Besluit van de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 1 maart 2021, kenmerk 1830362-218635-OBP, houdende Instellingsbesluit stuurgroep tot instelling van de Stuurgroep Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet (Instellingsbesluit Stuurgroep Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet)

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

Gelet op artikel 2 van de Wet vergoedingen adviescolleges en commissies;

Besluit:

Artikel 1. Begripsbepalingen

In dit besluit wordt verstaan onder:

a. Staatssecretaris:

Staatsecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

b. Stuurgroep:

stuurgroep, bedoeld in artikel 2;

c. Werkgroep:

werkgroep, bedoeld in artikel 4.

Artikel 2. Instelling en taak

• 1. Er is een Stuurgroep Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet.

• 2. De Stuurgroep heeft tot taak maatregelen uit te werken die invloed hebben op het structureel benodigde budget voor jeugdhulp. Bij het uitwerken van de maatregelen zal worden gekeken naar het financiële effect, mogelijke aanpassingen van het wettelijke en beleidstheoretische stelsel, als ook de uitvoeringsconsequenties hiervan. Daarnaast dient inzicht te worden geboden in de implementatietermijn van de maatregel(en). In deze Stuurgroep wordt gewerkt aan zowel maatregelen die invloed hebben op de uitvoering van de Jeugdwet door gemeenten, als maatregelen die beleidsmatig zijn en een aanpassing van de Jeugdwet vergen door de wetgever.

• 3. De Stuurgroep heeft tot taak een rapport op te leveren met een bundel van fiches, waarin de maatregelen zijn uitgewerkt met een neutrale beschrijving van de effecten. Daarnaast dient het rapport een aantal technische varianten voor een aantal logisch bij elkaar passende maatregelpakketten te bevatten, die elk de beheersbaarheid van de jeugdzorg moeten waarborgen. Ook deze varianten dienen voorzien te zijn van een neutrale (budgettaire) effectbeschrijving.

Artikel 3. Samenstelling stuurgroep, benoeming leden en instellingsduur

• 1. De Stuurgroep bestaat uit een onafhankelijke voorzitter en leden die de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Financiën, Justitie en Veiligheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, respectievelijk de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en Nederlandse gemeenten vertegenwoordigen. Vanuit de ministeries zijn de leden minimaal werkzaam op directeursniveau.

• 2. Tot voorzitter van de Stuurgroep wordt mw. drs. M. Sint benoemd.

• 3. Tot leden van de Stuurgroep worden benoemd:

  • de Directeur Jeugd en de Directeur Financieel-Economische Zaken (FEZ), namens het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

  • de Directeur Sanctietoepassing en Jeugd (SJ), tevens plaatsvervangend Directeur-Generaal Straffen en Beschermen (SenB) en het MT-lid FEZ van het Ministerie van Justitie en Veiligheid;

  • het Sectiehoofd VWS van de Inspectie der Rijksfinanciën (IRF) van het Ministerie van Financiën;

  • de Directeur Bestuur, Financiën en Regio’s van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties;

  • een Directeur van de VNG;

  • de Stedelijk Directeur Cluster Sociaal van de gemeente Amsterdam;

  • een Manager van de gemeente Amersfoort.

• 4. De Stuurgroep wordt ingesteld met ingang van 1 januari 2021.

• 5. De Stuurgroep wordt opgeheven twee weken nadat het rapport, zoals bedoeld in artikel 2, door de Staatsecretaris, na kennisgeving in de ministerraad, is aangeboden aan de Tweede Kamer van de Staten-Generaal.

Artikel 4. Werkwijze Stuurgroep

• 1. De Stuurgroep stelt haar eigen werkwijze vast, met inachtneming van haar taakopdracht en het in dit besluit genoemde kader.

• 2. De Stuurgroep wordt in haar werkzaamheden bijgestaan door een Werkgroep.

• 3. Het Centraal Planbureau (CPB) zal door de Stuurgroep worden gevraagd een plausibiliteitscheck uit te voeren op de door en/of namens hen gemaakte berekeningen.

Artikel 5. Samenstelling, verantwoordelijkheden en voorzieningen Werkgroep

• 1. De Werkgroep die de Stuurgroep in haar werkzaamheden bijstaat, bestaat uit medewerkers van de leden van de Stuurgroep en vertegenwoordigers van jeugdhulpaanbieders.

• 2. De Werkgroep kan advies vragen aan het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). Het NJi maakt echter geen deel uit van de Werkgroep.

• 3. De Werkgroep is verantwoordelijk voor i) het opstellen van een groslijst van mogelijke maatregelen die invloed hebben op het structureel benodigde budget voor jeugdhulp (zonder beperkingen) en ii) het uitwerken van maatregelen in fiches die benut kunnen worden tijdens de kabinetsformatie.

• 4. De Werkgroep kan gebruik maken van een ondersteuning van een onderzoeksbureau, bij het maken van berekeningen ten aanzien van de financiële effecten.

• 5. De Werkgroep is voor de inhoudelijke uitvoering van zijn taak uitsluitend verantwoording schuldig aan de voorzitter van de Stuurgroep.

• 6. De betrokkenen bij de Werkgroep zijn tegenover anderen dan de Stuurgroep verplicht tot geheimhouding van hetgeen hen in verband van de werkzaamheden van de Stuurgroep bekend is geworden.

Artikel 6. Vergoeding voorzitter

De voorzitter ontvangt een vaste vergoeding per maand ter hoogte van het maximum van salarisschaal 18, zoals genoemd in de op datum inwerkingtreding van dit besluit geldende collectieve arbeidsovereenkomst voor ambtenaren die krachtens arbeidsovereenkomst voor de sector Rijk werkzaam zijn. De arbeidsduurfactor voor de voorzitter is 0,4 fte per maand.

Artikel 7. Reis- en verblijfkosten

De voorzitter en leden van de Stuurgroep ontvangen een vergoeding van reis- en verblijfkosten overeenkomstig hetgeen daarover is overeengekomen in de laatstelijk afgesloten collectieve arbeidsovereenkomst voor rijksambtenaren, voor zover zij niet vallen onder de uitzondering van artikel 2, derde lid, van de Wet vergoedingen adviescolleges en commissies.

Artikel 8. Kosten van de Stuurgroep

De kosten van de Stuurgroep komen, voor zover goedgekeurd, voor rekening van de Staatssecretaris. Onder kosten worden in ieder geval verstaan de vergoeding van de voorzitter, reis- en verblijfkosten en kosten voor de faciliteiten van vergaderingen en voor de inzet van het onderzoeksbureau als bedoeld in artikel 5.

Artikel 9. Openbaarmaking en archivering

• 1. Rapporten, notities, verslagen, adviezen en andere producten die door of namens de Stuurgroep worden vervaardigd of vergaard, worden niet door de Stuurgroep openbaar gemaakt, maar uitsluitend aan de Staatsecretaris uitgebracht of overgedragen.

• 2. De archiefbescheiden van de Stuurgroep worden na haar opheffing of, zo de omstandigheden daartoe eerder aanleiding geven, zoveel eerder, overgebracht naar het archief van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Artikel 10. Inwerkingtreding

• 1. Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst en werkt terug tot en met 1 januari 2021.

• 2. Dit besluit vervalt twee weken nadat het rapport, zoals bedoeld in artikel 2, aan de Tweede Kamer van de Staten-Generaal is aangeboden.

Artikel 11. Citeertitel

Dit besluit wordt aangehaald als: Instellingsbesluit Stuurgroep Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst en in afschrift worden gezonden aan betrokkenen.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis

TOELICHTING

I. Algemeen

Onderzoek laat zien dat gemeenten in een paar jaar tijd na de decentralisatie fors meer zijn gaan uitgeven aan jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering. Om een nieuw kabinet een besluit te kunnen laten nemen over de noodzakelijke middelen en maatregelen ten behoeve van de Jeugdwet zullen er ook maatregelen uitgewerkt moeten worden. De ministerraad heeft om die reden opdracht gegeven tot instelling van de Stuurgroep Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet (Stuurgroep). (Kamerbrief van de Staatsecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 18 december 2020, Kamerstukken II 2020/21, 31 839, nr. 760.)

De Stuurgroep krijgt de opdracht maatregelen uit te werken die invloed hebben op het structureel benodigde budget voor jeugdhulp. Bij het uitwerken van de maatregelen zal worden gekeken naar het financiële effect, mogelijke aanpassingen van het stelsel (wetgeving/beleidstheorie) als ook de uitvoeringsconsequenties hiervan. Daarnaast wordt er inzicht geboden in de implementatietermijn van de maatregel. In deze Stuurgroep wordt gewerkt aan zowel maatregelen die invloed hebben op de uitvoering van de Jeugdwet door gemeenten als maatregelen die beleidsmatig zijn (en een aanpassing van de Jeugdwet vergen door de wetgever).

De Stuurgroep zal maatregelen uitwerken met het doel de uitgaven aan de jeugdzorg te beperken en het stelsel beheersbaarder te maken. Daarbij zullen in ieder geval maatregelen moeten worden uitgewerkt die zien op:

• Het beperken van het volume van de jeugdhulp (o.a. inperken reikwijdte jeugdhulpplicht, bevorderen uitstroom).

• Het versterken van de sturing op de instroom (o.a. beperken aantal toegangsroutes).

• Het aanpassen van het voorzieningenniveau (o.a. verminderen van de inzet op brede preventie).

• Het versterken van de prikkels in de inkoop en bekostiging (invoeren van een eigen bijdrage, hanteren budgetplafond.

• Aanpassingen in het stelsel en de daarbij horende verantwoordelijkheden.

II. Artikelgewijs

Artikel 2

De Stuurgroep heeft tot taak maatregelen uit te werken die invloed hebben op het structureel benodigde budget voor jeugdhulp. Bij het uitwerken van de maatregelen zal worden gekeken naar het financiële effect, mogelijke aanpassingen van het wettelijke en beleidstheoretische stelsel, als ook de uitvoeringsconsequenties hiervan. Daarnaast dient inzicht te worden geboden in de implementatietermijn van de maatregel(en). In deze Stuurgroep wordt gewerkt aan zowel maatregelen die invloed hebben op de uitvoering van de Jeugdwet door gemeenten, als maatregelen die beleidsmatig zijn en een aanpassing van de Jeugdwet vergen door de wetgever.

Het op te stellen rapport beperkt zich tot een strikt neutrale weergave van de maatregelen en de daarvan te verwachten effecten.

Bij de uitwerking van de opdracht dient er acht op geslagen te worden dat de taakopdracht volledig wordt uitgevoerd.

Voor de fiches wordt door de Staatssecretaris een format vastgesteld, gebaseerd op de opbouw van het analysekader uit Zorgkeuzes in kaart.

Artikel 3

Dit artikel benoemt de voorzitter en leden van de Stuurgroep en stelt de instellingsduur vast.

De voorzitter is benoemd op basis van kennis van de openbare financiën en het jeugdveld, maar is vrij van belangen en onpartijdig.

Leden van de Stuurgroep zijn vertegenwoordigers van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Financiën, Justitie en Veiligheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en twee Nederlandse gemeenten. Vanuit de ministeries zijn de leden minimaal werkzaam op directeursniveau.

Leden van de Stuurgroep zijn op basis van hun huidige functie lid van de Werkgroep. Indien zij langdurig afwezig zijn of een nieuwe functie krijgen gedurende het bestaan van de Stuurgroep, kunnen zij vervangen worden door een collega van de organisatie die zij vertegenwoordigden.

Artikelen 4 en 5

De Stuurgroep stelt haar eigen werkwijze vast, met inachtneming van haar taakopdracht en het in dit artikel genoemde kader. Verder wordt de Stuurgroep ondersteund door een Werkgroep. In dit artikel wordt de taak van deze Werkgroep omschreven.

De Stuurgroep is besluitvormend ten aanzien van de volgende zaken:

• 1. Welke maatregelen vanuit de groslijst worden uitgewerkt door de Werkgroep.

• 2. Het vaststellen van de kaders van de fiches.

• 3. Het oordeel of de maatregelen voldoende zijn uitgewerkt door de Werkgroep.

Onder regie van de voorzitter en Stuurgroep zal een Werkgroep de volgende zaken oppakken:

• 1. Het opstellen van een groslijst van mogelijke maatregelen die invloed hebben op het structureel benodigde budget voor jeugdhulp. Er zijn in de basis geen ‘verboden’ maatregelen.

• 2. Het uitwerken van maatregelen in fiches die benut kunnen worden tijdens de kabinetsformatie.

De Werkgroep bestaat uit medewerkers van de leden van de Stuurgroep en vertegenwoordigers van jeugdhulpaanbieders. Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) heeft een adviserende rol binnen de Werkgroep, maar maakt hier geen deel van uit.

De Werkgroep, die de Stuurgroep bij bovengenoemde taak ondersteund, dient niet over te gaan tot een beoordeling van de wenselijkheid van de uitgewerkte maatregelen en hoeft over het nut en de noodzaak van de inhoud van de maatregelen dan ook geen consensus te bereiken. Ook maatregelen die door betrokken partijen mogelijk als ‘onwenselijk’ worden gezien, worden dus uitgewerkt.

Er bestaat geen vetorecht ten aanzien van de inbreng van informatie over het bestaand beleid of over de uit te werken maatregelen, noch ten aanzien van de strekking of de uitwerking van deze varianten. De beschouwingen in het rapport en de maatregelen zijn niet gebonden aan bestaande wetgeving, het Regeerakkoord, Kabinetsafspraken of Ministerieel beleid. De Stuurgroep heeft de plicht de ingebrachte teksten te integreren in het rapport. De Stuurgroep moet zorg dragen voor een evenwichtige, feitelijke en neutrale presentatie van de effecten van het bestaande beleid en van de maatregelen.

Artikel 6

Dit artikel regelt de vergoeding voor de voorzitter van de Stuurgroep. De hoogte van de vergoeding blijft binnen de maxima op grond van de Wet vergoedingen adviescolleges en commissies.

Artikel 9

Wat in de Stuurgroep schriftelijk of mondeling wordt behandeld, wordt niet openbaar gemaakt. Uitgewerkte maatregelen, evenals een eindrapport, worden in de Stuurgroep vastgesteld. Na de behandeling door de Stuurgroep wordt het rapport aangeboden aan de betrokken bewindspersonen en de VNG. Het is uiteindelijk aan de Staatsecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, na kennisgeving in de ministerraad, om het rapport van de Stuurgroep aan te bieden aan de Tweede Kamer van de Staten-Generaal.

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport draagt verder zorg voor de ordentelijke archivering van de stukken die door of namens de Stuurgroep zijn opgemaakt.

Artikel 10

Dit besluit kent een inwerkingtreding met terugwerkende kracht, te weten de dag dat de Stuurgroep daadwerkelijk is gestart met haar werkzaamheden. Dat was 1 januari 2021.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis