Vrijstelling op grond van artikel 46, eerste lid, van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden inzake de biocide Vectobac WG (Vrijstelling Vectobac WG exotische muggen 2023)

IENW/BSK-2023/103244

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,

Handelende in overeenstemming met de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

Gelet op artikel 46, eerste lid, van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden;

BESLUIT:

Artikel 1

Vrijstelling als bedoeld in artikel 46 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden wordt verleend voor het professioneel gebruik van de biocide VectoBac WG voor de bestrijding van exotische muggen in binnenruimten, met uitzondering van ruimten die bedoeld zijn of gebruikt worden voor menselijk verblijf.

Artikel 2

Aan de vrijstelling zijn de in de bijlage bij dit besluit opgenomen voorschriften en beperkingen verbonden.

Artikel 3

De vrijstelling wordt verleend van 8 mei 2023 tot en met 3 november 2023.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Vrijstelling VectoBac WG exotische muggen 2023.

Dit besluit zal met bijlage en toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT, namens deze, Directeur Omgevingsveiligheid & Milieurisico’s, J. Elsinghorst

Bezwaarclausule

Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kunnen belanghebbenden een bezwaarschrift indienen tegen dit besluit binnen zes weken na de dag waarop dit is bekendgemaakt.

Het bezwaarschrift moet worden gericht aan de Minister/Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, ter attentie van Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken, afdeling Algemeen Bestuurlijk-Juridische Zaken, postbus 20901, 2500 EX Den Haag.

Het bezwaarschrift dient te zijn ondertekend en ten minste te bevatten:

• a. naam en adres van de indiener;

• b. de dagtekening;

• c. een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaarschrift zich richt (datum en nummer of kenmerk);

• d. een opgave van de redenen waarom men zich met het besluit niet kan verenigen;

• e. zo mogelijk een afschrift van het besluit waartegen het bezwaarschrift zich richt.

Het niet voldoen aan deze eisen kan leiden tot niet-ontvankelijkheid van het bezwaarschrift.

Een bezwaarschrift kan uitsluitend per gewone post en niet per e-mail worden ingediend.

Machtigt u iemand om namens u bezwaar te maken? Stuur dan ook een kopie van de machtiging mee. Bij indiening van een bezwaarschrift namens een rechtspersoon, dient u documenten mee te sturen (origineel uittreksel uit het handelsregister en/of een kopie van de statuten van de rechtspersoon) waaruit blijkt dat u bevoegd bent namens de rechtspersoon op te treden.

BIJLAGE, BEDOELD IN ARTIKEL 2

Hieronder zijn het gebruiksvoorschrift en de risicobeperkende maatregelen vanuit de wettelijke voorschriften voor het gebruik van VectoBac WG opgenomen. Hier moet de professionele gebruiker zich aan houden.

gebruiksvoorschrift

De volgende aanbevelingen moeten worden geïmplementeerd om voldoende werkzaamheid te bewerkstelligen:

• Lees altijd het etiket of de folder voorafgaande aan het gebruik en neem alle bijgeleverde instructies in acht.

• Hanteer geïntegreerde plaagbestrijdingsmethoden (IPM), zoals de combinatie van chemische en fysieke bestrijdingsmethoden en andere publieke gezondheidsmaatregelen, waarbij rekening wordt gehouden met plaatselijke bijzonderheden (klimatologische omstandigheden, doelsoorten, gebruiksomstandigheden etc.).

• Materieel dat wordt gebruikt voor behandelingen, moet geschikt zijn en moet naar behoren zijn onderhouden en gekalibreerd.

• Houd rekening met de levenscyclus en kenmerken van de doelinsecten en stem behandelingen daarop af. Houd hierbij rekening met het meest gevoelige stadium van de plaag, de timing van toepassingen en de te behandelen gebieden.

• Informeer de toelatinghouder als de behandeling niet werkt.

risicobeperkende maatregelen

• Draag beschermende chemicaliënbestendige handschoenen (materiaal van de handschoenen te specificeren door toelatinghouder in de product informatie), beschermende kleding, oogbescherming en ademhalingsmasker (met P3 filter) tijdens het mengen/laden en toepassen.

• VectoBac WG mag niet worden gebruikt door professionele gebruikers die lijden aan primaire of secundaire immunodeficiëntie of die worden behandeld met immunosuppressieve middelen, die de doeltreffendheid van de immuunsysteemrespons in belangrijke mate kunnen reduceren.

• Behandelde gebieden mogen tijdens de toepassing niet worden betreden totdat de sproeilaag is gedroogd

• Onbeschermde personen dienen niet aanwezig te zijn wanneer de behandeling plaatsvindt.

• De persoon die verantwoordelijk is voor de bestrijding, is gehouden er zorg voor te dragen dat personeel dat betrokken is bij het bestrijdingsproces, kennis heeft van 1. Muggen en hun bestaan als larven en volwassen muggen; 2. Het hanteren van relevant toepassingsmaterieel; 3. Hoe de voorgeschreven dosering wordt bewerkstelligd.

• Het maximum van 8 toepassingen met een interval van ten minste 10 dagen tussen twee toepassingen mag niet worden overschreden.

• De etikettering van het product moet de gebruiker informeren over diens verantwoordelijkheid in het volgen van eventuele lokale vereisten in overleg met de relevante autoriteit voordat VectoBac WG wordt gebruikt in een natuurlijke waterhabitat.

• Wanneer VectoBac WG wordt toegepast op ecosystemen van grote waarde voor de biodiversiteit, zoals Natura 2000-gebieden of een natuurreservaat, is er specifieke toestemming vereist.

• De gebruiker is verplicht al het gebruik te registreren, waaronder de exacte locatie van de behandelde gebieden, de data van de behandelingen en de gebruikte hoeveelheden en concentraties, en deze gegevens gedurende ten minste 10 jaar te bewaren. Op verzoek moeten deze gegevens aan de autoriteiten (NVWA) of voor onderzoek worden verstrekt.

• Op aangeven van de NVWA is een uitbreiding van het toepassingsgebied en/of een verhoging van het aantal toepassingen tot een maximum van 14 keer per jaar en/of een aanpassing van het interval tot een minimum van 5 dagen toegestaan mits dat gebeurt met zoveel mogelijk beperking van de emissie.

• Bevat Bacillus thuringiensis subsp. Israelensis. Micro-organismen kunnen mogelijk sensibiliserende reacties veroorzaken.

TOELICHTING

Inleiding

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft op 21 maart 2023 verzoek gedaan om de biocide VectoBac WG op basis van de werkzame stof Bacillus thuriengiensis israeliensis (Bti) vrij te stellen voor de bestrijding van exotische muggen (zoals de Aziatische tijgermug) in binnenruimten. Dit middel is toegelaten in Nederland voor professionals om buiten te gebruiken, maar niet voor gebruik in binnenruimten.

Toepasselijke wet- en regelgeving

Artikel 17, eerste lid, van de Biocidenverordening (Verordening (EU) nr. 528/2012) bepaalt dat alleen biociden die het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (verder: Ctgb) heeft toegelaten, op de markt mogen worden aangeboden en gebruikt. Artikel 19 van de Biocidenverordening bepaalt daarnaast dat een biocide alleen mag worden toegelaten als aan een aantal voorwaarden is voldaan.

Op grond van artikel 55 van de Biocidenverordening kan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, in overeenstemming met die van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, van deze voorwaarden afwijken. Hij kan toestaan dat een biocide die niet aan de voorwaarden voldoet desondanks op de markt mag worden aangeboden of gebruikt. In dat geval moet het gaan om een beperkt en gecontroleerd gebruik, onder toezicht van de Inspectie Leefomgeving en Transport, en alleen indien een afwijking noodzakelijk is wegens een niet op andere wijze te bestrijden gevaar voor de volksgezondheid, de gezondheid van dieren of het milieu. Deze tijdelijke afwijking van de verplichting om uitsluitend een toegelaten biocide te mogen gebruiken, wordt een ‘vrijstelling’ genoemd.

Een vrijstelling geldt voor ten hoogste 180 dagen en kan zo nodig worden verlengd voor ten hoogste 550 dagen. Een vrijstelling is dan ook bedoeld als overbrugging naar een structurele oplossing van het probleem waarvoor de biocide wordt vrijgesteld. Een structurele oplossing is bijvoorbeeld het gebruik van een biocide dat door het Ctgb is toegelaten tot de Nederlandse markt.

Noodzaak bestrijding

Exotische muggen zijn een gevaar voor de volksgezondheid omdat ze ziekteverwekkers kunnen overbrengen, zoals dengue (knokkelkoorts) of chikungunya. Tegen deze ziekten is geen behandeling of vaccin beschikbaar.

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de vrijstelling aangevraagd, met de bedoeling om ziekten als gevolg van de aanwezigheid van exotische muggen te voorkomen, of in ieder geval te minimaliseren. Het streven is om vestiging te voorkomen.

Noodzaak vrijstelling

Het middel VectoBac is door het Ctgb toegelaten voor gebruik buiten, echter zijn er ook binnen populaties bekend die bestreden moeten worden. De exotische muggen kunnen met toepassing van preventieve en niet-chemische maatregelen niet afdoende worden bestreden. Alternatieven voor VectBac WG zijn eveneens niet toegelaten voor gebruik in binnenruimten en zijn daarom geen optie.

Risicobeoordeling Ctgb

Vanuit humaantoxicologisch en milieutechnisch oogpunt zijn er geen bezwaren tegen het verlenen van deze vrijstelling, mits de voorschriften uit de bijlage worden nageleefd. Deze voorschriften zijn overgenomen uit het toelatingsbesluit van VectoBac WG. Het Ctgb heeft niet de effecten beoordeeld van het gebruik van VectoBac WG in ruimten waar gewoonlijk mensen aanwezig zijn of werken. Reden daarvoor is dat exotische muggen meestal niet in deze ruimten verblijven -en daar dus niet bestreden behoeven te worden, maar in ruimten waar de temperatuur en vochtigheid meer geschikt zijn voor de vermeerdering van de muggenpopulatie.