TOELICHTING
I. ALGEMEEN
1. Aanleiding en doel
Sinds 2019 wordt samen met alle stakeholders gewerkt aan de uitvoering van de afspraken
uit het Actieplan toekomstbestendig visserijbeheer IJsselmeergebied (hierna: Actieplan).
Doel van het Actieplan is om in de periode tot eind 2025 in een aantal stappen toe
te werken naar een duurzame visserijsituatie voor de nettenvisserij op het IJsselmeer.
Belangrijk element hierin is een laatste reductiestap van het totaal aantal netten
dat op het IJsselmeer/Markermeer mag worden ingezet. Uit onderzoek van het Wageningen
Marine Research is gebleken dat er nog een verdere reductie van ca. 10% van de visserijdruk
nodig is om tot de beoogde duurzame visserijsituatie te komen.
Om deze reductie te realiseren is een subsidieregeling opgesteld, de Subsidieregeling
permanente reductie van de rechten op de inzet van staand net en zegen (hierna: de
regeling), die in de periode van 1 juli 2024 tot en met 12 augustus 2024 is opengesteld.1 Deze regeling maakte het mogelijk voor vissers om op vrijwillige basis tegen betaling
afstand te doen van (een deel van) hun rechten om te vissen met het staand want en/of
hun rechten om te vissen met de zegen.
Voor verdere toelichting omtrent de aanleiding voor het openstellen van de regeling
en het doel en de invulling hiervan in relatie tot het Actieplan wordt verwezen naar
de toelichting van de regeling.
Uit contacten met de sector is gebleken dat sommige vissers wegens de zomer-/vakantieperiode
geen gebruik hebben kunnen maken van de regeling. Om deze vissers tegemoet te komen
en de beoogde reductie van visserijdruk te realiseren, wordt de regeling thans nogmaals
kortstondig voor inschrijving opengesteld.
2. Inhoud van deze wijzigingsregeling
Deze wijzigingsregeling strekt er uitsluitend toe om een nieuwe openstellingsperiode
te regelen, alsmede een daarbij behorend subsidieplafond en een periode waarbinnen
op de aanvragen zal worden beslist. Voor het overige blijft de regeling gehandhaafd.
2.1 Begunstigden
IJsselmeervissers2 die rechten op de inzet van staand net of zegenrechten op hun vergunning hebben staan,
komen in aanmerking voor deze subsidieregeling. Zie voor overige toelichting de toelichting
bij de regeling.
2.2 Hoogte van de subsidie
De uit te keren subsidies per ingeleverd recht om met netten te vissen zijn ongewijzigd
ten opzichte van de eerdere openstellingsperiode. Voor verdere toelichting omtrent
de berekening van de subsidiebedragen wordt verwezen naar de toelichting van de regeling.
2.3 Plafond en verdeling
Het plafond voor de subsidieregeling is vastgesteld op € 1.450.000,– in totaal. Dit
is het resterende totaalbedrag wat vanuit het Ministerie van LVVN, beschikbaar is
na aftrek van de uitvoeringskosten voor de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
(hierna: RVO). Wanneer niet alle tijdig ingediende aanvragen kunnen worden gehonoreerd,
worden de subsidies verdeeld op basis van het ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’
principe. In deze openstellingsperiode wordt, in afwijking met de eerdere openstelling,
geen scheiding aangebracht tussen een bedrag dat voor de subsidie van zegenvisserij
beschikbaar is een bedrag dat voor uitkoop van staand net visserij beschikbaar is.
Hiermee is het volledige maximale bedrag beschikbaar voor subsidies voor ofwel zegenvisserij
ofwel staand net visserij.
2.4 Aanvraag en directe vaststelling
De subsidie kan worden aangevraagd gedurende een periode van twee weken. Dit betreft
een korte periode. De vissers zijn vanuit de eerdere openstellingsperiode reeds bekend
met de systematiek van de uitkoopregeling. Voorafgaand aan de nieuwe openstelling
van de regeling worden de vissers per brief opnieuw geïnformeerd. Dit geeft de vissers
voldoende tijd om een aanvraag voor te bereiden en in te dienen.
De aanvraag kan zowel online als op papier worden gedaan, steeds bij RVO als uitvoerder
van deze regeling. Voor verdere toelichting omtrent de aanvraag en directe vaststelling
wordt verwezen naar de toelichting bij de regeling.
2.5 Afwijzingsgronden
De afwijzingsgronden zoals vermeld in artikel 11 van de regeling blijven ongewijzigd.
Voor verdere toelichting in dit kader wordt verwezen naar de toelichting bij de regeling.
3. Fiscale aspecten
Voor verdere toelichting omtrent consequenties voor de fiscale aspecten, zoals de
belastingheffing voor IJsselmeervissers, wordt verwezen naar de toelichting bij de
regeling.
4. Staatssteun
De regeling is op 25 augustus 2023 genotificeerd bij de Europese Commissie (dossiernummer
notificatie SA.102930 (2023/N)). De Europese Commissie heeft bij besluit van 5 februari
2024 goedkeuring verleend aan de staatssteun.
De goedkeuring van de Europese Commissie gaat uit van een uiterste datum van verstrekking
van 31 december 2024. Daarbij zijn het doel en de noodzaak van de regeling niet gewijzigd
en brengt deze nieuwe openstelling geen verandering aan in de concurrentiesituatie
en de toetsingscriteria. Daarmee past de nieuwe openstelling van de regeling binnen
de goedkeuring zoals deze is verleend door de Europese Commissie. De Europese Commissie
is hierover geïnformeerd.
5. Regeldruk en administratieve lasten
De berekende regeldruk zal met deze heropeningstelling van de regeling ongewijzigd
blijven. Voor verdere toelichting hierover wordt verwezen naar de toelichting bij
de regeling.
6. Uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid
De uitvoering van deze subsidieregeling is in handen van RVO. Bij de totstandkoming
van zowel de eerdere openstelling als bij deze heropenstelling van de regeling, is
RVO betrokken bij de uitvoerbaarheid van de regeling en een uniforme uitvoeringspraktijk.
Voor verdere toelichting hierover wordt verwezen naar de regeling.
7. Inwerkingtreding
In beginsel treedt de regeling in werking met ingang van 1 november 2024. Bij het
proces van subsidieverstrekking is, gezien de goedkeuring van de Europese Commissie
tot en met 31 december 2024, enige spoed geboden. Daarom voorziet artikel II, mocht
de publicatie in de Staatscourant niet tijdig plaatsvinden, dat de regeling terugwerkende
kracht heeft tot en met 1 november 2024. Zo loopt de uitvoering van de regeling geen
vertraging op en kunnen de gelden, ondanks de korte termijnen, op tijd worden uitgekeerd.
Het is in het belang van de doelgroep dat de hernieuwde openstelling geen vertraging
oploopt. De doelgroep moet in staat zijn tijdig aanspraak te maken op de gelden die
beschikbaar zijn voor de reductie van de visserijdruk.
Ten aanzien van de invoeringstermijn van tenminste twee maanden tussen bekendmaking
en inwerkingtreding wordt afgeweken van de systematiek van de vaste verandermomenten,
bedoeld in aanwijzing 4.17, tweede lid, van de Aanwijzingen voor de regelgeving conform
aanwijzing 4.17 lid 5 onder a.
Zo biedt de regeling de sector de mogelijkheid om tegen betaling afstand te doen van
visrechten en wordt met de regeling tegemoetgekomen aan de wens van de sector om nogmaals
tot openstelling over te gaan. Het is zodoende van belang voor de visserij dat de
regeling nogmaals wordt opengesteld. Hierbij is ook van belang geacht dat de door
de Europese Commissie gegeven toestemming voor de regeling slechts geldig is tot 31 december
2024. Indien de regeling niet opnieuw wordt opengesteld, kan na deze datum het hiervoor
gereserveerde subsidiebudget niet langer worden gebruikt. Dit zou ten nadele zijn
van zowel de visstand als de visserij.
Tevens is van belang geacht dat de doelgroep reeds bij de eerdere openstelling uitgebreid
is geïnformeerd over de regeling en dat zij enkele weken voorafgaand aan de datum
van de heropenstelling van de regeling opnieuw een brief met informatie over de heropenstelling
van de subsidieregeling ontvangen.
Gelet op het bovenstaande wordt niet verwacht dat een afwijking van de vaste verandertermijn
tot problemen leidt. De doelgroep van de regeling is gebaat bij een spoedige inwerkingtreding
De Staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur,
J.F. Rummenie