Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 30 mei 2022, kenmerk 3335611-1028090-WJZ, houdende tijdelijke bepalingen ter uitvoering van de Europese verordening over certificaten met betrekking tot COVID-19 in verband met het inladen van een buitenlands DCC (Tijdelijke regeling inladen DCC’s)

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Gelet op artikel 5, tweede lid, onder b, van Verordening (EU) 2021/953 van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2021 betreffende een kader voor de afgifte, verificatie en aanvaarding van interoperabele COVID-19-vaccinatie-, test- en herstelcertificaten (digitaal EU-COVID-certificaat) teneinde het vrije verkeer tijdens de COVID-19-pandemie te faciliteren en artikel 6ba, vierde lid, van de Wet publieke gezondheid;

Besluit:

Artikel 1

De persoon waarop het vaccinatiecertificaat, testcertificaat of herstelcertificaat betrekking heeft, kan zijn persoonsgegevens opgenomen in een namens een lidstaat, anders dan Nederland, of namens een land, waarvoor de gelijkwaardigheid is vastgesteld, uitgegeven certificaat, met de mobiele applicatie verwerken om een digitaal certificaat aan te maken.

Artikel 2

Deze regeling is mede van toepassing in de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Artikel 3

Deze regeling treedt in werking met ingang van de dag na datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst en vervalt drie maanden na de datum van inwerkintreding.

Artikel 4

Deze regeling wordt aangehaald als: Tijdelijke regeling inladen DCC’s.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers

TOELICHTING

1. Inleiding

Op 1 juli 2021 is de Verordening (EU) 2021/953 van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2021 betreffende een kader voor de afgifte, verificatie en aanvaarding van interoperabele COVID-19-vaccinatie-, test- en herstelcertificaten (digitaal EU-COVID-certificaat) teneinde het vrije verkeer tijdens de COVID-19-pandemie te faciliteren (hierna: Verordening of Vo) in werking getreden. De Verordening verplicht de lidstaten of door de lidstaten aangewezen instanties tot het uitgeven van certificaten betreffende vaccinatie tegen, negatieve test op en herstel van een infectie met het virus SARS-CoV-2 (hierna: coronavirus). Uit de Verordening volgt onder meer dat lidstaten elkaars certificaten moeten aanvaarden.

De Verordening heeft rechtstreekse werking. De aanvullende regels die nodig zijn ter uitvoering van de Verordening zijn opgenomen in het Tijdelijke besluit Digitaal Certificaat Covid (hierna: TbDCC). In het TbDCC is reeds in artikel 10 geregeld dat een namens Nederland op papier uitgegeven digitaal EU-COVID-certificaat (hierna: DCC) met CoronaCheck App mag worden ingeladen.

Met onderhavige tijdelijke regeling is mogelijk gemaakt dat ook namens andere lidstaten of landen die zijn aangesloten bij het systeem van het DCC uitgeven DCC’s mogen worden ingeladen.

2. Aanleiding

Personen die in het buitenland één of meerdere vaccinaties of een herstelbewijs hebben ontvangen, konden het DCC dat zij daarmee hebben verkregen tot voor kort niet inladen in CoronaCheck. Dit was in beginsel niet mogelijk omdat CoronaCheck geen toegang heeft tot de buitenlandse bronregistraties die het inladen mogelijk maken. Hierdoor is het in CoronaCheck niet mogelijk om buitenlandse DCC’s te koppelen aan Nederlandse vaccinatie- en herstelbewijzen.

Gezien het groeiend aantal vaccinatie-, test-, en herstelbewijzen dat in het buitenland wordt verkregen (bijvoorbeeld in Duitsland en Frankrijk), is er een toenemende behoefte om buitenlandse DCC’s in CoronaCheck in te laden. Op die manier blijft CoronaCheck een volledig overzicht geven van de verkregen vaccinatie-, herstel- en testbewijzen van de betreffende personen. In verschillende bij het DCC aangesloten landen is dit al mogelijk. De Europese Commissie heeft Nederland verzocht om het inladen van DCC’s mogelijk te maken. Dit geschiedt met onderhavige regeling.

Tijdelijke regeling

Deze tijdelijke regeling is gebaseerd artikel 6ba van de Wet publieke gezondheid. In het vierde lid van dit artikel is bepaald dat de Minister indien de onmiddellijke inwerkingtreding nodig is, regels ten uitvoering van de Verordening bij ministeriële regeling kunnen worden vastgesteld voor een termijn van ten hoogste drie maanden. Onmiddellijke inwerkintreding is nodig om spoedig tegemoet te komen aan het verzoek van de Europese Commissie en de burger zo gemakkelijk mogelijk het recht op vrij verkeer te laten uitoefenen. Conform het vierde lid zullen de in onderhavige regeling gestelde regels worden opgenomen in een algemene maatregel van bestuur. Deze regeling vervalt in beginsel drie maanden na inwerkingtreding. Indien de Verordening echter niet wordt verlengd, dan vervalt de regeling per 1 juli 2022. Op die datum vervalt de grondslag voor het Tijdelijk besluit DCC.

Grondslag

Deze regels zijn ter uitvoering van artikel 5, tweede lid, van de Verordening. Op grond van dit artikel moet een certificaat het aantal dosis van een vaccinatie vermelden dat aan de persoon is toegediend. Dit betreft niet enkel de dosis die in de betreffende lidstaat zijn toegediend, maar er dient ook rekenschap te worden gegeven van de doses die in andere lidstaten zijn toegediend. Ter illustratie: een persoon die een booster heeft ontvangen in Nederland en twee eerdere vaccinaties heeft ontvangen in een andere lidstaat, kreeg tot op een DCC waarop 1 uit 2 stond vermeld. Door onderhavige regeling wordt het mogelijk om in deze gevallen een DCC uit te geven met de vermelding 3 uit 3.

3. Kern van de wijzing

Door onderhavige regeling kunnen personen hun in het buitenland verkregen DCC inladen in CoronaCheck. Gebleken is dat het niet kunnen inladen van in het buitenland verkregen DCC’s gebaseerd op een vaccinatie-, test-, of herstelbewijs tot een aantal problemen leidt in de praktijk. Zo moeten burgers verschillende losse bewijzen meenemen op reis naar landen die aangesloten zijn op het DCC, die controleurs handmatig moeten beoordelen op samenhang. Daarnaast is per 8 februari 2022 de geldigheidsduur van primaire vaccinaties voor het verkrijgen van een DCC aangepast naar 270 dagen. Als een persoon geen boosterprik toegediend krijgt, is een DCC op basis van vaccinatie na die termijn niet langer geldig. Het inladen van buitenlandse DCC’s in CoronaCheck kan voorkomen dat digitale vaccinatiebewijzen ongeldig worden. Door een oplossing te bieden voor deze praktische problemen, wordt de inbreuk die de systematiek van het DCC maakt op de grondrechten verkleind doordat het risico dat iemand onterecht de toegang tot een land wordt geweigerd wordt verkleind.

Er wordt vanuit gegaan dat in het buitenland verstrekte DCC’s geldig en onvervalst zijn. Dit betekent dat Nederland nog steeds geen toegang tot bronsystemen heeft van andere lidstaten, maar dat er op wordt vertrouwd dat de DCC’s geldig zijn uitgegeven door andere landen. In de Verordening is bepaald dat de gemeenschappelijke aanpak van de afgifte, verificatie en aanvaarding van interoperabele COVID-19-certificaten berust op wederzijds vertrouwen. Een buitenlands DCC kan afkomstig zijn van een Europese lidstaat of van een land van buiten de EU dat zich heeft aangesloten bij het systeem van het DCC. Het feit dat een land is aangesloten, moet blijken uit een EU-gelijkwaardigheidsbesluit. Dit besluit is een uitvoeringsbesluit van de Europese Commissie. De besluiten zijn te raadplegen op de website van de Europese Commissie. Op 11 maart 2022 zijn reeds 35 landen op deze manier aangesloten op het systeem van het DCC.

Het toevoegen van een buitenlandse DCC in CoronaCheck is vergelijkbaar met de systematiek van het toevoegen van een Nederlands DCC. Hierbij wordt het ingeladen DCC niet door Nederland ondertekend, maar blijft ondertekend door het land van uitgifte zoals in de Verordening is voorgeschreven. Het ingeladen DCC wordt gebruikt als feitelijke informatie waarmee onder de geldende regels gekeken kan worden of een Nederlands DCC uitgegeven moet worden.

Risico beperking

Bij het inladen van een niet door Nederland uitgegeven DCC in CoronaCheck bestaat een risico op identificatiefraude doordat iemand een DCC van een ander inlaadt. Om fraude zoveel als mogelijk te voorkomen wordt er enkel een digitaal DCC uitgegeven wanneer de persoonsgegevens op het ingeladen DCC overeenkomt met andere bewijzen in CoronaCheck – waarvoor al eerder authenticatie heeft plaatsgevonden door middel van DigiD.

Deze tijdelijke regeling is erop gericht burgers een volledig overzicht te kunnen verschaffen in CoronaCheck. Indien geen andere bewijzen in CoronaCheck worden aangetroffen, waardoor iemand krachtens deze tijdelijke regeling geen DCC verkrijgt, kan die persoon zijn buitenlandse bewijs conform de DCC-Verordening op gelijke wijze in Nederland gebruiken. Zodoende blijven de beginselen van evenredigheid en non-discriminatie uit de DCC-Verordening gewaarborgd.

Bescherming van persoonsgegevens

Door het inladen van buitenlandse DCC’s vindt een verwerking van medische (persoons)gegevens van de betreffende persoon plaats. Het was reeds mogelijk om deze gegevens te verwerken, indien het DCC door Nederland was verstrekt. Door onderhavige regeling heeft een persoon de mogelijkheid om de gegevens, die zijn verstrekt in het kader van een DCC door een ander land dan Nederland, te verwerken.

Burgers kunnen dankzij de wijziging in deze regeling buitenlandse DCC’s inladen in CoronaCheck door de door het betreffende lidstaat afgegeven papieren QR-code handmatig in te scannen in CoronaCheck. Om dit mogelijk te maken worden de persoonsgegevens die zijn opgenomen in de QR-code van het buitenlandse DCC verwerkt. Deze worden immers van een papieren variant omgezet in een digitale variant en dit is een verwerking in de zin van artikel 4, onder 2, Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (hierna: AVG).

De grondslag voor de verwerking van deze persoonsgegevens door de papieren QR-code in te scannen in CoronaCheck wordt geboden door artikel 5 (vaccinatiebewijs), artikel 6 (testbewijs) en artikel 7 (herstelbewijs) van de Verordening. Tevens biedt artikel 6ba, eerste lid, van de Wet publieke gezondheid juncto artikel 12 van het Tijdelijk Besluit Digitaal Corona Certificaat de grondslag voor de verwerking van persoonsgegevens ter uitvoering van de Verordening.

Caribisch Nederland

Deze tijdelijke regeling is tevens van toepassing op de openbare lichamen Bonaire, Saba en Sint Eustatius.

4. Financiële gevolgen en regeldruk gevolgen

Deze tijdelijke regeling heeft niet of nauwelijks financiële gevolgen. De onderhavige wijziging zorgt ervoor dat een Nederlands DCC kan worden verstrekt, dat mede gebaseerd is op een door het buitenland verstrekt DCC. Deze extra mogelijkheid brengt nauwelijks extra kosten met zich mee voor de uitvoering.

In de praktijk zorgt onderhavige wijziging nauwelijks voor een wijziging van de regeldruk. Gevaccineerde, herstelde, of geteste personen kunnen hun DCC inlezen in de applicatie om een DCC aan te maken. Dit is een handeling die zeer weinig tijd kost. Deze wijzigingsregeling heeft geen gevolgen voor bedrijven en instellingen die het DCC scannen om toegang te kunnen verlenen.

5. Toezicht en handhaving

Dat coronatoegangsbewijzen ook gebaseerd kunnen worden op DCC’s uitgegeven door andere landen, brengt geen verandering in het toezicht en handhaving zoals beschreven in de memorie van toelichting bij de Tijdelijke wet coronatoegangsbewijzen.

6. Advisering en consultatie

Deze tijdelijke regeling is op 21 maart 2022 voor advies voorgelegd aan het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) en op 25 maart 2022 aan de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Voor deze advisering is een reactietermijn van drie weken gehanteerd vanwege het spoedeisend karakter van deze tijdelijke regeling.

Het ATR heeft het dossier niet geselecteerd voor een formeel advies, omdat de gevolgen voor de regeldruk van burgers toereikend in beeld zijn gebracht.

De AP heeft bij schrijven van 12 april 2022, kenmerk z2022-01932, een blanco advies uitgebracht.

7. Inwerkintreding

Gezien de onmiddellijke inwerkingtreding gewenst is, zoals is toegelicht onder 2. Aanleiding, treedt deze regeling in werking op de dag na publicatie in de Staatscourant en wordt gelet op artikel 4.17, vijfde lid, onderdeel b, van de Aanwijzingen voor de regelgeving afgeweken van de minimuminvoeringstermijn.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers