Reglement Raad van Advies Raad voor Rechtsbijstand 2024

De Raad van Advies van de Raad voor Rechtsbijstand,

Overwegende dat de Raad voor Rechtsbijstand op grond van artikel 2, vierde lid, Wet op de Rechtsbijstand bestaat uit een bestuur en een Raad van Advies,

Overwegende dat in artikel 6, derde lid van de wet is geregeld dat de Raad van Advies een reglement vaststelt waarin in ieder geval regels zijn opgenomen voor zijn werkwijze, besluitvorming en procedures;

Overwegende dat de Raad van Advies de algemeen directeur/bestuurder adviseert vanuit de maatschappelijke opgave van de Raad voor Rechtsbijstand;

Heeft het volgende reglement vastgesteld:

Algemeen:

Artikel 1 Definities

In dit reglement wordt verstaan onder:

a. de wet:

de Wet op de rechtsbijstand;

b. de Raad voor Rechtsbijstand:

het zelfstandig bestuursorgaan dat is ingesteld in artikel 2, eerste lid van de Wet op de rechtsbijstand;

c. het bestuur c.q. de algemeen directeur/bestuurder:

het orgaan dat aan het hoofd staat van de Raad voor Rechtsbijstand en dat wordt genoemd in de artikelen 2, 3 en 4 eerste en tweede lid van de wet.

d. De Raad van Advies:

het adviesorgaan dat wordt genoemd in de artikelen 2 en 6 van de wet en de algemeen directeur/bestuurder adviseert.

Artikel 2 Benoeming en ontslag van de leden van de Raad van Advies

• 1. De Raad van Advies bestaat uit ten minste drie leden en maximaal vijf leden. De algemeen directeur/bestuurder benoemt de leden van de Raad van Advies. De algemeen directeur/bestuurder benoemt de voorzitter, na afstemming met het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

• 2. De benoeming van de voorzitter en de leden van de Raad van Advies is voor een periode van ten hoogste vier jaar.

• 3. Indien een vacature voor lid van de Raad van Advies ontstaat, treden de voorzitter van de Raad van Advies en de algemeen directeur/bestuurder in overleg over de procedure die aan de invulling van de vacature vooraf gaat. De werving geschiedt door de voorzitter van de Raad van Advies en de algemeen directeur/bestuurder.

• 4. Indien een vacature voor voorzitter van de Raad van Advies ontstaat, treden de voorzitter van de Raad van Advies, de algemeen directeur/bestuurder en het Ministerie van Justitie en Veiligheid in overleg over de procedure die aan de invulling van deze vacature voorafgaat. De werving geschiedt door de algemeen directeur/bestuurder samen met een delegatie van de leden van de Raad van Advies en een delegatie van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

• 5. De Raad van Advies is zodanig samengesteld dat de leden, onafhankelijk ten opzichte van elkaar, het bestuur, de Minister van Justitie en Veiligheid en welk deelbelang dan ook, kunnen opereren.

• 6. De algemeen directeur/bestuurder kan, na instemming van de voorzitter van de Raad van Advies, leden van de Raad van Advies schorsen bij onvoldoende functioneren van een lid of indien hun lidmaatschap van de Raad van Advies onverenigbaar is met het belang van de Raad voor Rechtsbijstand.

• 7. De algemeen directeur/bestuurder kan, na afstemming met het Ministerie van Justitie en Veiligheid, de voorzitter van de Raad van Advies schorsen bij onvoldoende functioneren of indien dit voorzitterschap onverenigbaar is met het belang van de Raad voor Rechtsbijstand.

• 8. De algemeen directeur/bestuurder kan, na afstemming met de voorzitter van de Raad van Advies en het Ministerie van Justitie en Veiligheid, de leden van de Raad van Advies ontslaan.

  De algemeen directeur/bestuurder kan, na afstemming met het Ministerie van Justitie en Veiligheid, de voorzitter van de Raad van Advies ontslaan.

Artikel 3 Ondersteuning Raad van Advies

De algemeen directeur/bestuurder voorziet in ondersteuning van de Raad van Advies door een ambtelijk secretaris, die voor de Raad voor Rechtsbijstand werkzaam is. Deze ziet erop toe dat de bestuurder en de Raad van Advies de juiste procedures volgen en handelen in overeenstemming met dit reglement.

Artikel 4 Bezoldiging

De voorzitter en de leden van de Raad van Advies ontvangen voor hun werkzaamheden en onkosten achteraf per kwartaal een vergoeding volgens het vacatiegeldenbesluit dat door de Minister van Justitie en Veiligheid is vastgesteld. Het vacatiegeldenbesluit wordt op de website van de Raad voor Rechtsbijstand geplaatst.

Artikel 5 Rooster van aftreden

• 1. Op de website van de Raad voor Rechtsbijstand worden gegevens gepubliceerd inzake het tijdstip van benoeming van de leden van de Raad van Advies en de periode waarvoor zij zijn benoemd.

• 2. De Raad van Advies stelt een rooster van aftreden vast voor zijn leden, zodat zijn continuïteit wordt gewaarborgd. Het rooster van aftreden is openbaar en wordt op de website van de Raad voor Rechtsbijstand gepubliceerd.

Artikel 6 Vergaderingen van de Raad van Advies

• 1. De vergaderingen vinden deels fysiek en deels digitaal plaats.

• 2. De Raad van Advies vergadert zo vaak als nodig wordt geoordeeld, doch ten minste vier keer per jaar met de bestuurder en de leden van het Management Team van de Raad voor Rechtsbijstand.

• 3. De leden van de Raad van Advies krijgen een schriftelijke uitnodiging voor een vergadering.

• 4. De fysieke vergaderingen van de Raad van Advies vinden in beginsel plaats op het hoofdkantoor van de Raad voor Rechtsbijstand in ’s Hertogenbosch.

• 5. Na overleg met de algemeen directeur/bestuurder stelt de voorzitter de conceptagenda voor een vergadering vast en de ambtelijk secretaris verspreidt vooraf de agenda aan de leden. Nadat de leden van de Raad van Advies ter vergadering gelegenheid hebben gehad om punten te agenderen, stelt de voorzitter de agenda definitief vast.

• 6. De voorzitter van de Raad van Advies leidt de vergadering.

• 7. In de vergadering kan slechts besloten worden over adviezen indien ten minste drie leden (inclusief de voorzitter) aanwezig zijn.

• 8. Indien het vereiste aantal leden niet aanwezig is, belegt de voorzitter een vergadering op een andere datum.

• 9. De vergaderingen van de Raad van Advies zijn niet openbaar.

• 10. De Raad van Advies kan besluiten om anderen dan de leden toe te laten tot de vergadering.

Artikel 7 Besluitvorming

• 1. De leden van de Raad van Advies hebben op persoonlijke titel zitting in de Raad van Advies.

• 2. De leden van de Raad van Advies hebben ieder één stem.

• 3. Besluiten over adviezen worden genomen bij meerderheid van stemmen. Indien de stemmen staken, geeft de stem van de voorzitter de doorslag.

• 4. Besluiten over adviezen van de Raad van Advies worden vastgelegd in de notulen, dan wel bij afzonderlijke verklaring.

• 5. Tegelijkertijd met het jaarverslag van de Raad voor Rechtsbijstand, brengt de Raad van Advies een jaarverslag uit. Deze bestaat ten minste uit een weergave van de gegeven adviezen.

Artikel 8 Functioneren van de Raad van Advies

• 1. De Raad van Advies bespreekt éénmaal per jaar, in afwezigheid van de algemeen directeur/bestuurder en de ambtelijk secretaris, zowel zijn eigen functioneren als dat van de individuele leden van de Raad van Advies, alsmede eventuele conclusies die hieraan moeten worden verbonden. De conclusies publiceert de Raad van Advies in het jaarverslag. Onderdeel van deze bespreking is onder meer:

  • a) het gewenste profiel, de samenstelling en competentie van de Raad van Advies;

  • b) de inzet, het functioneren en de aanwezigheidsfrequentie van de individuele leden.

• 2. Indien een lid van de Raad van Advies tussentijds zou dienen af te treden als gevolg van onvoldoende functioneren, structurele onverenigbaarheid van belangen of wanneer dit anderszins naar het oordeel van de Raad van Advies geboden is, doet de Raad van Advies hierover mededeling aan de algemeen directeur/bestuurder. De algemeen directeur/bestuurder ontslaat vervolgens het betreffende lid.

Artikel 9 Adviserende rol van de Raad van Advies aan de algemeen directeur/bestuurder

• 1. De Raad van Advies heeft als taak om de algemeen directeur/bestuurder te adviseren. De leden van de Raad van Advies richten zich bij de vervulling van deze adviserende taken naar de maatschappelijke opgave van de Raad voor Rechtsbijstand:

  • Primair adviseert de Raad van Advies over de toegang tot het recht vanuit maatschappelijk oogpunt;

  • Secundair is de rol van de Raad van Advies het signaleren van en adviseren over potentiële kwetsbaarheden en risico’s in de uitvoering van de Raad voor Rechtsbijstand, zoals deze jaarlijks in de Stand van de uitvoering naar voren komen.

• 2. Bij het adviseren vanuit de maatschappelijke taak van de Raad voor Rechtsbijstand betrekt de Raad van Advies verschillende invalshoeken:

  • Het perspectief van de burger op rechtshulp en rechtsbijstand;

  • Maatschappelijke trends en knelpunten in de toegang tot het recht en gesubsidieerde rechtsbescherming;

  • Het perspectief van de (sociale) advocatuur en mediators;

  • Risico’s en kansen in de uitvoering en kansen ten aanzien van de nieuwste ICT-mogelijkheden;

  • Politiek, bestuurlijke verhoudingen en overzicht van de keten van gesubsidieerde rechtsbijstand.

• 3. De algemeen directeur/bestuurder betrekt de adviezen van de Raad van Advies bij de opstelling van het jaarplan.

Artikel 10 Informatieverstrekking van de algemeen directeur/bestuurder aan de Raad van Advies

• 1. De algemeen directeur/bestuurder is ervoor verantwoordelijk dat belangrijke informatie voor de maatschappelijke advisering tijdig bij de Raad van Advies bekend is om zo de informatiepositie van de leden van de Raad van Advies te ondersteunen.

• 2. De voorzitter van de Raad van Advies en de algemeen directeur/bestuurder spreken ieder jaar de woordvoerders van de verschillende politieke partijen in de Tweede Kamer over de maatschappelijke opgave van de Raad voor Rechtsbijstand.

Artikel 11 Onafhankelijkheid, integriteit en voorkomen van belangenverstrengeling

• 1. De leden van de Raad van Advies maken melding van hun hoofd- en nevenfuncties. Zij bekleden geen functies die met het oog op het goed functioneren van hun taak ten aanzien van de Raad voor Rechtsbijstand ongewenst zijn. Hoofd- en nevenfuncties worden op de website van de Raad voor Rechtsbijstand gepubliceerd.

• 2. Leden van de Raad van Advies vermijden elke vorm en schijn van belangenverstrengeling en vervullen hun taak onafhankelijk, onpartijdig, betrouwbaar en zorgvuldig.

• 3. Elk potentieel tegenstrijdig belang van materiële betekenis wordt terstond aan de voorzitter van de Raad van Advies gemeld inclusief relevante informatie inzake familierechtelijke of andere persoonlijke betrekkingen.

• 4. De leden van de Raad van Advies onderschrijven het beleid van de Raad voor Rechtsbijstand om een inclusieve organisatie te zijn waar iedereen zich thuis voelt, ongeacht geslacht, leeftijd, handicap, seksuele voorkeur en herkomst.

• 5. De leden van de Raad van Advies onderschrijven en handelen conform het integriteitsbeleid van de Raad voor Rechtsbijstand.

Artikel 12 Citeertitel

Dit reglement wordt aangehaald als: Reglement Raad van Advies Raad voor Rechtsbijstand 2024.

Artikel 13 Inwerkingtreding

• 1. Dit reglement is een wijziging van het reglement Raad van Advies 2017. Het onderhavige reglement en de daarin opgenomen wijzigingen treden in werking de dag na publicatie in de Staatscourant. Dit reglement wordt uiterlijk na vier jaar herzien.

• 2. Dit reglement wordt gepubliceerd in de Staatscourant en op de website van de Raad voor Rechtsbijstand.

• 3. Overgangsbepaling: Tot de voorgenomen wijziging van de wet bekrachtigt de minister, als formaliteit, alle besluiten van de bestuurder met betrekking tot aanstelling, schorsing en ontslag van leden en de voorzitter van de Raad van Advies.

Aldus vastgesteld te ’s-Hertogenbosch op 23 mei 2024.

TOELICHTING

Deze regeling heeft tot doel om het Reglement Raad van Advies 2017 (Staatscourant 2017, nr. 14606) van 16 maart 2017 aan te passen.

De aanpassingen betreffen voornamelijk wijzigingen ten aanzien van de adviesbevoegdheden van de Raad van Advies. Daarnaast zijn er kleinere wijzigingen doorgevoerd, zoals het aanpassen van ‘Utrecht’ in ‘’s Hertogenbosch’ in verband met de verplaatsing van het Centraal kantoor van de Raad voor Rechtsbijstand en is de procedure voor het werven en benoemen van nieuwe leden aangepast.

Ten aanzien van een aantal wijzigingen in dit aangepaste reglement wordt vooruitgelopen op wijziging van de Wet op de Rechtsbijstand. Het gaat hierbij om de toezichthoudende taken van de Raad van Advies die in artikel 10 en adviserende taken die in artikel 11 van het Reglement Raad van Advies 2017 worden genoemd.

De reden voor deze wijzigingen is als volgt. De Minister voor Rechtsbescherming heeft in de aanbiedingsbrief en beleidsreactie van de wettelijke zbo-evaluatie van de Raad voor Rechtsbijstand van 26 april 2022 (TK, vergaderjaar 2021–2022, 31 753, nr. 251) de aanbeveling om de toezichthoudende taken van de Raad van Advies in overeenstemming te brengen met de Visie op de Toezicht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, onderschreven.

Dit betekent dat het Ministerie van Justitie en Veiligheid toezicht houdt op de Raad voor Rechtsbijstand via de plannings- en begrotingscyclus. Tegen deze achtergrond is tussen de Raad van Advies, het Ministerie van Justitie en Veiligheid en de Raad voor Rechtsbijstand, vooruitlopend op wijziging van de Wet op de rechtsbijstand, in het voorjaar van 2023 afgesproken om de Raad van Advies van de toezichthoudende taken te ontheffen en advisering van de Raad van Advies te richten op adviserende taken vanuit een maatschappelijk perspectief aan de algemeen directeur/bestuurder van de Raad voor Rechtsbijstand. De Tweede Kamer is hierover op 3 juli 2023 geïnformeerd in de 9^e Voortgangsbrief Stelselvernieuwing Rechtsbijstand (bijlage bij Kamerbrief Rechtsbijstand, TK, 2022–2023, 31 753, nr. 270).

Daarnaast is in de gesprekken in voorjaar 2023 tussen de Raad voor Rechtsbijstand, de Raad van Advies en het Ministerie van Justitie en Veiligheid afgesproken dat in de eerstvolgende wijziging van de Wet op de rechtsbijstand zal worden opgenomen dat de algemeen directeur/bestuurder de voorzitter en de leden van de Raad van Advies benoemt (de voorzitter na afstemming met de het ministerie voor Justitie en Veiligheid), en geen bekrachtiging meer noodzakelijk is van de Minister van Justitie en Veiligheid, noch publicatie in de Staatscourant.