Besluit van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 3 januari 2022, nr. 21326480, houdende tijdelijke vrijstelling op grond van artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden ter bescherming van de teelt van vlas tegen bodem- en kiemschimmels (Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de teelt van vlas tegen bodem- en kiemschimmels, 2022)

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat;

Gelet op artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van de Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309);

BESLUIT:

Artikel 1

Tijdelijke vrijstelling als bedoeld in artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden en artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 wordt verleend voor het gebruik van Beret Gold 025 FS ter bescherming van de teelt van vlas tegen bodem- en kiemschimmels.

Artikel 2

De vrijstelling is slechts van toepassing indien de gebruiksvoorschriften in de bijlage bij dit besluit worden nageleefd.

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt op 30 april 2022.

Artikel 4

Dit besluit wordt aangehaald als: Tijdelijke vrijstelling ter bescherming van de teelt van vlas tegen bodem- en kiemschimmels, 2022.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, E.G.M. Veldhuis Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit

Bezwaar

Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na dagtekening van dit besluit digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen.

Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via ‘mijn.rvo.nl’. Om in te loggen heeft u uw gebruikerscode en wachtwoord nodig, voor de ondertekening een TAN-code. Bij een digitaal bezwaarschrift stuurt u een kopie van dit besluit mee als pdf-bestand of u stuurt een kopie per post na.

Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, afdeling Juridische Zaken, Postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Bij een schriftelijk bezwaar stuurt u een kopie van dit besluit mee met uw bezwaarschrift.

Op mijn.rvo.nl/bezwaar vindt u meer belangrijke informatie over het digitaal en schriftelijk indienen van een bezwaarschrift.

Meer informatie

Heeft u nog vragen over uw bezwaarschrift, kijk dan op de website: mijn.rvo.nl. of bel: 088 042 42 42 (lokaal tarief).

BIJLAGE: WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT BERET GOLD 025 FS (11943 N)

Wettelijk Gebruiksvoorschrift

Het middel is uitsluitend toegelaten als schimmelbestrijdingsmiddel voor het professionele gebruik door middel van een zaadbehandeling (Definitielijst termen Wettelijke gebruiksvoorschriften [DTW]) in de volgende toepassingsgebieden (volgens Definitielijst toepassingsgebieden versie 2.1 Ctgb juni 2015) onder de hierna vermelde toepassingsvoorwaarden.

Toepassings- Gebied	Te bestrijden organisme	Dosering (middel) per toepassing
Vlas	Fusarium spp. Botrytis spp. Alternaria spp. Phoma spp.	130 mL per 100 kg zaden

Toepassingsvoorwaarden

Tijdens zaadcoating dienen handschoenen en beschermende kleding gedragen te worden bij alle handelingen behalve tijdens ‘bagging’ (dan is alleen beschermende kleding nodig). Tevens dient luchtwegbescherming gedragen te worden tijdens schoonmaakwerkzaamheden.

Resistentiemanagement

Dit middel bevat de werkzame stof fludioxonil, behorende tot de phenylpyrrolen. De bijbehorende FRAC code is 12. Bij dit product bestaat er kans op resistentieontwikkeling. In het kader van het resistentiemanagement dient u de adviezen die gegeven worden in de voorlichtingsboodschappen op te volgen.

TOELICHTING

1 Algemeen

Artikel 53 van Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en tot intrekking van de Richtlijnen nr. 79/117/EEG en nr. 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309) (hierna: Verordening (EG) nr. 1107/2009) en artikel 38 van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) maken het mogelijk in bijzondere omstandigheden tijdelijke vrijstelling te verlenen van het verbod om een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel binnen Nederland te brengen, op de markt te brengen, voorhanden te hebben of te gebruiken.

Een tijdelijke vrijstelling kan worden verleend als een maatregel nodig blijkt voor een gecontroleerd en beperkt gebruik ter beheersing van een noodsituatie die op geen enkele andere redelijke manier te bestrijden is.

2 Adviezen

2.1 Noodsituatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van een noodsituatie.

Gevaar

Wanneer er in de teelt van vlas geen zaadbehandeling met fungiciden beschikbaar is die werkzaam is tegen bodem- en kiemschimmels, zal de aantasting door bodem- en kiemschimmels toenemen. Door aantasting met bodem- en kiemschimmels treedt plantuitval op en aantasting van de stengels. Hierdoor neemt de plantdichtheid af, is de vezelkwaliteit minder en neemt de zaadopbrengst af.

De verwachte schade door het niet beschikbaar hebben van een zaadbehandeling met fungiciden wordt geschat op 10-50% door wegval van planten en verminderde opbrengst van het gewas.

Alternatieven

Voor de teelt van vlas zijn verschillende preventieve maatregelen beschikbaar tegen bodem- en kiemschimmels, zoals het gebruik van schoon uitgangsmateriaal, goede perceelskeuze (percelen zonder structuurproblemen), vruchtwisseling (1 op 6 of 1 op 7) en het gebruik van rassen met een hoog niveau van partiële resistentie. Deze maatregelen worden toegepast, maar deze werken niet afdoende tegen het complex van bodem- en kiemschimmels.

Er zijn geen waarschuwings- en adviessystemen en niet-chemische maatregelen beschikbaar, die betrekking hebben op bodemschimmels in de teelt van vlas. Ook chemische alternatieven zijn niet beschikbaar die werkzaam zijn tegen bodem- en kiemschimmels in de teelt van vlas in Nederland.

Bijzondere omstandigheden

De toelatinghouder levert inspanningen om te komen tot een oplossing. Er is perspectief voor de toelating van een middel op basis van fludioxonil in de teelt van vlas waardoor een noodverband gerechtvaardigd is. Voor de gevraagde vrijstellingsperiode is dit middel niet beschikbaar.

NB: Sinds 1 juli 2017 geldt voor nieuwe vrijstellingsaanvragen dat er binnen drie jaar perspectief moet zijn op een oplossing. Voor vrijstellingsaanvragen die voor deze datum zijn ingediend, geldt deze termijn vooralsnog niet. De NVWA constateert dat sinds 2016 het verkrijgen van een reguliere toelating in Nederland van een middel op basis van fludioxonil zicht gaf op concreet perspectief, maar dat er geen sprake meer is van een kortstondige overbrugging naar een reguliere oplossing. Vanuit het belang van de transitie naar een weerbaar teeltsysteem zoals beschreven in de Toekomstvisie gewasbescherming 2030 is het gewenst dat de aanvrager op korte termijn inzet op alternatieven.

Conclusie

De NVWA komt tot volgende conclusies:

• Een landbouwtechnisch doelmatige teelt van vlas in Nederland wordt bedreigd door onvoldoende bestrijding van bodem- en kiemschimmels.

• Een landbouwtechnisch doelmatige teelt van vlas is met het beschikbare pakket aan middelen en maatregelen niet mogelijk.

• Er is perspectief voor de toelating van een middel op basis van fludioxonil in de teelt van vlas waardoor een noodverband gerechtvaardigd is. Voor de gevraagde vrijstellingsperiode is het middel niet beschikbaar.

De tijdelijke vrijstelling van Beret Gold 025 FS voor het bestrijden van bodem- en kiemschimmels in de teelt van vlas voldoet aan de criteria voor een noodsituatie.

2.2 Risicobeoordeling

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft een advies opgesteld waarin de vraag wordt beantwoord of er sprake is van aanvaardbare risico’s.

Humane toxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Met inachtneming van de volgende restrictiezin

Tijdens zaadcoating dienen handschoenen en beschermende kleding gedragen te worden bij alle handelingen behalve tijdens ‘bagging’ (dan is alleen beschermende kleding nodig). Tevens dient luchtwegbescherming gedragen te worden tijdens schoonmaakwerkzaamheden.

Volksgezondheid

Voldoet aan de eisen.

Gedrag in het milieu

Voldoet aan de eisen.

Ecotoxiciteit

Voldoet aan de eisen.

Conclusie

Het College constateert dat er na het nemen van risico reducerende maatregelen / het inachtnemen van restrictiezinnen geen risico verbonden is aan de vrijstelling.

Advies

Gezien het risico adviseert het College een vrijstelling ex artikel 38 Wgb van het gewasbeschermingsmiddel Beret Gold 025FS in de teelt van vlas te verlenen onder vermelding van de volgende risico reducerende maatregelen / restrictiezinnen:

Tijdens zaadcoating dienen handschoenen en beschermende kleding gedragen te worden bij alle handelingen behalve tijdens ‘bagging’ (dan is alleen beschermende kleding nodig). Tevens dient luchtwegbescherming gedragen te worden tijdens schoonmaakwerkzaamheden

3 Overwegingen

Een hernieuwde tijdelijke vrijstelling van het gewasbeschermingsmiddel Beret Gold 025 FS is gewenst, omdat zonder deze vrijstelling de teelt van vlas op geen enkele andere redelijke wijze te beschermen is tegen bodem- en kiemschimmels. Hierdoor wordt de doelmatige teelt van vlas bedreigd. Belanghebbenden spannen zich in om op termijn te beschikken over een regulier toegelaten gewasbeschermingsmiddel.

In het Wettelijk Gebruiksvoorschrift (zie bijlage bij dit besluit) zijn de risico reducerende maatregelen overgenomen die door het Ctgb zijn voorgesteld.

Vrijstelling voor de toepassing van Beret Gold 025 FS ter bescherming van de teelt van vlas werd eerder verleend op:

• 18 januari 2016; Staatscourant van 19 januari 2016, nr. 2898

• 8 december 2016; Staatscourant van 19 december 2016, nr. 68837

• 21 december 2017; Staatscourant van 29 december 2017, nr. 75139

• 11 december 2018; Staatscourant van 18 december 2018, nr. 71155

• 9 december 2019; Staatscourant van 16 december 2019, nr. 68422

• 14 december 2020; Staatscourant van 31 december 2020, nr. 69134

4 Besluit

De adviezen van de NVWA en het Ctgb overnemend, heb ik in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, besloten om op grond van artikel 38 van de Wgb tijdelijke vrijstelling te verlenen voor het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Beret Gold 025 FS ter bescherming van de teelt van vlas tegen bodem- en kiemschimmels.

Dit besluit treedt in werking op de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en vervalt op 30 april 2022.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, namens deze, E. Veldhuis Directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit