Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 15 juni 2022, kenmerk 3377491-1030381-Z, houdende wijziging van de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden in verband met het tijdelijk vervallen van de meldplicht

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Gelet op artikel 3 van de Kaderwet VWS subsidies;

Besluit:

ARTIKEL I

De Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 3 wordt als volgt gewijzigd:

1. Het vierde lid wordt als volgt gewijzigd:

a. aan onderdeel b wordt toegevoegd ‘of’;

b. in onderdeel c wordt ‘, of’ vervangen door ‘.’;

c. onderdeel d vervalt.

2. Het vijfde tot en met negende lid vervallen, onder vernummering van het tiende lid tot het vijfde lid.

B

Artikel 6, vijfde lid, onderdelen g en h vervallen, onder vervanging van de puntkomma aan het slot van onderdeel f door een punt.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt in werking per 1 augustus 2022 en werkt terug tot en met 1 maart 2022.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

TOELICHTING

Aanleiding

Op grond van de Subsidieregeling medisch noodzakelijk zorg aan onverzekerden (hierna: Subsidieregeling) kan een subsidie worden aangevraagd voor zorg die wordt geleverd aan onverzekerden. Deze Subsidieregeling is voor zorg aan ontheemden uit Oekraïne vooralsnog de enige reeds bestaande mogelijkheid voor zorgaanbieders om op korte termijn de kosten van medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerde personen vergoed te krijgen.

Uit signalen van de zorgverleners is gebleken dat de huidige verplichting zorg aan onverzekerden te melden bij het Meldpunt Onverzekerden Zorg, (dit portal wordt beheerd door GGD GHOR), nog steeds een grote administratieve last oplevert voor met name eerstelijnszorgverleners (huisartsen en apothekers). Deze meldplicht vervalt met onderhavige wijzigingsregeling.

Meldplicht vervalt

De immense toestroom van ontheemden gedurende de laatste drie maanden heeft bij het Meldpunt Onverzekerden Zorg tot een explosieve toename van het aantal meldingen van zorg geleid. De wijziging van de Subsidieregeling van 4 april 2022, waarbij de termijn waarbinnen een melding moet worden gedaan is verruimd, heeft niet geleid tot voldoende afname van de administratieve lasten van zorgaanbieders. Het aantal meldingen dat tot februari per maand geregistreerd werd, wordt inmiddels per week geregistreerd. Sinds 17 maart zijn er ruim 22.000 meldingen geregistreerd, waarvan gemiddeld genomen 42% door huisartsen, 35% door apothekers en 17% door ziekenhuizen. De meldingsplicht levert aldus nog steeds een te grote administratieve last op voor de subsidieaanvragers. Teneinde de melding in zijn geheel achterwege te kunnen laten zal het CAK alsnog een systeemwijziging aanbrengen, zodat het technisch ook mogelijk zal zijn declaraties zonder meldingsnummer te verwerken.

De meldplicht is destijds als voorwaarde voor het verstrekken van subsidie in de Subsidieregeling opgenomen, zodat gemeenten of (in voorkomende gevallen) GGD’en vervolghulp kunnen bieden aan onverzekerden die verzekeringsplichtig zijn en hen te helpen met (onder meer) het afsluiten van een zorgverzekering. Vooralsnog ontbreekt echter de wettelijke grondslag om persoonsgegevens die bij de melding worden verstrekt met gemeenten of GGD’en te delen. Gemeenten en GGD’en mogen deze persoonsgegevens zonder wettelijke grondslag niet gebruiken en niet verwerken. Nu aan het idee achter de meldplicht door het ontbreken van de genoemde wettelijke grondslag geen uitvoering kan worden gegeven, heeft het vervallen van de meldplicht geen gevolgen anders dan een lastenvermindering voor de subsidieaanvragers.

De melding moet ook worden gedaan voor zorg aan onverzekerde vreemdelingen, maar heeft voor deze groep feitelijk geen zin omdat zij geen zorgverzekering mogen sluiten omdat zij niet in Nederland wonen.

De meldplicht vervalt voor zorg die aan alle groepen onverzekerden is gegeven. Het gaat daarbij zowel om verzekerden die verzekeringsplichtig zijn – dit betreft juridisch gezien personen die ingezetene zijn van Nederland; het merendeel van deze groep zal de Nederlandse nationaliteit hebben – als voor verzekerden die niet verzekeringsplichtig zijn. Dit betreft vrijwel uitsluitend vreemdelingen. Hiervoor is gekozen omdat de meldplicht – zoals hierboven uiteengezet – voor alle onverzekerden (zowel onverzekerde verzekeringsplichtigen als onverzekerde vreemdelingen) niet uitvoerbaar of niet nodig is, terwijl het wel een enorme administratieve last oplevert.

Het vervallen van de meldplicht is voor verzekeringsplichtigen van tijdelijke aard. Momenteel is er een wetsvoorstel in voorbereiding om een grondslag voor de gegevensverstrekking aan gemeenten en GGD’en te creëren. Op het moment dat dit wetsvoorstel wordt aangenomen door de Staten-Generaal (naar verwachting eind 2023), wordt de meldplicht voor verzekeringsplichtigen in beginsel weer opgenomen in deze Subsidieregeling.

Terugwerkende kracht

De meldplicht komt met terugwerkende kracht per 1 maart 2022 te vervallen, zodat de zorgaanbieders de declaraties van zorg geleverd vanaf 1 maart 2022 zonder noodzaak tot een voorafgaande melding bij het CAK kunnen indienen.

Voor deze datum is gekozen, omdat vanaf deze datum zorg aan ontheemden uit Oekraïne kan zijn verstrekt. Deze datum is daarnaast in lijn met de eerdere in de Subsidieregeling gebruikte data voor het in werking treden van wijzigingen.

Het CAK zal ook de systemen aanpassen zodat declaraties kunnen worden uitgekeerd zonder melding. De verwachting is dat dit – onder voorbehoud – op zijn vroegst per 1 augustus 2022 zal zijn gerealiseerd. Derhalve treedt deze regeling per 1 augustus in werking.

Teneinde zorgaanbieders de gelegenheid te bieden zorg te declareren vanaf een eerder tijdstip, treedt het vervallen van de meldingsplicht met terugwerkende kracht tot 1 maart 2022 in werking. Immers, hoewel een deel van de zorgaanbieders thans al meldt dat zorg aan ontheemden is gegeven, dient een deel van de zorgaanbieders geen subsidieaanvraag in voor vanaf 1 maart 2022 geleverde zorg, totdat de meldingsplicht komt te vervallen.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers