Regeling van het College voor toetsen en examens van 24 juni 2024, nummer CvTE-24.00935, houdende vaststelling van toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens van de eindexamens en de staatsexamens vo in 2026 (Regeling toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens vo 2026)

Het College voor toetsen en examens,

Gelet op artikel 2, tweede lid, aanhef en onderdeel g, van de Wet College voor toetsen en examens;

besluit:

Artikel 1. Hulpmiddelen vmbo

De hulpmiddelen die in 2026 bij de centrale examens voor vmbo zijn toegestaan, worden vastgesteld als bijlage 1 bij deze regeling.

Artikel 2. Hulpmiddelen havo en vwo

De hulpmiddelen die in 2026 bij de centrale examens voor havo en vwo zijn toegestaan, worden vastgesteld als bijlage 2 bij deze regeling.

Artikel 3. Wijziging regeling toegestane hulpmiddelen 2025

De Regeling toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens vo 2025 wordt als volgt gewijzigd:

A

Bijlage 1 wordt als volgt gewijzigd:

1. De tekst onder ‘1 Wat is anders in 2025?’ wordt vervangen door:

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de toegestane hulpmiddelen vmbo 2024. De wijzigingen in 2025 betreffen de inzet van spraaksynthese.

2. De tabel onder ‘2 Toegestane hulpmiddelen vmbo 2025’ wordt vervangen door:

Vak

leerweg

hulpmiddel

alle vakken

alle leerwegen

Basispakket, bestaande uit:

– schrijfmateriaal incl. millimeterpapier

– tekenpotlood

– blauw en rood kleurpotlood

– liniaal met millimeterverdeling

– passer

– nietmachine (zie 3.5)

– geometrische driehoek

– vlakgum

– rekenmachine (zie 3.2)

– computer als schrijfgerei (zie 3.4)

alle centrale examens

alle leerwegen

Eendelig verklarend papieren woordenboek Nederlands (zie 3.1.1)

of

Woordenboek Nederlands-thuistaal en/of thuistaal-Nederlands (zie 3.1.1)

Fries, moderne vreemde talen

alle leerwegen

Woordenboek naar en van de doeltaal;

Bij Engels: (op verzoek kandidaat) daarnaast ook woordenboek Engels-Engels (zie 3.1.2)

alle vakken, behalve de talen

alle leerwegen

Spraaksynthese (zie 3.5)

wiskunde

alle leerwegen

Naast of in plaats van de geometrische driehoek: een windroos

roosterpapier in cm2

nask 1, nask 2

alle leerwegen

Door het CvTE goedgekeurd informatiemateriaal (zie 3.3)

cspe beroepsgericht

bb, kb en gl

De informatie over de benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen bij de praktische opdrachten van het cspe wordt elk jaar o.a. in de instructie voor de examinator meegedeeld.

3. In paragraaf 3.4 wordt de zinsnede ‘dyslectische kandidaten’ vervangen door ‘kandidaten met dyslexie’.

4. Na paragraaf 3.4 wordt een paragraaf 3.5 ingevoegd, luidende:

3.5 Spraaksynthese

Het gebruik van spraaksynthese is toegestaan bij alle vakken, met uitzondering van de talen. Dit laat de bevoegdheid van de rector of directeur om kandidaten die beschikken over een deskundigenverklaring als bedoeld in art. 3.54 Uitvoeringsbesluit WVO 2020 het gebruik van spraaksynthese ook bij de talen toe te staan onverlet.

5. De zinsnede ‘3.5 Niet genoemde hulpmiddelen’ wordt vervangen door ‘3.6 Niet genoemde hulpmiddelen’.

B

Bijlage 2 wordt als volgt gewijzigd:

1. De tekst onder ‘1 Wat is anders in 2025?’ wordt vervangen door:

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de toegestane hulpmiddelen havo en vwo. De wijzigingen in 2025 betreffen de inzet van spraaksynthese, de toegestane edities van informatieboeken natuurwetenschappelijke vakken en de lijst met toegestane grafische rekenmachines.

2. De tabel onder ‘2 Toegestane hulpmiddelen havo en vwo 2025’ wordt vervangen door:

vak

hulpmiddel

alle vakken

Basispakket, bestaande uit:

– schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier

– tekenpotlood

– blauw en rood kleurpotlood

– liniaal met millimeterverdeling

– passer

– nietmachine (zie 3.5)

– geometrische driehoek

– vlakgum

– rekenmachine (zie 3.2)

– computer als schrijfgerei (zie 3.4)

alle centrale examens

Eendelig verklarend woordenboek Nederlands (zie 3.1.1)

of

Woordenboek Nederlands-thuistaal en/of thuistaal-Nederlands (zie 3.1.1)

Fries, moderne vreemde talen

Woordenboek naar en van de doeltaal;

Bij Engels: (op verzoek kandidaat) daarnaast ook woordenboek Engels-Engels (zie 3.1.2)

alle vakken, behalve de talen

Spraaksynthese (zie 3.5)

Latijn, Grieks

Latijns resp. Grieks woordenboek (zie 3.1.3)

wiskunde A, B, C

– grafische rekenmachine (zie 3.2.3)

– roosterpapier in cm2

biologie, natuurkunde, scheikunde

– goedgekeurd informatieboek: Binas 7e editie voor havo en de 6e editie voor vwo of Sciencedata

(zie 3.3)

3. In paragraaf 3.4 wordt de zinsnede ‘dyslectische kandidaten’ vervangen door ‘kandidaten met dyslexie’.

4. Na paragraaf 3.4 wordt de volgende tekst ingevoegd:

3.5 Spraaksynthese

Het gebruik van spraaksynthese is toegestaan bij alle vakken, met uitzondering van de talen. Dit laat de bevoegdheid van de rector of directeur om kandidaten die beschikken over een deskundigenverklaring als bedoeld in art. 3.54 Uitvoeringsbesluit WVO 2020 het gebruik van spraaksynthese ook bij de talen toe te staan onverlet.

5. De zinsnede ‘3.5 Niet genoemde hulpmiddelen’ wordt vervangen door ‘3.6 Niet genoemde hulpmiddelen’.

Artikel 4. Inwerkingtreding

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 augustus 2025, en vervalt op 31 december 2026, met uitzondering van artikel 3, dat in werking treedt met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin de regeling wordt geplaatst.

Artikel 5. Citeertitel

Deze regeling wordt aangehaald als: Regeling toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens vo 2026.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

Het College voor toetsen en examens, de voorzitter, J.H. van der Vegt

BIJLAGE 1

Toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens vmbo 2026 als bedoeld in artikel 1

HULPMIDDELEN VMBO 2026

1 WAT IS ANDERS IN 2026

Er zijn geen wijzigingen ten opzichte van de toegestane hulpmiddelen vmbo 2025.

2 TOEGESTANE HULPMIDDELEN VMBO 2026

Vak

leerweg

hulpmiddel

alle vakken

alle leerwegen

Basispakket, bestaande uit:

– schrijfmateriaal incl. millimeterpapier

– tekenpotlood

– blauw en rood kleurpotlood

– liniaal met millimeterverdeling

– passer

– nietmachine (zie 3.5)

– geometrische driehoek

– vlakgum

– rekenmachine (zie 3.2)

– computer als schrijfgerei (zie 3.4)

alle centrale examens

alle leerwegen

Eendelig verklarend papieren woordenboek Nederlands (zie 3.1.1)

of

Woordenboek Nederlands-thuistaal en/of thuistaal-Nederlands (zie 3.1.1)

Fries, moderne vreemde talen

alle leerwegen

Woordenboek naar en van de doeltaal;

Bij Engels: (op verzoek kandidaat) daarnaast ook woordenboek Engels-Engels (zie 3.1.2)

alle vakken, behalve de talen

alle leerwegen

Spraaksynthese (zie 3.5)

wiskunde

alle leerwegen

Naast of in plaats van de geometrische driehoek: een windroos

roosterpapier in cm2

nask 1, nask 2

alle leerwegen

Door het CvTE goedgekeurd informatiemateriaal (zie 3.3)

cspe beroepsgericht

bb, kb en gl

De informatie over de benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen bij de praktische opdrachten van het cspe wordt elk jaar o.a. in de instructie voor de examinator meegedeeld.

3 UITWERKING

Hieronder zijn de regels met betrekking tot de toegestane hulpmiddelen nader uitgewerkt. Voor meer informatie over de toepassing van deze regeling, zie de toelichting op de regeling hulpmiddelen op Examenblad.nl.

3.1 WOORDENBOEK
3.1.1 Woordenboek Nederlands

Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens, flexibele en digitale examens bb en kb, centraal praktische examens gl/tl en de centraal schriftelijke praktische examens bb, kb en gl, kortom bij alle centrale examens vmbo. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruikgemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar de thuistaal van de kandidaat (bijvoorbeeld Nederlands – Spaans) en/of een woordenboek vanuit de thuistaal van de kandidaat naar het Nederlands (bijvoorbeeld Spaans – Nederlands). Een woordenboek Nederlands-thuistaal en thuistaal-Nederlands in één band is ook toegestaan.

3.1.2 Woordenboek moderne vreemde talen en Fries

Bij de moderne vreemde talen en Fries is een woordenboek doeltaal – thuistaal en thuistaal – doeltaal toegestaan. Bij het vak Engels mag het bevoegd gezag toestemming geven om een woordenboek Engels – Engels te gebruiken naast een tweetalig woordenboek.

3.1.3 Digitaal woordenboek

Een digitaal woordenboek is niet toegestaan.

3.2 REKENMACHINE

Bij wiskunde kb en gl/tl, nask 1 kb en gl/tl, nask 2 gl/tl en bij het cspe gl voor het profielvak bouwen, wonen en interieur moet de rekenmachine naast de grondbewerkingen tevens beschikken over toetsen voor pi, x tot de ye macht, x kwadraat, 1/x en sin/cos/tan in graden (en hun inversen).

Bij wiskunde bb moet de rekenmachine naast de grondbewerkingen beschikken over toetsen voor x kwadraat en (tweedemachts) worteltrekken.

Bij alle overige vakken zijn de grondbewerkingen optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen voldoende. Meer mogelijkheden mag, maar de rekenmachine mag niet één of meer van de volgende eigenschappen hebben:

  • lichtnetaansluiting tijdens het examen,

  • opladen tijdens het examen,

  • schrijfrol, alarm of ander geluid,

  • alfanumeriek (letters op scherm)1,

  • grafieken weergeven,

  • zend- of ontvanginstallatie.

Meerregeligheid van het scherm wordt in de criteria niet genoemd. Dit houdt in dat een meerregelige machine niet verboden is als hij aan de overige criteria voldoet. Wel is het zo dat de meerregelige machines mogelijkheden hebben die bij de eenregelige machines ontbreken, zoals het maken van tabellen.

Naast de rekenmachine van Facet is het voor kandidaten bij de flexibele digitale examens bb en kb toegestaan hun eigen rekenmachine te gebruiken.

3.3 INFORMATIEBOEK BIJ NASK 1 EN NASK 2

Bij het centraal examen nask 1 in alle leerwegen en nask 2 gl/tl heeft de kandidaat op het centraal examen informatiemateriaal nodig.

Goedgekeurd zijn:

  • Voor bb: Binas vmbo-basis, informatieboek nask 1 (2e editie, ISBN 978-90-01-80067-3)

  • Voor kb en gl/tl: BINAS vmbo-kgt, informatieboek voor nask 1 en nask 2 (2e editie, ISBN 978.90.01.80069.7).

Bovengenoemde informatieboeken zijn toegestaan inclusief verbeterde fouten aan de hand van de errata van de uitgevers.

3.4 COMPUTER ALS SCHRIJFGEREI BIJ DE CENTRAAL SCHRIFTELIJKE EXAMENS

Bij alle schriftelijke examens is de computer toegestaan als schrijfgerei. De school kan dat toestaan voor alle kandidaten. De school kan het ook toestaan voor speciale groepen kandidaten, bijvoorbeeld kandidaten met dyslexie. De spellingcontrole mag zonder meer worden gebruikt bij centrale examens waarbij de spelling niet wordt beoordeeld.

Op Examenblad.nl staat meer informatie voor scholen die de computer als schrijfgerei willen inzetten.

3.5 SPRAAKSYNTHESE

Het gebruik van spraaksynthese is toegestaan bij alle vakken, met uitzondering van de talen. Dit laat de bevoegdheid van de rector of directeur om kandidaten die beschikken over een deskundigenverklaring als bedoeld in art. 3.54 Uitvoeringsbesluit WVO 2020 het gebruik van spraaksynthese ook bij de talen toe te staan onverlet.

3.6 NIET GENOEMDE HULPMIDDELEN

Naast het basispakket hulpmiddelen kan de kandidaat hulpmiddelen meenemen die niet genoemd zijn, maar die wel functioneel (kunnen) zijn. Hulpmiddelen die afbreuk doen aan de exameneisen, zijn niet toegestaan. Hulpmiddelen die geen relatie tot de exameneisen hebben maar ook geen enkele examenfunctie dienen, zijn niet toegestaan. Zie voor meer informatie de toelichting op Examenblad.nl.

BIJLAGE 2

Toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens havo en vwo 2026 als bedoeld in artikel 2

HULPMIDDELEN HAVO EN VWO 2026

1 WAT IS ANDERS IN 2026

De lijst met toegestane grafische rekenmachines en de toegestane edities informatieboeken natuurwetenschappelijke vakken is geactualiseerd.

2 TOEGESTANE HULPMIDDELEN HAVO EN VWO 2026

vak

hulpmiddel

alle vakken

Basispakket, bestaande uit:

– schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier

– tekenpotlood

– blauw en rood kleurpotlood

– liniaal met millimeterverdeling

– passer

– nietmachine (zie 3.5)

– geometrische driehoek

– vlakgum

– rekenmachine (zie 3.2)

– computer als schrijfgerei (zie 3.4)

alle centrale examens

Eendelig verklarend woordenboek Nederlands (zie 3.1.1)

of

Woordenboek Nederlands-thuistaal en/of thuistaal-Nederlands (zie 3.1.1)

Fries, moderne vreemde talen

Woordenboek naar en van de doeltaal;

Bij Engels: (op verzoek kandidaat) daarnaast ook woordenboek Engels-Engels (zie 3.1.2)

alle vakken, behalve de talen

Spraaksynthese (zie 3.5)

Latijn, Grieks

Latijns resp. Grieks woordenboek (zie 3.1.3)

wiskunde A, B, C

– grafische rekenmachine (zie 3.2.3)

– roosterpapier in cm2

biologie, natuurkunde, scheikunde

– goedgekeurd informatieboek: Binas 7e editie Sciencedata

(zie 3.3)

3 UITWERKING

Hieronder zijn de regels met betrekking tot de toegestane hulpmiddelen nader uitgewerkt. Voor meer informatie over de toepassing van deze regeling, zie de toelichting op de regeling hulpmiddelen op Examenbad.nl.

3.1 WOORDENBOEK
3.1.1 Woordenboek Nederlands

Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle centrale examens. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruikgemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar de thuistaal van de kandidaat (bijvoorbeeld Nederlands – Spaans) en/of een woordenboek vanuit de thuistaal van de kandidaat naar het Nederlands (bijvoorbeeld Spaans – Nederlands). Een woordenboek Nederlands-thuistaal en thuistaal-Nederlands in één band is ook toegestaan.

3.1.2 Woordenboek moderne vreemde talen en Fries

Bij de moderne vreemde talen en Fries is een woordenboek doeltaal – thuistaal en thuistaal – doeltaal toegestaan. Voor de meeste leerlingen is Nederlands de thuistaal.

Bij het vak Engels mag het bevoegd gezag toestemming geven om een woordenboek Engels – Engels te gebruiken naast een tweetalig woordenboek.

3.1.3 Woordenboek bij klassieke talen

Vak

Toegestaan

Voorbeeld 1

Voorbeeld 2

Griekse Taal en cultuur

Woordenboek + grammatica-overzicht + alfabetische werkwoordenlijst

Woordenboek CH. Hupperts + grammatica-overzicht + alfabetische werkwoordenlijst

Prisma woordenboek Grieks – Nederlands + grammatica-overzicht

Latijnse Taal en Cultuur

Latijn-Nederlands H. Pinkster

Prisma woordenboek Latijn-Nederlands + grammatica-overzicht

N.B. De woordenboeken en lijsten mogen geen voorbeeldzinnen of toelichting op het gebied van syntaxis bevatten. Het woordenboek mag niet specifiek toegesneden zijn op een auteur aan wiens werk de vertaalopdracht ontleend is.

3.1.4 Digitaal woordenboek

Een digitaal woordenboek is niet toegestaan.

3.2 REKENMACHINE
3.2.1 Algemeen

Bij de vakken waar een grafische rekenmachine is toegestaan, is alleen een grafische rekenmachine toegestaan. Het is een kandidaat bij die vakken niet toegestaan de beschikking te hebben over een gewone rekenmachine.

3.2.2 Rekenmachine met basisbewerkingen

Bij de vakken zonder grafische rekenmachine mag een eenvoudige rekenmachine gebruikt worden waarop basisbewerkingen kunnen worden uitgevoerd. In de volgende paragrafen wordt dit nader toegelicht.

Wat zijn basisbewerkingen

In onderstaande tabel wordt aangegeven over welke basisbewerkingen een rekenmachine in ieder geval moet beschikken voor de verschillende vakken.

 

havo/vwo na, sk

havo/vwo ec

havo/vwo overig

Grondbewerkingen + – x:

X

X

X

x2 en √

X

X

 

1/x of x-1 en xy

X

X

 

sin/cos/tan en hun inversen

X

   

π

X

   

10log (en 10x) en ln (en ex)

X

   

Rekenmachines die over al deze basisbewerkingen beschikken zijn: Casio fx-82MS, HP10S+, TI30XB(S)

Wat zijn geen basisbewerkingen

Opties die niet gezien worden als basisbewerkingen (niet uitputtend):

  • Het oplossen van (stelsels van) vergelijkingen

  • Het numeriek integreren en differentiëren van functies

  • Rekenen met verhoudingen

  • Berekeningen maken met micro, kilo, ...

  • Gebruiken van wetenschappelijke constanten

  • Werken in een spreadsheet

  • Programmeren

  • Ingebouwde formules

Belangrijk uitgangspunt is dat hulpmiddelen die vaardigheden overbodig maken waarover de leerling volgens de syllabus moet beschikken, niet zijn toegestaan. Machines die daarom in ieder geval niet zijn toegestaan: Casio fx-991EX en TI-30XPro.

Verder geldt het volgende:

  • Een rekenmachine mag tijdens het examen niet op het lichtnet worden aangesloten of met andere apparatuur worden verbonden.

  • Het is een kandidaat niet toegestaan tijdens het examen gebruik te maken van de rekenmachine van een andere kandidaat.

  • Een rekenmachine mag geen geluid maken.

  • Een rekenmachine mag niet beschikken over de mogelijkheid grafieken weer te geven.

  • Een rekenmachine mag niet beschikken over zend- en/of ontvangstmogelijkheden.

  • Een rekenmachine mag niet alfanumeriek (met letters op het scherm) zijn; bedoeld is dat er geen teksten kunnen worden ingevoerd of uitgelezen, zoals bijvoorbeeld met de mobiele telefoon wel kan. De letters ‘sin’ als afkorting van sinus worden in dit verband dus niet als alfanumeriek beschouwd.

  • Een meerregelige machine is niet verboden als hij aan de overige criteria voldoet.

3.2.3 Grafische rekenmachine

De grafische rekenmachine is alleen toegestaan bij de centrale examens wiskunde A, B en C.

Types toegestane grafische rekenmachines

De machines die in 2026 in elk geval zijn toegestaan:

MERK

TYPE

Casio:

• fx-CG50.

HP

• HP Prime G2

Texas Instruments:

• TI-84 Plus CE-T

• TI-84 Plus CE-T Python Edition

• TI-Nspire CX II-T

• TI-Nspire CX II-T CAS

• TI-Nspire CX (alleen de versie zonder CAS)

NumWorks:

• de grafische rekenmachine van NumWorks

voor havo geldt: NumWorks met modelnummer op de achterkant van het apparaat gelijk aan N0110 of hoger (N0115, N0120, ...); voor vwo gaat deze restrictie vanaf examenjaar 2027 gelden.

Hiermee zijn alle machines toegestaan die ook in 2025 zijn toegestaan, met uitzondering van de Casio fx-9860GII(SD). Deze was tot en met 2025 toegestaan. Oudere types zijn niet meer toegestaan.

Eisen toegestane grafische rekenmachine

Een grafische rekenmachine is op het centraal examen alleen toegestaan als het geheugen en de functies die vaardigheden overbodig maken waarover de leerling volgens de syllabus moet beschikken zijn geblokkeerd door de juiste Nederlandse examenstand. Het moet op ieder moment tijdens het examen te controleren zijn of een machine in de juiste Nederlandse examenstand staat zonder de kandidaat te storen.

De juiste OS of firmwareversies, die een door het CvTE goedgekeurde examenstand hebben, worden uiterlijk in de vakspecifieke informatie bij de maartaanvulling op de vakspecifieke pagina op Examenblad gepubliceerd.

Verder geldt het volgende:

  • a Een grafische rekenmachine mag tijdens het examen niet op het lichtnet worden aangesloten of met andere apparatuur worden verbonden.

  • b Het is een kandidaat niet toegestaan tijdens het examen gebruik te maken van de grafische rekenmachine van een andere kandidaat.

  • c Het is niet toegestaan dat de kandidaat tegelijkertijd de beschikking heeft over twee (grafische) rekenmachines.

  • d In machines met een SD-slot mag tijdens het CE geen SD-kaart zitten.

3.3 INFORMATIEBOEKEN NATUURWETENSCHAPPELIJKE VAKKEN

Bij de vakken biologie, natuurkunde en scheikunde is het gebruik van een Binas 7e editie toegestaan of ScienceData toegestaan, inclusief verbeterde fouten aan de hand van de errata van de uitgevers.

3.4 COMPUTER ALS SCHRIJFGEREI BIJ DE CENTRAAL SCHRIFTELIJKE EXAMENS

Bij alle schriftelijke examens is de computer toegestaan als schrijfgerei. De school kan dat toestaan voor alle kandidaten. De school kan het ook toestaan voor speciale groepen kandidaten, bijvoorbeeld de kandidaten met dyslexie. De spellingcontrole mag zonder meer worden gebruikt bij centrale examens waarbij de spelling niet wordt beoordeeld.

Op Examenblad staat meer informatie voor scholen die de computer als schrijfgerei willen inzetten.

3.5 SPRAAKSYNTHESE

Het gebruik van spraaksynthese is toegestaan bij alle vakken, met uitzondering van de talen. Dit laat de bevoegdheid van de rector of directeur om kandidaten die beschikken over een deskundigenverklaring als bedoeld in art. 3.54 Uitvoeringsbesluit WVO 2020 het gebruik van spraaksynthese ook bij de talen toe te staan onverlet.

3.6 Niet Genoemde Hulpmiddelen

Naast het basispakket hulpmiddelen kan de kandidaat enkele hulpmiddelen meenemen die niet genoemd zijn, maar die wel functioneel (kunnen) zijn. Hulpmiddelen die afbreuk doen aan de exameneisen, zijn niet toegestaan. Hulpmiddelen die geen relatie tot de exameneisen hebben maar ook geen enkele examenfunctie dienen, zijn niet toegestaan. Zie voor meer informatie de toelichting op Examenblad.nl.

TOELICHTING

Algemeen

Met deze regeling worden regels gegeven met betrekking tot de hulpmiddelen die gebruikt mogen worden bij het maken van de opgaven van de centrale examens van de eindexamens en de staatsexamens vwo, havo en vmbo in 2026.

Het College voor toetsen en examens is verantwoordelijk voor het vaststellen van de toegestane hulpmiddelen bij, en de wijze van afnamen van, het centraal examen. Het is de bevoegdheid van de directeur of rector afwijkingen hiervan toe te staan binnen de kaders die gelden voor examinering, zoals opgenomen in het Uitvoeringsbesluit WVO 2020.

Voor het wegnemen van de belemmering kan het bevoegd gezag een aantal min-of-meer standaard aanpassingen doen. Het College voor toetsen en examens publiceert steeds jaarlijks voor aanvang van het examenjaar een ‘Brochure kandidaten met een ondersteuningsbehoefte’ waarin het een handreiking doet voor het uitvoeren van die bevoegdheid. Het bureau van het College is ook bereikbaar voor de directeur of rector van de school voor vragen en advies over het uitvoeren van diens bevoegdheid om een afwijkende wijze van examinering toe te staan.

Artikelsgewijs

Artikel 3

Met deze wijziging wordt het gebruik van spraaksynthese vanaf 2025 toegestaan voor alle vakken, met uitzondering de vakken die leesvaardigheid als exameneis hebben. In de praktijk betekent dit dat het gebruik van spraaksynthese alleen niet is toegestaan bij de talen.

Leesvaardigheid vormt voor een deel van de examenkandidaten een belemmering bij het succesvol doorlopen van het centraal examen vo. Deze kandidaten ervaren ondanks hun cognitieve vaardigheden problemen met betrekking tot tekstbegrip en dus met het maken van de opdrachten en beantwoorden van vragen. Niet alleen bij de taalvakken, maar juist ook bij de maatschappij-, kunst- en exacte vakken.

Het toestaan van spraaksynthese bij vakken waarbij de leesvaardigheid niet tot de exameneis behoort, voorkomt dat persoonlijke aanleg, voorkeur en situationele factoren op het gebied van taalvaardigheid de toegang tot de inhoud van het examen belemmeren. Aan kandidaten met een deskundigenverklaring als bedoeld in art. 3.54 Uitvoeringsbesluit WVO 2020 kan het gebruik van spraaksynthese ook worden toegestaan bij de talen.

Het College voor toetsen en examens, de voorzitter, J.H. van der Vegt


X Noot
1

Bedoeld is dat er geen teksten kunnen worden ingevoerd of uitgelezen, zoals bijvoorbeeld met de mobiele telefoon wel kan. De letters ‘sin’ als afkorting van sinus worden in dit verband dus niet als alfanumeriek beschouwd.

Naar boven