Reglement Kenniscentrum Stelsel Gesubsidieerde Rechtsbijstand

Het bestuur van de Raad voor Rechtsbijstand,

Gelet op

Artikel 8 van de Wet op de rechtsbijstand;

besluit:

een voorziening te treffen tot oprichting van een Kenniscentrum Stelsel Gesubsidieerde Rechtsbijstand

Algemeen:

Artikel 1 Definities

In dit reglement wordt verstaan onder:

a. de Raad:

de Raad voor Rechtsbijstand, het zelfstandig bestuursorgaan dat is ingesteld in artikel 2, eerste lid van de Wet op de rechtsbijstand;

b. Eigenaar:

het bestuur dat aan het hoofd staat van de Raad voor Rechtsbijstand, dat wordt genoemd in de artikelen 2, 3 en 4 van de Wet op de rechtsbijstand, en Eigenaar is van het Kenniscentrum.

c. Kenniscentrum:

het Kenniscentrum Stelsel Gesubsidieerde Rechtsbijstand dat als maatschappelijke opgave heeft via onafhankelijk onderzoek bij te dragen aan het goed functioneren van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand door het beleid en uitvoering te voeden met data, feiten en kennis, en eventuele (dreigende) knelpunten te signaleren en agenderen;

d. CSO:

de Chief Science Officer die aan het hoofd staat van het Kenniscentrum en het Kenniscentrum vertegenwoordigt;

e. Wetenschappelijke Kwaliteitsraad:

de raad die periodiek op verzoek van de Chief Science Officer de wetenschappelijk kwaliteit van het programmatisch onderzoek van het Kenniscentrum evalueert en via een visitatie daarover rapporteert;

f. Programmaraad:

de raad die periodiek het meerjarige programma op themaniveau vaststelt, waarbinnen het programmatisch onderzoek plaatsvindt, het jaarlijkse werkplan vaststelt en een agenderende functie heeft;

g. Programma:

onderzoeksprogramma op themaniveau dat wordt vastgesteld door de Programmaraad en op basis waarvan het Kenniscentrum programmatisch onderzoek uitvoert;

h. Opdrachtgever:

de Raad voor Rechtsbijstand voor het basisonderzoek, de Programmaraad voor het programmatisch onderzoek en partijen uit het stelsel met een ad hoc onderzoeksopdracht;

i. Basisonderzoek:

onderzoek voor de Raad voor Rechtsbijstand dat uitvoering geeft aan zijn kerntaken;

j. Programmatisch onderzoek:

onderzoek van het Kenniscentrum dat uitvoering geeft aan het meerjarig Programma op themaniveau;

k. Ad hoc onderzoek:

onderzoek dat op incidentele basis wordt verricht naar aanleiding van een door de CSO geaccepteerd verzoek daartoe afkomstig van een derde partij werkzaam binnen het stelsel.

Artikel 2 Organisatie Kenniscentrum

• 1. Het Kenniscentrum opereert onafhankelijk van de Raad.

• 2. Het Kenniscentrum maakt gebruik van ondersteunende afdelingen (waaronder HRM, ICT, IBP, Inkoop, Financiën) van de Raad.

• 3. Onderzoeksdata en -informatie van het Kenniscentrum worden op een zodanige wijze opgeslagen dat personen die niet werkzaam zijn bij het Kenniscentrum er geen toegang toe hebben.

• 4. De CSO geeft leiding aan het Kenniscentrum en vertegenwoordigt het Kenniscentrum intern en extern.

• 5. De CSO legt procesmatig verantwoording af aan de Eigenaar. De CSO legt geen inhoudelijke verantwoording af.

• 6. De CSO kan aan alle vergaderingen van de Programmaraad en de Wetenschappelijke Kwaliteitsraad deelnemen en wordt daartoe uitgenodigd.

• 7. De CSO is verantwoordelijk voor de wetenschappelijke kwaliteit en integriteit van het Kenniscentrum.

• 8. De CSO is verantwoordelijk voor de onafhankelijkheid van de onderzoeksvraag, de opzet, de methoden, inhoud en de resultaten van de onderzoeken die het Kenniscentrum uitvoert.

• 9. De CSO is ervoor verantwoordelijk dat het Kenniscentrum voldoet aan de voor de Raad geldende wettelijke bedrijfsvoeringkaders.

• 10. De Eigenaar is verantwoordelijk voor het in voldoende mate beschikbaar zijn van financiële en personele middelen die het Kenniscentrum nodig heeft voor de goede uitvoering van zijn taak. De Eigenaar bewaakt de processen die de CSO volgt en bewaakt de kwaliteit van de werkzaamheden van het Kenniscentrum;

Artikel 3 Taken Kenniscentrum

• 1. Het Kenniscentrum heeft drie hoofdtaken: (i) uitvoeren basisonderzoek voor de Raad voor Rechtsbijstand, (ii) uitvoeren programmatisch onderzoek binnen de kaders van het programma dat de Programmaraad vaststelt en (iii) uitvoeren ad hoc onderzoeksprojecten op verzoek van derden. Daarnaast heeft het Kenniscentrum een signalerende en agenderende functie.

• 2. Onder het in artikel 3 lid 1 genoemde basisonderzoek voor de Raad vallen in ieder geval: (i) het rapporteren over kerncijfers, (ii) het aanleveren van kerncijfers aan het Ministerie van Justitie en Veiligheid, (iii) het monitoren en evalueren van de dienstverlening door de Raad, onder andere via feedbackloops voor burgers, advocaten en mediators, en (iv) het verzamelen van en rapporteren over data over urenbesteding van advocaten en mediators.

Artikel 4 Uitvoering taken door Kenniscentrum

• 1. De Raad verschaft aan het Kenniscentrum de financiële en personele middelen die nodig zijn om het basisonderzoek uit te voeren. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid verschaft, via de begroting van de Raad, de financiële en personele middelen voor het programmatisch onderzoek. Voor zover het Kenniscentrum een ad hoc verzoek tot onderzoek van een derde partij werkzaam binnen het stelsel accepteert, dienen de voor het uitvoeren van het betreffende onderzoek benodigde financiële en personele middelen in het kader van de opdracht aan het Kenniscentrum beschikbaar te worden gesteld door deze derde.

• 2. De CSO formuleert samen met de Opdrachtgever het ad hoc verzoek tot onderzoek voor het Kenniscentrum en legt deze vast in een startnotitie.

• 3. De CSO kan een ad hoc verzoek tot onderzoek aan het Kenniscentrum weigeren.

• 4. Voordat de CSO een uitgevoerd onderzoek vaststelt wordt het conceptrapport aan de Opdrachtgever voorgelegd en wordt aan de Opdrachtgever gelegenheid gegeven om binnen een door het Kenniscentrum gestelde redelijke termijn het concept te controleren op feitelijke onjuistheden.

• 5. Een door of namens het Kenniscentrum uitgevoerd onderzoek moet door de CSO worden vastgesteld.

• 6. Nadat een door of namens het Kenniscentrum uitgevoerd onderzoek door de CSO is vastgesteld, wordt het aan de Opdrachtgever verstrekt.

• 7. Binnen zes weken na de verstrekking wordt het onderzoek integraal openbaar gemaakt via uitsluitend de website van het Kenniscentrum en eigen accounts op kanalen (als LinkedIn, nieuwsbrieven, etc.) met al dan niet een feitelijke toelichting, of zoveel eerder op het moment dat de Opdrachtgever het rapport openbaar maakt.

• 8. Naar aanleiding van een schriftelijk gemotiveerd verzoek van de Opdrachtgever kan de CSO deze termijn eenmaal met maximaal zes weken verlengen.

• 9. De CSO rapporteert over een verzoek tot verlenging in het jaarverslag van het Kenniscentrum.

• 10. Het Kenniscentrum publiceert jaarlijks een verslag waarin het zijn activiteiten en resultaten beschrijft, met een lijst van de onderzoeken die zijn uitgevoerd en legt verantwoording af over kwaliteitsborging, publicatietermijnen en artikel 2 lid 8 van dit reglement. Het jaarverslag is openbaar en wordt gepubliceerd op de website van het Kenniscentrum.

Artikel 5 Citeertitel

Het reglement wordt aangehaald als: Reglement Kenniscentrum Stelsel Gesubsidieerde Rechtsbijstand.

Artikel 6 Inwerkingtreding

• 1. Het reglement wordt gepubliceerd in de Staatscourant en op de website van de Raad voor Rechtsbijstand en het Kenniscentrum.

• 2. Het reglement treedt in werking de dag na publicatie in de Staatscourant.

’s-Hertogenbosch, 17 juni 2024

I.D. Nijboer Algemeen directeur / bestuurder Raad voor Rechtsbijstand

TOELICHTING

In dit reglement worden de taak en de organisatie van het Kenniscentrum Stelsel Gesubsidieerde Rechtsbijstand omschreven. Het Kenniscentrum monitort, evalueert en onderzoekt de werking van het stelsel voor burgers, rechtsbijstandverleners en samenleving. Het Kenniscentrum heeft daarbij tevens een signalerende en agenderende functie.

Het Kenniscentrum bevordert hiermee dat het functioneren van het stelsel meetbaar en transparant is, en draagt bij aan een lerend en bewezen werkend stelsel voor rechtzoekenden.

Het Kenniscentrum maakt onderdeel uit van de Raad voor Rechtsbijstand, een zelfstandig bestuursorgaan dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van gesubsidieerde rechtsbijstand in Nederland en de BES-eilanden. Het Kenniscentrum is direct onder de bestuurder van de Raad voor Rechtsbijstand gepositioneerd en heeft een eigen leiding in de functie van Chief Science Officer (CSO), die het Kenniscentrum intern en extern vertegenwoordigt. De CSO opereert in onafhankelijkheid en legt procesmatige verantwoording af aan het bestuur (de eigenaar).

Het Kenniscentrum geeft in opdracht van de Raad voor Rechtsbijstand onafhankelijk uitvoering aan één van de kerntaken van de Raad: de monitoring en evaluatie van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Daarnaast geeft het Kenniscentrum uitvoering aan een driejarig onderzoeksprogramma dat wordt vastgesteld door de Programmaraad waar de bestuurder van de Raad voor Rechtsbijstand (voorzitter), de plaatsvervangend bestuurder van de Raad, de directeur Rechtsbestel van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en een bestuurder van de Nederlandse orde van advocaten, het Juridisch Loket en de Mediatorsfederatie Nederland lid zijn. Tot slot kan het Kenniscentrum op verzoek van partijen in het stelsel op ad hoc basis onderzoek verrichten.

Om een goede kwaliteit van wetenschappelijk onderzoek te waarborgen is een Wetenschappelijke Kwaliteitsraad aan het Kenniscentrum verbonden. De Wetenschappelijke Kwaliteitsraad evalueert periodiek de wetenschappelijk kwaliteit van het programmatisch onderzoek van het Kenniscentrum en rapporteert daarover via een visitatie.