Regeling van de Minister voor Rechtsbescherming van 16 december 2021, houdende wijziging van de Verlofregeling TBS in verband met het verruimen van de mogelijkheden voor begeleid verlof voor vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf en aanpassing van de bijlagen

De Minister voor Rechtsbescherming,

Gelet op de artikelen 53, achtste lid, en 54, vijfde lid, van het Reglement verpleging ter beschikking gestelden;

Besluit:

ARTIKEL I

De Verlofregeling TBS wordt als volgt gewijzigd:

A

In artikel 2, zesde lid, onder a, wordt voor de puntkomma ingevoegd “of ter voorbereiding op de resocialisatie van de vreemdeling in het land van herkomst”.

B

Artikel 6, derde lid, komt te vervallen, onder vernummering van het vierde en vijfde lid tot derde en vierde lid.

C

De bijlagen worden vervangen door de bij deze regeling gevoegde bijlage.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister voor Rechtsbescherming, S. Dekker

TOELICHTING

Algemeen

Met deze regeling is de Verlofregeling TBS gewijzigd. Aanleiding voor de wijziging is het arrest van het gerechtshof Den Haag van 29 augustus 2017 (ECLI:NL:GHDHA:2017:2500), waarin is bepaald dat aan een ter beschikking gestelde vreemdeling geen machtiging voor begeleid verlof kan worden geweigerd uitsluitend vanwege het ontbreken van een geldige verblijfstitel als de vreemdeling vanuit behandeloogpunt voor begeleid verlof in aanmerking komt. Verder ligt aan de wijziging ten grondslag het arrest van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 13 februari 2020 (ECLI:NL:GHARL:2020:1487) waarin het hof heeft overwogen dat een ter beschikking gestelde vreemdeling een zoveel mogelijk gelijkwaardige behandeling en resocialisatie moet worden aangeboden als aan een terbeschikkinggestelde eigen onderdaan of een terbeschikkinggestelde vreemdeling met een verblijfsstatus, hetgeen onder andere betekent dat de vreemdelingenrechtelijke status van de terbeschikkinggestelde niet in de weg kan staan aan het toekennen van de bewegingsvrijheden. In verband met de wijziging van de verlofmogelijkheden voor vreemdelingen zonder verblijfstatus is ook de bijlage “Format verlofaanvragen ten behoeve van ter beschikking gestelden en anderszins verpleegden” bij de Verlofregeling TBS gewijzigd en komen twee abusievelijk aan de regeling toegevoegde bijlagen te vervallen. Het format is uitgebreid met een aantal vragen in het kader van begeleid verlof voor ter beschikking gestelde vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf. Tot slot is in het format een aantal wijzigingen doorgevoerd om de leesbaarheid te verbeteren, in het kader van de actualisering van de wetenschappelijke standaard en ter vermindering van de administratieve lasten.

Artikelsgewijs

Onderdeel A

Met de wijziging van artikel 2, zesde lid, onder a is de mogelijkheid tot het aanvragen van een machtiging voor begeleid verlof verruimd tot alle gevallen waarin bedoeld verlof vanuit behandeloogpunt geïndiceerd is. Er is dus niet langer sprake van een beperking voor vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf voor wie begeleid verlof naar het oordeel van de Minister noodzakelijk is ten behoeve van het vertrek uit Nederland. Ook voor patiënten waarvan de repatriëring naar het land van herkomst op korte termijn niet tot de mogelijkheden behoort, maar verlof behandelinhoudelijk wel geïndiceerd is, kan een machtiging voor begeleid verlof worden aangevraagd. Het verlof is bedoeld om de betreffende patiënten voor te bereiden op hun toekomstige resocialisatie in het land van herkomst.

Onderdeel B

Met het vervallen van artikel 6, derde lid, is de procedure voor het aanvragen van een verlofmachtiging voor vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf gelijkgesteld aan de procedure voor niet-vreemdelingen. Dit betekent dat advisering door het Adviescollege Verloftoetsing tbs (AVt) ook verplicht is voor een aanvraag begeleid verlof ten behoeve van een vreemdeling zonder rechtmatig verblijf als bedoeld in artikel 2, zesde lid, onder a. Dit laat onverlet de mogelijkheid van de Minister om af te wijken van een positief advies van het AVt.

Onderdeel C

Met de wijziging van de Bijlage bij de Verlofregeling TBS is de leesbaarheid van het format verbeterd, is het format geactualiseerd en zijn de administratieve lasten verminderd door de vragen in het format te beperken tot de voor de beoordeling van de verlofaanvraag noodzakelijke gegevens. Zo worden in het gewijzigde format de huidige DSM en het gebruik van risicotaxatie-instrumenten in lijn gebracht met de huidige prestatie-indicatoren en is het niet langer verplicht om bij iedere patiënt de PCL-R af te nemen.

Ten behoeve van de verlofaanvraag voor vreemdelingen zonder verblijfsrecht zijn vragen opgenomen over de noodzaak van begeleid verlof in het kader van de repatriëring dan wel met het oog op een toekomstige resocialisatie in het land van herkomst. Ook is een vraag opgenomen over de houding van de ter beschikking gestelde vreemdeling ten aanzien van zijn behandeling gericht op terugkeer naar het land van herkomst.

De Minister voor Rechtsbescherming, S. Dekker

BIJLAGE

Format verlofaanvragen ten behoeve van ter beschikking gestelden en anderszins verpleegden

Persoons- en aanvraaggegevens

  • • TBS-nummer

  • • SKN

  • • Familienaam

  • • Volledige voorna(a)m(en)

  • • Geboortedatum

  • • Geboorteland en -plaats

  • • Nationaliteit

  • • Geslacht

  • • Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC)

  • • Datum aanvraag

  • • MITS nummer

  • • Soort aanvraag

BOX 0 SAMENVATTING

Beschrijving van de aanvraag ter inleiding, deze bevat tenminste:

  • • Kernachtige typering van de betrokken ter beschikking gestelde

  • • Opvallende ontwikkelingen van het afgelopen jaar

  • • Gepraktiseerde verloven

  • • Weergave relevante bevindingen uit (verlengings)adviezen, beslissingen en (MD-) rapportages en evt. een zorgconferentie

  • • Koers en prognose, zijnde de duur van het resocialisatietraject en het uitstroomdoel

BOX 1 VOORGESCHIEDENIS

1.1: Indexdelict

  • • Dictum: bewezen verklaarde in het vonnis, plaats en pleegdatum indexdelict

  • • Datum vonnis indexdelict onherroepelijk

  • • Feitelijke weergave indexdelict

  • • Vermelding of er sprake is van een maatschappelijk gevoelig delict; uitwerking in box 5a.5

1.2: Verloop tbs maatregel

  • • Datum voorwaardelijke invrijheidsstelling

  • • Ingangsdatum huidige maatregel

  • • Verlengingsuitspraken sinds oplegging huidige maatregel (bijzonderheden: motivering laatste uitspraak rechtbank)

1.3: Korte biografische schets tot oplegging huidige maatregel

  • • Relevante biografische gegevens ten aanzien van de ontwikkeling en problematiek

  • • Beschermende factoren in de voorgeschiedenis

1.4: Strafrechtelijk verloop van de criminogene ontwikkeling tot oplegging huidige maatregel

  • • Relevante gegevens die gaan over de criminogene ontwikkeling (i.r.t. justitiële voorgeschiedenis), startend bij (leeftijd) eerste politiecontact naar aanleiding van een delict en (leeftijd) eerste veroordeling

1.5: Behandelgeschiedenis tot oplegging huidige maatregel

Periode

Instantie of instelling of toezichthouder

Reden opname en bijzonderheden
     
     
     
1.6: Behandelgeschiedenis van oplegging huidige maatregel, advies of aanvraag

Periode

Instelling of toezichthouder

Reden overplaatsing en bijzonderheden
     
     
     

BOX 2 (DELICT)DIAGNOSTIEK

2.1: Diagnostiek

  • • Beschrijvende diagnose inclusief kernproblematiek, gedestilleerd uit de delicttheorie

  • • Weergave actuele DSM- classificatie, inclusief datum. Seksuele en verslavingsproblematiek vermelden, ook indien niet langer actueel

  • • Vermelding gemotiveerde afweging of er een indicatie is om de PCL-R, of een alternatief betrouwbaar en gevalideerd instrument, af te nemen. Indien dit instrument is afgenomen vermeld eveneens de uitkomsten en de relevantie voor de responsiviteit in de behandeling en het risicomanagement.

  • • Toelichting eventuele wijzigingen diagnostiek in de afgelopen periode

2.2: Delicttheorie op basis van de delictanalyse

  • • Gedetailleerde weergave gebeurtenissen indexdelict, aanloop en vervolg

  • • Totstandkoming delictscenario; met of zonder medewerking van de ter beschikking gestelde, door dossierstudie, informatie van derden

2.3: Delictgerelateerde criminogene factoren

Soort factor

Delictgerelateerde criminogene factor

Relatie tot delictgedrag

Statische factor

    

Dynamische factor: chronisch

    

Dynamische factor: acuut

    
2.4: Indien aan de orde, ander risicovol gedrag

BOX 3 BEHANDELING

3.1: Behandeling per delictgerelateerde criminogene factor

Korte vermelding/opsomming interventies: betrokkene heeft meegewerkt aan een delictanalyse, schematherapie, een middelenanalyse, etc.

Delictgerelateerde criminogene factor uit box 2.3

Resultaat van de interventies (kort en krachtig)

1.

  

2.

  

3.

  
3.2: Behandelverloop huidige FPC (focus op het afgelopen jaar)

  • • Beschrijving verblijf en verloop van de behandeling in huidige FPC met nadruk op het afgelopen jaar, mate van commitment, overeenstemming over de behandeling en het gedrag van de ter beschikking gestelde

  • • Korte beschrijving van de huidige afdeling of voorziening en het afdelingsmilieu

  • • Korte beschrijving van de omvang en relatie tot relevante netwerkleden

  • • Medicatiebeleid (inclusief geschiedenis) binnen huidige FPC, actuele dosering, relevante wijzigingen en medicatiebereidheid. Somatische medicatie louter in geval van LFPZ-aanvragen of relevant voor risicomanagement.

  • • Indien sprake van een zedendelict, overweging al dan niet inzetten libidoremmende medicatie

  • • Indien is afgeweken van het behandelprotocol, weergave overweging

3.3: Incidenten

  • • Opsomming incidenten in het afgelopen jaar met datum, bijbehorende interventie en afhandeling/plaats in de behandeling

  • • Opsomming strafrechtelijke uitspraken, niet zijnde verlengingsuitspraken, tijdens de lopende maatregel met datum en bijbehorende interventie

BOX 4 RISICOTAXATIE EN RISICOMANAGEMENT

4.1: Beknopte weergave ingevulde risicotaxatie-instrumenten

  • • Weergave van de conclusies van (het) gebruikte risicotaxatie-instrument(en) gebaseerd op een geldige meting, dus niet ouder dan een jaar, van een instrument als omschreven in de prestatie-indicatoren forensische psychiatrie, passend bij het delict en de problematiek.

  • • Indien instrumenten gebruikt zijn afkomstig uit de lijst van additionele instrumenten, dan ook die (incl. reden van afname en uitkomsten) benoemen.

  • • Vermelding of consensus is bereikt

4.2: Welke risico’s kunnen ontstaan bij deze aanvraag of dit advies?

  • • Onderbouwing en interpretatie van de wijze waarop en mate waarin de delictgerelateerde criminogene en actuele beschermende factoren op dit moment zijn gerelateerd aan:

    • – ernstige recidive

    • – schadekansen

    • – risico op ongeoorloofde afwezigheid

  • • Motivering algemeen risicomanagement:

    • – opsomming interventies

    • – opsomming actuele beschermende factoren

4.3: Recidiverisico, inclusief schadekansen, en risico op ongeoorloofde afwezigheid

Bondig gemotiveerd consensusoordeel in termen van laag, matig of hoog over:

  • • Recidiverisico tijdens het gevraagde verlof (bij verlofaanvraag);

  • • Recidiverisico in geval van beëindiging toezicht of maatregel;

  • • Recidiverisico in geval van voorwaardelijke beëindiging van het bevel tot verpleging (alleen bij verlengingsadvies);

  • • Risico op ongeoorloofde afwezigheid, incl. recidiverisico tijdens ongeoorloofde afwezigheid.

BOX 5 AANVRAAG VERLOFMODALITEIT EN (PROEF)VERLOFPLAN

Indien evaluatie proefverlof: in deze box alleen 5.1, 5.2, 5.3 en 5.7 invullen

Indien verlengingsadvies: in deze box alleen 5.2, 5.5 en 5.6 invullen

Indien tbs-gestelde zonder geldige verblijfstatus in Nederland, ook 5.8 invullen

5.1: Verlofmodaliteit en de datum akkoord interne verloftoetsingscommissie

  • • Verlofmodaliteit, zijnde het aangevraagde verlofkader en de grenzen van de gevraagde vrijheden. Hieronder wordt bijvoorbeeld het aantal overnachtingen per week op een specifieke locatie verstaan.

  • • Datum akkoord door interne verloftoetsingscommissie

  • • Overwegingen interne verloftoetsingscommissie

5.2: (proef)Verlofplan: plaats van het verlof in de behandeling en verlofdoelen

  • • Plaats van het verlof in de behandeling met oog voor proportionaliteit en passend tempo

  • • Opsomming verlofdoelen

5.3: (proef)Verlofplan: verlofgerelateerd risicomanagement, waaronder verlofvoorwaarden

  • • Opsomming verlofvoorwaarden ter borging van de controle op statische en dynamische delictgerelateerde criminogene factoren

  • • Toelichting verlofvoorwaarden en eventueel overig verlofgerelateerd risicomanagement

  • • Beschrijving hoe risico op ongeoorloofd afwezigheid onder controle wordt gehouden

5.4: (proef)Verlofplan: stappenplan

  • • Stappenplan: op de persoon toegesneden overzicht van verlofbestemmingen in een volgtijdelijke volgorde, met beschrijving van het specifieke risicomanagement per stap

  • • Beschrijving van het netwerk in relatie tot het verlof en het risicomanagement

  • • (vroeg)Signaleringsplan en terugvalpreventieplan, ook indien het stappenplan doorlopen is

5.5: Koers en prognose

  • • Koers: het resocialisatietraject en het uitstroomdoel

  • • Korte beschrijving van de eventueel beoogde afdeling of voorziening en het afdelingsmilieu

  • • Prognose met tenminste het tijdspad en de verwachting van het FPC ten aanzien van gekozen koers

  • • Wanneer worden of hoe zijn de reclassering, gemeente of andere relevante ketenpartner betrokken bij het traject?

5.6: Relatie met andere adviezen/beslissingen

  • • Bevindingen van de MD-rapporteurs in relatie tot verlof en resocialisatie

  • • Eerdere adviezen van het AVT

  • • Eerdere beslissingen rechtbank, indien relevant voor de aanvraag

  • • Indien aan de orde, zorgconferentie

  • • Reactie FPC op deze bevindingen, adviezen en beslissingen

5.7: Verloop eerder verlof

  • • Verlofhistorie: eerdere verlofmachtigingen met datum

  • • Bijzonderheden, zoals opschorting of intrekking van het verlof door het hoofd van de inrichting, of intrekken door de Minister of vervallen van de verlofmachtiging

  • • Beschrijving verloop verlof gedurende rapportageperiode. Indien evaluatie proefverlof: beschouwing FPC en toezichthouder

  • • Weergave status verlof in stappenplan

5.8: Voorwaarden begeleid verlof bij vreemdelingen

  • • Wat is het doel van het gevraagde begeleid verlof?

  • • Is resocialisatie in het land van herkomst op de korte termijn mogelijk?

    • A) Repatriëring naar het land van herkomst is op de korte termijn mogelijk: Geef een toelichting waaruit blijkt dat verlof noodzakelijk is in het kader van repatriëring.

    • B) Resocialisatie naar het land van herkomst is op de korte termijn niet mogelijk. Licht toe waarom repatriëring op korte termijn niet mogelijk is. Wat is de houding van betrokkene ten opzichte van zijn situatie met betrekking tot repatriëring en de mogelijk toekomstige resocialisatie in het land van herkomst? Wat maakt dat verlof alsnog geïndiceerd is?

BOX 5A SLACHTOFFERONDERZOEK EN MAATSCHAPPELIJKE GEVOELIGHEID

In geval er gesproken wordt over het slachtoffer wordt bedoeld alle slachtoffers van het indexdelict en/of hun omgeving (bijvoorbeeld nabestaanden).

5a.1: Relatie tot het slachtoffer

  • • Relatie tot het slachtoffer ten tijde van het indexdelict

  • • Relatie tot het slachtoffer in de huidige situatie, indien van toepassing

  • • Beschrijving van herstelgerichte activiteiten, indien van toepassing

5a.2: Confrontatie en geografie

  • • Inschatting van de kans op confrontatie in termen van laag, matig of hoog. Met aandacht voor:

    • – Verblijfplaats van het slachtoffer

    • – Belangen van het slachtoffer

  • • Inschatting van gevoeligheden en risico’s. Met aandacht voor:

    • – Belangen van kinderen

    • – Bezoek van het graf of de gedenkplaats van het slachtoffer door ter beschikking gestelde

    • – Aanwezigheid wraak- en onlustgevoelens bij het slachtoffer of de ter beschikking gestelde

5a.3: Slachtofferschuld

  • • Hoogte slachtofferschuld

  • • Soort getroffen betalingsregeling

  • • Beschrijving of deze regeling volgens afspraak wordt of is uitgevoerd

  • • Afspraken met het Centraal Justitieel Incassobureau of Slachtofferhulp Nederland

5a.4: Informatie

  • • Vermelding of het Informatiepunt Detentieverloop het slachtoffer informeert

  • • Bronvermelding informatie slachtofferonderzoek

5a.5: Maatschappelijke gevoeligheid

  • • Beschrijving maatschappelijke gevoeligheid

  • • Risico’s of belemmeringen in de resocialisatie die uit maatschappelijke gevoeligheid voortkomen

5a.6: Slotsom

Afwegingen in het slachtofferonderzoek en de maatschappelijke gevoeligheid

  • • Indien kans op confrontatie: gemotiveerde afweging door het FPC tussen het belang van het slachtoffer en het belang van de ter beschikking gestelde, met inachtneming van de ernst van het delict, vermijdbare confrontaties, onnodige belemmeringen in de resocialisatie en de maatschappelijke gevoeligheid

  • • Omschrijving van het gevolg voor het risicomanagement en resocialisatietraject: de afweging, volgend uit het slachtofferonderzoek en de maatschappelijke gevoeligheid, kan al dan niet leiden tot aanvullende verlofvoorwaarden zoals een gebiedsverbod of contactverbod. Deze worden toegevoegd aan box 5.3

BOX 8 HOUDING TER BESCHIKKING GESTELDE

8.1: Houding van de ter beschikking gestelde ten aanzien van het indexdelict

  • • Mate van erkenning van het indexdelict

  • • Beschrijving van de mate van nemen van verantwoordelijkheid voor het indexdelict

8.2: Houding van de ter beschikking gestelde ten aanzien van het slachtoffer

  • • Mate van het nemen van verantwoordelijkheid jegens het slachtoffer

8.3: Reactie van ter beschikking gestelde bij bespreken onderliggende rapportage

  • • Mate van overeenstemming over onderliggende rapportage en in het bijzonder de voorgestelde afspraken en gestelde voorwaarden

8.4: Overeenstemming over het te volgen traject

  • • Beschrijving in hoeverre sprake is van overeenstemming over de koers en prognose

Naar boven