstofverliezen

Een koe heeft stikstof (N) in de vorm van eiwit in het rantsoen nodig voor onderhoud, groei, melkproductie en de groei van het ongeboren kalf. Een deel van de opgenomen stikstof wordt niet gebruikt voor onderhoud, groei of productie en wordt uitgescheiden met de mest en urine. In de stal en bij opslag buiten de stal treden vanuit de mest gasvormige stikstofverliezen op in de vorm van ammoniak (NH3), lachgas (N2O), stikstofoxiden (NOx) en distikstof (N2). Bij stalsystemen met drijfmest wordt voornamelijk ammoniak gevormd, terwijl bij stalsystemen met vaste mest als gevolg van het proces van nitrificatie en denitrificatie ook de andere gasvormige stikstofverliezen optreden. Bij stalsystemen met vaste mest vinden dan ook meer gasvormige stikstofverliezen plaats in vergelijking met stalsystemen met drijfmest.

2.2 Excretieforfaits voor stikstof

Voor de berekening van de hoeveelheid dierlijke meststoffen die op of in de bij het bedrijf behorende oppervlakte landbouwgrond kunnen worden gebracht, uitgedrukt in kilogrammen stikstof per jaar, wordt uitgegaan van de netto stikstofexcretie. De bruto stikstofexcretie die door melkvee wordt geproduceerd – de stikstof onder de staart – wordt daartoe gecorrigeerd voor de gasvormige stikstofverliezen met behulp van een stikstofcorrectiefactor.

2.3 Stikstofcorrectiefactor

Op basis van een advies van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (hierna: CDM) uit 2014 is bij het vaststellen van de netto stikstofexcretieforfaits voor melkvee uitgegaan van een correctiefactor van 8,5% in het geval van stalsystemen met drijfmest. Deze factor is gebaseerd op gegevens over onder meer voeropname en voersamenstelling in de periode 2010–2012 en met gebruikmaking van de NEMA-methode. In de NEMA-methode, die gebruikt wordt voor (internationale) rapportage over gasvormige emissies, wordt voor elk van de hiervoor genoemde gasvormige stikstofverliezen de emissie berekend. Op basis daarvan heeft de CDM een totaal stikstofverlies afgeleid, resulterend in de eerdergenoemde stikstofcorrectiefactor van 8,5%. In deze factor is zowel het stikstofverlies meegenomen dat optreedt in de stal en bij opslag van de mest buiten de stal, als ook het stikstofverlies dat optreedt als de dieren in de wei lopen. Als voor dit laatste gecorrigeerd wordt en alleen uitgegaan wordt van het stikstofverlies dat optreedt in de stal en mestopslag, dan zou de stikstofcorrectiefactor niet 8,5%, maar 10,1% bedragen (bron: CDM, 2024).

In 2018 heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek (hierna: CBS) op basis van een andere methode en gegevens uit 2015–2017 de stikstofcorrectiefactor opnieuw berekend. Uitgangspunt bij die andere methode, die bekend is geworden als de N/P-methode, is dat van de in de mest uitgescheiden stikstof en fosfaat alleen een deel van de stikstof verloren gaat. Door de gegevens over voeropname en voersamenstelling te combineren met gegevens over het stikstof- en fosfaatgehalte in afgevoerde mest, kan berekend worden hoeveel stikstof vanuit de mest in de stal en opslag verloren gaat. Het CBS kwam tot een hogere stikstofcorrectiefactor van 14%.

2.4 Adviezen betreffende actualisatie excretieforfaits

In zijn advies van 2020 betreffende de actualisatie van de excretieforfaits voor landbouwhuisdieren heeft de CDM de N/P-methode overgenomen en aanpassing van de stikstofcorrectiefactor geadviseerd (CDM, 2020). Voor varkens en pluimvee is dit advies wel overgenomen. Voor melkvee is dit echter niet gedaan, mede omdat tijdens de internetconsultatie vanuit de sector naar voren was gebracht dat uit was gegaan van verouderde gegevens. In 2021 heeft het CDM op basis van actuelere gegevens een nieuw advies uitgebracht voor de actualisatie van de excretieforfaits voor melkvee (CDM, 2021). Aan dit advies is geen vervolg gegeven, omdat de productie van stikstof met 13 tot 14 miljoen kilogram zou kunnen toenemen als het advies – aanpassing van de excretieforfaits voor stikstof en fosfaat – integraal zou worden opgevolgd. In het licht van de toen al bekende opgave vanuit de derogatiebeschikking 2022–2025 om de productie van stikstof en fosfaat in dierlijke mest te verlagen, werd dit niet wenselijk geacht.

2.5 Druk op de mestmarkt

Vanwege de derogatiebeschikking 2022–2025 en de daaraan verbonden maatregelen zoals het instellen van bufferstroken, het aanwijzen van met nutriënten verontreinigde gebieden (NV-gebieden) en de afbouw van derogatie neemt de mestplaatsingsruimte in Nederland af. Een fors aantal melkveebedrijven moet daardoor tegen aanzienlijke kosten een (groter) deel van hun mest laten afvoeren. De verwachting is dat deze kosten nog verder toenemen als gevolg van de druk op de mestmarkt. Om die druk enigszins af te laten nemen heeft de sector voorgesteld om op basis van het CDM-advies uit 2020 de stikstofcorrectiefactor te verhogen en de stikstofexcretieforfaits hierop aan te passen. Een bedrijf zou daardoor binnen de gebruiksnorm voor stikstof uit dierlijke mest als bedoeld in artikel 9 Meststoffenwet meer kubieke meter mest op of in de bodem kunnen brengen en hoeft dan minder mest af te voeren.

2.6 Hernieuwd advies

In zijn advies uit 2024 omtrent de voorgestelde verhoging van de stikstofcorrectiefactor, wijst de CDM op het eerder advies uit 2020, waarin al werd geadviseerd de stikstofcorrectiefactor te verhogen en te rekenen met een stikstofcorrectiefactor van 14% in het geval van drijfmest en 39% in het geval van vaste mest. In zijn hernieuwd advies heeft de CDM ook de resultaten van studies uit 2023 betrokken die een hogere correctiefactor suggereren. Voor de CDM waren die studies geen aanleiding om nu een hogere stikstofcorrectiefactor te adviseren dan in het advies van 2020.

2.7 Wijziging stikstofexcretieforfaits

Gezien de door de CDM in 2020 en 2024 uitgebrachte adviezen en de noodzaak om bedrijven, gelet op de druk op de mestmarkt, de mogelijkheid te geven om binnen de mestplaatsingsruimte meer mest te kunnen plaatsen, is besloten de stikstofcorrectiefactor voor melkvee aan te passen en te verhogen naar 14% voor (stalsystemen met) drijfmest en 39% voor (stalsystemen met) vaste mest. De netto excretieforfaits voor stikstof voor de onderscheiden stalsystemen worden met voorliggende regeling gewijzigd conform het CDM-advies 2020.

3. Effecten bedrijfsleven

3.1 Bedrijfseffecten

Als gevolg van de aangepaste, verhoogde, stikstofcorrectiefactor zijn de netto excretieforfaits voor stikstof opnieuw berekend. Het resultaat daarvan is dat bij eenzelfde melkproductie en ureumgehalte in de melk de forfaitaire stikstofexcretie lager is. Een veehouder kan daardoor binnen de beschikbare plaatsingsruimte voor stikstof uit dierlijke mest meer mest op of in de bodem brengen en hoeft in het geval van een mestoverschot minder mest af te voeren. Ook het mestoverschot op nationaal niveau neemt minder sterk toe en wel met zo’n 5,3 tot 7,9 miljoen kilogram stikstof.

3.2 Regeldruk en administratieve lasten

De regeling voorziet in het aanpassen van de stikstofexcretieforfaits. De systematiek van stikstofexcretieforfaits bestaat al langere tijd en veehouders werken hier al meerdere jaren mee. De wijziging van de excretieforfaits brengt als zodanig geen toename van de regeldruk mee nu de bestaande systematiek niet wijzigt, maar enkel gebruik wordt gemaakt aangepaste waarden. De uit deze wijziging voortvloeiende administratieve lasten hebben betrekking op het door betrokkenen inlezen in de nieuwe stikstofexcretieforfaits en deze ten behoeve van het op te stellen bemestingsplan toepassen in de berekening van de mestproductie op het bedrijf. Dit betreft circa 19.400 melkveebedrijven. De totale administratieve lasten die hiermee gemoeid zijn bedragen afgerond € 237.000,–.

3.3 Toetsen

Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) is verzocht de gevolgen van deze wijziging voor de regeldruk te beoordelen. ATR heeft besloten om over de wijziging geen formeel advies uit te brengen, nu de gevolgen voor de regeldruk niet substantieel zijn en voldoende zijn beschreven.

4. Uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft aangegeven een Uitvoerings- en Handhavingstoets (UHT) voor deze wijziging niet nodig te achten, omdat de impact van de aanpassingen van forfaitaire normen beperkt zal zijn. De werkzaamheden die voortkomen uit deze wijziging zal RVO opnemen als reguliere jaaraanpassingen.

De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) heeft in reactie op het verzoek een toets te doen op de uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en fraudebestendigheid van de wijzigingsregeling laten weten dat zij de wijzigingsregeling uitvoerbaar en handhaafbaar acht. NVWA geeft aan dat er een marginale positieve invloed op de fraudebestendigheid te verwachten is, doordat veehouders door deze aanpassing meer kubieke meters mest op hun eigen land mogen gebruiken en als ze een mestoverschot hebben dat ze minder mest hoeven af te voeren.

5. Milieueffecten

Een lager stikstofexcretieforfait als gevolg van een hogere stikstofcorrectiefactor betekent voor veehouders dat zij meer kubieke meter mest binnen de beschikbare plaatsingsruimte voor stikstof uit dierlijke mest op of in de bodem kunnen brengen, zolang dit ook mogelijk is binnen de fosfaatgebruiksruimte. De emissies van NH3, N2O en NOx door mesttoediening en het risico op nitraatuitspoeling nemen daardoor toe. Daar staat tegenover dat de afbouw en het uiteindelijk wegvallen van de derogatie de werkelijke ammoniakemissie uit mestaanwending sterk zal afnemen en ook het risico van nitraatuitspoeling fors afneemt. De lagere stikstofexcretieforfaits als gevolg van de hogere stikstofcorrectiefactor leidt tot een minder sterke daling van de ammoniakemissie en het risico op nitraatuitspoeling, maar er is nog wel steeds sprake van een daling.

6. Consultatie

Omdat de aanpassing van de stikstofcorrectiefactor aansluit bij de wens van de sector en het van belang is dat de aanpassing per 1 januari 2025 in werking treedt, is afgezien van internetconsultatie. Voorts wordt verwacht dat de CDM in het eerste kwartaal van 2025 advies uitbrengt over de actualisatie van de excretieforfaits voor landbouwhuisdieren en dat ook de stikstofexcretieforfaits voor melkvee daarbij zullen worden betrokken. De voor deze bredere actualisatie benodigde wijziging van de Urm zal in de loop van 2025 ter consultatie worden voorgelegd.

7. Inwerkingtreding en vaste verandermomenten

De regeling treedt in werking per 1 januari 2025. Daarmee wordt niet afgeweken van de vaste verandermomenten zoals opgenomen in aanwijzing 4.17 van de Aanwijzingen voor de regelgeving. Wel wordt afgeweken van de aangegeven invoeringstermijn van minimaal twee maanden na publicatie van de regeling. De afwijking van de invoeringstermijn is gerechtvaardigd omdat de sector gebaat is bij de wijziging en inwerkingtreding per 1 januari aangewezen is nu de verantwoording over (het gebruik van) meststoffen aan de hand van de excretieforfaits plaatsvindt per kalenderjaar.

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

Naar boven