Regeling van de Minister voor Rechtsbescherming van 15 november 2023, nr. 4932926, tot wijziging van de Regeling aanwijzing functies VOG politiegegevens

De Minister voor Rechtsbescherming,

Gelet op artikel 35a, eerste lid, van de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens;

Besluit:

ARTIKEL I

De Regeling aanwijzing functies VOG politiegegevens wordt als volgt gewijzigd:

Aan het slot van de bijlage worden de tabellen, opgenomen in de bijlage bij deze regeling toegevoegd.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2024.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister voor Rechtsbescherming, F.M. Weerwind

BIJLAGE

Forensisch Psychiatrische Centra (FPC)
Functiebenaming	Functietitel	Bevoegdheid geweld te gebruiken (artikel 35a, tweede lid, onder a, Wjsg)	Toegang tot gevoelige informatie (artikel 35a, tweede lid, onder b, Wjsg)
Directie FPC
	Hoofd van de instelling	X	X
	Directeur	X	X
	Secretaris	X	X
Manager
	Manager/Unit coördinator	X	X
	Afdelingshoofd Behandelafdeling/Teamleider	X	X
	Afdelingshoofd/Teamleider beveiliging	X	X
Behandelaar
	Psychiater	X	X
	Arts-assistent		X
	Hoofd behandeling/Regiebehandelaar/ Behandelcoördinator	X	X
	Psycholoog (basis psycholoog, gz-psycholoog, klinisch-psycholoog en psychotherapeut)		X
	Therapeut (vak-, drama-, muziek-, beeldend systeemtherapeut, PMT)		X
	Docent/Trainer		X
Maatschappelijk werker
	Maatschappelijk werker/Casemanager	X	X
Medewerker beveiliging
	Medewerker beveiliging/ – centrale post	X	X
	Complex-, Zorgbeveiliger	X	X
Forensisch therapeutisch werker
	Sociotherapeut/Groepsleider	X	X
	Senior van dienst/Dagcoördinator	X	X
	Verpleegkundige	X	X
	Zorgondersteuner	X	X
	Pedagogisch werker/Groepswerker	X	X
	Woonbegeleider	X	X
Medewerker arbeid en dagbesteding
	Medewerker arbeid en dagbesteding (arbeidsactivering, sport, hout, hobby, dagbesteding, metaal, consumptief, soos, (assistent)kok		X
	Trajectbegeleider		X
	Mentor/Docent		X
Ondersteunend medewerker
	Coördinator/Medewerker plaatsingen		X
	Medewerker patiëntengeldadministratie		X
	Medewerker zorgadministratie		X
	Behandelrapporteur		X
	Medewerker catering/service		X
	Medewerker klussendienst/technische dienst		X
	Schoonmaker		X
	Manager/Afdelingshoofd/Teamleider ICT		X
	Medewerker helpdesk		X
	Systeembeheerder		X
	Applicatiebeheerder		X
	Jurist		X
	Onderzoeker		X
	Secretaresse		X
	Voorzitter Verloftoetsingscommissie (VTC)		X

Forensisch Psychiatrische Klinieken (FPK)
Functiebenaming	Functietitel	Bevoegdheid geweld te gebruiken (artikel 35a, tweede lid, onder a, Wjsg)	Toegang tot gevoelige informatie (artikel 35a, tweede lid, onder b, Wjsg)
Directie FPK
	Hoofd van de instelling		X
	Directeur		X
	Secretaris		X
Manager
	Manager/Unit coördinator		X
	Afdelingshoofd Behandelafdeling/Teamleider		X
	Afdelingshoofd/Teamleider beveiliging		X
Behandelaar
	Psychiater		X
	Arts assistent		X
	Hoofd behandeling/Regiebehandelaar/ Behandelcoördinator		X
	Psycholoog (basis psycholoog, gz-psycholoog, klinisch-psycholoog en psychotherapeut)		X
	Therapeut (vak-, drama-, muziek-, beeldend systeemtherapeut, PMT)		X
	Docent/Trainer		X
Maatschappelijk werker
	Maatschappelijk werker/Casemanager		X
Medewerker beveiliging
	Medewerker beveiliging/ – centrale post		X
	Complex-, Zorgbeveiliger		X
Forensisch therapeutisch werker
	Sociotherapeut/Groepsleider		X
	Senior van dienst/Dagcoördinator		X
	Verpleegkundige		X
	Zorgondersteuner		X
	Pedagogisch werker/Groepswerker		X
	Woonbegeleider		X
Medewerker arbeid en dagbesteding
	Medewerker arbeid en dagbesteding (arbeidsactivering, sport, hout, hobby, dagbesteding, metaal, consumptief, soos, (assistent)kok		X
	Trajectbegeleider		X
	Mentor/Docent		X
Ondersteunend medewerker
	Coördinator/Medewerker plaatsingen		X
	Medewerker patiëntengeldadministratie		X
	Medewerker zorgadministratie		X
	Behandelrapporteur		X
	Medewerker catering/service		X
	Medewerker klussendienst/technische dienst		X
	Schoonmaker		X
	Manager/Afdelingshoofd/Teamleider ICT		X
	Medewerker helpdesk		X
	Systeembeheerder		X
	Applicatiebeheerder		X
	Jurist		X
	Onderzoeker		X
	Secretaresse		X
	Voorzitter Verloftoetsingscommissie (VTC)		X

TOELICHTING

Algemeen

Deze regeling strekt tot wijziging van de regeling waarmee functies worden aangewezen die middels een Verklaring Omtrent het Gedrag politiegegevens (VOG politiegegevens) worden gescreend. Met deze wijziging worden diverse functies bij particuliere Justitiële Forensische Psychiatrische Centra (FPC) en Forensische Psychiatrisch Klinieken (FPK) aangewezen. Er wordt bij deze particuliere centra en klinieken forensische zorg ingekocht door Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) op basis van de Wet forensische zorg. In de bijlage wordt aangeduid of de daar genoemde functies zijn aangewezen omdat de betreffende functionaris bevoegd is geweld te gebruiken (artikel 35a, tweede lid, onder a van de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (hierna: Wjsg)) of toegang heeft tot gevoelige informatie bij de uitvoering van wettelijke taken op het terrein van openbare orde en veiligheid of handhaving van de rechtsorde (artikel 35a, tweede lid, onder b van de Wjsg).

Aanleiding

In Nederland zijn er elf instellingen waar tbs-gestelden kunnen worden opgenomen, waaronder zeven Justitiële FPC’s en vier FPK’S. Twee van de zeven FPC’s zijn rijks-FPC’s: de Oostvaarderskliniek en CTP Veldzicht. De twee rijks-FPC’s vallen onder DJI. Voor een groot aantal functies bij de twee rijks-FPC’s wordt momenteel al een VOG politiegegevens verlangd. Met deze wijziging wordt het screeningsniveau van medewerkers in de particuliere FPC’s en FPK’s die werken met tbs-gestelden gelijkgetrokken met het screeningsniveau van medewerkers van DJI in de Rijksinstellingen ten aanzien van de VOG politiegegevens.

De uitvoering van taken bij FPC’s en FPK’s vergt een hoge mate van integriteit van de medewerkers die essentieel is in de samenwerking met de kwetsbare en complexe doelgroep. Het risico op integriteitsincidenten moet zo veel mogelijk ingeperkt worden. Integriteitsincidenten waar tbs-gestelden dan wel het netwerk van tbs-gestelden bij betrokken zijn, raken de openbare orde en veiligheid. Te denken valt aan hulp bij voortgezet crimineel handelen (bijvoorbeeld door betrokkenheid bij drugshandel) en/of ondersteuning bij ontvluchtingen.

Om die reden treffen de FPC’s en FPK’s maatregelen en voorzieningen om de integriteit van de organisatie en het personeel te waarborgen. Momenteel wordt van de medewerkers onder meer al een reguliere VOG verlangd, dienen medewerkers zich te houden aan de Gedragscode Integriteit en wordt ingezet op de bevordering van de integriteit van medewerkers met training en voorlichting. Met het oog op het voorkomen van voortgezet crimineel handelen vanuit de instelling en het bestrijden van terrorisme en extremisme binnen de instellingen, is het betrekken en kunnen weigeren van de afgifte van een VOG op basis van politiegegevens gewenst. Eventuele politiegegevens kunnen bijvoorbeeld eerder signalen afgeven van contact met criminele organisaties.

TBS Nederland heeft namens de FPC’s en FPK’s in kaart gebracht voor welke functies screening met een VOG politiegegevens gewenst is. Het betreft medewerkers met een (directe) werkrelatie met tbs-gestelden en medewerkers die kennis hebben over de beveiliging van de inrichting.

FPC’s

Op grond van artikel 30 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden is het hoofd van een FPC bevoegd om jegens een verpleegde geweld te gebruiken of vrijheidsbeperkende middelen aan te wenden. Deze bevoegdheid kan worden overdragen aan personeel of medewerkers van de instelling. De functionarissen die daarvoor in aanmerking komen zijn genoemd in de bijlage. Het betreft medewerkers die hiertoe gekwalificeerd en getraind zijn (artikel 2 van de Geweldsinstructie inrichtingen voor verpleging van ter beschikking gestelden). Het hoofd van de FPC stelt een dienstinstructie op voor de personeelsleden of medewerkers waarin wordt beschreven onder welke omstandigheden zij bevoegd zijn binnen of buiten de FPC geweld te gebruiken jegens een verpleegde. De bevoegdheid wordt onder meer ingezet bij (ondersteuning bij) separaties van tbs-gestelden. Vanwege de vergaande bevoegdheden die sterk kunnen ingrijpen in het leven van de tbs-gestelden, worden er hoge integriteitseisen gesteld aan deze medewerkers en is screening met een VOG politiegegevens gewenst. Medewerkers van een FPC hebben daarnaast toegang tot gevoelige informatie. Ze beschikken over operationele en strategische informatie over de beveiliging van de instelling. Daarnaast beschikken medewerkers die direct contact hebben met de tbs-gestelde over de informatie opgenomen in het dossier van de tbs-gestelde waaronder de justitiële gegevens van de tbs-gestelde. Vanwege de hoge integriteitseisen, het risico op voortgezet crimineel handelen en/of ondersteuning bij ontvluchtingen zijn deze functies waarbij de functionaris bevoegd is geweld te gebruiken of er toegang is tot gevoelige informatie bij de uitvoering van wettelijke taken op het terrein van openbare orde en veiligheid of handhaving van de rechtsorde (artikel 35a, tweede lid, onderdelen a en b, Wjsg) aangewezen voor screening door middel van een VOG politiegegevens.

FPK’s

Ook medewerkers van FPK’s hebben toegang tot operationele en strategische informatie over de beveiliging van de instelling. Daarnaast hebben medewerkers die direct contact hebben met de tbs-gestelde in het kader van het behandeltraject toegang tot het dossier van de tbs-gestelde. Het gaat onder meer om de justitiële gegevens van de tbs-gestelde. Vanwege het risico op voortgezet crimineel handelen en/of ondersteuning bij ontvluchtingen zijn de in de bijlage genoemde functies aangewezen waarbij de functionaris toegang heeft tot gevoelige informatie bij de uitvoering van wettelijke taken op het terrein van openbare orde en veiligheid of handhaving van de rechtsorde (artikel 35a, tweede lid, onderdeel b, Wjsg).

Regeldruk regeling en administratieve lasten

Bij het behandelen van aanvragen van een VOG politiegegevens is geen sprake van additionele administratieve lasten voor de aanvrager van de VOG politiegegevens, omdat hetzelfde proces wordt doorlopen als bij een aanvraag van een reguliere VOG. De kosten voor de VOG politiegegevens zijn hoger dan voor een reguliere VOG en worden in rekening gebracht bij de aanvrager. Deze kosten worden vervolgens vergoed door de werkgever. FPC’s en FPK’s geven bij de werving van nieuwe medewerkers aan dat het een functie betreft waarvoor een VOG politiegegevens vereist is.

Uitvoering / uitvoerbaarheid

De wijziging van deze ministeriële regeling zorgt naar schatting in 2024 voor 850-1150 extra aanvragen voor nieuwe medewerkers. Medewerkers van de FPC’s en FPK’s waarvan een VOG politiegegevens wordt verlangd, moeten elke vijf jaar opnieuw een VOG politiegegevens aanvragen. Deze periodieke screening omvat ongeveer 900 extra aanvragen per jaar. Justis en de politie zijn voldoende toegerust om deze extra aanvragen te behandelen.

De Minister voor Rechtsbescherming, F.M. Weerwind