Regeling van de Minister van Buitenlandse Zaken van 1 april 2022, nr. Min-Buza.2022.11653-19, tot wijziging van de Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 en de Sanctieregeling Belarus 2006

De Minister van Buitenlandse Zaken,

Handelende in overeenstemming met de Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en de Minister van Economische Zaken en Klimaat;

Gelet op Verordening (EU) nr. 2022/330 van de Raad van 25 februari 2022 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 269/2014 betreffende beperkende maatregelen met betrekking tot acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen (PbEU, L 51);

Gelet op Verordening (EU) nr. 2022/398 van de Raad van de Europese Unie van 9 maart 2022 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 765/2006 betreffende beperkende maatregelen met het oog op de situatie in Belarus en de betrokkenheid van Belarus bij de Russische agressie tegen Oekraïne (PbEU, L 82);

Gelet op artikel 2, tweede lid, en artikel 3, derde lid, in samenhang met artikel 2, tweede lid, van de Sanctiewet 1977,

Besluit:

ARTIKEL I

In de Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 wordt na artikel 2, artikel 2a ingevoegd, luidende:

Artikel 2a

• 1. De bewaarder van het Kadaster en de openbare registers is bevoegd om in de basisregistratie kadaster, de registratie voor schepen en de registratie voor luchtvaartuigen een aantekening te stellen als het een registergoed betreft dat bevroren dient te worden op grond van artikel 2, eerste lid, van Verordening (EU) nr. 269/2014.

• 2. De Kamer van Koophandel verstrekt aan de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers uit het handelsregister de gegevens, genoemd in artikel 9, onderdelen a, b en d, van de Handelsregisterwet 2007, van de rechtspersonen waarvan de personen, genoemd in bijlage I bij Verordening (EU) nr. 269/2014, de uiteindelijk belanghebbenden als bedoeld in artikel 15a van de Handelsregisterwet 2007 zijn. De bewaarder verwerkt de gegevens uitsluitend voor het stellen van de aantekening, bedoeld in het eerste lid.

ARTIKEL II

In de Sanctieregeling Belarus 2006 wordt na artikel 1a, artikel 1aa ingevoegd, luidende:

Artikel 1aa

• 1. De bewaarder van het Kadaster en de openbare registers is bevoegd om in de basisregistratie kadaster, de registratie voor schepen en de registratie voor luchtvaartuigen een aantekening te stellen als het een registergoed betreft dat bevroren dient te worden op grond van artikel 2, eerste lid, van Verordening (EG) nr. 765/2006.

• 2. De Kamer van Koophandel verstrekt aan de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers uit het handelsregister de gegevens, genoemd in artikel 9, onderdelen a, b en d, van de Handelsregisterwet 2007, van de rechtspersonen waarvan de personen, genoemd in bijlage I bij Verordening (EG) nr. 765/2006, de uiteindelijk belanghebbenden als bedoeld in artikel 15a van de Handelsregisterwet 2007 zijn. De bewaarder verwerkt de gegevens uitsluitend voor het stellen van de aantekening, bedoeld in het eerste lid.

ARTIKEL III

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst en werkt terug tot en met 1 april 2022.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Buitenlandse Zaken, W.B. Hoekstra

TOELICHTING

Deze regeling strekt tot wijziging van de Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 als gevolg van Verordening (EU) nr. 2022/330¹ en tot wijziging van de Sanctieregeling Belarus 2006 als gevolg van Verordening (EU) nr. 2022/398².

Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 (artikel I)

De Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 wordt gewijzigd vanwege Verordening (EU) nr. 2022/330 die Verordening (EU) nr. 269/2014 wijzigt. Verordening (EU) nr. 2022/330 geeft uitvoering aan Besluit (GBVB) 2022/329³.

In Besluit (GBVB) 2022/329 zijn door de Raad van de Europese Unie, gezien de ernst van de situatie en in antwoord op de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne, de criteria voor aanwijzing van personen en entiteiten gewijzigd waarvoor de bevriezingsmaatregelen kunnen gelden. De nieuwe criteria maken het mogelijk om ook personen en entiteiten aan te wijzen die steun verlenen aan of profijt trekken van de regering van de Russische Federatie, alsmede personen en entiteiten die een belangrijke inkomstenbron voor de regering zijn. In Verordening (EU) nr. 269/2014 is daartoe een nieuw artikel 3, eerste lid, opgenomen. In artikel 3, eerste lid, is geregeld welke categorieën personen en entiteiten kunnen worden opgenomen in Bijlage I van Verordening (EU) nr. 269/2014. Deze bijlage bevat de personen en entiteiten waarop de bevriezingsmaatregelen van toepassing zijn en aan wie geen tegoeden of economische middelen ter beschikking mogen worden gesteld.

De bevriezingsmaatregelen hebben betrekking op de tegoeden en de economische middelen van de personen en entiteiten, genoemd in genoemde bijlage. Met een economische middel worden bedoeld ‘activa van enigerlei aard, materieel of immaterieel, roerend of onroerend, die geen tegoeden zijn, maar kunnen worden gebruikt om tegoeden, goederen of diensten te verkrijgen’ (artikel 1, onder d, van Verordening (EU) nr. 269/2014). Met het bevriezen van economische middelen wordt bedoeld het ‘voorkomen dat economische middelen worden gebruikt om op enigerlei wijze tegoeden, goederen of diensten te verkrijgen, onder meer door deze te verkopen, te verhuren of te verhypothekeren’ (artikel 1, onder e, van Verordening (EU) nr. 269/2014). Artikel 2 van Verordening (EU) nr. 269/2014 strekt ertoe alle tegoeden en economische middelen van de in Bijlage I genoemde personen en entiteiten te bevriezen en bevat voorts een verbod tot het ter beschikking stellen van tegoeden en economische middelen. Deze bevriezingsmaatregelen gelden ook ten aanzien van de met de in Bijlage I genoemde verbonden natuurlijke personen of entiteiten.

In het kader van de uitvoering van de bevriezingsmaatregelen ten aanzien van registergoederen (waaronder woningen, schepen en luchtvaartuigen) is het van belang dat de gebruikers van de informatie uit het Kadaster en de openbare registers, erop gewezen worden wanneer sprake is van een registergoed dat op naam staat van een van de natuurlijke personen of entiteiten uit Bijlage I van Verordening (EU) nr. 269/2014 dan wel op naam van een met die personen en entiteiten verbonden personen en entiteiten (artikel 2, eerste lid, van Verordening (EU) nr. 269/2014). Het voorgestelde artikel 2a, eerste lid, van de Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 voorziet in een grondslag voor de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers om in de basisregistratie kadaster, de registratie voor schepen en de registratie voor luchtvaartuigen een aantekening te stellen omtrent het van toepassing zijn van bevriezingsmaatregelen als bedoeld in artikel 2 van Verordening (EU) nr. 269/2014.

Op grond van artikel 15a van de Handelsregisterwet 2007 registreert de Kamer van Koophandel in het handelsregister wie de uiteindelijk belanghebbende is van een in Nederland ingeschreven rechtspersoon. Aan de hand van die gegevens kan de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers nagaan welke rechtspersonen, die als rechthebbenden op een registergoed in de openbare registers zijn ingeschreven, te herleiden zijn tot natuurlijke personen die op de zogenoemde sanctielijst (bijlage I bij Verordening (EU) 269/2014) staan. De bewaarder kan vervolgens bij die registergoederen een aantekening stellen ten behoeve van bijvoorbeeld notarissen dat ten aanzien van die registergoederen geen transacties mogen plaatsvinden. Dit draagt bij aan de uitvoerbaarheid van de verplichting om de economische middelen van de op de sanctielijst geplaatste personen te bevriezen. Transacties, zoals de verkoop van een woning of een teboekgesteld schip, kunnen door deze aantekening eenvoudig worden voorkomen.

De rechtvaardiging voor de verwerking van de persoonsgegevens van de uiteindelijk belanghebbenden die op de sanctielijst staan is gelegen in het ten behoeve van de ‘bevriezing’ van de aan die personen toebehorende registergoederen stellen van aantekeningen in de basisregistratie kadaster. Die verwerking, waarvan de grondslag is opgenomen in artikel 2a, tweede lid, van de Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014, is daarom beperkt tot hetgeen noodzakelijk is voor het stellen van die aantekeningen.

Sanctieregeling Belarus 2006 (artikel II)

De Sanctieregeling Belarus 2006 wordt alsnog gewijzigd vanwege Verordening (EU) nr. 2022/398 die Verordening (EG) nr. 765/2006 wijzigt en uitvoering geeft aan het Besluit (GBVB) 2022/399⁴. In dit op 9 maart 2022 door de Raad van de Europese Unie vastgestelde besluit, alsmede door middel van Verordening (EU) nr. 2022/398, werden aanvullende beperkende maatregelen met betrekking tot met name de financiële sector vastgesteld naar aanleiding van de betrokkenheid van Belarus bij de Russische militaire agressie tegen Oekraïne. Overtreding van deze aanvullende beperkende maatregelen zijn vervolgens strafbaar gesteld in artikel 1 van de Sanctieregeling Belarus 2006 en daarnaast vond actualisering van de verwijzingen naar de bevoegde autoriteiten in artikel 1a van die regeling plaats⁵.

In het kader van de uitvoering van de bevriezingsmaatregelen ten aanzien van registergoederen (waaronder woningen, schepen en luchtvaartuigen) is het ook bij de uitvoering van de bevriezingssancties jegens Belarus van belang dat de gebruikers van de informatie uit het Kadaster en de openbare registers erop gewezen worden wanneer sprake is van een registergoed dat op naam staat van een van de natuurlijke personen of entiteiten uit Bijlage I van Verordening (EG) nr. 765/2006. Het voorgestelde artikel 1aa, eerste lid, van de Sanctieregeling Belarus 2006 voorziet in een grondslag voor de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers om in de basisregistratie kadaster, de registratie voor schepen en de registratie voor luchtvaartuigen een aantekening te stellen omtrent het van toepassing zijn van bevriezingsmaatregelen als bedoeld in artikel 2 van Verordening (EG) nr. 765/2006. Transacties, zoals de verkoop van een woning of een teboekgesteld schip, kunnen door deze aantekening eenvoudig worden voorkomen.

Op grond van artikel 15a van de Handelsregisterwet 2007 registreert de Kamer van Koophandel in het handelsregister wie de uiteindelijk belanghebbende is van een in Nederland ingeschreven rechtspersoon. Aan de hand van die gegevens kan de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers nagaan welke rechtspersonen, die als rechthebbenden op een registergoed in de openbare registers zijn ingeschreven, te herleiden zijn tot natuurlijke personen die op de zogenoemde sanctielijst (bijlage I bij Verordening (EG) 765/2006) staan. De bewaarder kan vervolgens bij die registergoederen een aantekening stellen ten behoeve van bijvoorbeeld notarissen dat ten aanzien van die registergoederen geen transacties mogen plaatsvinden. Dit draagt bij aan de uitvoerbaarheid van de verplichting om de economische middelen van de op de sanctielijst geplaatste personen te bevriezen. Transacties, zoals de verkoop van een woning of een teboekgesteld schip, kunnen door deze aantekening eenvoudig worden voorkomen.

De rechtvaardiging voor de verwerking van de persoonsgegevens van de uiteindelijk belanghebbenden die op de sanctielijst staan is gelegen in het ten behoeve van de ‘bevriezing’ van de aan die personen toebehorende registergoederen stellen van aantekeningen in de basisregistratie kadaster. Die verwerking, waarvan de grondslag is opgenomen in artikel 1aa, tweede lid, van de Sanctieregeling Belarus 2006, is daarom beperkt tot hetgeen noodzakelijk is voor het stellen van die aantekeningen.

Artikelsgewijs

Artikel I

Het nieuw ingevoegde artikel 2a, eerste lid, van de Sanctieregeling territoriale integriteit Oekraïne 2014 voorziet in een grondslag voor de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers om in de basisregistratie kadaster, de registratie voor schepen en de registratie voor luchtvaartuigen een aantekening te stellen omtrent het van toepassing zijn van de onderhavige sanctieregeling, als een geliste persoon of entiteit rechthebbende van een registergoed is.

In het tweede lid is de grondslag voor de noodzakelijke gegevensuitwisseling opgenomen. Voor nadere informatie zij verwezen naar hetgeen reeds hierover is opgemerkt.

Artikel II

Het nieuw ingevoegde artikel 1aa, eerste lid, van de Sanctieregeling Belarus 2006 voorziet in een grondslag voor de bewaarder van het Kadaster en de openbare registers om in de basisregistratie kadaster, de registratie voor schepen en de registratie voor luchtvaartuigen een aantekening te stellen omtrent het van toepassing zijn van de onderhavige sanctieregeling, als een geliste persoon of entiteit rechthebbende van een registergoed is.

In het tweede lid is de grondslag voor de noodzakelijke gegevensuitwisseling opgenomen. Voor nadere informatie zij verwezen naar hetgeen hiervoor reeds hierover is opgemerkt (artikel II, onderdeel B).

Voor meer informatie over de beperkende maatregelen zij verwezen naar de website

www.rijksoverheid.nl/sancties.

Ten slotte kan worden gemeld dat de onderhavige regeling strekt tot naleving van een internationale verplichting en dat uit dien hoofde inwerkingtreding niet plaatsvindt conform de Vaste Verander Momenten-systematiek.

De Minister van Buitenlandse Zaken, W.B. Hoekstra

---

1 Verordening (EU) nr. 2022/330 van de Raad van 25 februari 2022 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 269/2014 betreffende beperkende maatregelen met betrekking tot acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen (PbEU, L 51).

2 Verordening (EU) nr. 2022/398 van de Raad van de Europese Unie van 9 maart 2022 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 765/2006 betreffende beperkende maatregelen met het oog op de situatie in Belarus en de betrokkenheid van Belarus bij de Russische agressie tegen Oekraïne (PbEU, L 82).

3 Besluit (GBVB) 2022/329 van de Raad van 25 februari 2022 tot wijziging van Besluit 2014/145/GBVB betreffende beperkende maatregelen met betrekking tot acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen (PbEU, L 50).

4 Besluit (GBVB) 2022/399 van de Raad van 9 maart 2022 tot wijziging van Besluit 2012/642/GBVB betreffende beperkende maatregelen met het oog op de situatie in Belarus en in het licht van de betrokkenheid van Belarus bij de Russische agressie tegen Oekraïne (PbEU, L 82).

5 Stcrt. 2022, nr 7412.