De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
Gelet op de artikelen 2.2, eerste lid, en 2.10, eerste lid, van het Besluit genetisch
gemodificeerde organismen milieubeheer 2013;
Besluit:
TOELICHTING
Inleiding
De Regeling genetisch gemodificeerde organismen milieubeheer 2013 (hierna: Regeling
ggo) bevat technische voorschriften voor activiteiten met genetisch gemodificeerde
organismen (hierna: ggo's).
De Regeling ggo bevat een aantal bijlagen die van toepassing zijn op het doen van
een risicobeoordeling voor activiteiten met ggo’s in ingeperkte ruimten. Het doel
van die risicobeoordeling en de daaruit voortvloeiende maatregelen is te bewerkstelligen
dat het risico voor de mens en het milieu bij het werken met ggo’s niet hoger is dan
verwaarloosbaar klein. Vermelding van organismen in een of meer bijlagen stelt gebruikers
in staat een risicobeoordeling op te stellen en op basis daarvan kennisgeving- en
vergunningaanvragen te doen. Deze bijlagen moeten regelmatig worden aangepast om te
voldoen aan de laatste stand van de techniek, dat wil zeggen de laatste wetenschappelijke
kennis. Om aan te blijven sluiten bij de nieuwste wetenschappelijke inzichten worden
viermaal per jaar een of meer bijlagen bij de Regeling ggo aan de stand der techniek
aangepast. Bureau genetisch gemodificeerde organismen van het RIVM adviseert of en
hoe een organisme wordt opgenomen in een of meer bijlagen. Dit gebeurt op basis van
alle beschikbare informatie over de kenmerken van het organisme, waaronder de gegevens
van de gebruikers van ggo’s in individuele procedures, de definities van de klassen
van pathogeniteit, de literatuur en eventueel een advies van de Commissie genetische
modificatie. De vraag of een organisme moet worden opgenomen, hangt af van de vraag
of het algemeen geclassificeerd kan worden en of het een organisme is dat door meer
gebruikers wordt gebruikt. Deze wijzigingsregeling bevat aanpassingen van twee van
die bijlagen.
Aanpassing bijlage 2 bij de Regeling ggo (artikel I, onderdeel A)
Op lijst A1 van bijlage 2 bij de Regeling ggo zijn de gastheerorganismen opgenomen
waarvan is vastgesteld dat zij geschikt zijn voor de vervaardiging van ggo’s van inperkingsniveau
I. Via artikel 16 van de Regeling ggo werkt bijlage 2 ook door in de reguliere risicobeoordeling
overeenkomstig bijlage 5 bij de Regeling ggo. Sinds de wijzigingsregeling van 1 oktober
20211 is voor een aantal nieuwe gastheerorganismen vastgesteld dat zij geschikt zijn voor
de vervaardiging van ggo's van inperkingsniveau I. Deze wijzigingsregeling strekt
ertoe deze organismen op te nemen op lijst A1 van bijlage 2. In artikel I, onderdeel
A, onder 8 is een correctie in de alfabetische volgorde aangebracht.
Aanpassing bijlage 4 bij de Regeling ggo (artikel I, onderdeel B)
In bijlage 4 bij de Regeling ggo zijn de pathogene micro-organismen opgenomen, waarvan
de klasse van pathogeniteit is vastgesteld. Sinds de wijzigingsregeling van 1 oktober
2021(zie noot 1) is voor een aantal pathogene micro-organismen (virussen) de klasse
van pathogeniteit vastgesteld. De onderhavige wijzigingsregeling strekt ertoe om deze
pathogene micro-organismen toe te kunnen passen bij de risicobeoordeling overeenkomstig
bijlage 5 bij de Regeling ggo. Daarvoor is het overeenkomstig artikel 16 van de Regeling
ggo noodzakelijk deze gastheerorganismen op te nemen in bijlage 4.
Twee nieuwe virussen zijn toegevoegd onder de familie ‘unassigned’. De reden hiervoor
is dat deze virussen nog niet zijn opgenomen in het taxonomieregister van de ‘International
Committee on Taxonomy of Viruses’ (ICTV), maar wel worden gebruikt voor ggo-activiteiten.
Het is dan voor de ggo-regeving van belang dat deze, samen met de klasse van pathogeniteit,
in bijlage 4 zijn opgenomen. Vanuit regeltechnisch oogpunt is daarom gekozen om deze
virussen onder de bijzondere familie ‘unassigned’, en het bijzondere geslacht ‘unassigned’
op te nemen.
Voor een verdere toelichting op de klassen van pathogeniteit wordt verwezen naar de
begripsomschrijving van micro-organismen van klasse 1, 2, 3 en 4 in artikel 2 van
de Regeling ggo en de daarop betrekking hebbende passages in de toelichting bij die
regeling2. Op de toepassing van bijlage 4 bij de Regeling ggo wordt ook ingegaan in de inleiding
die in de betreffende bijlage is opgenomen.
Aanpassingen van ondergeschikte betekenis: geen internetconsultatie, geen regeldrukgevolgen
De aanpassingen van de bijlagen 2 en 4 zijn van zuiver technische aard en kunnen worden
gekenschetst als aanpassingen aan de stand van de techniek. Toevoeging van een organisme
aan een bijlage vindt namelijk plaats op grond van criteria zoals vastgelegd in de
Regeling ggo. Daarmee zijn deze aanpassingen van ondergeschikte betekenis en is inspraak
daarop niet zinvol. Gelet hierop is, met toepassing van artikel 1.9, tweede lid, onderdeel
b, van het Besluit genetisch gemodificeerde organismen milieubeheer 2013 (hierna:
Besluit ggo), afgezien van voorpublicatie. Vanwege het feit dat deze wijzigingsregeling
geen ingrijpende verandering teweegbrengt in de rechten en plichten van burgers en
bedrijven en evenmin ingrijpende gevolgen heeft voor de uitvoeringspraktijk, kon worden
afgezien van internetconsultatie. De aanpassingen bieden voor de doelgroep het voordeel
dat zij voor het doen van een risicobeoordeling gebruik kunnen maken van classificatie
zoals die in de bijlagen is opgenomen. Daardoor behoeven zij voor de in de bijlagen
opgenomen organismen niet meer om een besluit op grond van artikel 2.8 van het Besluit
ggo te verzoeken. Een dergelijk verzoek vergt immers indiening van een groot aantal
gegevens en er geldt een beslistermijn voor van 45 dagen. Een kennisgeving of een
vergunningaanvraag kan bovendien pas worden gedaan nadat een verzoek om een inschalingsbesluit
is genomen en van die organismen kan pas na kennisgeving of vergunningverlening gebruik
worden gemaakt. Tot slot is ervan afgezien de ontwerpregeling aan het Adviescollege
Toetsing Regeldruk (ATR) voor te leggen omdat deze wijzigingsregeling geen gevolgen
heeft voor de regeldruk.
Inwerkingtreding (artikel II)
Overeenkomstig het stelsel van vaste verandermomenten, treedt deze wijzigingsregeling
in werking met ingang van 1 januari 2022. Er is afgeweken van de invoeringstermijn
van ten minste twee maanden. In dit geval is het gerechtvaardigd omdat de wijziging
van de Regeling ggo, gelet op de doelgroep, aanmerkelijke ongewenste private nadelen
voorkomt (aanwijzing 4.17, vijfde lid, onderdeel a, van de Aanwijzingen voor de regelgeving).
Met het voorkomen van aanmerkelijke ongewenste private nadelen wordt bedoeld dat voorkomen
wordt dat leden van de doelgroep op grond van individuele besluiten toestemming moeten
krijgen om bepaalde organismen te mogen gebruiken, zoals hierboven onder ‘Aanpassingen
van ondergeschikte betekenis’.
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
B. Visser