Besluit van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 4 oktober 2022, nr. WJZ/32371149, houdende wijziging van het Organisatie- en mandaatbesluit OCW 2008 in verband met een wijziging in de bekendmaking van algemene ondermandaten en de inwerkingtreding van de Wet open overheid

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

Gelet op artikel 10:3 van de Algemene wet bestuursrecht;

Besluit:

ARTIKEL I

Het Organisatie- en Mandaatbesluit OCW 2008 wordt als volgt gewijzigd:

A

In de artikelen 3, vijfde lid, en 10, derde lid, vervalt telkens de zinsnede ‘door openbare ter inzage legging op het Ministerie en’.

B

Artikel 11 wordt als volgt gewijzigd:

1. Het opschrift komt te luiden:

Artikel 11. Ondermandaat

2. Het derde lid komt te luiden:

• 3. Krachtens dit besluit verleende algemene ondermandaten worden gepubliceerd in de Staatscourant en geplaatst op het intranet en de internetsite van het Ministerie of het betreffende dienstonderdeel.

3. Het vierde lid komt te luiden:

• 4. De directeur Organisatie & Bedrijfsvoering, respectievelijk het hoofd van een inspectie of de functionaris die aan het hoofd staat van een baten-lastendienst, houdt een register bij met specimen van de handtekeningen van de functionarissen, aan wie op grond van dit artikel ondermandaat is verleend.

C

In artikel 14b wordt ‘tot gehele of gedeeltelijke afwijzing van een verzoek om informatie ingevolge de Wet openbaarheid van bestuur’ vervangen door ‘over een verzoek om informatie op grond van de Wet open overheid en tot de gehele of gedeeltelijke afwijzing van een verzoek op grond van de Wet hergebruik van overheidsinformatie’.

ARTIKEL II

De op het moment van inwerkingtreding van dit besluit geldende algemene ondermandaten in de zin van artikel 11 van het Organisatie- en mandaatbesluit OCW 2008 die niet eerder in de Staatscourant zijn geplaatst, blijven van kracht tot het moment waarop zij op grond van dat artikel worden ingetrokken of vervangen dan wel op grond van het derde lid van diezelfde bepaling alsnog in de Staatscourant worden geplaatst.

ARTIKEL III

• 1. Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag volgend op de dag waarop dit besluit in de Staatscourant wordt geplaatst.

• 2. Onderdeel C van artikel I treedt met terugwerkende kracht in werking met ingang van 1 mei 2022.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, R.H. Dijkgraaf

TOELICHTING

Met het voorliggende besluit wordt het Organisatie- en Mandaatbesluit OCW 2008 (het ‘O&M-besluit’) op een drietal juridisch-technische punten gewijzigd.

Ter inzage legging

Sinds 2011 is het van overheidswege bekendmaken van regelingen, besluiten e.d. middels het (fysiek) ter inzage leggen voor kennisname door belangstellenden op een openbare plek nog uitsluitend toegestaan voor het bekendmaken van zaken die zich (naar de stand van de techniek van dat moment) niet goed leenden voor elektronische bekendmaking: maquettes, zeer gedetailleerde ontwerpen en plankaarten enz. Dit betekende de facto dat aan de plicht tot het ter inzage leggen voor wat betreft het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap nagenoeg een einde kwam. Sindsdien geschiedt de bekendmaking van aan eenieder gerichte regelingen, besluiten en andere documenten geheel elektronisch conform de Bekendmakingswet en de Algemene wet bestuursrecht.

Recent kwam aan het licht dat het O&M-besluit van OCW nog op een tweetal punten ten onrechte een plicht tot terinzagelegging bevat. Met de aanpassingen van de artikelen 3, vijfde lid, en 10, derde lid, komt hieraan definitief een einde.

Bekendmaking algemene ondermandaten

Op grond van artikel 11, derde lid, konden algemene ondermandaten tot nog toe ook (enkel) bekendgemaakt worden door publicatie op de website van het ministerie of het betreffende onderdeel van het ministerie. Door de invoering van artikel 5, aanhef en onderdeel f, van de Bekendmakingswet is thans bekendmaking door plaatsing in de Staatscourant voorgeschreven. Het derde lid van artikel 11 is hiermee in overeenstemming gebracht door naast publicatie op de website ook publicatie in de Staatscourant te regelen. Bovendien bevatte dit lid nog de mogelijkheid tot terinzagelegging die met deze wijziging ook tot een einde wordt gebracht.

In de komende periode zullen alle algemene ondermandaten die niet eerder in de Staatscourant zijn geplaatst, alsnog voor plaatsing worden aangeboden. In artikel II is een overgangsregeling getroffen om te voorkomen dat er in de tussenliggende periode mandaatgebreken ontstaan.

De algemene ondermandaten die alsnog in de Staatscourant zullen worden geplaatst, hebben voornamelijk betrekking op de diverse directies binnen het bestuursdepartement. De Dienst Uitvoering Onderwijs, de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en de Inspectie van het Onderwijs publiceren hun algemene ondermandaten sedert enige jaren al in de Staatscourant.

Invoering Wet open overheid

Op 1 mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden ter vervanging van de Wet openbaarheid van bestuur. Artikel 14b is hiermee in overeenstemming gebracht.

Het mandaat heeft betrekking op beslissingen over een verzoek om informatie als bedoeld in artikel 4.1, 5.5, 5.6 of 5.7 van de Woo. Het woord ‘over’ brengt tot uitdrukking dat het mandaat breder beoogd is dan sec de beslissing ‘op’ het informatieverzoek.

Het gaat hier in de eerste plaats om het besluit om het verzoek al dan niet geheel of gedeeltelijk in te willigen dan wel buiten behandeling te laten (bijvoorbeeld vanwege vermeend misbruik). Anders dan voorheen is het mandaat niet meer beperkt tot de geheel of gedeeltelijke afwijzing van een verzoek.

Daarnaast gaat het om beslissingen inzake de procedure ter voorbereiding van dat besluit, zoals belanghebbenden in de gelegenheid stellen om zienswijze naar voren te brengen en het verdagen en opschorten van de beslistermijn, alsook het reageren op ingebrekestellingen bij (vermeend) niet tijdig beslissen op het informatieverzoek.

Tot slot ziet het mandaat op andere beslissingen ter voorbereiding en afhandeling van het besluit op het verzoek, zoals het vorderen van de gevraagde informatie bij derden en het opleggen van een last onder dwangsom ter handhaving daarvan.

Het mandaat wordt uitgebreid tot beslissingen over verzoeken op grond van artikel 3, eerste lid, van de Wet hergebruik van overheidsinformatie (Who). Hierbij geldt wel de beperking dat het mandaat enkel betrekking heeft op de geheel of gedeeltelijke afwijzing daarvan.

In het tweede lid van artikel III is bepaald dat dit onderdeel van dit besluit terugwerkt tot en met 1 mei 2022.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, R.H. Dijkgraaf