TOELICHTING
1. Inhoud
De onderhavige wijziging van de Regeling basisregistratie personen (hierna: Regeling
BRP) voegt een aantekening toe aan bijlage 7 in verband met het verblijfsrecht van
ontheemden uit Oekraïne. Het doel daarvan is als volgt.
Zodra een vreemdeling wordt ingeschreven in de basisregistratie personen (hierna:
BRP), ontvangt de Immigratie- en Naturalisatiedienst (hierna: IND) daarvan bericht.
Vervolgens geeft de IND de gegevens in verband met het verblijfsrecht – ook wel de
‘aantekening in verband met het verblijfsrecht’ – van de vreemdeling door aan de bijhoudingsgemeente.
De aantekeningen die kunnen worden opgenomen op de persoonslijst van de ingeschrevene
zijn limitatief opgesomd in bijlage 7 van de Regeling BRP. Deze aantekeningen zijn
tevens omgezet in zogenoemde ‘verblijftitelcodes’, vastgelegd in een tabel die integraal
onderdeel uitmaakt van het Logisch Ontwerp BRP1 en daarmee van de Regeling BRP.
Ontheemden uit Oekraïne ontlenen hun verblijfsrecht hier te lande aan de Vreemdelingenwet
2000 (hierna: Vw 2000), waarin de Richtlijn tijdelijke bescherming ontheemden2 (hierna: de richtlijn) is geïmplementeerd. Op grond van artikel 5 van de richtlijn
kan een bepaalde groep personen in geval van een massale toestroom van ontheemden
tijdelijke bescherming verkrijgen in de lidstaten van de Europese Unie, indien de
Raad van de Europese Unie daartoe een uitvoeringsbesluit neemt. De Raad heeft op 4 maart
jl. een dergelijk besluit genomen ten aanzien van ontheemden uit Oekraïne (hierna:
het uitvoeringsbesluit).3 De tijdelijke bescherming is geldig vanaf 24 februari 2022 en duurt zolang het uitvoeringsbesluit
van kracht is.4
Op grond van artikel 8, onderdeel f, van de Vw 2000 verblijven personen die tijdelijke
bescherming genieten rechtmatig in Nederland vanaf het moment dat zij een aanvraag
voor een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd hebben ingediend tot het moment dat
op die aanvraag is beslist. Op grond van artikel 43a van de Vw 2000 is de Minister
van Justitie en Veiligheid (hierna: J&V) bevoegd om de beschikking op deze aanvraag
pas te geven na afloop van de termijn van tijdelijke bescherming. Wordt de beschikking
gegeven voor de afloop van de tijdelijke bescherming en gaat betrokkene tegen die
beschikking in beroep, dan geldt dat betrokkene rechtmatig verblijf geniet in afwachting
van de beslissing op het beroep (artikel 8, onderdeel h, van de Vw 2000).
Hoewel de richtlijn is geïmplementeerd in de Vw 2000, was door de Minister van J&V
nog geen procedure ontwikkeld voor het aanvragen van een verblijfsvergunning voor
bepaalde tijd door personen die behoren tot de doelgroep van de richtlijn (ontheemden
die recht hebben op tijdelijke bescherming). Het gevolg daarvan was dat er geen BRP-aantekening
in verband met het verblijfsrecht voor ontheemden uit Oekraïne beschikbaar was. In
het geval er geen juiste aantekening in verband met het verblijfsrecht beschikbaar
is, wordt de aantekening dat de ingeschrevene geen titel tot verblijf heeft of deze
heeft verloren opgenomen op de persoonslijst van de ontheemde in de BRP. Dit kan directe
nadelige gevolgen hebben voor de ontheemde uit Oekraïne en de ingeschrevenen die onderdak
bieden aan ontheemden uit Oekraïne.
Inmiddels heeft de Minister van J&V een procedure vormgegeven en is duidelijk op basis
van welke verblijfstitel ontheemden uit Oekraïne rechtmatig in Nederland verblijven.
In lijn hiermee is een nieuwe aantekening in verband met het verblijfsrecht toegevoegd
aan bijlage 7 van de Regeling BRP die van toepassing is op ontheemden uit Oekraïne
die onder de reikwijdte van de richtlijn en het uitvoeringsbesluit vallen. Deze aantekening
geeft aan dat de vreemdeling (ontheemde uit Oekraïne) een aanvraag heeft ingediend
voor tijdelijke bescherming, dat de ontheemde uit Oekraïne de beslissing op die aanvraag
in Nederland mag afwachten5 en gedurende die periode vrij is om arbeid in loondienst te verrichten.6
2. Privacyaspecten en regeldrukgevolgen
De onderhavige wijziging van de Regeling BRP betreft een technische uitwerking van
de implementatie van de richtlijn en het uitvoeringsbesluit en leidt niet tot nadere
gevolgen voor de privacy van de burger, noch heeft de wijziging enig gevolg voor de
regeldruk.
3. Consultatie en advies
Van internetconsulatie is afgezien, gelet op de aard van de wijziging (technische
uitwerking van de implementatie van de richtlijn en het uitvoeringsbesluit) en de
vereiste spoed. Het Gebruikersoverleg BRP7 is over deze wijzigingsregeling geïnformeerd. Deze wijzigingsregeling is bovendien
aangekondigd aan de Tweede Kamer.8
4. Inwerkingtreding
Voor wat de inwerkingtreding van deze regeling aangaat, is afgeweken van het stelsel
van vaste verandermomenten en minimuminvoeringstermijnen. Het toevoegen van een aantekening
van verblijfsrecht van ontheemden uit Oekraïne, zijnde een technische uitwerking van
de implementatie van de richtlijn en het uitvoeringsbesluit, dient te geschieden met
ingang van de dag waarop de nieuwe verblijfstitelcode uitvoeringstechnisch beschikbaar
komt – te weten 12 mei 2022 – en aan die toevoeging dient terugwerkende kracht te
worden toegekend tot en met 24 februari 2022, zijnde de datum vanaf welke ontheemden
uit Oekraïne tijdelijke bescherming genieten op grond van de richtlijn en het uitvoeringsbesluit,
gelet op de belangen die voor ontheemden uit Oekraïne gemoeid zijn bij de juistheid
van de BRP-aantekening in verband met hun verblijfsrecht (zie onder 1).
De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
A.C. van Huffelen