Verkeersbesluit van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam houdende regels over aanscherping van de milieuzone voor dieselvrachtauto’s en autobussen per 2022 (Verkeersbesluit Milieuzone Amsterdam 2022).

SW20-02251

Besluit college van burgemeester en wethouders van Amsterdam,

8 december 2020

Het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam,

• gelet op artikel 15, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 (WvW 1994);

• het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990);

• het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW);

• de Algemene wet bestuursrecht (Awb)

heeft besloten om bij verkeersbesluit de milieuzone voor wat betreft dieselautobussen en dieselvrachtauto's aan te scherpen naar emissieklasse 6, zodat de in het Actieplan Schone Lucht genoemde doelstelling voor luchtkwaliteit wordt behaald en de milieuzone door toepassing van een nieuw onderbord voldoet aan landelijke regelgeving.

Overwegingen ten aanzien van dit besluit

Wettelijke basis

Op grond van artikel 15, eerste lid, van de Wvw 1994 moet een verkeersbesluit genomen worden voor de plaatsing of verwijdering van de in artikel 12 van het BABW genoemde verkeerstekens, alsmede voor onderborden voor zover daardoor een gebod of verbod ontstaat of wordt gewijzigd.

Aanleiding

Landelijke harmonisatie milieuzones

Bij besluit van 29 oktober 2019 zijn het RVV, het BABW en het Kentekenreglement per 1 januari 2020 gewijzigd (Besluit van 29 oktober 2019 tot wijziging van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990, het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer en het Kentekenreglement in verband met de harmonisatie van milieuzones, Staatsblad 2019, 398, 11 november 2019). Daarmee is een landelijk geharmoniseerd systeem voor milieuzones voor dieselpersonenauto’s, -bedrijfsauto’s, -vrachtauto’s en -autobussen geïntroduceerd.

Amsterdam dient in overeenstemming met deze regelgeving de milieuzones voor dieselvrachtauto’s en -autobussen bij besluit tot voortzetting per 2022 aan te scherpen naar emissieklasse 6. Hierbij moet dan ook een nieuw onderbord worden geplaatst. Het is niet toegestaan andere toelatingseisen te hanteren. Alternatief is het afschaffen van de milieuzone voor deze voertuigen.

Uit de regelgeving volgt dat verkeersbord C22a voor de milieuzonering voor (onder meer) dieselvrachtauto’s en autobussen moet worden gebruikt. Daarnaast moet op specifieke onderborden het toegangsregime van de milieuzone worden aangegeven. Daarbij wordt de nadruk gelegd op de voertuigen die toegang hebben tot de milieuzone.

Voertuigen zijn op basis van een in het Kentekenreglement voorschreven systematiek gekoppeld aan een emissieklasse die als authentiek gegeven behorend bij dat voertuig staat geregistreerd in het Kentekenregister bij de Dienst Wegverkeer (RDW). Met dat systeem wordt aangesloten bij de milieukenmerken van de voertuigen. Grofweg geldt dat hoe hoger de emissieklasse is, des te minder verontreinigende stoffen worden uitgestoten.

Met het oog op het verder verbeteren van de luchtkwaliteit kiest Amsterdam ervoor om de milieuzone voor dieselvrachtauto’s en -autobussen per 2022 voort te zetten en deze dus - in overeenstemming met de landelijke eisen - aan te scherpen naar emissieklasse 6.

Verdere verbetering van de luchtkwaliteit

Amsterdam werkt aan verbetering van de luchtkwaliteit, omdat luchtverontreiniging nog steeds een groot gezondheidsrisico vormt. Stikstofdioxide (NO2) en fijnstof (PM10 en PM2,5) waaronder roet veroorzaken luchtwegklachten en hart- en vaatziekten. De gemiddelde Amsterdammer leeft ruim een jaar korter door deze verontreinigende stoffen in de lucht.

In het Actieplan Schone Lucht dat is vastgesteld op 1 oktober 2019 beschrijft het college hoe Amsterdam van nu tot 2030 toewerkt naar schonere en gezondere lucht in de stad. Het college neemt daartoe verschillende maatregelen van faciliterende, stimulerende en regulerende aard.

Een van de maatregelen uit het Actieplan is het invoeren van een milieuzone voor dieselpersonenauto’s en het aanscherpen van de milieuzone voor dieselbedrijfsauto’s. Sinds 1 november 2020 hebben deze voertuigen slechts toegang tot de milieuzone met een emissieklasse 4 of hoger. Daarbij is ook de omvang van alle milieuzones met uitzondering van die voor brom- en snorfietsen uitgebreid tot het gebied binnen de Ring A10. Er geldt een uitzondering voor een aantal (haven)gebieden.

Uit het Actieplan volgt verder dat de milieuzone voor dieselvrachtauto’s per 2022 wordt aangescherpt naar emissieklasse 6. Daarnaast is in het Actieplan opgenomen dat het Rijk in het kader van de harmonisatie mogelijk een milieuzone voor autobussen wil invoeren, waarvan de toegangseisen gelijk zijn aan die voor vrachtauto’s. Er is dan ook aangegeven in het Actieplan dat als de harmonisatie definitief is, de plannen voor autobussen hierop aangepast worden. Bij brief van 8 september 2020 is ook de Raad geïnformeerd over de aanscherping van de milieuzone voor dieselvrachtauto’s en autobussen naar emissieklasse 6 per 2022.

De aanscherping van de milieuzone voor dieselvrachtauto’s en -autobussen zorgt – als regulerende maatregel – voor een verlaging van de concentraties van luchtverontreinigende stoffen en draagt daarmee bij aan de vermindering van de hierboven genoemde gezondheidsrisico’s. Ook draagt deze maatregel bij aan het tegengaan van (dreigende) overschrijdingen van grenswaarden voor fijnstof en stikstofdioxide.

Alle maatregelen in het Actieplan zorgen ervoor dat Amsterdam zo snel mogelijk voldoet aan de Europese normen voor luchtkwaliteit en richten zich vervolgens op het halen van de advieswaarden van de World Health Organization (WHO) in 2030.

Effecten luchtkwaliteit

Op grond van de landelijke harmonisatieregeling moeten gemeenten met een milieuzone voor dieselautobussen en -vrachtauto’s deze bij besluit tot voortzetting per 2022 aanscherpen naar emissieklasse 6. Handhaving van de huidige toelatingseisen is op basis van deze regelgeving niet mogelijk. Dat betekent dat dieselvrachtauto’s en -autobussen met een emissieklasse 5 of lager vanaf dat moment geen toegang meer hebben tot de milieuzone. Alternatief is het afschaffen van de milieuzone voor deze voertuigen.

TNO heeft de effecten van de in het Actieplan aangekondigde aanscherping van de milieuzone voor dieselvrachtauto’s en -autobussen per 2022 onderzocht. De resultaten van dat onderzoek zijn te vinden in het rapport: ‘luchtkwaliteitseffecten van mogelijke milieuzones voor vrachtwagens en autobussen in het jaar 2022.

Uit dat rapport volgt dat het afschaffen van de milieuzone voor dieselvrachtauto’s en -autobussen leidt tot een verslechtering van de luchtkwaliteit. In dat geval kan een forse verslechtering optreden voor met name de PM2,5 en EC concentraties. Die verslechtering is zelfs groter dan de verbetering ten gevolge van een aangescherpte milieuzone voor autobussen en vrachtauto’s.

Het effect van het aanscherpen van de milieuzone voor vrachtauto’s en autobussen is ten opzichte van het afschaffen daarvan dus groot.

Lokaal ontheffingenbeleid

Het college stelt in aanvulling op de landelijke harmonisatieregeling lokaal ontheffingenbeleid vast. Het betreft een wijziging van het huidige ontheffingenbeleid (Wijzigingsbesluit ontheffingenbeleid milieuzone Amsterdam 2020 (aanscherping milieuzone vrachtauto en autobus)) waarbij deze ruimhartiger wordt. Het gewijzigde ontheffingenbeleid is onder meer tot stand gekomen op basis van een marktconsultatie binnen de betrokken sectoren en adviezen van de stadsdelen.

Bij het vaststellen van het ontheffingenbeleid is de haalbaarheid en betaalbaarheid voor de sector als uitgangspunt genomen. Een ander belangrijk uitgangspunt is om de ontheffingsmogelijkheden zoveel mogelijk te harmoniseren om daarmee eenduidigheid tussen steden te maximaliseren. In dat kader is de gemeente in overleg getreden met andere steden met een milieuzone voor vrachtauto’s en/of autobussen zoals Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven. Tot slot is getracht precedentwerking tussen sectoren zoveel mogelijk te voorkomen en voor zover mogelijk gelijke uitgangspunten te hanteren.

Het ontheffingenbeleid treedt op 1 juni 2021 in werking.

Voor meer informatie over ontheffingen en de voorwaarden waaronder deze worden verleend wordt verwezen naar de publicatie van het ontheffingenbeleid in het Gemeenteblad.

Wijze van invoering

Ter uitvoering van dit verkeersbesluit blijft de in artikel 86d, eerste lid, van het RVV bedoelde geslotenverklaring krachtens verkeersbord C22a voorzien van een onderbord met daarop ter verduidelijking dat de milieuzone uitsluitend betrekking heeft op dieselvoertuigen de tekst “diesel” en daaronder de onderborden C22a2 en C22a9, zodat deze milieuzone toegankelijk blijft voor dieselpersonen- en bedrijfsauto’s met een emissieklasse 4 of hoger en toegankelijk wordt voor dieselvrachtauto’s en -autobussen met een emissieklasse 6 of hoger. Het onderbord C22a9 komt in de plaats van onderbord C22a8. Voor wat betreft de geslotenverklaring voor taxi’s blijft onder de hiervoor genoemde onderborden een onderbord geplaatst met daarop de tekst “toegestaan”, daaronder het pictogram van een taxi en de tekst “taxi” en daaronder de tekst “2009 en jonger”. Tot slot blijft onder deze borden een bord met het pictogram van een camera geplaatst, samen met het logo van de gemeente Amsterdam.

De omvang van de milieuzone verandert niet

De milieuzone zal worden gehandhaafd door het verwerken van kentekengegevens van voertuigen op of aan de weg met behulp van Automatic Number Plate Recognition (ANPR) camera’s, in combinatie met daartoe bevoegde bijzondere opsporingsambtenaren.

Communicatie

Voor de aanscherping van de milieuzone dieselvrachtauto’s en -autobussen stemt de gemeente de communicatie af met andere gemeenten en betrokken sectoren en brancheverenigingen. In samenwerking met deze partijen zal de gemeente, bedrijven informeren over de nieuwe maatregelen, de consequenties als je een voertuig hebt dat niet aan de eisen voldoet en het handelingsperspectief dat er is. Daarnaast is er ook aandacht voor de volgende aanscherping voor deze voertuigcategorieën: een uitstootvrij gebied in 2025 in Amsterdam en de overgangsregeling voor vrachtauto’s.

Belangenafweging

Het college begrijpt dat de maatregel voor bedrijven economische gevolgen heeft en dat die gevolgen ingrijpend kunnen zijn. Het college is er echter van overtuigd dat de met het verkeersluit gediende milieu- en gezondheidsbelangen zwaarder wegen dan de andere belangen.

Ter voorbereiding van de maatregel heeft afstemming met de betrokken sectoren plaatsgevonden in het kader van een consultatie van de sector. Daaruit is gebleken dat de impact van COVID-19 op de logistieke sector in de volle breedte op dit moment beperkt lijkt en dat de in 2022 gestelde eisen bovendien al geruime tijd bekend zijn binnen deze sector.

De impact van COVID-19 op de touringcarsector en de door het openbaar vervoer (stads- en streekvervoer) gekozen verduurzamingsstrategie richting volledig uitstootvrije bussen vanaf 2025 maken dat het voor deze sectoren problematisch is in voorbereiding op de milieuzones 2022 te investeren in een dieselvoertuig met emissieklasse 6.

Gelet hierop is in nauwe afstemming met de sectoren gekeken naar mogelijkheden voor flankerend beleid in de vorm van (tijdelijke) ontheffingen. Dit heeft geresulteerd in het Wijzigingsbesluit ontheffingenbeleid milieuzone Amsterdam 2020 (aanscherping milieuzone vrachtauto en autobus). Samen met het lokale ontheffingenbeleid en de landelijke vrijstellingen is door vaststelling van dit verkeersbesluit naar het oordeel van het college een evenwichtig pakket aan maatregelen tot stand gekomen waarmee niet alleen de milieu- en gezondheidsbelangen worden gediend, maar ook zoveel mogelijk tegemoet wordt gekomen aan de belangen van de bedrijven die worden geraakt.

Gevolgde procedure

Het in artikel 24 van het BABW bedoelde overleg met de vertegenwoordiger van de korpschef van de Nationale politie, regionale eenheid Amsterdam heeft plaatsgevonden en deze is akkoord met dit besluit.

Besluit

• 1. Tot intrekking van het besluit van 17 juni 2020 (Staatscourant 2020, 32736) doch uitsluitend voor zover dit betrekking heeft op onderbord C22a8 voor dieselvrachtauto’s en -autobussen waarbij dit bord wordt vervangen voor onderbord C22a9 zodat slechts dieselvrachtauto’s en -autobussen met een emissieklasse 6 en hoger toegang hebben tot de milieuzone;

• 2. tot toepassing van de onder 1 genoemde geslotenverklaringen op alle straten die gelegen zijn op de bij het hierboven genoemde besluit van 17 juni 2020 gevoegde kaart;

• 3. dat dit besluit in werking treedt op 1 januari 2022;

• 4. dat dit besluit wordt aangehaald als Verkeersbesluit Milieuzone Amsterdam 2022.

Niet mee eens ?

Bent u het niet eens met dit besluit? Dan kunt u binnen zes weken na de bekendmaking van dit besluit bezwaar maken.

U kunt online bezwaar maken via www.amsterdam.nl/bezwaar/jb. Daarvoor hebt u een DigiD nodig.

U kunt uw bezwaarschrift ook per post sturen aan:

Gemeente Amsterdam

T.a.v. Juridisch Bureau

Postbus 483

1000 AL Amsterdam

Vermeld in uw bezwaarschrift altijd:

• uw naam, adres en telefoonnummer

• de datum waarop u het bezwaarschrift schrijft en uw handtekening

• het besluit waartegen u bezwaar maakt, met datum en referentienummer van het besluit

• waarom u bezwaar maakt.

Na ontvangst informeert de gemeente u over de manier waarop zij uw bezwaarschrift gaat behandelen.

Schorsende werking

Het indienen van een bezwaarschrift heeft geen schorsende werking. Dat wil zeggen: het besluit waartegen u bezwaar maakt, blijft geldig totdat over uw bezwaar is beslist.

Spoed? Voorlopige voorziening

Bij grote spoed kunt u (tegen kosten) een zogeheten voorlopige voorziening aanvragen. Dat is een spoedprocedure waarmee het genomen besluit tijdelijk kan worden ingetrokken en/of andere maatregelen kunnen worden getroffen. Een voorlopige voorziening vraagt u aan bij:

de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam

sector Bestuursrecht Algemeen

Postbus 75850

1070 AW AMSTERDAM

Dat kan ook via http://loket.rechtspraak.nl/bestuursrecht. Daarvoor hebt u een DigiD nodig. Op deze site vindt u ook meer informatie