Besluit van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 13 december 2023, nr. IENW/BSK-2023/333564, tot vaststelling van het NEC-programma

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,

Gelet op;

artikel 6 van richtlijn (EU) 2016/2284 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2016 betreffende de vermindering van de nationale emissies van bepaalde luchtverontreinigende stoffen, tot wijziging van richtlijn 2003/35/EG en tot intrekking van richtlijn 2001/81/EG (PbEU 2016, L344);

BESLUIT:

ARTIKEL I

Het ‘NEC-programma’ wordt vastgesteld.

ARTIKEL II

Het Besluit van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 29 maart 2019, nr. IENW/BSK-2019/60366, tot vaststelling van het NEC-programma wordt ingetrokken.

ARTIKEL III

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, V.L.W.A. Heijnen

TOELICHTING

Inleiding

In artikel 6 van de NEC-richtlijn is opgenomen dat iedere lidstaat een nationaal programma opstelt, waarin aangegeven wordt hoe wordt voldaan aan de emissiereductieverbintenissen voor de betreffende lidstaat. Het gaat daarbij om de stoffen zwaveldioxide (S0₂), stikstofdioxide (N0₂), vluchtige organische stoffen met uitzondering van methaan (NMVOS), ammoniak (NH₃) en fijnstof (PM_2,5). NEC staat voor 'national emission ceilings': nationale emissieplafonds voor lucht. Dit zijn Europese verplichtingen en kwantitatieve milieudoelstellingen die een monitoringsplicht kennen en een verplicht programma.

Het NEC-programma dient om de vier jaar te worden geactualiseerd. Dit is inmiddels gebeurd en met dit besluit wordt het tweede NEC-programma voor Nederland vastgesteld en gepubliceerd. De verplichting om het NEC-programma op te stellen en vast te stellen is geïmplementeerd in artikel 3.9, eerste lid, van de Omgevingswet. In artikel 10.10a van het Omgevingsbesluit staat de vierjaarlijkse actualisatieverplichting.

Inhoud NEC-programma

Nederland voert al sinds de jaren negentig beleid om de emissies van luchtverontreinigende stoffen in verschillende sectoren te beperken. Een voorbeeld daarvan zijn de emissie-eisen voor de industrie en agrarische bedrijven in regelgeving. Deze zijn regels komen ook voort uit een implementatie van Europese richtlijnen in nationale regelgeving. Met de algemene regels in het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Omgevingswet en bijbehorende AMVB’s worden in vergunningen de beste beschikbare technieken (BBT) en preventieve maatregelen voorgeschreven om de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen te voorkomen of te beperken. Ook het Europese bronbeleid voor wegtransport (Euro normstelling) en scheepvaart (walstroom) levert een substantiële bijdrage aan de beperking van emissies. Het NEC-programma beschrijft voorts het vastgestelde en voorgenomen beleid in alle overige sectoren zoals de bebouwde omgeving (nieuwbouw zonder gasaansluitingen), de landbouw (emissiearme stallen) en de bouw (schoon en emissieloos bouwen).

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft, in samenwerking met RIVM, TNO en Wageningen University & Research (WUR), op 28 februari 2023 de Emissieramingen van luchtverontreinigende stoffen 2023¹ uitgebracht. Het rapport geeft een beeld van de verwachte ontwikkeling van de emissies van de luchtverontreinigende stoffen die onder de NEC-richtlijn vallen voor de jaren 2025 en 2030, met een doorkijk naar 2040. Uit het rapport kan worden afgeleid dat Nederland op basis van vastgesteld en voorgenomen beleid kan voldoen aan de emissiereductieverlichtingen voor zowel de periode tot 2030, als voor de periode vanaf 2030. De emissiereductieverlichtingen zijn vanaf dat jaar strenger.

Consultatie NEC-programma

Het concept NEC-programma lag van woensdag 15 maart tot en met dinsdag 25 april 2023 ter inzage. Eenieder kon daarop reageren door een zienswijze in te dienen. Gedurende de consultatieperiode zijn er zienswijzen binnengekomen van twee organisaties die belangen behartigen van agrarische ondernemers. De zienswijzen hebben niet geleid tot aanpassing van het NEC-programma omdat deze betrekking hadden op de lopende politieke en maatschappelijke discussie over de betekenis en de toekomst van de veehouderij in Nederland. Het NEC-programma gaat er echter vanuit dat de emissiereductiedoelstellingen voor de periode tot 2030 en daarna zal worden gerealiseerd op basis van vastgesteld en voorgenomen beleid. Additionele maatregelen waar in de zienswijzen op in wordt gegaan, vallen buiten de scope van het herziene NEC-programma. De Tweede Kamer is over het definitieve NEC-programma, de samenvatting van het NEC programma en de ontvangen zienswijzen op 15 juni 2023 geïnformeerd (Kamerstukken 2023/2024, 30 175, 446). Agendering op het Commissiedebat Leefomgeving van 26 oktober 2023 heeft evenmin tot wijzigingen in het NEC-programma geleid.

Toezending Europese Commissie

Het vastgestelde NEC-programma zal aan de Europese Commissie worden gerapporteerd overeenkomstig artikel 10 van de NEC-richtlijn.

Inzien NEC-programma

Onderhavig besluit met de toelichting en het bijbehorende NEC-programma ligt gedurende zes weken na bekendmaking in de Staatscourant, op werkdagen tijdens kantooruren, ter inzage op het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijnstraat 8, Den Haag (alleen op afspraak, telefoon tijdens kantooruren 070 456 9607). Daarnaast zijn het NEC-programma en de bijbehorende documenten te downloaden via www.platformparticipatie.nl/nec

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, V.L.W.A. Heijnen

---

1 Geraamde ontwikkelingen in nationale emissies van luchtverontreinigende stoffen 2023, Rapportage bij de Klimaat- en Energieverkenning 2022, 28 februari 2023, PBL-publicatienummer 4930.