Besluit van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat van 11 december 2024, nr. IENW/BSK-2024/332758, houdende wijziging van het Besluit toestemming inzage archiefbescheiden Bijlmerramp

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,

Gelet op artikel 3 van het Besluit van de Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media van 20 september 2022 tot het stellen van beperkingen aan de openbaarheid van archiefbescheiden geborgen in de archieven van de Raad voor de Luchtvaart en het Bureau Vooronderzoek Ongevallen en Incidenten van de Rijksluchtvaartdienst, 1924–1998 (2000), nummer toegang 2.16.107 (Stcrt. 2022, 27097, en rectificatie 27097-n1);

Besluit:

ARTIKEL I

In het Besluit toestemming inzage archiefbescheiden Bijlmerramp komt de bijlage te luiden:

BIJLAGE ALS BEDOELD IN ARTIKEL 1 VAN HET BESLUIT TOESTEMMING INZAGE ARCHIEFBESCHEIDEN BIJLMERRAMP

Inventarisnummers uit de Inventaris van de archieven van de Raad voor de Luchtvaart en het Bureau Vooronderzoek Ongevallen en Incidenten van de Rijksluchtvaartdienst, 1924–1998 (2000) toegang 2.16.107 met toestemming tot inzage:

2032	1[1]: Eindrapport van de Raad voor de Luchtvaart 1994
2036	5: Eindrapport over (reacties op) de aanbevelingen voortkomend uit het eindrapport van de Raad
2037	6: Registers van verschillende series correspondentie van zowel het BVOI als de RvdL z.j.
2038	7: Correspondentie van de RvdL, serie 1993, echter met uitloop tot 1995 1993–1995
2039	8: Correspondentie van de BVOI, map A, 1 – 161 1992–1993
2040	9: Correspondentie van de BVOI, map B, 162 – 229 1993
2041	10: Correspondentie van de BVOI, map C, 230 – 315 1992–1993
2042	11: Correspondentie van de BVOI, map D, 316 – 425 1993–1996
2043	12: Correspondentie van de BVOI, map E, 426 – 475 1996–1998
2051	20: Binnengekomen rapporten, 4 – 24 1992–1993
2052	21: Binnengekomen rapporten, 25 – 51 1992–1993
2053	22: Binnengekomen rapporten, 52 – 75 1993
2055	24: Vrachtbrieven, I 1992–1997
2056	25: Vrachtbrieven, II, met stukken over de nasleep 1995–1996 (1995–1996)
2057	26: Vrachtbrieven, III, met stukken over de nasleep 1996–1998
2064	33: Openbare zitting Bijlmer; verslag 1993
2065	34: Openbare zitting Bijlmer, stukken inzake de voorbereiding I 1993
2066	35: Openbare zitting, stukken inzake de voorbereiding II 1993
2067	36: Correspondentie: faxen 1992 oktober – november
2068	37: Correspondentie; CT-stukken (communication transcript), 46 – 210 1992 oktober – december
2077	46: Rapporten inzake het bodemonderzoek op de plaats van het ongeval 1993
2081	50: Werkmap van dhr. H. Pruis 1992–1993
2082	51: Werkmap van dhr. F. Erhart 1992–1993
2083	52: Correspondentie inzake verschillende deelzaken, zoals de ophanging van motor 3 en het verarmde uranium als ballast, alsmede twee processen-verbaal inzake de cockpit voice recorder 1993–1998
2084	53: Stukken inzake het in het vliegtuig gebruikte verarmd uranium 1993–1998
2085	54: Stukken inzake de behandeling van de ramp en de nasleep, in de Tweede Kamer 1992–1996
2086	55: Stukken inzake Kamervragen 1992–1996
2087	56: Rapport ‘Commissie Informatiestroom Luchtvrachtdocumentatie. Rapportage 15 juli 1998’, van de commissie Hoekstra 1998
2088	57: Stukken inzake verzoeken om informatie van de dagbladen De Volkskrant en Trouw 1995
2089	58: Werkmap inzake vragen vanuit de media en het parlement 1996
2090	59: Stukken inzake vragen vanuit de media en het parlement 1992–1996
2091	60: Stukken inzake de behandeling van de ramp en de nasleep in de Vaste Commissie van Verkeer en Waterstaat 1992–1999
2092	61: Stukken inzake de stand van de motoren 1995–1996
2097	66: Stukken inzake communicatie ten tijde van het ongeval, waaronder het R/T transcript tussen verkeersleiding en de El Al vliegers 1992–1993
2100	69: Berichten inzake de toestand de eerste dagen na het ongeval (daily meetings) 1992
2101	70: Voortgangsrapporten, alsmede Nieuwsbrieven van het Directoraatgeneraal Rijksluchtvaartdienst 1992
2102	71: Stukken inzake het onderzoek zelf 1992
2103	72: Stukken inzake vragen en onderzoek vanuit de gemeente en regio Amsterdam 1992–1996
2104	73: Stukken inzake risico- en crisisbeheersing, onder meer naar aanleiding van het optreden van de Rijksluchtvaartdienst tijdens het ongeval 1992–1993
2105	74: Stukken inzake de veiligheid rond vliegvelden 1992
2106	75: Documentatie; Rapporten inzake andere vliegtuigongevallen 1992–1993
2107	76: Documentatie: "Aircraft operations manual" van KLM, voor een Boeing 747 1990–1991
2108	77: Stukken inzake de route van het vliegtuig voorafgaand aan het ongeval 1992–1995
2109	78: Eindrapport van het vooronderzoek; voorbereiding van afbeeldingen bijlagen z.j.
2110	79: Tijgerhaai plot 1992
2111	80: Correspondentie 1992–1993

1 Ondernummering Map inventarisnummers 2032-2112 Stukken betreffende het ongeval met de 4X-AXG Boeing 747 op 4 oktober 1992 te Amsterdam (Bijlmerramp) 1992–1998.

Audiovisuele middelen

2944	Hoorzitting Rijksluchtvaartdienst op 14 en 15 oktober 1993 1993, 3 geluidsbanden
2945	Hoorzitting Rijksluchtvaartdienst op 14 en 15 oktober 1993 1993, 6 cassettebanden
2948	Hoorzitting Rijksluchtvaartdienst op 14 en 15 oktober 1993, 4 videobanden
2949	Destructie van El Al 747 wrakstukken 1995, 1 videoband
2952	El Al Boeing algemeen ongedateerd, 1 videoband
2953	Animaties ten behoeve van het onderzoek ongedateerd, 3 videobanden

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van 15 december 2024.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, B. Madlener

TOELICHTING

Met het Besluit toestemming inzage archiefbescheiden Bijlmerramp (hierna: Besluit) heeft de Minister van Infrastructuur en Waterstaat uitvoering gegeven aan adviezen van het Adviescollege Openbaarheid en informatiehuishouding (hierna: het ACOI) om de zogenaamde Bijlmerramparchieven meer openbaar te maken.

Dit wijzigingsbesluit voert de ACOI-adviezen van 19 april 2024¹ verder uit.

De Bijlmervliegramparchieven zijn onderdeel van de archieven van de voormalige Raad voor de Luchtvaart en het Bureau Vooronderzoek Ongevallen en Incidenten van de Rijksluchtvaartdienst (hierna: het BVOI). Deze instanties waren bij de Bijlmervliegramp verantwoordelijk voor het doen van onderzoek naar luchtvaartongevallen op Nederlands grondgebied en vielen onder de voorganger van het huidige Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

De archieven zijn in 2010 op grond van de Archiefwet 1995 overgebracht naar het Nationaal Archief. De openbaarheid van de archieven is beperkt met het Besluit beperkingen openbaarheid van de Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media van 20 september 2022 (Stcrt. 2022, 27097 en rectificatie 27097-n1). Daarbij is bepaald dat de Minister van Infrastructuur en Waterstaat (hierna: de minister) bevoegd is om te beslissen over inzageverzoeken voor dossiers die met het oog op Staat en bondgenoten beperkt openbaar zijn. De minister doet dit aan de hand van eisen uit het Verdrag voor de internationale burgerluchtvaart (Verdrag van Chicago).

Op verzoek van de Tweede Kamer heeft het ACOI van 2023 tot 2024 onderzoek gedaan naar de openbaarheid van de archieven en de hiervoor bedoelde adviezen uitgebracht. Het Besluit en dit wijzigingsbesluit voeren de eerste twee van de vier ACOI-aanbevelingen uit².

In een eerste aanbeveling adviseerde het ACOI dossiers openbaar te maken die ten onrechte als beperkt openbaar waren overgebracht. In een tweede aanbeveling werd geadviseerd een splitsing aan te brengen in 64 dossiers die zowel vertrouwelijke als niet vertrouwelijke stukken bevatten. Met het Besluit is op 28 augustus 2024 de eerste lijst van stukken vastgesteld die geschikt zijn voor openbaarmaking. Het Besluit dat op 9 september 2024 in werking trad bevatte een lijst van stukken uit niet-vertrouwelijke dossiers en een enkel document uit een gemengd dossier dat na een eerste splitsing geschikt bleek voor openbaarmaking. Inmiddels is de splitsing van dossiers met vertrouwelijke en niet-vertrouwelijke stukken geheel afgerond. Daardoor kon met dit wijzigingsbesluit de bijlage bij het Besluit met openbaar te maken stukken worden uitgebreid.

Toestemming tot inzage

Zoals ook in de toelichting bij het Besluit is aangegeven heeft de minister in samenwerking met de algemene rijksarchivaris vastgesteld dat de documenten in de gewijzigde bijlage niet meer onder de openbaarheidsbeperking hoeven te vallen. Het gaat om documenten die niet onder de artikelen 5.12 en 6.2 van Bijlage 13 bij het Verdrag van Chicago vallen, of eerder bekend zijn gemaakt door de bevoegde autoriteiten. Bij de lijst is er ook op toegezien dat aan de regelgeving voor de openbaarmaking van persoonsgegevens is voldaan.

Op grond van de Archiefwet 1995 is het niet mogelijk om een openbaarheidsbeperking die is gesteld op basis van de beperkingsgrond ‘het belang van de Staat of zijn bondgenoten’, formeel op te heffen. Met het Besluit heeft de minister daarom generiek toestemming gegeven voor inzage in de desbetreffende archiefbescheiden. In de praktijk betekent dit dat verzoeken om de stukken in de bijlage bij het besluit in te zien niet per geval door de minister getoetst hoeven te worden.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, B. Madlener

---

1 ACOI advies ‘Geen afgesloten hoofdstuk’, te raadplegen via https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2024/04/22/bijlage-2-acoi-advies-geen-afgesloten-hoofdstuk.

2 Zie voor een overzicht van aanbevelingen pagina’s 6 t/m 9 van het ACOI Advies ‘Geen Afgesloten hoofdstuk’, en https://open.overheid.nl/documenten/dpc-e9f7ad19a413f0679e379a973aa94934f5f91166/pdf